Polskie Forum Językowe

Twórczość w użyciu => Tłumaczenia => Wątek zaczęty przez: Henryk Pruthenia w Marzec 16, 2019, 01:18:56

Tytuł: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Marzec 16, 2019, 01:18:56
Jak wiecie, ostatnio stworzyłem specjalną stronę na wiki (https://jezykotw.webd.pl/wiki/Por%C3%B3wnanie_j%C4%99zyk%C3%B3w_sztucznych), dzięki której można dość ładnie, szybki o zgrabnie porównać leksykę konlangów należących do różnych grup językowych. Będzie ona powoli zapełniana, jako że planuję na podstawie wszystkich dostępnych obecnie na wiki i forze konlangów.

A na dziś, mała porcyjka tego, jak to wygląda w praniu:
Polski – Sewański
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Caraig w Marzec 19, 2019, 12:46:04
Psze bardzo, oto newski!
Spoiler

1. ja - ech
2. ty - þu
3. on - ir
4. my - vér
5. wy - júr
6. oni - þa, þä
7. tu - hier
8. kto - var
9. co - vad
10. kiedy - vana
11. jak - va
12. nie - nín
13. wszystko - all
14. inny - áþer
15. jeden - ín
16. dwa - tvi
17. trzy - þri
18. cztery - fór
19. pięć - fem
20. duży - sýr
21. ciężki - hävig
22. krótki - lyhe
23. kobieta - köna
24. mężczyzna - man
25. człowiek - man
26. dziecko - barn
27. matka - muodar
28. ojciec - fadar
29. ryba - fisk
30. pies - hunn
31. drzewo - boum
32. las - mets
33. owoc - hijdelm
34. ziarno - siäd
35. kwiat - luom
36. trawa - gras
37. krew - blouþ
38. kość - hnach
39. tłuszcz - fatt
40. jajko - äddi
41. róg - horn
42. włosy - hiär
43. głowa - hou(f)d
44. ucho - ór, oure
45. oko - oug
46. nos - nás
47. usta - múþ
48. ząb - táþ
49. język - tugn
50. stopa - fuot
51. kolano - hnö
52. ręka - hann
53. serce - hért
54. pić - drinkan
55. jeść - etan
56. gryźć - bijtan
57. widzieć - séan
58. słyszeć - houran
59. wiedzieć - wetan
60. myśleć - þänkan
61. spać - söfan
62. żyć - livan
63. umrzeć - douwan
64. zabić - däudan
65. pływać - svimman, sýmman (dial.)
66. iść - gán
67. przyjść - kumman
68. leżeć - lijgan
69. siedzieć - sittan
70. stać - stannan
71. upaść - fallan
72. dać - gevan
73. powiedzieć - säigan
74. śpiewać - signan
75. grać - likan
76. słońce - sygel, soul
77. księżyc - miän
78. gwiazda - stérn
79. woda - ódn
80. deszcz - renn
81. rzeka - floud
82. jezioro - löuch
83. morze - mär
84. sól - salt
85. kamień - stin
86. piasek - sann
87. ziemia - jerþ
88. wiatr - ynn
89. śnieg - snö
90. lód - ies
91. ogień - fuor
92. popiół - tusk
93. góra - brig
94. zielony - gröun
95. biały - vijt
96. czarny - must
97. noc - naht
98. dzień - dag
99. rok - jär
100. ciepły - warm
101. zimny - kall
102. pełny - full
103. nowy - näu
104. stary - gamel
105. dobry - goud
106. ostry - vass
107. prawy - reht
108. w - in
109. z - med
110. i - än
111. imię - name
112. dom - hus
113. książka - buoch
114. córka - dohtar
115. brat - ruoþar
116. przyjaciel - fránn
117. lis - ref
118. duch - hám
119. mieć - häban
120. być - béon
[Zamknij]
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Marzec 19, 2019, 12:47:35
Dziś, gdy będę w domu wrzucę zaraz do tabelek :)
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Marzec 19, 2019, 12:57:45
Forma dla brata jest intencjonalna?
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Caraig w Marzec 19, 2019, 13:21:47
Tak. Kiedy przechodzi w uo, grupy spółgłoskowe się upraszczają. To samo jest z kwiatem zresztą (*blōmô > luom).
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Marzec 19, 2019, 13:52:27
Cytat: Caraig w Marzec 19, 2019, 13:21:47
Tak. Kiedy przechodzi w uo, grupy spółgłoskowe się upraszczają. To samo jest z kwiatem zresztą (*blōmô > luom).
Lubię takie ...kwiatki!
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Obcy w Marzec 19, 2019, 20:31:07
Można już oglądać germlangi.
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Marzec 19, 2019, 20:35:01
Dzięki!

