Polskie Forum Językowe

Językoznawstwo => Polszczyzna => Wątek zaczęty przez: varpho :Ɔ(X)И4M: w Wrzesień 01, 2011, 01:18:39

Tytuł: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: varpho :Ɔ(X)И4M: w Wrzesień 01, 2011, 01:18:39
"gdzieniegdzie"
ale
"kiedy niekiedy"
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Feles w Wrzesień 01, 2011, 14:35:07
"pęseta"
ale
"pensetnik"

--

"tę książkę"
ale
"tamtą książkę"
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Wrzesień 01, 2011, 17:34:32
"karygodny"
ale
"gówno warty"
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Vilén w Wrzesień 01, 2011, 20:33:36
"język staro-wysoko-niemiecki "
ale
"dialekty wschodniodolnoniemieckie"
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Silmethúlë w Wrzesień 02, 2011, 02:37:22
marsz
ale
maszerować
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: lehoslav w Wrzesień 02, 2011, 10:44:41
Cytat: Vilén w Wrzesień 01, 2011, 20:33:36
"język staro-wysoko-niemiecki "
ale
"dialekty wschodniodolnoniemieckie"

Mi się coś zdaje, że pisownia z łącznikiem jest opcjonalna.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: varpho :Ɔ(X)И4M: w Wrzesień 02, 2011, 11:25:18
Cytat: Silmethúlë w Wrzesień 02, 2011, 02:37:22
marsz
ale
maszerować

ale taka metateza była akurat w miarę regularna, w każdym razie zachowała się co najmniej jedna analogia:
"farsz" - "faszerować".
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Wrzesień 02, 2011, 15:27:01
Cytat: varpho w Wrzesień 02, 2011, 11:25:18ale taka metateza była akurat w miarę regularna, w każdym razie zachowała się co najmniej jedna analogia:
"farsz" - "faszerować".

Ja pamiętam, że jak byłem mniejszy, to słowo "farsz" wydawało mi się na tyle niepolskie w brzmieniu, że nawet zapisywałem je jakoś dziwnie (jako "varsch" albo coś takiego, pewnie).
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Feles w Wrzesień 02, 2011, 16:43:23
(demo)-krata, -kracja
ale
(psycho)-pata, -patia

Choć czasem zdarza mi się w mowie utworzyć ad hoc (psycho)-pację. :-)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: varpho :Ɔ(X)И4M: w Wrzesień 02, 2011, 17:41:14
Cytat: Kwadracik w Wrzesień 02, 2011, 17:32:26
Pamiętam, że na starym forum była na ten temat dyskusja, z której wynikło, że nie jest to metateza (tylko bodaj dyssymilacja), biorąc pod uwagę źródłosłów.

a może uproszczenie grupy spółgłoskowej?
"farsz" -> "farszerować" -> "faszerować"

w każdym razie i "faszerować" i "maszerować" są przypadkami analogicznymi.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Vilen w Wrzesień 02, 2011, 18:24:56
Cytat: Kwadracik w Wrzesień 02, 2011, 17:32:26
Pamiętam, że na starym forum była na ten temat dyskusja, z której wynikło, że nie jest to metateza (tylko bodaj dyssymilacja), biorąc pod uwagę źródłosłów.
http://www.conlanger.fora.pl/lingwistyka,5/marsz-i-farsz,744.html (http://www.conlanger.fora.pl/lingwistyka,5/marsz-i-farsz,744.html)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Pingǐno w Wrzesień 03, 2011, 18:53:56
No tak, "farszować" i "marszować" brzmi dość głupio...

Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ghoster w Wrzesień 03, 2011, 19:02:51
[...........]
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Hector w Wrzesień 03, 2011, 22:11:46
Cytat: Feles w Wrzesień 02, 2011, 16:43:23
(demo)-krata, -kracja
ale
(psycho)-pata, -patia

Choć czasem zdarza mi się w mowie utworzyć ad hoc (psycho)-pację. :-)
Bo w -patia to z gr. -patheia, a nie -patia.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wedyowisz w Wrzesień 06, 2011, 11:31:09
Cytat: Feles w Wrzesień 01, 2011, 14:35:07


"tę książkę"
ale
"tamtą książkę"

Smuci mię, że nie mówisz jak Mickiewicz poprawnie, moję, tamtę, naszę.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: lehoslav w Wrzesień 06, 2011, 12:54:29
Mnie zasmucają ludzie, którzy w normalnej swobodnej rozmowie mówią [tɛɯ̃] :-(
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: varpho :Ɔ(X)И4M: w Wrzesień 06, 2011, 13:10:40
Cytat: pittmirg w Wrzesień 06, 2011, 11:31:09
Cytat: Feles w Wrzesień 01, 2011, 14:35:07


"tę książkę"
ale
"tamtą książkę"

Smuci mię, że nie mówisz jak Mickiewicz poprawnie, moję, tamtę, naszę.

prawda? zawsze tak odpowiadam, jak ktoś mnie zacznie poprawiać. ;)
chociaż może to dziwnie rzeczownikowe zachowanie tego jednego zaimka może wynikać z jego krótkości i częstości używania... bo ja wiem...
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: spitygniew w Wrzesień 06, 2011, 16:02:05
A ja zawsze obrońcom jedynej słusznej wersji języka opowiadam, że "tą" jest przecież starsze od "tę", bo tak było w prasłowiańszzyźnie...

