Polskie Forum Językowe

Zainspirowany tym artykułem na Wikipedji (https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0) postanowiłem przedstawić swoją wizję alfabetu łacińskiego dla języka rosyjskiego. Nie uważam go za coś, co miało by zastąpić obecną cyrylicę, ale raczej pomocniczą transkrypcję.

Samogłoski:
а - a
е - je (na początku słowa, po samogłoskach i po znakach), e (w pozostałych przypadkach)
ё - jo (na początku słowa, po samogłoskach i po znakach), ô (w pozostałych przypadkach)
и - ji (po znakach), i (w pozostałych przypadkach)
о - o
ы - y
э - e (na początku słowa i po samogłoskach), è (w pozostałych przypadkach)
ю - ju (na początku słowa, po samogłoskach i po znakach), û (w pozostałych przypadkach)
я - ja (na początku słowa, po samogłoskach i po znakach), â (w pozostałych przypadkach)

Jak widać, jotowańce zapisuje się na dwa sposoby w zależności od wymowy. Е jest zapisywane bez diakrytyku, ponieważ wersja niezmiękczająca występuje dużo rzadziej,dlatego ona otrzymuje diakrytyk.

Znaki:
ъ - opuszcza się
ь - j (w wygłosie i przed spółgłoską), gdzie indziej - opuszcza się

Spółgłoski:
б - b
в - v
г - g
д - d
ж - ž
з - z
й - j
к - k
л - l
м - m
н - n
п - p
р - r
с - s
т - t
ф - f
х - x
ц - c
ч - č
ш - š
щ - šč

No a teraz przydał by się jakiś tekst, żeby zobaczyć jak to wygląda w akcji :p

Spoiler

Rossija - svâščennaja naša deržava,
Rossija - lûbimaja naša strana.
Mogučaja volâ, velikaja slava -
Tvojo dostojanje na vse vremena.

Slavjsâ, Otečestvo naše svobodnoje,
Bratskix narodov sojuz vekovoj,
Predkami dannaja - mudrostj narodnaja.
Slavjsâ strana! My gordimsâ toboj!

Ot južnych morej do polârnogo kraja
Raskinulisj naši lesa i polâ.
Odna ty na svete! Odna ty takaja -
Xranimaja Bogom rodnaja zemlâ!

Širokij prostor dlâ mečty i dlâ žizni
Grâduščije nam otkryvajut goda.
Nam silu dajot naša vernostj Otčizne
Tak bylo, tak jestj i tak budet vsegda!

[Zamknij]

I jak? :p

Brzydka. Ale to estetycznie tylko.
A tak, to dwa problemy:
1) Zapis przez /ji/ jest bardzo dziwny, sama zbitka jest strasznie rzadka w rosyjskim, i nie wiem jaki jest tego sens.
2) Opuszczenie miękkiego i twardego znaku przed samogłoskami sprawi wiele problemów - niektóre słowa przestaną się różnić graficznoe, choć fonetycznie wciąż będą.

Z tym /ji/ to pomyłka. Z rozpędu napisałem, powinno być tylko po znakach  :P

Dałbym ë zamiast ô.

Po pierwsze, bo alternuje z "e", a po drugie - "jo" w rosyjskim ma trochę "specjalny" status, inny od reszty jotowańców (jest zawsze akcentowane, unika się go w zapożyczeniach jak ognia, niechętnie jest zapisywane) i o wiele większy sens ma mojem zdaniem zapisywanie go djakrytykiem pochodzącym od "e" niż od "o".

Dobra, uwzględnię wasze uwagi. Spodziewajcie się wersji 2.0 w najbliższym czasie.

A czy nie można tych diakrytyków â ô û pisać po prostu jako jota plus odpowiednia samogłoska?
Wtedy ь+jotowaniec to byłoby CjjV albo CĵV np. Syrdarjja, Syrdarĵa, a ъ+jotowaniec - C'jV np. v'jezd.

Cytat: Toyatl w Czerwiec 27, 2018, 22:57:42
A czy nie można tych diakrytyków â ô û pisać po prostu jako jota plus odpowiednia samogłoska?
Wtedy ь+jotowaniec to byłoby CjjV albo CĵV np. Syrdarjja, Syrdarĵa, a ъ+jotowaniec - C'jV np. v'jezd.