Wygląda świetnie!
I się tabelka nie rozeszła!
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Marzec 20, 2019, 02:20:46
Dodałem był newski (https://jezykotw.webd.pl/wiki/Por%C3%B3wnanie_j%C4%99zyk%C3%B3w_sztucznych) i coś jeszcze!

CIEKAWOSTKA: Aktualnie na liście znajduje się już 80 języków!
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Obcy w Marzec 20, 2019, 04:51:58
Propozycja: do natlangów mógłbyś dodać kataloński i fryzyjski? (w swoich grupach, rzecz jasna)
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Marzec 20, 2019, 07:25:39
Zastanowię się, na pewno dodam staroangielski, staronordycki, krymski gocki.
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Mônsterior w Marzec 20, 2019, 19:34:08
Henryku! Kawał dobrej roboty czynisz!

Poniżej lista po arbastyjsku. Nie ma wszystkich wyrazów, bo niektórych nie stworzyłem, a niektóre mam zapisane w rozmaitych zeszytach, których nie mam pod ręką ;) Na razie piszę to, co pamiętam, listę będę aktualizował na bieżąco :P

Polski - Arbastian

ja – io
ty – so
on – av
my – no
wy – vo
oni – aves
ten – amav
kto – cho
co – qe
wszystko – atolusemembô
jeden – un
dwa – tô
trzy – tré
cztery – fechċere
pięć – setto
długi – xxx
ciężki – xxx
krótki – xxx
cienki – xxx
kobieta – delisċoûs
mężczyzna – felrys
człowiek – ên avvus
dziecko – ên pero
zwierzę – ên vetachs
ryba – xxx
drzewo – ambre
las – xxx
kwiat – fiorus
mięso – xxx
krew – robríé
kość – xxx
jajko – xxx
głowa – supil
ząb – xxx
język – w sensie ,,mowa": locucê
noga – patamarê
ręka – manô
szyja, kark – carvet
serce – qessesavvus
pić – at sedíu
jeść – at vefíu
widzieć – at sequ
słyszeć – at cisseré
wiedzieć – at tequ
bać się – xxx
spać – at tormé
żyć – at orté
umierać – at morté
zabić – at ichir
pływać – xxx
leżeć – xxx
siedzieć – xxx
stać – xxx
padać – xxx
dać, dawać – at chsôantir
mówić – at parlaré
śpiewać – xxx
Słońce – Fopsou
księżyc, miesiąc – w sensie ,,ziemski satelita": Celium
gwiazda – plassie
woda – achô
deszcz – xxx
rzeka – xxx
jezioro – xxx
morze – xxx
sól – xxx
kamień – prôné
piasek – xxx
ziemia – w sensie ,,nazwa planety": Cedfa
wiatr – xxx
śnieg – xxx
lód – xxx
ogień – urûm
droga – xxx
biały – xxx
czarny – xxx
noc – fosus
dzień – dem
rok – ann
pełny – xxx
nowy – nûé
stary – altuod
dobry – assar
zły – cri
imię – nomê
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Marzec 20, 2019, 19:53:49
Cytat: Mônsterior w Marzec 20, 2019, 19:34:08
Henryku! Kawał dobrej roboty czynisz!

Poniżej lista po arbastyjsku. Nie ma wszystkich wyrazów, bo niektórych nie stworzyłem, a niektóre mam zapisane w rozmaitych zeszytach, których nie mam pod ręką ;) Na razie piszę to, co pamiętam, listę będę aktualizował na bieżąco :P