BTW O, pittmirg, to ty nie zbojkotowałeś forum :p
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Mścisław Bożydar w Wrzesień 06, 2011, 16:48:04
To w takim razie patrząc na "starszość" powinni jeśmy mówić "dziewczynoją" miast "dziewczyną".
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Wrzesień 06, 2011, 17:04:01
A nie dziewczynoję? :D
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Mścisław Bożydar w Wrzesień 06, 2011, 17:43:54
Jak na mój stan wiedzy nie :D
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Wrzesień 06, 2011, 19:11:45
Ja mówię o zabawie po procesach już.
krótkie ą i ę dało ę, a długie - ą.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Feles w Wrzesień 06, 2011, 19:39:12
Cytat: Mścisław Ruthenia w Wrzesień 06, 2011, 16:48:04
To w takim razie patrząc na "starszość" powinni jeśmy mówić "dziewczynoją" miast "dziewczyną".
Patrząc na "starszość" nie powinni jeśmy mówić w ogóle.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: zavadzky w Wrzesień 06, 2011, 23:22:08
Starszość? To raczej 'babo podej piwo'. Nie narzekałbym.

TROLLIN'
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wedyowisz w Wrzesień 07, 2011, 09:40:12
Cytat: spitygniew w Wrzesień 06, 2011, 16:02:05
A ja zawsze obrońcom jedynej słusznej wersji języka opowiadam, że "tą" jest przecież starsze od "tę", bo tak było w prasłowiańszzyźnie...

Ja zwykle mamroczę coś o ein Volk, ein Reich, eine Sprache.

Cytat
BTW O, pittmirg, to ty nie zbojkotowałeś forum :p

Nie, czemu, uważam że fora.pl to była żenada. Gorzej, jak admin nam zbiednieje, ale może trochę to postoi.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: varpho :Ɔ(X)И4M: w Październik 01, 2011, 18:44:40
skąd miękkość w "ubiór" i "rozbiór"?
skoro mamy "wybór", "zabór", "dobór", "nabór", "przybór" - wszystkie od "brać".

dysponuje ktoś polskim a tergo?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Październik 01, 2011, 19:02:03
Pewnie jakieś -berъ (-e- pewnie z form osobowych: berǫ, bereši) oboczne do poprawniejszego -borъ.

Na pewno Prasłowianie już na którym-to etapie rozwoju zapomnieli, na czym polega ablaut i zaczęli usuwać te dziwne alternacje w niektórych leksemach.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Feles w Październik 01, 2011, 19:42:58
Cytat: varpho w Październik 01, 2011, 18:44:40
skąd miękkość w "ubiór" i "rozbiór"?
skoro mamy "wybór", "zabór", "dobór", "nabór", "przybór" - wszystkie od "brać".

dysponuje ktoś polskim a tergo?

Wybiórcze słowotwóstwo. ;-)

Jest jeszcze zbiór i odbiór.

Wikisłownik ma a tergo. (http://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=Kategoria:polski_%28indeks_a_tergo%29&from=r%F3)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: varpho :Ɔ(X)И4M: w Październik 01, 2011, 19:55:21
Cytat: Fēlēs w Październik 01, 2011, 19:42:58
Wikisłownik ma a tergo. (http://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=Kategoria:polski_%28indeks%C9%91tergo%29&from=r%F3)

tak, o tym wiem, ale to nie jest zbyt reprezentatywne, niestety...
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wedyowisz w Październik 01, 2011, 20:46:36
Cytat: Fēlēs w Październik 01, 2011, 19:42:58
Cytat: varpho w Październik 01, 2011, 18:44:40
skąd miękkość w "ubiór" i "rozbiór"?
skoro mamy "wybór", "zabór", "dobór", "nabór", "przybór" - wszystkie od "brać".

dysponuje ktoś polskim a tergo?

Wybiórcze słowotwóstwo. ;-)

Jest jeszcze zbiór i odbiór.


I obiór.

Podoba mi się oboczność zator/zacier.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: varpho :Ɔ(X)И4M: w Luty 07, 2012, 02:53:00
czemu jest "wszech czasów" wobec "[patriarchy] Wszechrusi"?
zawsze mi się zdawało, że ten tytuł oznacza zwierzchność nad wszystkimi Rusiami [wszech barw: Białorusią, Czerwonorusią, Czarnorusią...]
swoją drogą, czy określenie "wszechpolacy" nie mogłoby odnosić się do wszech Polsk [wszech wielkości: Małopolski i Wielkopolski]? ;)


Cytat: forumUwaga: W tym wątku nie pisano od 120 dni.
Jeżeli nie masz pewności, że chcesz tu odpowiedzieć, rozważ rozpoczęcie nowego wątku.

