Witam. Chciałabym przedstawić wam zarys mojego conlangu o nazwie Nūpă-xwèl [nuːpəxwœ˨l], którego nazwa oznacza po prostu ,,nublang" :-D. Jest to język a priori, jednak za luźną inspirację dla wielu wyrazów (i po części gramatyki oraz fonetyki) posłużyły przede wszystkim języki uralo-ałtajskie. Jak już pisałam w wątku powitalnym, nie mam doświadczenia w conlangerstwie, ale prosiłabym nie ograniczać się w krytyce :-).
Nūpă-xwèl jest językiem w dużej mierze prozodycznym; leksemy odróżnia się za pomocą tonu z iloczasem, który obowiązuje tylko jedną sylabę wyrazu, sylabę akcentowaną. Sylaby mają strukturę V, CV lub CVC₂, ewentualnie CwV(C₂), bądź rzadziej i najczęściej w zapożyczonych wyrazach CjV(C₂). Na spółgłoski średnie nigdy nie pada akcent.
Spoiler
- C – /t͡s/, /ʈ͡ʂ/, /t͡ɕ/, /ɸ/, /h/, /j/, /k/, /l/, /m/, /n/, /p/, /s/, /ʂ/, /ɕ/, /t/, /w/, /x/
- C₂ – /l/, /m/, /n/
- V – /a/, /œ/, /ɔ/, /u/, /i/, /ɯ/
Każdy wyraz (poza złożeniami) obowiązuje harmonia samogłosek dotycząca miejsca artykulacji. W jednym wyrazie mogą występować jedynie samogłoski przednie, jedynie tylne, bądź tylko przednie lub tylne wraz ze środkowymi. Każda samogłoska tylna ma swój przedni bądź środkowy odpowiednik, który wyznacza formę morfemów fleksyjnych. W opisie języka do pogrupowania samogłosek używać będę wielkich liter A, O, Y, U i Ă.
Spoiler
| A | O | Y | U | Ă |
Przednie | /a/ | /œ/ | /i/ | |
Środkowe | /ə/ | | | /ə/ | /ə/ |
Tylne | | /ɔ/ | /ɯ/ | /u/ |
Jak już wcześniej wspomniałam, Nūpă-xwèl to język tonalny oparty na iloczasie, gdzie cechy te dotyczą sylaby akcentowanej. Kolejny spojler zawiera więc listę dostępnych akcentowań :-P.
Spoiler
- Ton średni – długi lub krótki
- Ton wysoki – tylko krótki
- Ton niski – jw.
Język ten jest raczej ubogi w fonemy. Nie odróżnia on dźwięczności i bezdźwięczności, chociaż w starannej wymowie dźwięczne spółgłoski zwarte, szczelinowe i aftykaty nie istnieją. Obecność /j/ lub /i/ zmiękcza poprzedzającą je spółgłoskę.
Tabela spółgłosek:
| Dwuwargowe | Dziąsłowe | Cerebralne | Dziąsłowo-podniebne | Miękko-podniebne | Krtaniowe |
Zwarte | /p/ | /t/ | | | /k/ | |
Nosowe | /m/ | /n/ | | | /ŋ/ | |
Szczelinowe | /ɸ/ | /s/ | /ʂ/ | /ɕ/ | /x/ | /h/ |
Zwarto-szczelinowe | | /t͡s/ | /ʈ͡ʂ/ | /t͡ɕ/ | | |
Boczne | | /l/ | | | | |
Półotwarte | /w/ | | | /j/ | | |
To na razie tyle, później dodam informacje o gramatyce ;-)
EDIT
Zapomniałabym o omówieniu ortografii... alfabet prezentuje się tak:
Spoiler
- a – /a/
- ă – /ə/, jeśli głoska należy do ,,grupy Ă", lub zastępuje a w otoczeniu samogłosek tylnych
- c – /t͡s/
- ç – /ʈ͡ʂ/
- e – /œ/
- f – /ɸ/
- h – /h/
- i – /i/
- j – /j/
- k – /k/
- l – /l/
- m – /m/
- n – /n/, /ŋ/ jeśli znajduje się przed k (z następnej sylaby wyrazu)
- o – /ɔ/
- p – /p/
- s – /s/
- ş – /ʂ/
- t – /t/
- u – /u/
- ŭ – /ə/, jeśli zastępuje u w towarzystwie samogłosek przednich
- w – /w/
- x – /x/
- y – /ɯ/
Co do tonów... średni krótki oznacza się cyrkumfleksem (tylko jeśli samogłoska jest akcentowana!), średni długi makronem, niski grawisem, a wysoki akutem :-)
Wygląda bardzo ciekawie :)
Chyba nie bardzo ogarniam tej harmoni samogłoskowej - możesz podać garść przykładów.
No i bardzo podoba mi się nazwa języka, czekam na więcej wyrazów? nupa to zapożyczenia czy szujodruh?
Wyraz nūpă jest zapożyczeniem z języka angielskiego (p jako odpowiednik b i szwa na końcu, bo sylaba nie może kończyć się zwartą spółgłoską). BTW. ,,szujodruch"... fajne tłumaczenie ;-D
Co do harmonii:
Weźmy parę końcówek fleksyjnych: -nA (dodawana do podmiotu), -mO (do obiektu) i -kU (do celu) i parę słów: nūpă (noob), mâxa (mięso), motò (drzewo) i emé (kobieta).
Odmiana będzie wyglądać tak:
Nūpănă, nūpămo, nūpăku
Motònă, motòmo, motòku
Mâxana, mâxame, mâxakŭ
Eména, eméme, emékŭ
Dzieje się tak dlatego, że wyrazy nūpă i motò są tylne, a mâxa i emé – przednie. W jednym wyrazie który nie jest złożony (rdzenie w złożonych oddziela się graficznie łącznikiem) są albo samogłoski przednie, albo tylnie z ewentualnym dodatkiem neutralnej szwy.
Fajne, czekam na nagrania :p
Nie budu, sorry >,<
Będę szczery. Również chciałbym usłyszeć ten język, żywy twór; coś, co istnieje nie tylko na papierze, coś - czym mówi prawdziwy człowiek.
Dupa-cwel?
I tak wiem, że wszyscy tak pomyśleli, tylko boją się powiedzieć...
Cytat: tgz w Sierpień 30, 2014, 11:24:36
Nie odróżnia on dźwięczności i bezdźwięczności
Już Cię lubię