Polski - Arbastian

ja – io
ty – so
on – av
my – no
wy – vo
oni – aves
ten – amav
kto – cho
co – qe
wszystko – atolusemembô
jeden – un
dwa – tô
trzy – tré
cztery – fechċere
pięć – setto
długi – xxx
ciężki – xxx
krótki – xxx
cienki – xxx
kobieta – delisċoûs
mężczyzna – felrys
człowiek – avvus
dziecko – eln pero
zwierzę – eln vetachs
ryba – xxx
drzewo – ambre
las – xxx
kwiat – fiorus
mięso – xxx
krew – robríé
kość – xxx
jajko – xxx
głowa – supil
ząb – xxx
język – w sensie ,,mowa": locucent
noga – xxx
ręka – xxx
szyja, kark – xxx
serce – qessesavvus
pić – at sedíu
jeść – at vefíu
widzieć – at sequ
słyszeć – at cisseré
wiedzieć – at tequ
bać się – xxx
spać – at tormé
żyć – at orté
umierać – at morté
zabić – at ichir
pływać – xxx
leżeć – xxx
siedzieć – xxx
stać – xxx
padać – xxx
dać, dawać – at chsôantir
mówić – at parlaré
śpiewać – xxx
Słońce – Fopsou
księżyc, miesiąc – w sensie ,,ziemski satelita": Celium
gwiazda – plassie
woda – achô
deszcz – xxx
rzeka – xxx
jezioro – xxx
morze – xxx
sól – xxx
kamień – prôné
piasek – xxx
ziemia – w sensie ,,nazwa planety": Cedfa
wiatr – xxx
śnieg – xxx
lód – xxx
ogień – urûm
droga – xxx
biały – xxx
czarny – xxx
noc – fosus
dzień – dem
rok – ann
pełny – xxx
nowy – nûé
stary – xxx
dobry – assar
zły – xxx
imię – noment
Ohoho, nie spodziewałem się!
Dzięki wielkie!
Co do listy romlangów, to dziś ją trochę zmienię i troszkę odchudzę, bo jest za bardzo Swadeshowa, a za mało reprezentatywna dla wielu z wielu ciekawych zjawisk!
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: CivilixXXX w Marzec 30, 2019, 19:26:53
Jest alpejski!
ja égu
ty tú
on ís
my nús
wy vús
kto kis
co kid
wszystko toús
dużo múos
mało páx
jeden uóns
dwa dú
trzy treis
cztery kadur
pięc kínk
sześć séx
siedem séftem
osiem óct
dziewięć nówem
dziesięć décm
sto céntem
kobieta múlir
mężczyzna vír
człowiek ómu
dziecko iénan
matka maétr
ojciec pátr
syn fiélis
rodzina famíli
król reix
pan domíns
imię noún
Bóg Does
zwierzę anímeo
ryba pís
ptak áves
pies cáns
jajo oúvm
róg córnu
drzewo árp
las sjíow
owoc frúx
ziarno seín
liść fólim
korzeń raéjix
kwiat fós
trawa érp
głowa cáft
ucho árs
oko ocúos
nos naés
usta ús
ząb díns
język líng
stopa pés
ręka máns
serce cór
mięso cár
krew sáns
kość ós
pić bibér
widzieć vídir
słyszeć adiér
wiedzieć sjiér
spać dormiér
żyć vievér
przyjść veniér
leżeć aceír
siedzieć sedeír
stać staér
dać dár
ciągnąć traér
mówić jicér
śpiewać cantár
Słońce Súo
księżyc ouón
gwiazda steíl
woda ák
deszcz plúv
rzeka foúmen
jezioro oáx
morze már
sól sáo
kamień oáfs
ziemia tér
chmura nuóbis
mgła nebúo
lód goácis
dym fúm
ogień ígnes
droga ví
góra món
noc nóx
dzień jíes
rok án
złoto árm
srebro aréntem
wojna árm (rzadziej béls)
dom dóms
rzecz rés
port pórs
pole ár
wielki mágens
ciężki ráves
biały áobes
czarny nír
czarny poéns
nowy nóvs
stary vés
dobry bóns
zły máos
prosty réhs
nie nó
z ex
w in
i et
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Marzec 30, 2019, 20:29:04
Dzięki, jutro wrzucę :)
Fajne te l > o
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Marzec 31, 2019, 14:26:42
Uzupełniłem swoje slavlangi (niespodzianek leksykalnych za bardzo nie ma, bo i słownictwo mocno podstawowe). Niestety, "ſę" w "bojati ſę" rozwaliło wysokość tabeli - da się temu jakoś zaradzić?

Jeszcze postaram się uzupełnić (na tyle, na ile to możliwe) połabski. EDIT: zrobione.
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Marzec 31, 2019, 18:33:48
Cytat: CivilixXXX w Marzec 30, 2019, 19:26:53
Jest alpejski!
ja égu
ty tú
on ís
my nús
wy vús
kto kis
co kid
wszystko toús
dużo múos
mało páx
jeden uóns
dwa dú
trzy treis
cztery kadur
pięc kínk
sześć séx
siedem séftem
osiem óct
dziewięć nówem
dziesięć décm
sto céntem
kobieta múlir
mężczyzna vír
człowiek ómu
dziecko iénan
matka maétr
ojciec pátr
syn fiélis
rodzina famíli
król reix
pan domíns
imię noún
Bóg Does
zwierzę anímeo
ryba pís
ptak áves
pies cáns
jajo oúvm
róg córnu
drzewo árp
las sjíow
owoc frúx
ziarno seín
liść fólim
korzeń raéjix
kwiat fós
trawa érp
głowa cáft
ucho árs
oko ocúos
nos naés
usta ús
ząb díns
język líng
stopa pés
ręka máns
serce cór
mięso cár
krew sáns
kość ós
pić bibér
widzieć vídir
słyszeć adiér
wiedzieć sjiér
spać dormiér
żyć vievér
przyjść veniér
leżeć aceír
siedzieć sedeír
stać staér
dać dár
ciągnąć traér
mówić jicér
śpiewać cantár
Słońce Súo
księżyc ouón
gwiazda steíl
woda ák
deszcz plúv
rzeka foúmen
jezioro oáx
morze már
sól sáo
kamień oáfs
ziemia tér
chmura nuóbis
mgła nebúo
lód goácis
dym fúm
ogień ígnes
droga ví
góra món
noc nóx
dzień jíes
rok án
złoto árm
srebro aréntem
wojna árm (rzadziej béls)
dom dóms
rzecz rés
port pórs
pole ár
wielki mágens
ciężki ráves
biały áobes
czarny nír
czarny poéns
nowy nóvs
stary vés
dobry bóns
zły máos
prosty réhs
nie nó
z ex
w in
i et

Coś chyba pominąłeś.