O RLY?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Luty 07, 2012, 03:19:52
wszech - wszystkich. «Wszechruś» to już bardziej nazwa własna. Rosja + Ukraina + Białoruś.
Po wsze czasy - po wszystkie czasy
Po Wszechrusi ("wiesz" (?) się nie odmienia)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: varpho :Ɔ(X)И4M: w Luty 07, 2012, 03:25:13
Cytat: Henryk Pruthenia w Luty 07, 2012, 03:19:52
wszech - wszystkich. «Wszechruś» to już bardziej nazwa własna. Rosja + Ukraina + Białoruś.

no wiem, ale po rosyjsku to jest osobno: патриарх Московский и всея Руси (http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B0%D1%80%D1%85_%D0%9C%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%B8_%D0%B2%D1%81%D0%B5%D1%8F_%D0%A0%D1%83%D1%81%D0%B8).
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Luty 07, 2012, 04:08:02
Wiem o tym. Ale to przez to, że po polsku człon "wszech" się nie odmienia.
Jest:
Wszechruś
Wszechrusi
Wszchrusią
etc.
a nie:
Wiesz Ruś
Wszech Rusi
Wszą Rusią
Inną sprawą jest łaczne pisanie takich nazw jak Białystok, Rzeczypospolita. Te się odmieniają. I to jest niekonsenkwencja - nie pochodzenie i ten sam element, ale odmienność.
A z "wszech czasów" mamy odmienność.
«po wsze czasy» vs «wszech czasów».
Dlatego jest to odzdzielny wyraz.
PS: Tak, według mnie powinien być Biały Stok etc.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: varpho :Ɔ(X)И4M: w Luty 07, 2012, 05:14:39
a, ok. czyli to jest liczba pojedyncza?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Luty 07, 2012, 11:39:33
Cytat: Henryk Pruthenia w Luty 07, 2012, 04:08:02PS: Tak, według mnie powinien być Biały Stok etc.

Tak samo według mnie. Przynajmniej jeśli chodzi o Rzecz Pospolitą (co do Białegostoku/Białego Stoku raczej patrzałbym na to, jak dana pisownia jest zakorzeniona w historji miasta).
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Feles w Luty 17, 2012, 13:49:03
rezygnacja - desygnacja
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: kjakubiec94 w Lipiec 09, 2013, 10:57:51
Łacina
ale:
latynizm, latynizacja
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Serpentinius w Lipiec 09, 2013, 12:21:07
Cytat: Feles muribus w Wrzesień 02, 2011, 16:43:23
(demo)-krata, -kracja
ale
(psycho)-pata, -patia

Choć czasem zdarza mi się w mowie utworzyć ad hoc (psycho)-pację. :-)

bo:

democracy  a psychopathy


Cytat: Feles muribus w Luty 17, 2012, 13:49:03
rezygnacja - desygnacja

a dizajn oraz żegnać
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wedyowisz w Lipiec 09, 2013, 13:26:32
Ale δημοκρατία/łac.democratia. Por. ἀπάθεια/łac. apathīa.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Qrczak w Lipiec 09, 2013, 14:04:58
dezynfekcja — dezinformacja
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wercyngetoryks w Lipiec 16, 2013, 13:51:08
wreszciew końcu
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Sierpień 19, 2013, 16:10:13
Cytat: Spodnie w Lipiec 16, 2013, 13:51:08
wreszciew końcu
Jeszcze jedno utarte, ba uzwyczajowione niedbalstwo w pisowni przysłówków z średniopolskich wyrażeń przyimkowych:
wcale - w ogóle
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Towarzysz Mauzer w Sierpień 20, 2013, 16:43:12
Dlaczego blisko-bliżej, a wąsko-węziej?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Serpentinius w Sierpień 20, 2013, 16:47:44
Cytat: Towarzysz Mauzer w Sierpień 20, 2013, 16:43:12
Dlaczego blisko-bliżej, a wąsko-węziej?

Że niby wężej? Ciekawa koncepcja.

No ok a jeśli jest lekko to nie powinno być lekcej? A jeżeli lżej to nie powinno być legko?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Pluur w Sierpień 20, 2013, 16:52:33
U mnie jest wymowa [vɛ̃ɰ̃ʒʲej]*, nie wiem jak u was, co nie zmienia faktu dlaczego tak jest.

* - swoją droga, to zauważyłem, że często przed e/ę/y, abo i (jeśli się zdarzy) wymawiam [t͡ʃʲ/d͡ʒʲ/ʃʲ/ʐʲ] (nie dotyczy rzV), z kolei w innych pozycjach z wyraźnym (nie angielskim, ani też retrorefleksyjnym) [t͡ʃ/d͡ʒ/ʃ/ʒ], i mam [s-ɕ-ʃ~ʃʲ]

CytatNo ok a jeśli jest lekko to nie powinno być lekcej? A jeżeli lżej to nie powinno być legko?

Może się ździwisz, ale czasem zdarza się powiedzieć lekciej
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Towarzysz Mauzer w Sierpień 20, 2013, 16:53:57
CytatNo ok a jeśli jest lekko to nie powinno być lekcej? A jeżeli lżej to nie powinno być legko?
Gdyby konsekwentnie stosować prawidło źródłosłowne - tak. W tych wszystkich przysłówkach jest zapis na zasadzie odgłoskowej. powinno być też niby nizko, wązko, tak jak np. sch. nizak, uzak.

