Jak w temacie. Od razu zaznaczam, że jestem kiepski, jeśli chodzi o IPA i ogólnie fonetykę, mogłem coś popieprzyć.
-> ziemię - /ɛ/ , /ɛ:/
-> język - /ɛn/, /ɛ̃:/, /ɛ:/
-> mąka - /ɔ:/, /ɔ̃/
-> są - /ɔ:/, /ɔ:w/ (/ɔʷ/ ?)
Napisałem ɔ̃ i ɛ̃ tam, gdzie słyszałem głoskę nosową, a nie byłem w stanie rozdzielić jej na inne (np jak w /ɛn/).
W niektórych przypadkach to e brzmi jak pomiędzy polskim /ɛ/ a niemieckim ue, nie wiem, jak to zapisać. W podobnym kierunku dąży też /ɔ/.
Pytanie, czy wymowa nieświadomie nabyta może być nazwana hipsterstwem?
Znam przynajmniej 2 -3 sposoby wymowy "nosówek" (nie licząc warszaffskiej ;-) ), więc jaka to jest ta standardowa? Serio pytam. Stąd też m.in. ten temat.
Nudno, podręcznikowo.
-> ziemię - /ɛ/
-> język - /ɛŋ/
-> mąka - /ɔŋ/
-> są - /ɔ:w̃/
Jakie znasz?
Warszaffskiej nie ma. To jakiś cudaczny mit o tym, że Warszawiacy mówią jakoś inaczej. Mieszkam tu 4 lata i nie słyszę żadnej różnicy.
Cytat: tqr w Czerwiec 02, 2012, 23:35:27
Znam przynajmniej 2 -3 sposoby wymowy "nosówek" (nie licząc warszaffskiej ;-) ), więc jaka to jest ta standardowa? Serio pytam. Stąd też m.in. ten temat.
Standardowa to: wymowa samogłosek jako ustnych przed [l], [w], a w przypadku "ę" i na końcu wyrazu, oraz rozbicie na segment samogłoskowy i spółgłoskowy w innych przypadkach. Gdzie czasami zdarzają się takie cuda, jak np. nosowe [w].
Obacz też tą stronę (lechosław, nie patrz):
http://grzegorj.w.interia.pl/lingwpl/nosowe.html (http://grzegorj.w.interia.pl/lingwpl/nosowe.html)
Przykładowo:
1.
-> ziemię - /ɛ/
-> język - /ɛŋ/
-> mąka - /ɔŋ/
-> są - /ɔm/
2.
-> ziemię - /ɛ/
-> język - /ɛ:/
-> mąka - /ɔ:/
-> są - /ɔ:/
Oprócz tego oczywiście wymowę jaką podałeś, tę, oprócz mojej 1, spotykam najczęściej.
Co oznacza to "w z daszkiem"? Takie ledwie słyszalne, krótkie w? (btw, jak się zapisuje w IPA polskie "u" w "auto"?)
Edit:
@Vilen: Dzięki, poczytam sobie.
Cytat: tqr w Czerwiec 02, 2012, 23:53:48
Co oznacza to "w z daszkiem"? Takie ledwie słyszalne, krótkie w?
To nie ,,w z daszkiem", to ,,w z tyldą", i oznacza nosowe [w].
Cytat(btw, jak się zapisuje w IPA polskie "u" w "auto"?)
[w].
A taką 2 gdzie słyszałeś?
Kurczę, czemu polska dialektologia musi być taka nudna? W Angli na RP niełatwo trafić, w Polsce, żeby usłyszeć gwarę, to trzeba gdzieś w dzicz jechać.
Aha, no i "są" jest generalnie bardziej skomplikowana sprawa, zresztą z wszystkimi końcowymi ą.
Bo i "ɔm" czy "ɔŋ" się trafia. W zależności od staranności i otoczenia. A może nawet semantyki.
CytatAha, no i "są" jest generalnie bardziej skomplikowana sprawa, zresztą z wszystkimi końcowymi ą.