Cytat: Dynozaur w Marzec 31, 2019, 14:26:42
Uzupełniłem swoje slavlangi (niespodzianek leksykalnych za bardzo nie ma, bo i słownictwo mocno podstawowe). Niestety, "ſę" w "bojati ſę" rozwaliło wysokość tabeli - da się temu jakoś zaradzić?

Jeszcze postaram się uzupełnić (na tyle, na ile to możliwe) połabski. EDIT: zrobione.
Poukładałem.
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Kwiecień 01, 2019, 12:47:54
Tak w sumie, to dlaczego ta lista jest inna dla każdej rodziny językowej?
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Kwiecień 01, 2019, 14:09:23
Cytat: Dynozaur w Kwiecień 01, 2019, 12:47:54
Tak w sumie, to dlaczego ta lista jest inna dla każdej rodziny językowej?
Ponieważ te słówka, choć przedstawiają głównie podstawową leksykę, dobierane były także pod klucz co ciekawszych możliwych przemian głoskowych. I tak na przykład Bóg w słowiańskich jest dość stabilny, a Deus w romańskich daje ciekawe wariacje, które można porównać.

Dla słowiańskich leksyka została dobrana jak najbardziej pod jery, TorTy, jacie, nagłosowr ą, o, e, a w łacinie pod długość samogłosek, los VCV, zbitek, wygłosowych nosówek, dla germańskich długie samogłoski i jotacja, zbitki, dyftongi, a dla celtyckich długie, los VCV, CC, nC. Wyjątkiem jest sekcja PIE, gdzie wybrałem najbardziej stabilną leksykę.

A więc możemy porównać podstawową leksykę i jednocześnie mieć pełny wgląd w najbardziej powszechne przemiany głoskowe.

Daje nam to też możliwość poszukania nowych pomysłów, np. gdybyś kiedyś chciał zrobić dajmy na to germlanga, to byś mógł przyjrzeć się temu, co można zmienić, przekształcić, i jaki efekt chce się osiągnąć.
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Maj 10, 2020, 13:37:13
Podziękowania dla Emilando, za dodanie nadbużańskiego (https://jezykotw.webd.pl/wiki/Por%C3%B3wnanie_j%C4%99zyk%C3%B3w_sztucznych#J.C4.99zyki_s.C5.82owia.C5.84skie)!