A postaci lekšy czy od drogi - drokšy pojawiają się w idiolekcie mojej babci z Pogórza, nawiasem mówiąc.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wedyowisz w Sierpień 20, 2013, 16:56:21
Rywalizacja kontynuantów -je i -ěje (które dały też odpowiednio krótszy i dłuższy typ st. wyższego w SCSie) + ich częściowa kontaminacja? Mnie zastanawia jedz, wiedz i jedź, wiedź, tak btw. Skąd to -j- w atematycznych?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Feles w Sierpień 20, 2013, 17:30:11
Cytat: Serpentinius w Sierpień 20, 2013, 16:47:44
No ok a jeśli jest lekko to nie powinno być lekcej? A jeżeli lżej to nie powinno być legko?
O, jesteś multi Dynozaura?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wedyowisz w Sierpień 27, 2013, 00:19:37
Hejtujmy dalej pisownię wyrażeń przyimkowych:

wszerz — w poprzek (http://lingvoforum.net/Smileys/default/sm_wall.gif)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Sierpień 29, 2013, 14:37:17
Cytat: Gubiert w Sierpień 27, 2013, 00:19:37
Hejtujmy dalej pisownię wyrażeń przyimkowych:

wszerz — w poprzek (http://lingvoforum.net/Smileys/default/sm_wall.gif)
Przystaję na te utyski jako logizujący preskryptywista, choć z pewnym deskryptywistycznym odchyleniem:ortografia ma się rządzić semantyką i ontologią!, a co. ;-D

wskutek - na skutek dla okoliczników przyczyny! w sprawkach, diagnozach, expertyzach, które zawsze winno pisać się RAZEM, jak w pierwszym przysłówku, a nie w drugim, łączną pisownią obrazując związek przyczynowo-skutkowy między zjawiskami umiejscowionymi w czasoprzestrzeni, jako że płynnie, a nie skokowo następują po sobie w ciągłość czasową łańcucha przyczyn ;-)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: spitygniew w Sierpień 31, 2013, 16:40:19
Poza naszym podwórkiem: derselbe - desselben ale der gleiche - des gleichen. Wut?!
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Widsið w Wrzesień 01, 2013, 18:17:48
No i z Norwegii: istedenfor ale i stedet (for).
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Wrzesień 04, 2013, 01:15:53
Wracając na polskie podwórko:
wpół - w pół :-o
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: spitygniew w Wrzesień 04, 2013, 17:19:23
Cytat: Ainigmos w Wrzesień 04, 2013, 01:15:53
Wracając na polskie podwórko:
wpół - w pół :-o
Ale to chyba dobrze? W końcu wpół nie dość, że jest osobnm przysłówkiem, to jeszcze nie o znaczeniu nie do końca zgodnym z sumą znaczeń składowych - czyli niekonsekwencją jest raczej obecność tego rozróżnienia przy braku wogóle("nie znam się na tym wogóle") w opozycji do w ogóle (np. "w ogóle faktów").
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Pluur w Wrzesień 04, 2013, 17:45:34
Cytatczyli niekonsekwencją jest raczej obecność tego rozróżnienia przy braku wogóle("nie znam się na tym wogóle") w opozycji do w ogóle (np. "w ogóle faktów").

Oj zgadzam się, brakuje tego owego bardzo, aczkolwiek do pewnej lekcji polskiego myślałem że takie rozróżnienie istni, no ale ;/
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: spitygniew w Wrzesień 13, 2013, 20:52:44
Wracając do niemieckiego (wybaczcie, nie chce mi się zakładać nowego tematu): gesehen - ausgesehen, ale zu sehen - auszusehen. Ktoś pewnie powie, że ge- to afiks w przeciwieństwie do bardziej samodzielnego zu, ale ów fakt włączenia tej rzekomej klityki między przdrostek a rdzeń temu przeczy. Zagadnienie samodzielności wyrazu jest nader fascynujące i niejasne.

Hm, teraz w czasie pisania naszła mnie inna myśl: chyba jednak pisownia zu osobno jest właściwia, za to rozłączna powinna być też pisownia przedrostków rozdzielnie złożonych (a więc aus zu sehen), jako że lubią latać po zdaniu, więc myślę, że w każdej pozycji tworzą osobny element od czasownika, wbrew obowiązującej ortografii.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Widsið w Wrzesień 13, 2013, 21:04:33
Rozdzielnie złożone czasowniki to nic innego jak phrasal verbs, także etymologicznie, tylko że zwykle odwrotnie zapisywane. Pewnie autor współczesnych zasad pisowni był wielkim fanem długich wyrazów ;)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Wrzesień 16, 2013, 11:22:36
Cytat: spitygniew w Wrzesień 13, 2013, 20:52:44
Wracając do niemieckiego (wybaczcie, nie chce mi się zakładać nowego tematu): gesehen - ausgesehen, ale zu sehen - auszusehen. Ktoś pewnie powie, że ge- to afiks w przeciwieństwie do bardziej samodzielnego zu, ale ów fakt włączenia tej rzekomej klityki między przdrostek a rdzeń temu przeczy. Zagadnienie samodzielności wyrazu jest nader fascynujące i niejasne.