Można. Ale nie w mojej łacince :p Jednym z głównych założeń tej transkrypcji miało być właśnie niezapisywanie joty tam gdzie jej nie ma i oznaczanie miękkości na samogłosce.

Cytat: Dynozaur w Czerwiec 27, 2018, 19:48:17
Dałbym ë zamiast ô.

Po pierwsze, bo alternuje z "e", a po drugie - "jo" w rosyjskim ma trochę "specjalny" status, inny od reszty jotowańców (jest zawsze akcentowane, unika się go w zapożyczeniach jak ognia, niechętnie jest zapisywane) i o wiele większy sens ma mojem zdaniem zapisywanie go djakrytykiem pochodzącym od "e" niż od "o".

Masz rację. Dlatego od dzisiaj ô zostaje zastąpione przez ë, a jo (ё) na początku słowa, po samogłoskach i po znakach przez jë. Wiem, że to wygląda okropnie ale widać, że to przegłoszone je. Pozatem jest odróżnione od sekwencji йо używanej w zapożyczeniach, którą transkrybuje się jako jo.

Cytat: Henryk Pruthenia w Czerwiec 27, 2018, 19:42:00
Brzydka. Ale to estetycznie tylko.
A tak, to dwa problemy:
[...]
2) Opuszczenie miękkiego i twardego znaku przed samogłoskami sprawi wiele problemów - niektóre słowa przestaną się różnić graficznoe, choć fonetycznie wciąż będą.

No cóż, trudno zadowolić wszystkich :p
A co do miękkiego i twardego znaku, to prawda, dlatego od tej pory znaku twardego nie opuszcza się, tylko zastępuje apostrofem oznaczającym brak palatalizacji.
Np. въезд - v'jezd (ale семья - semja).

Cytat: Kazimierz w Czerwiec 30, 2018, 21:33:26

Cytat: Toyatl w Czerwiec 27, 2018, 22:57:42
A czy nie można tych diakrytyków â ô û pisać po prostu jako jota plus odpowiednia samogłoska?
Wtedy ь+jotowaniec to byłoby CjjV albo CĵV np. Syrdarjja, Syrdarĵa, a ъ+jotowaniec - C'jV np. v'jezd.

Można. Ale nie w mojej łacince :p Jednym z głównych założeń tej transkrypcji miało być właśnie niezapisywanie joty tam gdzie jej nie ma i oznaczanie miękkości na samogłosce.

Slavjsâ, Raskinulisj, vernostj, jestj

No to niezapisywanie joty tam gdzie jej nie ma nie za bardzo ci wyszło.

Cytat: Toyatl w Czerwiec 30, 2018, 22:52:23
Slavjsâ, Raskinulisj, vernostj, jestj

No to niezapisywanie joty tam gdzie jej nie ma nie za bardzo ci wyszło.

Ech, trochę źle się wyraziłem. Ale nawet jeśli na między spółgłoskami było by /j/, to nie sądzę żeby było odróżniane od zmiękczenia. Więc chyba bez różnicy czy tam jest jota czy tylko palatalizacja :p

To jest właśnie słabość tej ortografii. Najpierw zdefiniowałeś jotę jako zwykłą spółgłoskę, co najwyżej jak inne palatalne (np. č) zmiękczającą "przy okazji" poprzedzającą spółgłoskę, a potem używasz jej jako czystego znaku miękkości w wygłosie i przed spółgłoską. To dlaczego nie przed samogłoską? Trzeba było wymyślić jakiś inną symbol na ь, żeby to logikę miało.

Coś się tak czepił tej joty? Dlaczego nie przed samogłoską? Bo wszyscy tak robią, a ja chciałem mieć jednoliterowe odpowiedniki jotowańców, tam gdzie oznaczają tylko zmiękczenie poprzedniej spółgłoski i samogłoskę. Prawda, czasami j oznacza /j/, a czasami /ʲ/, ale zawsze wiadomo które, bo /j/ nie występuje w wygłosie po spółgłosce i pomiędzy spółgłoskami. Poprostu żeby ludzie nie czytali joty tam gdzie jej nie ma.

CytatCoś się tak czepił tej joty?

