Cyrylica by CookieMonster93 nr 2:
Łacinka | Grażdanka polska | Nazwa liter(y) |
A | Аа, Яя | a, ja |
Ą | оѡ̃, Юѡ̃ юѡ̃* (ѫ, Ѭѭ)2 | - |
B | Бб | be |
C | Цц | ce |
Ć | Ць ць | - |
CZ | Чч | cza/cze |
D | Дд | de |
DZ | Дз дз | - |
DŹ | Дзь дзь | - |
DŻ | Дж дж | - |
E | Ее, Єє (Ээ, Ее)2 | e, je |
Ę | еѡ̃, Єѡ̃ єѡ̃ (ѧ, Ѩѩ)2 | - |
F | Фф | ef |
G | Гг | gie |
H, CH1 | Хх (h - гх)2 | cha |
I | Ии2 | i |
J | Йй2 | jot |
K | Кк | ka |
L | Лл (Ль ль)2 | el |
Ł | Ўў (Лл)2 | eŭ / krótkie u |
M | Мм | em |
N | Нн | en |
Ń | Нь нь | - |
O | Оо, Юю* (Оо, Ёё)2 | o, jo |
Ó | О́о́, Ю́ю́ (О́о́, Ё́ё́)2 | o z kreską, jo z kreską |
P | Пп | pe |
R | Рр | er |
RZ | Ҏҏ3(Рь рь)2 | erz |
S | Сс | es |
Ś | Сь сь | - |
SZ | Шш | sza / sze / esz |
SZCZ | Щщ | szcza / szcze |
T | Тт | te |
U | Уу, IУıу (Уу, Юю)2 | u, ju |
W | Вв | we / wu |
Y | ы | y |
Z | Зз | ze(t) |
Ż | Жж | że(t) |
Ź | Зь зь | - |
[ɰ̃] | ѡ̃ | nosek |
[j] | ь | miękki znak |
twardy znak | ъ | twardy znak |
*ю - jako "jo" charakterystyczna cecha mojej cyrylicy. Dlaczego niby litera wyglądająca jak I+O miałaby brzmieć "ju"? - absurd :-P Protestuję! <żart> - a tak na serio, to tylko taki mój kaprys, wizualnie tak mi bardziej się podoba.
1 - nie zaszła historyczna zmiana g na h (jak w niektórych językach słowiańskich), więc moim zdaniem rozróżnienie nie jest konieczne. Wymyśliłem sobie też reformę ortografii. (dawniej rozróżnienie było, teraz ni ma) - o tym poniżej :-)
2 - przed reformą
3 - skoro wszystkie historyczne miękkie piszemy twardo, to rz też... :-) (szczegóły też niżej)
Rosjanie wprowadzili ten alfabet (pierwszą wersję - sprzed reformy), po II wojnie światowej.
Reformę przeprowadzono po obaleniu komunizmu i odzyskaniu niepodległości, aby dopiec Rosjanom wprowadzono unikalną ortografię. Poza widocznymi zmianami zaczęto również zapisywać twarde samogłoski np. y po historycznie miękkich spółgłoskach (sz, cz, ż, rz, dż).
Zapis w wyrazach obcych:
lia, lie [lj] itp. => лъя, лъє(zgodnie z wymową)
nia [ɲj] (np. Dania) itp. => нья(zgodnie z wymową)
gia, kia [g
jja], [k
jja] itp. => гья, кья(zgodnie z wymową)
sja, zja, cja itp. => съя, зъя, цъя (nie da się zapisać zgodnie z wymową [s
j], [z
j], [ts
j], więc zostało tylko to. :-)
pozostałe przypadki => ья itp.
si, zi, ci [s
ji], [z
ji], [ts
ji] itp. => съи, зъи, цъи (analogicznie dzi [dz
ji]
au, eu => аў, еў
weekend => ўікенд