Wielkie dzięki!
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Yenzor w Maj 23, 2020, 03:16:36
pomorski:
Spoiler
ja – jáz – [jɵ̞s]
ty – ti – [ti]
on – won – [wũ]
my – mi – [mi]
wy – wi – [ʋi]
oni – wony – [ˈwuni]
ten – tan – [tɑ̃]
kto – kto – [kto̞]
co – co – [t͡so̞]
wszystko – jesko – [ˈje̞sko̞]
jeden – jedan – [ˈje̞dɑ̃]
dwa – dwa – [dʋɑ]
trzy – tri – [tɾi]
cztery – stiri – [ˈstiɾi]
pięć – pjẽt – [pjæ̃t]
długi – dlugi – [ˈdlyɟi]
ciężki – ciẽzki – [t͡ʃæ̃sci]
krótki – kártki – [ˈkɵ̞ɾtci]
cienki – cienki – [ˈt͡ʃæ̃ci]
kobieta – bjálka – [ˈbjɵ̞lkɑ]
mężczyzna – hlop – [hlo̞p]
człowiek – cojêk – [t͡so̞jæjk]
dziecko – cãdo – [ˈt͡sɑ̃do̞]
zwierzę – źjèrẽ – [ˈʒjæ̃ɾæ̃]
ryba – riba – [ˈɾibɑ]
drzewo – drowo – [ˈdɾo̞wo̞]
las – las – [lɑs]
kwiat – kiat – [cɑt]
mięso – niãso – [ˈɲɑ̃so̞]
krew – kraw – [kɾɑw]
kość – kost – [ko̞st]
jajko – jèje – [jæje̞]
głowa – glowa – [ˈglo̞ʋɑ]
ząb – ząb – [zɵ̞̃p]
język (część ciała) – jãzyk – [ˈjɑ̃zik]
język (mowa) – rèc – [ˈɾæt͡s]
noga – noga – [ˈno̞gɑ]
ręka – rãka – [ˈɾɑ̃kɑ]
szyja – syja – [ˈsijɑ]
kark – kark – [kɑɾk]
serce – sierce – [ˈʃe̞ɾt͡se̞]
pić – pit – [pit]
jeść – jèst – [jæst]
widzieć – widzièt – [ˈʋid͡ʒæt]
słyszeć – slusèt – [ˈslysæt]
wiedzieć – jèdzièt – [ˈjæd͡ʒæt]
bać się – bojat siẽ – [ˈbo̞jɑt ʃæ̃]
spać – spat – [spɑt]
żyć – zyt – [zit]
umierać – śmirat – [ˈʃmiɾɑt]
zabić – zabit – [ˈzɑbit]
pływać – pluwat – [ˈplyʋɑt]
leżeć – lèzèt – [ˈlæzæt]
siedzieć – sièdzièt – [ˈʃæd͡ʒæt]
stać – stojat – [ˈsto̞jɑt]
padać – pádat – [ˈpɵ̞dɑt]
dawać – dáwat – [ˈdo̞ʋɑt]
mówić – nuwit – [ˈnyʋit]
śpiewać – pjáwat – [ˈpjo̞ʋɑt]
słońce – slunce – [ˈslɵ̞̃t͡se]
księżyc, miesiąc – nièsięc – [ˈɲæʃæ̃j͂t͡s]
gwiazda – giázda – [ˈɟɵ̞zdɑ]
woda – woda – [ˈwo̞dɑ]
deszcz – dazdz – [dɑst͡s]
rzeka – rêka – [ˈɾæjkɑ]
jezioro – jeziero – [ˈje̞ʒe̞ɾo̞]
morze – moré – [ˈmo̞ɾej]
sól – sól – [sul]
kamień – kamik – [ˈkɑmik]
piasek – pjásk – [pjɵ̞sk]
ziemia – zienia – [ˈʒæɲɑ]
wiatr – jatar – [ˈjɑtɑɾ]
śnieg – śniêg – [ʃɲæjk]
lód – léd – [lejt]
ogień – wogan – [ˈwo̞gɑ̃]
droga – darga – [ˈdɑɾgɑ]
biały – bjáli – [ˈbjɵ̞li]
czarny – cerny – [ˈt͡se̞ɾni]
noc – noc – [no̞t͡s]
dzień – dzien – [d͡ʒæ̃]
rok – gód – [gut]
pełny – pluny – [ˈplɵ̞ni]
nowy – nowi – [ˈno̞ʋi]
stary – stári – [ˈstɵ̞ɾi]
dobry – dobri – [ˈdo̞bɾi]
zły (wkurzony) – zli – [zli]
zły (niedobry) – lihi – [ˈlihi]
imię – iniẽ – [ˈʔiɲæ̃]
[Zamknij]
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Maj 23, 2020, 07:08:12
Muszę dodać je do artykułu :) Super, że lista się przydała! Co do samego języka, to wygląda bardzo przemyślanie, trochę boli mnie jednak złanie się *y z *i, no i zawsze, jak wyobrażałem sobie połablanga, to mającego "gjazdę", nie zmiękczoną.
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Yenzor w Maj 23, 2020, 08:20:51
Dzięki za dobre słowo! Co do zlania i i y, to dość późno wprowadziłem, bo jestem fanem tylnych niezaokrąglonych i początkowo chciałem zachować archaiczne brzmienie y jako /ɯ/ (jak w rusińskim (https://www.youtube.com/watch?v=Z2q4X6SoW3I)). Ostatecznie jednak ważniejsze okazały się dla mnie inne względy, związane zwłaszcza z dystrybucją spółgłosek miękkich. A jotowane k i g były naturalnym źródłem dla [c] i [ɟ], które też uwielbiam. Tak samo zrobiłem zresztą z tj i dj, np. "twardy" to kierdi :>
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Maj 23, 2020, 08:35:01
Skąd pomysł, że wymowa rusińska jest archaiczna? :P
Ja jestem za kierdi, ale gjezda xd. Spodobał mi się ten proces. A, i jeszcze jedno, skąd zapis nosówek przez tyldę? Pewnie kaszubski, ale to przecież współczesny zdupizm.
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Yenzor w Maj 23, 2020, 09:05:35
Cytat: Henryk Pruthenia w Maj 23, 2020, 08:35:01
Skąd pomysł, że wymowa rusińska jest archaiczna?
Ok, mogło się wtórnie przesunąć do tyłu, żeby nie zlać się z /ɪ/, ale pierwotnie w prasłowiańskim to było przecież /ɯ/. W tym sensie archaiczna.

