sâl. púsë /ˈpu.s̠ə/ — koralowiec

akh. vúrvurnor /ˈwur.wur.no̞r/ — praworządność, porządek

Hejka, może ktoś będzie wiedział. Chodzi mi o pie. refleksy dla 'lekkiego' i 'cienkiego'.
Ostatnio znalazłem w "Gramatyce języka litewskiego" Otrębskiego taki fragment:

Cytat§ 119. Istnieją wyrazy, w których przyrostek -va- oparty jest na samogłosce osnownej -u-; chodzi tu o przymiotniki leñgvas 'lekki' i żm. tę́vas 'cienki' : lengvas łączy się etymologicznie z stsł. lьgъkъ < *ligu-, gr. ἐλαχύς, sanskr. laghú-ḥ; tę́vas pochodzi z *tenu̯-o- : stsł. tьnъkъ < *tinu-, sanskr. tanú-ḥ.

Zrodziło to u mnie szereg pytań:
1. Jak to jest z tym -n- w 'lekkim'? Dlaczego w innych językach to zaniknęło? Mam na myśli głównie łacinę (levis* 'lekki') i germańskie (ang. light, niem. leicht).
Oczywiście, również słowiańskie i grecki nie mają tego elementu, ale w słowiańskich znam przynajmniej taki zanik z liczebnika '100' (ps. sъto - lit. šim̃tas), z kolei w greckim ἐλαχύς 'mały, drobny' to α w środku wyrazu mogłoby ostatecznie pochodzić z n̥.
* we współczesnych językach romańskich dla 'lekkiego' występuje głównie postać z -g- rozszerzona o element -r-, tzn. wł. leggero, hiszp. ligero,  kat. lleuger, port. ligeiro, fr. léger, prowans. leugièr.
EDIT: Okazuje się, że u germańskich -n- zanikło przed -h- dopiero w czasach historycznych. Dowodem ma być zapis u Cezara nazwy plemienia germańskiego Tencteri i imię burgundzkie z IV wieku - Hanhavaldus oraz jakieś stare pożyczki w fińskim w rodzaju tanhu, hanho 
A propos, przypomniało mi się: ang. lungs 'płuca' jako 'lekki' organ.
2. Jak w grece tłumaczą formy ἐλαχύς oraz ἐλαφρός? Konkretnie chodzi mi o początkowe ἐ-oraz oboczność -χ- / -φ-?
3. Greckie ταναός - jakie rozwiązanie dla tej postaci?

pdw. pagī /pagiː/ - bawić

pdw. pūsa /puːsa/ - koralowiec

ajn. mândrahu /mɐndraxu/ - rzepak

ajn. pagêlçi /pagʲelθi/ - szczęście, radość

3. ajn. ləku /lɘkʷu/ - zasada, norma, wzór
    ajn. lekoyu /lekʷoju/ - obowiązek

mas. pruzse /ˈpruʒɛ/ - łamać

mas. móda lacha /ˈmoːda ˈlaxa/ - rzepak

Moje:
chwiejnik (znaczeniowy) (chwiejny znaczeniowo) – ambiguity
(i)giernica (igierna istba) – kasyno
nikczemnik (nikczemny < k ni czemu) – nihilista; nikczemieństwo (nikczemny) – nihilizm czy może szczery liberalizm; nikczemniczy (nikczemnik) – nihilistyczny (w zasadzie winno być ot nikczemieństwo, ale nikczemieństwowy dziwnie brzmi, bo nieliczne rzecz. na -ieństwo nie dały żadnych przym.)
okątek – sektor (czy wrzucałem to?)
prawnić (prawny) l. prawować (prawo) – legalizować; prawniący (prawnić) l. prawujący (prawować) – legalizujący; prawniony (prawnić) l. prawowany (prawować) – legalizowany; prawnienie (prawnić) l. prawowanie (prawować) – legalizacja (prawować o tyle lepsze, że można by s nim połączyć prawowity 'legalny', które podobno stworzone bez podstawy słowotwórczej, na wzór rodowity, które swoją drogą teże nie ma oczekiwanej podstawy, tj. °rodować, stąd przypuszczalnie rut., a mogłoby znaczyć 'czynić członkiem rodu' czy może 'przyznawać rodziwiec(zs)two')
przeradzać – transcendować; przeradzanie (przeradzać) – transcendencja (niby jest przekraczać, ale chodzi przecie o przekraczanie szczególne, przekraczanie tego, co przyrodzone)
rodziwiec(zs)two (rodziwiec 'szlachcic' < rodziwy) – szlachećstwo (szlachta)
sąpierzyć (sąpierz) – rywalizować; sąpierzenie (sąpierzyć) – rywalizacja
spojmanie (spojmać) – małżeństwo; spojmanek (spojmany < spojmać) i spojmanka (spojmana < spojmać) – małżonek i małżonka
szybkościowiec (szybkościowy biegacz) – sprinter
włóczężnik (włóczężne słowo < włóczęga) – wanderwort
wywias czy wywiasa (wywiesić) – szyld (czas. na -ić dają zazwyczaj rzecz. r.ż.)
zasadnik (zasadny 1.c) – fundamentalista; zasadnic(zs)two (zasadnik) – fundamentalizm

Ciekawe wyczytane:
prawny – legalny, prawność – legalność (w powszesznym użyciu chyba tylko bezprawny 'nielegalny')

Cytat: Ainigmos w Kwiecień 07, 2024, 15:17:12Moje od czas. powziąć "decydować" odnośnie pewnej rodziny wyrazów:
decydent - powziąciel
decydentka - powziącielka
decydenctwo - powziącielstwo
decydencki - powziącielski
decydencko - powziącielsko

Przyrostek -ciel jest używany przy tworzeniu wykonawców czynności ot czas. na -ić. Ot czas. na -ęć -nę/-mę znam jedzinie przyjęciel z 1539 roku. Ten sam twórca, w tym samym dziele przedłożył w tym samym znaczeniu słówko przyjmiciel ot czas. na -ać. Nie wiem co nim powodowało, ale oczekiwalibyśmy raczej przyjemca < przyjąć i przyimacz < przyimać. A zatym, czy nie lepiej byłoby:
powziemca (powziąć) – decydent
powziemczyni (powziemca) – decydentka
powziemc(zs)two (powziemca) – decydenctwo
powziemczy (powziemca) – decydencki (jako rozjemczy < rozjemca)
powziemczo (powziemczy) – decydencko?

kv фрөла /ˈfrœla/ - bruk

kv фруџе /fruˈd͡ʒɛ/ - pękać

Nowa strona informacyjna. Tematyka finansów i pożyczek online. Przydała się dzisiaj))))

2. mas. leku /ˈlɛku/ - prawo (akuzatyw lekwoje)