Hm, teraz w czasie pisania naszła mnie inna myśl: chyba jednak pisownia zu osobno jest właściwia, za to rozłączna powinna być też pisownia przedrostków rozdzielnie złożonych (a więc aus zu sehen), jako że lubią latać po zdaniu, więc myślę, że w każdej pozycji tworzą osobny element od czasownika, wbrew obowiązującej ortografii.

W niderlandzkim też jest ciekawie z "te" (odpowiednik "zu") np. opeten - zjeść (op+eten), zaś "(...), aby zjeść" byłoby "(...) om op te eten."
(Konstrukcja om (...) te oznacza "aby/żeby")
ale z cząstką "ge-" będzie "opgegeten".
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wercyngetoryks w Październik 29, 2013, 21:39:17
Kirgistan - Tadżykistan (np.)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: spitygniew w Październik 30, 2013, 14:31:50
Nie widzę niekonsekwencji, w obu przypadkach przekształcenie grup nienaturalnych w polszczyźnie (ky, dżi) w normalne dla niej.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wercyngetoryks w Październik 30, 2013, 19:48:01
A ja widzę, i chodzi o coś inszego.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Widsið w Październik 30, 2013, 19:52:14
No to może wskaż nam, o co chodzi.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Vilène w Październik 30, 2013, 19:55:58
Że niby Kirgistan powinien być Kirgizystanem?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Towarzysz Mauzer w Październik 30, 2013, 20:01:06
Pewnie tak. Jeśli więc o to by chodziło, to warto wskazać, że nazwy te nie są słowotworami polskimi tylko powstały na gruncie języków turkijskim: w kirgiskim nazwa kraju brzmi Kırgızstan. Tadżycka nazwa Toçikiston, ale mogła powstać dawniej, na gruncie jakiegoś starszego turkijskiego narzecza - bo sam tadżycki to w istocie perski. Dlaczego w kirgiskim nie ma spójki -ı- (chyba genitywnej), pytajcie lepszych turkologów. Obie, tak czy owak, pochodzą od etnonimów: Kırgız i Toçik.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wercyngetoryks w Październik 30, 2013, 20:39:29
Cytat: Vilène w Październik 30, 2013, 19:55:58
Że niby Kirgistan powinien być Kirgizystanem?

Bingo. Nawet całkiem ładna nazwa.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Spiritus w Grudzień 02, 2013, 22:42:28
Spolszczone łacińskie nazwy niektórych przypadków.
Instrumental, Temporal, ale Prepozycjonał.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ghoster w Grudzień 02, 2013, 22:51:28
[...........]
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wedyowisz w Grudzień 02, 2013, 23:09:14
Nierządnik, pornik, wszechpozycjonał!

(nmsp)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Grudzień 19, 2013, 22:09:47
Nie wię, czy było, ale:

miłość f > miłosny
kość f > kostny (np. układ kostny)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Styczeń 04, 2014, 19:46:28
singel, singiel, syngiel
Me gusta, wszystkie trzy poprawne. :-)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: spitygniew w Styczeń 04, 2014, 19:50:19
Cytat: CookieMonster93 w Grudzień 19, 2013, 22:09:47
Nie wię, czy było, ale:

miłość f > miłosny
kość f > kostny (np. układ kostny)
Raczej nie dziwota, bo kostny to chyba słowo całkiem młode, stworzone przez biologów? Przynamniej nie umiem przypomnieć sobie użycia innego niż "układ kostny", "ryby kostne" itp., a w znaczniu "wykonany z kości" jest oczywiście kościany.
Cytat: CookieMonster93 w Styczeń 04, 2014, 19:46:28
singel, singiel, syngiel
Me gusta, wszystkie trzy poprawne. :-)
??? ??? ??? ??? ??? ??? ??? ??? ??? ??? ???
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Pluur w Styczeń 04, 2014, 19:52:51
Cytat: CookieMonster93 w Styczeń 04, 2014, 19:46:28
singel, singiel, syngiel
Me gusta, wszystkie trzy poprawne. :-)

No nie wiem, nie wiem, dla mnie jeno singiel jest poprawne, ipa: ['sɪŋ.gʲjɛl]
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Styczeń 04, 2014, 19:53:39
Singel i syngiel były dwiema alternatywnymi formami, druga konsekwentnie spolszczona. Z czasem jednak uznano formę singiel za poprawną, ponieważ praktycznie tylko ta forma była używana. Because fuck you preskryptywiści, that's why. :-)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Noqa w Styczeń 04, 2014, 19:54:13
Jeszcze nie słyszałem, by ktokolwiek mówił singel czy syngiel, no ale ja to ta warszaffka.

[gʲj] - Gołsta, dostniesz kielich cykuty za demoralizację młodzieży, no naprawdę...
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ghoster w Styczeń 05, 2014, 10:39:17
[...........]
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Styczeń 05, 2014, 13:58:09
Chodzi chyba o to, że ma być [ɟ] a nie [gʲj]. Znaczy się: [ˈsʲiŋɟɛl] ewentualnie [ˈsʲiŋgʲɛl]
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wercyngetoryks w Styczeń 05, 2014, 14:17:23
Cytat: CookieMonster93 w Styczeń 05, 2014, 13:58:09
Chodzi chyba o to, że ma być [ɟ] a nie [gʲj]. Znaczy się: [ˈsʲiŋɟɛl] ewentualnie [ˈsʲiŋgʲɛl]

Micsoda?