CytatA, i jeszcze jedno, skąd zapis nosówek przez tyldę? Pewnie kaszubski, ale to przecież współczesny zdupizm.
Najchętniej trzymałbym się samych ogonków (albo i tyld, też mi estetycznie leżą), ale musiałem coś wymyślić, żeby istniały 4 osobne litery dla nosówek, a konkretnie 2 par jasna/pochylona: /ɑ̃/ (< krótkie *ǫ), /ɵ̃/ (< długie *ǫ), /æ̃/ (< krótkie *ę) i /æ̃j/ (< długie *ę). Więc ortograficznie mamy parę ã i ą, jak w kaszubskim, ale też analogicznie i ę. W kontekście braku estetyczniejszych rozwiązań uznałem to za całkiem eleganckie.
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Maj 23, 2020, 09:28:40
Co do pierwszego - są jakiekolwiek na to dowody, czy tylko takie gdybanie?

Co do drugiego - rozumiem, ale osobiście potępiam. Xd
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Yenzor w Maj 23, 2020, 09:57:44
Trzymam się wersji z Wikipedii, że wywodzi się z PIE *ū.
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Maj 23, 2020, 10:30:48
To i ja wiem, ale o takiej realizacji nie świadczy. A dane z polskiego, rosyjskiego i białoruskiego (gdzie *y to samogłoska centralna) i ukraińskiego i łużyckich (gdzie jest bardziej przednia) w ogóle nie poświadcza wymowy tylnej w jakimkolwiek bliższym etapie języka. Dodatkowo samogłoski długie tylne mają raczej tendencję do przesunięcia do przednich (romańskie, celtyckie), czy przejścia z przymkniętych do półprzymkniętych (germańskie?), niż do stracenia zaokrąglenia.
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Kazimierz w Maj 23, 2020, 11:13:01
Cytat: Henryk Pruthenia w Maj 23, 2020, 10:30:48
czy przejścia z przymkniętych do przymkniętych (germańskie?)
???
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Yenzor w Maj 23, 2020, 12:24:44
Cytat: Henryk Pruthenia w Maj 23, 2020, 10:30:48
To i ja wiem, ale o takiej realizacji nie świadczy. A dane z polskiego, rosyjskiego i białoruskiego (gdzie *y to samogłoska centralna) i ukraińskiego i łużyckich (gdzie jest bardziej przednia) w ogóle nie poświadcza wymowy tylnej w jakimkolwiek bliższym etapie języka. Dodatkowo samogłoski długie tylne mają raczej tendencję do przesunięcia do przednich (romańskie, celtyckie), czy przejścia z przymkniętych do przymkniętych (germańskie?), niż do stracenia zaokrąglenia.
Jeśli dobrze rozumiem, szło to wg ciebie raczej jakoś tak: /u/ > /ʉ/ > /ɨ/? No ok, nie wykluczyłbym  Ale to też gdybanie. I akurat to, że w większości języków słowiańskich (nawet nie wszystkich, bo rusiński) kontynuanty *y są dziś bardziej lub mniej przednie to żaden argument. Tak samo fakt, że /u/ często przesuwa się do przodu bez utraty zaokrąglenia (ten akurat proces zaszedł też w moim pomorskim, podobnie jak w niektórych gwarach kaszubskich) sam w sobie o niczym nie świadczy. Kontrprzykładem zdaje się np. japoński, gdzie /u/ jest płaskie - choć pytanie, jaka jest jego etymologia.
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Maj 23, 2020, 13:46:56
Cytat: Kazimierz w Maj 23, 2020, 11:13:01
Cytat: Henryk Pruthenia w Maj 23, 2020, 10:30:48
czy przejścia z przymkniętych do przymkniętych (germańskie?)
???
Półprzymkniętych, poprawiłem.

Cytat: Yenzor w Maj 23, 2020, 12:24:44
Cytat: Henryk Pruthenia w Maj 23, 2020, 10:30:48
To i ja wiem, ale o takiej realizacji nie świadczy. A dane z polskiego, rosyjskiego i białoruskiego (gdzie *y to samogłoska centralna) i ukraińskiego i łużyckich (gdzie jest bardziej przednia) w ogóle nie poświadcza wymowy tylnej w jakimkolwiek bliższym etapie języka. Dodatkowo samogłoski długie tylne mają raczej tendencję do przesunięcia do przednich (romańskie, celtyckie), czy przejścia z przymkniętych do przymkniętych (germańskie?), niż do stracenia zaokrąglenia.
Jeśli dobrze rozumiem, szło to wg ciebie raczej jakoś tak: /u/ > /ʉ/ > /ɨ/? No ok, nie wykluczyłbym  Ale to też gdybanie. I akurat to, że w większości języków słowiańskich (nawet nie wszystkich, bo rusiński) kontynuanty *y są dziś bardziej lub mniej przednie to żaden argument. Tak samo fakt, że /u/ często przesuwa się do przodu bez utraty zaokrąglenia (ten akurat proces zaszedł też w moim pomorskim, podobnie jak w niektórych gwarach kaszubskich) sam w sobie o niczym nie świadczy. Kontrprzykładem zdaje się np. japoński, gdzie /u/ jest płaskie - choć pytanie, jaka jest jego etymologia.
Tak, u: > ʉ:/ɨ:. Bez żadnego /ɯ:/ po drodze, inaczej rozsunięcie się /u/ oraz /u:/ poprzez centralizację drugiego.