Bo i "ɔm" czy "ɔŋ" się trafia. W zależności od staranności i otoczenia. A może nawet semantyki.
Ba. Mam wrażenie, że o ile w rzeczownikach istotnie wygłosowe -ę = -e, tak w czasownikach pojawia się stosunkowo często jakiś refleks nosowości (zapewne by uniknąć zrównania pierwszej osoby z trzecią).
[...........]
Cytat: Noqa w Czerwiec 03, 2012, 00:17:52
A taką 2 gdzie słyszałeś?
Na Śląsku. Pogranicze Katowic i Rudy.
Cytat: Ghoster w Czerwiec 03, 2012, 06:46:16
W ogóle to to jak tu niektórzy starają się zapisać nosówki mnie śmieszy. "-> mąka - /ɔ:/"? Naprawdę? Kompletny zanik nosowości?...
Tak. I długa samogłoska.
Odnośnie zaniku nosowości, to zrobiłem mały wywiad co do mojej środkowomałopolskiej (Staszów-Stopnica) gwary, o której nie mogę znaleźć żadnych źródeł, i okazuje się, że opracowania nie kłamią. Podają po prostu bardzo archaiczny stan. Otóż, osoby posługujące się gwarą - w przybliżeniu - mają obecnie następującą wymowę:
-> ziemię - /ɛ/
-> język - /ɛŋ/
-> mąka - /ɔŋ/
-> są - /ɔ/
Ale występowała i poniższa wymowa, tyle że zanikła ona w pokoleniu naszych pra- i prapradziadków:
-> ziemię - /ɛ/
-> język - /ɛ/
-> mąka - /ɔ/
-> są - /ɔ/
A zatem była i tam ta typowo kielecka beznosówkowość, tylko że jakieś 60 lat temu znikła.
PS. Dostawcom na Kleparzu do dziś zdarza się mówić á i é. Stopień zachowania gwar to rzecz smutna, ale ciekawa.
Cytatjęzyk - /ɛŋ/
Jengzyk?
Cytatsą - /ɔ:w̃/
Sooł?
Cytatmąka - /ɔ:/
Mooka?
Po jakiemu wy, ludzie, mówicie?
Cytat: Silmethúlë w Czerwiec 03, 2012, 14:19:41Cytatsą - /ɔ:w̃/
Sooł?
Ostatnio zobaczyłem krzyżówkę iluśletniego brata mojej koleżanki z hasłem "Soł w nim pszczoły". :D
Cytat: Ⓐ Vilén w Czerwiec 02, 2012, 23:46:04Obacz też tą stronę (lechosław, nie patrz):
Lechosława nie ma, obraził się za to, że śmieliśmy go pytać o długie samogłoski w słowackim. :-(
CytatJengzyk?
No może i bardziej przesunięte do przodu niż ŋ. Jak zamierzasz to zapisać?
CytatSooł?
Tak, nagraj sobie i puść od tyłu. Usłyszysz "Łos". (z Ł nosowym)
[...........]
[w̃] zapisałem w pierwszym poście, potem już mi się nie chciało tego znaczka szukać ;-)
Ups, mój błąd. Na tem forze jakoś mi źle tyldy nad znaczkami ipy renderuje i nie zauważyłem :(.
To pewnie przez tutejszą czcionkę.
Cytat: Noqa w Czerwiec 02, 2012, 23:40:00
Jakie znasz?
Warszaffskiej nie ma. To jakiś cudaczny mit o tym, że Warszawiacy mówią jakoś inaczej. Mieszkam tu 4 lata i nie słyszę żadnej różnicy.
O warszawskiej wymowie nosówek nic nie wiem, ale to słynne ly słyszę. Nawet pani dziekan tak mówi.
Cytat: Ghoster w Czerwiec 03, 2012, 06:46:16
Cytat[...]-> język - /ɛŋ/[...]
Na pewno nie. xd
Tak, /EN/. Tylko że [EM\~].
[...........]
Bartek twierdzi, ze fonologicznie tam jest fonem /ŋ/, choć wymawiana jest inna głoska.