[ɟ] to nie jest "gj". [ɟ] to "dj".
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wedyowisz w Styczeń 08, 2014, 19:58:28
JugosłAwia - JugosłOwiański

Kto to w ogóle wymyślił? W polskim nie ma takiego morfemu: ,,jug", co pozbawia sensu powyższy schemat nazewnictwa. Dla mnie to derywacyjny kiks.

Sens by coś takiego mogło mieć na gruncie rosyjskim, ale Rosjanie znowu... mówią югославский (Югославы), a nie *югославянский (*Югославяне).
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Towarzysz Mauzer w Styczeń 08, 2014, 20:01:19
CytatKto to w ogóle wymyślił?
Jugosłowianie. We wschodnim wariancie serbsko-chorwackiego była Jugoslavija, ale jugoslovenski.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wedyowisz w Styczeń 08, 2014, 20:19:50
Cytat: Towarzysz Mauzer w Styczeń 08, 2014, 20:01:19
CytatKto to w ogóle wymyślił?
Jugosłowianie. We wschodnim wariancie serbsko-chorwackiego była Jugoslavija, ale jugoslovenski.

Chyba zacznę popierać ustaszy. Nasi oczywiście to podpolonizowali, ale porządku nie zrobili. Już mogli zostawić jaki jugosloweński or sth....
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Silmethúlë w Styczeń 09, 2014, 18:48:34
Erm. ,,Sławia" (jako teren Słowian) i ,,słowiański" ogólnie ma tę niekonsekwencję.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Towarzysz Mauzer w Styczeń 09, 2014, 21:55:11
Cytat,,Sławia" (jako teren Słowian)
Tego słowa używają chyba tylko jacyś neopoganie, co się witają, wołając Sława Twarogowi. Ogólnie biorąc, w kręgach naukowych spotkałem się ino z używaniem łacińskiego Slavia.

Konsekwentnie to można byłoby się oprzeć na wariancie zachodnim (jugoslavenski) i urobić przymiotnik jugosławiański, albo w ogóle odejść od wzorców serbsko-chorwackich i powiedzieć krótko: jugosławski. Ale szczerze, nie razi mnie obecna niekonsekwencja.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Vilène w Luty 09, 2014, 22:18:00
kasjerka ale ministra.
(ta) sprzedawczyni ale (ta) sędzia.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Silmethúlë w Luty 09, 2014, 22:28:03
Sędzini... Podoba mi się. Jakiś czas temu zastanawiałem się jak sensownie nazwać żeński odpowiednik sędziego, i nie wpadłem na to. :)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Vilène w Luty 09, 2014, 22:32:58
Cytat: Silmethúlë w Luty 09, 2014, 22:28:03
Sędzini... Podoba mi się. Jakiś czas temu zastanawiałem się jak sensownie nazwać żeński odpowiednik sędziego, i nie wpadłem na to. :)
No, ja z kolei dawno temu zastanawiałam się, jak utworzyć formę żeńską od kierowca. Dopiero dzisiaj zdałam sobie sprawę, że to powinno być kierowczyni.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Luty 09, 2014, 23:08:19
Mi się podobają te żeńskie formy zawodów. Polski ma tyle ładnych końcówek, a Polaczki mówią ,,pani prezydent" zamiast po prostu prezydentka... Głupio.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: spitygniew w Luty 10, 2014, 17:35:58
Cytat: Vilène w Luty 09, 2014, 22:18:00
(ta) sprzedawczyni ale (ta) sędzia.
Cytat: Silmethúlë w Luty 09, 2014, 22:28:03
Sędzini... Podoba mi się. Jakiś czas temu zastanawiałem się jak sensownie nazwać żeński odpowiednik sędziego, i nie wpadłem na to. :)
Stara dobra "sędzina" jest zbyt głównonurtowa?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Silmethúlë w Luty 10, 2014, 17:43:40
Sędzina to przecież żona sędziego. Czy ogólniej, przytmiotnik dzierżawczy od sędziego.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Vilène w Luty 10, 2014, 18:43:54
Cytat: Silmethúlë w Luty 10, 2014, 17:43:40
Sędzina to przecież żona sędziego.
Krawcowa za to kiedyś była żoną krawca. I?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Noqa w Luty 10, 2014, 23:59:45
A była?
Czy kiedyś kobiety naprawdę tylko tyrały w polu i nie imały się nawet takich zajęć, jak szycie ubrań?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Toivo w Luty 11, 2014, 09:28:32
Cytat: Silmethúlë w Luty 10, 2014, 17:43:40
Sędzina to przecież żona sędziego. Czy ogólniej, przytmiotnik dzierżawczy od sędziego.
Nawet jeśli, to teraz nie potrzeba określeń na "żonę kogoś", za to potrzeba określeń na żeńskie nazwy zawodów, więc co komu szkodzi takie przesunięcie semantyczne?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Steam Lord w Luty 14, 2014, 20:10:07
No, często się spotyka np. burmistrzowa (zamiast burmistrzyni) itp
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Kwiecień 12, 2014, 01:09:59
Nie wiem, czy można to podczepić tutaj. Jakby co nie pogniewam się, jak ktoś to przeniesie.