Dyne synchronii wskazują raczej na taką tendencję rozjeżdżania się głosek, nie bez powodu dźwięk /ɯ/ jest bardzo rzadki, gdy takie /ɨ/~/ə/ nie jest takie rzadkie nawet wśród PIElangów.

Co do japońskiego, temu dźwiękowi towarzyszą inne jeszcze procesa w wymowie, to nie jest po prostu /ɯ/.

Oczywiście, nie sprawdzimy tego w żaden sposób, jak było. Po drodze mógł w sumie być ejektyw z przydechem, a i tak byś tego nie sprawdził. Co do argumentu z rusińskim - zasady rekonstrukcji każą sugerować się bardziej argumentami ilościowymi i zwartości dialektalnej (u wszystkich słowiańskich kontynuanty *y za jego wyjątkiem to albo samogłoski centralne, albo przednie), dodatkowo rusiński nie jest w centrum pierwotnej praojczyzny Słowian, co kazałoby sugerować, że tylne /ɯ/ przeszło by dość późno jednocześnie u północnosłowiańskich i południowosłowiańskich w formy bardziej przednie, a tylko w rusińskim zostało /ɯ/. Pewniej to po prostu lokalna zmiana. Zgodnie z brzytwą Ockhama raczej sugerowałoby się to pierwsze.

Co nie przeszkadza oczywiście temu, by na jakimś przed wspólno-prasłowiańskim etapie rzeczywiście było jakieś /ɯ:/, choć ja osobiście w to nie wierzę.
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Yenzor w Maj 23, 2020, 18:10:28
Ok, możliwe. Na polskiej Wikipedii jest podana wersja z /ɯ/, ale moży być błędna. W sumie spoko, utwierdza mnie, że warto było zmieszać z /i/.
Tytuł: Odp: Porównanie języków sztucznych
Wiadomość wysłana przez: Humankind w Kwiecień 17, 2021, 13:55:53
Mój zestaw romański

Spoiler

Acavi

ja - yu
ty - tu
on - u
my - nu
wy - vu
kto - qi
co - qo
wszystko – dortus
dużo – mulé
mało – puqé
jeden - on
dwa - du
trzy - teá
cztery - qatru
pięć  saqu
szcześć - suiz
siedem - sit
osiem - oito
dziewięć - nobe
dziesięć - deát
sto - sont
kobieta – oima
mężczyzna – rroimu
człowiek – apioru
dziecko – infeìs
matka - matr
ojciec - patr
syn - vabaí
rodzina - familia
król - reê
pan - sener
imię - nomei
Bóg - Doiz
zwierzę - ánimal
ryba - stí
ptak - sazí
pies - caiz
jajo - ovu
róg - curnu
drzewo - arbura
las - sêlvaru
owoc - leá
ziarno - semeá
liść – foíl
korzeń - raiz
kwiat - flur
trawa - êrvaru
głowa – kheian
ucho - auriq
oko - oku
nos - naz
usta - us
ząb - dentz
język - lig
stopa - poáz
ręka - vanz
serce - goian
mięso - qarne
krew - sáogre
kość - iús
pić - beber
widzieć - vir
słyszeć - aodirar
wiedzieć - soer
spać - dormer
żyć - viver
przyjść - vier
leżeć – s'yaser
siedzieć - senter
stać - istar
dać - danar
ciągnąć - trarrar
mówić - dezir
śpiewać - khantar
Słońce - Soi
księżyc - lun
gwiazda - everta
woda - ácoa
deszcz - pliv
rzeka - koazá
jezioro - liq
morze - maôré
sól – sol
kamień - toén
ziemia - terra
chmura - nubla
mgła - nebla
niebo - seìl
wiatr - vot
śnieg - nif
lód - glaz
dym - fyum
ogień - berz
droga - erreta
góra - mot
noc - nef
dzień - dita
rok - neru
złoto - áoru
srebro - grambertu
wojna - goírr
dom - khaz
rzecz - qosa
port - purt
pole - gus
wielki - igardo
ciężki – rr'regro
biały - nayrrano
czarny - sanyo
pełny - pleno
nowy - nevo
stary - veqo
dobry - bono
zły - mauo
prosty - reto
suchy - seqo
poprawny - cureto
nie - rre
z - acón
z - di
w - a
i - et