A bo mi się nie podoba, w jaki sposób jej użyłeś i podałem powody. Ale to twoje dzieło i ok.
____________________________________________________________

Ja sobie pozwolę użyć tego wątku, żeby przedstawić własną łacinkę na wzór turecki (mam jeszcze łacinkę na wzór skandynawski, ale wymaga jeszcze dopracowania).

А - A a
Б - B b
В - V v
Г - G g, Ğ ğ (w słowie Бог - Boğ)
Д - D d
Е - E e, Ye ye (na początku i po samogłosce)
Ё - Ö ö, Yo yo (na początku i po samogłosce), O o (po ç, j i ş)
Ж - J j
З - Z z
И - İ i, Yi yi (po samogłosce)
Й - Y y
К - K k
Л - L l
М - M m
Н - N n
О - O o
П - P p
Р - R r
С - S s
Т - T t
У - U u
Ф - F f
Х - X x
Ц - C c
Ч - Ç ç
Ш - Ş ş
Щ - Şç şç
Ъ -  /brak odpowiednika/
Ы - I ı
Ь - '
Ѣ - Ə ə
Э - Ê ê, E e (na początku i po samogłosce)
Ю - Ü ü, Yu yu (na początku i po samogłosce)
Я - Ä ä, Ya ya (na początku i po samogłosce)

Tekst oryginalny:

Spoiler

Широка страна моя родная

Шиpока стpана моя pодная,
Много в ней лесов полей и pек.
Я дpугой такой стpаны не знаю,
Где так вольно дышит человек.

От Москвы до самых до окpаин,
С южных гоp до севеpных моpей,
Человек пpоходит как хозяин
Hеобъятной Pодины своей.

Всюду жизнь пpивольно и шиpоко,
Точно Волга полная, течёт.
Молодым везде у нас доpога,
Стаpикам везде у нас почёт.

(...)

За столом никто у нас не лишний,
По заслугам каждый награждён,
Золотыми буквами мы пишем
Всенародный Сталинский закон.

Этих слов величие и славу
Никакие годы не сотрут:
Человек всегда имеет право
На ученье, отдых и на труд.

(...)

Hад стpаной весенний ветеp веет,
С каждым днём всё pадостнее жить,
И никто на свете не умеет
Лучше нас смеяться и любить.

Hо суpово бpови мы насупим
Если вpаг захочет нас сломать,
Как невесту, Pодину мы любим,
Беpежем, как ласковую мать.

(...)

[Zamknij]

Transkrypcja:

Spoiler

Şiroka strana moya rodnaya,
Mnogo v ney ləsov poley i rək.
Ya drugoy takoy stranı ne znayu,
Gdə tak vol'no dışit çelovək.

Ot Moskvı do samıx do okrayin,
S yujnıx gor do severnıx morey,
Çelovək proxodit kak xozäyin
Neobyatnoy Rodinı svoyey.

Vsüdı jizn' privol'no i şiroko,
Toçno Volga polnaya, teçot.
Molodım vezde u nas doroga,
Starikam vezde u nas poçot.

(...)

Za stolom nikto u nas ne lişniy,
Po zaslugam kajdıy nagrajdön,
Zolotımi bukvami mı pişem
Vsenarodnıy Stalinskiy zakon.

Etix slov veliçiye i slavu
Nikakiye godı ne sotrut:
Çelovək vsegda iməyet pravo
Na uçen'ye, otdıx i na trud.

(...)

Nad stranoy vesennıy vəter vəyet,
S kajdım dnöm vsö radostneye jit',
I nikto na svətə ne uməyet
Luçşe nas sməyat'sä i lübit'.

No surovo brovi mı nasupim
Yesli vrag zaxoçet nas slomat',
Kak nevəstu, Rodinu mı lübim,
Berejem, kak laskovuyu mat'.

(...)

[Zamknij]

Жаль, что ты решил использовать "х". Лучше "h".

Шиpока > Şirokaya
Jakaś dziwna ta transkrypcja :p

Cytat: Henryk Pruthenia w Lipiec 02, 2018, 14:52:21
Жаль, что ты решил использовать "х". Лучше "h".

Ja jednak wolę x w słowiańskich, bardziej mi wizualnie pasuje niż ch i południowosłowiańskie h.

Cytat: Kazimierz w Lipiec 02, 2018, 15:22:10
Шиpока > Şirokaya
Jakaś dziwna ta transkrypcja :p

Błąd przy przepisywaniu. :-P