Końcówki -sja, -cja, -zja i tym podobne twory VS. słowo psioniczny
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: spitygniew w Maj 11, 2014, 19:07:39
warians, ale inwariant
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wedyowisz w Wrzesień 05, 2014, 12:03:11
setnik, ale sotnia, przym. -secinny  ::-)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Noqa w Wrzesień 20, 2014, 23:21:25
Zadziwiło mnie kolejne polskie verbum defectivum
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wedyowisz w Listopad 01, 2014, 10:29:02
krótkofalowiec ale krótkofalarstwo

@up: co?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Widsið w Listopad 01, 2014, 11:03:49
Cytat: Noqa w Wrzesień 20, 2014, 23:21:25
Zadziwiło mnie kolejne polskie verbum defectivum
W sensie zadziwić? Zadziwiłeś mnie tym stwierdzeniem.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Noqa w Listopad 01, 2014, 11:41:47
Teraz na to patrzę i coś pokręciłem. Nie wiem, czemu wydawało mi się, że ten czasownik ma formy tylko dla trzeciej osoby - jakieś dziwne zaciemnienie umysłu.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Silmethúlë w Listopad 01, 2014, 15:07:55
Cytat: Wedyowisz w Listopad 01, 2014, 10:29:02
krótkofalowiec ale krótkofalarstwo

@up: co?

Damn. Teraz będę musiał ojcu wytłumaczyć, że jest krótkofalarzem...
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Sierpień 05, 2015, 10:35:40
dinozaur (z demotycką jednogłoską), ale deinonych (z starohelleńską dwugłoską)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Vilène w Sierpień 20, 2015, 20:44:35
standardowy ale standaryzacja.

Polski, wtf.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: spitygniew w Sierpień 23, 2015, 11:48:20
Czemu polski? To zrzynka z angielskiego, gdzie to standarize zamiast *standardize zastapilo w XIX wieku to standard.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Wrzesień 15, 2015, 02:10:38
Rażąca niekonsekwencja słowotwórcza w pochodnych od czasu


nowsze przymiotniki bez przegłosu: ponadczasowy, tymczasowy, nieczasowy, itd (Dlaczego by nie ponadczesny, tymczesny, nieczesny itd.?)
ale
starsze przymiotniki z przegłosem: np.: współczesny, ówczesny, wczesny, itd.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Wrzesień 15, 2015, 08:07:35
Ale czemu przrd -owy miałby być przegłos? Przed -ny, to chyba od -ьn, więc to się zrozumiałe.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Towarzysz Mauzer w Wrzesień 15, 2015, 10:44:57
Czesiowe przygody
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wedyowisz w Wrzesień 15, 2015, 13:41:47
ang. ingenious, ale ingenuity (jakby od ingenuous, które znaczy całkiem co innego)

@spity: a to nie wynika z tego, że istniała kiedyś wymowa bez wygłosowego d? W angielskim dużo jest utrwalonych spelling pronunciations. No i nasze sztandar.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Widsið w Wrzesień 15, 2015, 20:41:46
Na pewno istniała, w końcu oryginał to fr. estandart, gdzie wygłosowy zębowiec był niemy jeszcze zanim angielski przyjął tak szokująco dużo francuskiego słownictwa.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Obcy w Wrzesień 15, 2015, 22:45:47
Z drugiej strony istnieją też takie wyrazy jak np. notes czy klub, które poszły w drugą stronę - dostosowały wymowę do pisowni...
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Obcy w Wrzesień 19, 2015, 10:55:26
Najczęściej mówimy oni więzią i więzienie, a analogiczne czasowniki jak razić, mierzić, łazić, gzić wskazują na co innego...
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: ShookTea w Wrzesień 19, 2015, 12:45:11
Nigdy w życiu nie słyszałem "oni więzią".
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wedyowisz w Wrzesień 19, 2015, 14:17:35
W ogóle nie jest to specjalnie popularny czasownik w potocznej mowie IME*, tak że nawet nie wiem, jak bym to odmienił w 1sg/3pl. Pewnie ,,zamknę", ,,trzymam w zamknięciu/pod kluczem" :P I (u)więżę, i (u)wiezię brzmi jakoś nienaturalnie (chociaż to pierwsze byłoby ok w wysokim, poetyckim kontekście).

*raczej nie używa się tego obecnie w sytuacji zaaresztowania/pozbawienia wolności przez aparat państwa, a inne adekwatne konteksty są rzadkie/w czasie przeszłym (,,pan zamku uwięził go...").
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Vilène w Wrzesień 21, 2015, 20:44:50
Kolej Marecka (https://pl.wikipedia.org/wiki/Marecka_Kolej_Dojazdowa) ale Kanał Markowski (https://pl.wikipedia.org/wiki/D%C5%82uga_%28rzeka%29). Oba od tego samego toponimu.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Obcy w Wrzesień 21, 2015, 23:30:47
Cytat: ShookTea w Wrzesień 19, 2015, 12:45:11
Nigdy w życiu nie słyszałem "oni więzią".