Sellskei

ja - ye
ty - tu
on - ei
my - nus
wy - vus
kto - ci
co - ca
wszystko – tur
dużo – meitada
mało – pocada
jeden - ein
dwa - du
trzy - tiat
cztery - cait
pięć – saic
sześć - seiz
siedem - sit
osiem - eita
dziewięć – nova
dziesięć – di'at
sto – sont
kobieta – feim
mężczyzna – omm
człowiek – appyera
dziecko – inf'eis
matka - mein
ojciec - pan
syn - vabi
rodzina - fammi
król - rei
pan - sen
imię - nomei
Bóg – De'u
zwierzę - anima
ryba – sti
ptak - saze
pies - ceiz
jajo – ùevo
róg - curnei
drzewo - aribra
las - seilva
owoc - frula
ziarno - seimya
liść – fùil
korzeń - rayz
kwiat - flur
trawa - herva
głowa – caveha
ucho - aùric
oko - ucu
nos - nas
usta - us
ząb - deyts
język - leic
stopa - pùa
ręka - vays
serce - goyan
mięso - carnei
krew - saùgrei
kość - yus
pić - bevre
widzieć - vùar
słyszeć - aùdrar
wiedzieć - sùer
spać - doymre
żyć - vivre
przyjść - verir
leżeć – yasre
siedzieć - seyter
stać - istar
dać - deir
ciągnąć - trahar
mówić - dezir
śpiewać - cantar
Słońce - Soy
księżyc - lun
gwiazda - esveirta
woda - acùa
deszcz - pleif
rzeka - cùasa
jezioro - leic
morze – mar'e
sól – soyl
kamień - tùen
ziemia - teha
chmura - nubla
mgła - neibla
niebo - seyl
wiatr - vot
śnieg - neyf
lód - glas
dym - fyum
ogień - birs
droga - eheta
góra - moyt
noc - neif
dzień - dita
rok - ner
złoto - aùru
srebro - grambeyra
wojna - gùih
dom - cas
rzecz - coza
port - pùirt
pole - gus
wielki - eigardsei
ciężki – hregresei
biały - nahransei
czarny - sansei
pełny - plensi
nowy - nevsei
stary - vecsei
dobry - benn
zły - maù
prosty - rettsei
suchy - seicsei
poprawny - curtsei
nie - ne
z – a've
z - dei
w - a
i - es

Pazón

ja - eg
ty - tŏa
on - hįel
my - nohį
wy - vohį
kto - kŏe
co - co
wszystko – tŭt
dużo – dumultóhįt
mało – pukóhįt
jeden - ahį
dwa - dohįs
trzy - tres
cztery - katr
pięć – sahįk
sześć - sis
siedem - set
osiem - ohįt
dziewięć – nov
dziesięć – dehįs
sto – shįento
kobieta – fam
mężczyzna – om
człowiek – humó
dziecko – anfŏaj
matka - mŭtr
ojciec - pŭtr
syn - filvú
rodzina - famihįa
król - reŏ
pan - sihįj
imię - nome
Bóg – Dhįŭ
zwierzę - aním
ryba – pŏac
ptak - aví
pies - kaj
jajo – evo
róg - korĥ
drzewo - ĕrbréj
las - sivla
owoc - fruhįthįa
ziarno - semhįa
liść – fohįa
korzeń - rehįón
kwiat - flir
trawa - ĥervre
głowa – kabés
ucho - aŏrikrŭ
oko - okŭ
nos - nasáhį
usta - ŭc
ząb - det
język - lanag
stopa - pesa
ręka - mahįsa
serce - korajón
mięso - kaĥne
krew - saŏgŏa
kość - ŭs
pić - bĕvrér
widzieć - ŭvŏér
słyszeć - ŭdrér
wiedzieć - sŭndrér
spać – durmér
żyć – vivrár
przyjść - vŭltár
leżeć – jazerse
siedzieć - senterse
stać - estár
dać - ŭvrár
ciągnąć – traĥár
mówić - desér
śpiewać - kantár
Słońce - Sohį
księżyc - lun
gwiazda - ĕvért
woda - akŏa
deszcz - plif
rzeka - kaŏsá
jezioro - lik
morze – mauré
sól – sol
kamień - tŏen
ziemia - teĥa
chmura - nuvla
mgła - nebla
niebo - sil
wiatr - vot
śnieg - nif
lód - glŭs
dym - fŭm
ogień - birs
droga - ĕĥeta
góra - mohįt
noc - nohįthįa
dzień - dihįa
rok - nerŭ
złoto - aŏrŭ
srebro - grambĕrt
wojna - giĥ
dom - kaz
rzecz - kosa
port - pŭrt
pole - gus
wielki - egardón
ciężki – ĥregrón
biały - nahįĥanón
czarny - sanón
pełny - plenón
nowy - nevón
stary - vekón
dobry - bon
zły - mon
prosty - rĕtón
suchy - sekón
poprawny - kurĕtón
nie - ne
z – cohį
z - di
w - ehį
i - e
[Zamknij]