Dokładnie, twierdzi, że jest /ɛŋ/, ale [ɛɰ̃].
I pamiętajcie dzieci, za każdym razem, kiedy mylicie zapis fonetyczny i fonemiczny, to św. Hildegarda z Bingen płacze w grobie...
[...........]
Cytat: Ghoster w Czerwiec 03, 2012, 19:05:40
Ach; nawiasy.
Nie tylko nawiasy, także twierdzenie że "język" to nie może być /j_E_ŋz_y_k/, "bo tam się /ŋ/ nie wymawia", albo co gorsza twierdzenie, że to się wymawia [j_E_ŋz_y_k]...
ziemię - /ɛ/
język - /ɛn/
mąka - /ɔ̃/
są - /ɔ̃/, /ɔ:w/
ziemię [E]/[e]
język [EM\~]
mąka [ON]
są [Om]/[OM\~]
Nie rozróżniasz mąka i Monka? (takie zdrobnienie od Monika)
Cytat: Noqa w Czerwiec 07, 2012, 19:55:30
Nie rozróżniasz mąka i Monka? (takie zdrobnienie od Monika)
No, nie, ale skąd taki wniosek?
Sorry, nie zwróciłem uwagi na wielkość litery. Ach ta X-RZEŻĄCZKA.
ziemię - [ʑemʲɛ]/[ʑemʲɛ̃]
język - [jɛ̃zɨk],
mąka - [mɔ̃ka]
są - [sɔ̃]
Cytat: тоб рiс тоб w Czerwiec 03, 2012, 14:49:06
Cytat: Silmethúlë w Czerwiec 03, 2012, 14:19:41Cytatsą - /ɔ:w̃/
Sooł?
Ostatnio zobaczyłem krzyżówkę iluśletniego brata mojej koleżanki z hasłem "Soł w nim pszczoły". :D
Przecież pisałem, że tak wymawia moja znajoma rocznik '88, więc jakaś nowa nowośc to to nie jest...
Ja wymawiam standardowo (tzn. wymawiam nosowo
-ą, bo nie wiem co jest teraz standartem), ale zwróciłęm uwagę na takie niuanse: otóż moja wymowa nosówek przed spirantami czy
-ą w wygłosie jest dyftongiczna, gdzie drugi element dyftongu jest połowicznie labializowany, a labializacja znika całkowicie gdy w wyrazie jest "ł" (pewnie dla unikniecia eufonii).
Cytat: тоб рiс тоб w Czerwiec 03, 2012, 14:49:06
Cytat: Silmethúlë w Czerwiec 03, 2012, 14:19:41Cytatsą - /ɔ:w̃/
Sooł?
Ostatnio zobaczyłem krzyżówkę iluśletniego brata mojej koleżanki z hasłem "Soł w nim pszczoły". :D
Cytat: Prof. Jan Miodek
Widzę w ostatnich czasach renesans końcówek – om zamiast wygłosowego – ą. Wydawało mi się, że najbardziej natarczywym fonetycznym zjawiskiem jest zamienianie – ą w – oł. Mój syn, kiedy był mały, był ze mną w zoo. To był czas, gdy on swoje przeżycia przelewał na papier. I narysował później groźnego lwa w klatce o podpisał ,,Lwy soł w zoo". Dało mi to wiele do myślenia. Napisał tak, jak słyszał.
Cytat: tqr w Czerwiec 02, 2012, 23:35:27Znam przynajmniej 2 -3 sposoby wymowy "nosówek" (nie licząc warszaffskiej ;-) ), więc jaka to jest ta standardowa? Serio pytam. Stąd też m.in. ten temat.
