Jedyna słuszna łacinka dla rosyjskiego

Zaczęty przez barthlome, Styczeń 12, 2024, 16:48:52

Poprzedni wątek - Następny wątek

barthlome

Łacinka z grubsza odpowiada rosyjskiej fonologii – dążę do tego, aby jednemu fonemowi odpowiadała jedna litera.
Samogłoski:
а/я – a
э/е – e
и/ы – i
о/ё – o
у/ю – u

Tak, jedna litera dla и oraz ы, bo to jest jeden fonem, a w Leningradzie się хуя znają.

Spółgłoski:
б – b (twardy) /b́ (miękki)
в – v/v́
г – g/ǵ
д — d/d́
з – z/ź
к – k/ḱ
л – l/ĺ
м – m/ḿ
н – n/ń
п – p/ṕ
р – r/ŕ
с – s/ś
т – t/t́
ф – f/f́
х – h/h́

й – y
ц — c
ж – j
ч – q
ш – x
щ – x́

Ostatnie cztery to wybór mocno nieintuicyjny, ale chciałem uniknąć zbytniej diakrytyzacji i wykorzystać to, co mamy do wykorzystania na klawiaturze. Traktowanie щ jak po prostu miękkie ш też nieoczywiste, ale stoi za tym sens.

__

Jak widzicie, myśl jest prosta: zamiast zaznaczać miękkość spółgłosek poprzez litery samogłoskowe możemy wprowadzić litery właśnie dla spółgłosek. Ściślejsze powiązania wymowy i zapisu zwiększy też łatwość nauki oraz świadomość fonologiczną. A przy okazji odpadną nam głupie pytania, czy po ц pisać и,  czy ы itd.

Przykład tekstu:

Yesĺi Ńeznayka bralśa za kakoye-ńibud́ d́elo, to d́elal yevo ńe tak, kak nado, i vśo u ńevo poluqaloś xivorot-navivorot. Qitat́ on viuqilśa tolko po skladam, a ṕisat́ uḿel tolko ṕeqatniḿi bukvaḿi. Mnoǵiye govoŕiĺi, budto u Ńeznayḱi sovśem pustaya golova, no eto ńepravda, potomu xto kak bi on mog togda soobrajat́? Końexno, on soobrajal ploho, no bot́inḱi nad́eval na noǵi, a ńe na golovu, – na eto v́ed́ toje soobrajeńiye nado.  Ńeznayka bil ńe takoy uj skv́erniy. On oqeń hotel qemu-ńibud́ nauqit́śa, no ńe ĺub́il trud́it́śa. Yemu hot́eloś viuqit́śa srazu, b́ez vśakovo truda, a iz etovo daje u samovo umnovo korotixḱi ńiqevo ńe moglo poluqit́śa.

Malixi i maliẃki oqeń ĺub́iĺi muziku, a Gusĺa bil zaḿeqat́eĺniy muzikant. U ńevo biĺi razniye muzikaĺniye instruḿenti, i on qasto igral na ńih. Vśe sluxaĺi muziku i oqeń hvaĺiĺi. Ńeznayḱe bilo zav́idno, xto hvaĺat Gusĺu, vot on stal prośit́ yevo:
— Nauqi ḿeńa igrat́. Ya toje hoqu bit́ muzikantom.
— Uqiś, — soglaśilśa Gusĺa. — Na qom ti hoqex igrat́?
Ślůnzok, uobrůńca sztojerowyj uortografije.
  •