http://chomikuj.pl/MartuLa1987/Dokumenty/J.+polski/Kultura+J*c4*99zyka+Polskiego+-+wymowa*2c+ortografia*2c+interpunkcja,687927174.pdf
LUDZIE! ON WRZUCIŁ DOKUMENT Z RJP!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
Cytat: Henryk Pruthenia w Lipiec 07, 2012, 04:22:40
LUDZIE! ON WRZUCIŁ DOKUMENT Z RJP!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
(http://i929.photobucket.com/albums/ad133/T-rexGB/burn-the-witch-burn-witch-kill-monty-python-demotivational.jpg)
To może ja wypisze wszystkie alofony odpowiednio ą i ę w mojej mowie:
[ɔm], [ɛ] - w wygłosie
[ɔ], [ɛ] - przed l, ł
[ɔw̃], [ɛɰ̃] - przed s, z, sz, ż, ch
[ɔj̃], [ɛj̃] - przed ś, ź
[ɔn], [ɛn] - przed t, d
[ɔɲ], [ɛɲ] - przed ć, dź
[ɔŋ], [ɛŋ] - przed k, g
[ɔm], [ɛm] - przed p, b
Normalcore.
Heh, niedawno poznałem drugą w życiu osobę z korzeniami lubelszczyźnianymi, i ona również mówi [ow]. Chyba jednak nawet ogólna polszczyzna nie jest aż tak homogenizowana jak by się wydawało.
Cytat: Quester w Wrzesień 10, 2014, 15:28:27
(...)[ɔm], [ɛ] - w wygłosie(...)
[ɔw̃], [ɛɰ̃] - przed s, z, sz, ż, ch(...)
U mnie podobnie, ale [ɔɰ̃] w wygłosie i przed s, z, sz, ż, ch ;) Bardzo rzadko słyszy się kogokolwiek, kto nie wymawiałby [ɔɰ̃] w wygłosie w moim mieście. Nikt też nie ma problemu z zapisaniem tego. Problemem jest za to mi vs. mni np. wiele osób pisze ziemiak, najmiejszy itp. Nikt tak właściwie u nas nie wymawia mń, wszędzie jest mi.
Cytat: CookieMonster93 w Wrzesień 11, 2014, 11:58:23
Problemem jest za to mi vs. mni np. wiele osób pisze ziemiak, najmiejszy itp. Nikt tak właściwie u nas nie wymawia mń, wszędzie jest mi.
Czyżby hiperpoprawność w reakcji na piętnowane /mń/ we wszystkich pozycjach?
Zresztą mnie też się zdarza tak pisać, choć też w drugą stronę, czyli z /m'/ na /mń/.
Za to w mowie mam tendencję do mówienia /mń/.
Co ciekawe, mówienie na odwrót, np. /mie/ zamiast /mnie/, wydaje mi się mocno wieśniackie.
Dlatego też zawsze mnie dziwiły te wszystkie "mię" w starszych tekstach/poezji, co zabawnie kontrastowało z podniosłą stylistyką
Ale /m'e/ pochodzi od mię, i dla mnie to całkiem normalniejsze.
Jakieś żydowskie "mnie" dla biernika... pfff. :P
CytatJakieś żydowskie "mnie" dla biernika... pfff. :P
- powiedział rusofil. Żydokomuna? Bardzo chętnie!
-> ziemię - /ɛ̃/ /ɛ/
-> język - /ɛ̃w̃/
-> mąka - /ɔ̃w̃/ /ɔN/
-> są - /ɔ̃/ /ɔ̃w̃/
Skoroż wątek odgrzebany...
Moja wymowa nosówek jest dość różna. Konsekwentnie pochylam /ɛ/ [e~ɪ~ɘ] i /ɔ/ [o~ʊ] przed /m n/, choć w starannej mowie czasem tego unikam. "ą" w wygłosie to zazwyczaj [om] (w starannej mowie może być [õ(w̃)]), "ę" [ɛ]. Przed szczelinówkami mam dwie wymowy: "rozłożoną" [vonʂ], [t͡ɕenʂki] oraz bardziej standardową z nazalizacją [võʃ] [t͡ɕẽʂki] - pochylenie zazwyczaj zostaje i zwykle nie dyfrongizuję - popularna w centralnej (?) Polsce wymowa z półsamogłoską brzmi dla mnie jak "wołż", "ciełżki" i razi mię trochę (choć moje nierzadkie "wonż" i "cienżki" drugą stronę na pewno również).