To znaczy, że chyba cierpię na preskryptywizm słownikowy  :-P
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wercyngetoryks w Marzec 14, 2017, 16:25:06
Wydech - wydechu wobec dech - tchu.
Paragwaj i Nikaragua.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wercyngetoryks w Lipiec 08, 2017, 21:01:15
Liechtensteinu i Luksemburga.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Kazimierz w Lipiec 31, 2017, 17:17:31
Polskie Radio ale Telewizja Polska.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Pluur w Lipiec 31, 2017, 22:52:33
Coś w tym jest.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Kazimierz w Sierpień 01, 2017, 14:49:28
Albo Piotr i Aleksander.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Icefał w Sierpień 01, 2017, 16:02:15
Ja tam nie widzę n przed tr w Piotrze
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Τόλας w Sierpień 30, 2017, 20:05:00
Mówi po polsku, po niemiecku, po hebrajsku, ale w jidysz.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Obcy w Sierpień 30, 2017, 20:19:39
Cytat: Toyatl w Sierpień 30, 2017, 20:05:00
ale w jidysz.

I w esperanto, w suahili - jeszcze nic takiego dziwnego.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: agentcooper w Sierpień 30, 2017, 20:26:26
Wydaje mi się, że po + nazwa odprzymiotnikowa, w + rzeczownik. Do tego jeszcze dochodzi konstrukcja z narzędnikiem - mówi polszczyzną, angielszczyzną, ale  i też slangiem.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Kazimierz w Sierpień 30, 2017, 20:37:48
Dezynfekcja ale dezintegracja. Chyba że było.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Τόλας w Sierpień 30, 2017, 21:14:36
Cytat: Obcy w Sierpień 30, 2017, 20:19:39
Cytat: Toyatl w Sierpień 30, 2017, 20:05:00
ale w jidysz.

I w esperanto, w suahili - jeszcze nic takiego dziwnego.
Możesz powiedzieć po esperancku, po suahilsku (nieużywane, ale opcja jest). A po jidysku nikt nie mówi.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Kazimierz w Sierpień 30, 2017, 21:16:24
Cytat: Toyatl w Sierpień 30, 2017, 21:14:36
Cytat: Obcy w Sierpień 30, 2017, 20:19:39
Cytat: Toyatl w Sierpień 30, 2017, 20:05:00
ale w jidysz.

I w esperanto, w suahili - jeszcze nic takiego dziwnego.
Możesz powiedzieć po esperancku, po suahilsku (nieużywane, ale opcja jest). A po jidysku nikt nie mówi.
Ale po żydowsku owszem.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Icefał w Sierpień 30, 2017, 22:57:02
Cytat: Toyatl w Sierpień 30, 2017, 21:14:36
po suahilsku (nieużywane, ale opcja jest).

Ja tam akceptuję tylko sahelski.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Noqa w Wrzesień 02, 2017, 19:38:59
Cytat: Kazimierz w Lipiec 31, 2017, 17:17:31
Polskie Radio ale Telewizja Polska.

Dlaczego miałaby to być niekonekwencja? To dwa różne byty, pierwsze założone w 1924, a drugie w 1952. W przypadku Polskiego Radia przymiotnik funkcjonuje jako określenie przynależności, w takim sensie jak polski rząd, polski hymn, polska reprezentacja, itd. Zaś w przypadku Telewizji Polskiej przymiotnik pełni rolę opisową, tj. odpowiada na pytanie jaka?. W tym drugim przypadku elegancka forma to właśnie przymiotnik po rzeczowniku, tak jak w przypadku Sądu Najwyższego, Opery Narodowej, baśni polskiej.

Różnica znaczeń jest subtelna, niech za dodatkową ilustracje posłuży ta para zdań:
To jest polskie radio.
Ta telewizja jest polska.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Kazimierz w Wrzesień 02, 2017, 20:03:26
Naprawdę nie widzę powodu, żeby w przypadku nazwy radia obowiązywał inny szyk niż w przypadku telewizji.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Noqa w Wrzesień 02, 2017, 20:36:25
To nie kwestia radia/telewizji. One są po prostu nazwane w różny sposób, tak samo jakby się nazywały Polskie Radio i Telewizja Rzeczypospolitej Polski. Szyk ma tu znaczenie semantyczne.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Kazimierz w Wrzesień 02, 2017, 20:47:50
Oba twory są w równym stopniu państwowe, więc szyk mógłby być taki sam, a nie jest, więc jest to niekonsekwencja. I nie widzę tu jakiejś specjalnej różnicy w znaczeniu. Nie rozumiem dlaczego można powiedzieć: mogą być różne polskie telewizje, ale Telewizja Polska jest tylko jedna, ale nie można tego samego powiedzieć o radiu.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Siemoród w Październik 20, 2017, 18:16:29
Pisownia wyrażeń przyimkowych po raz kolejny.
do woli, ale powoli
do tego jednak dowolny i powolny.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Spiritus w Październik 20, 2017, 18:48:42
Cytat: Siemoród w Październik 20, 2017, 18:16:29
Pisownia wyrażeń przyimkowych po raz kolejny.
do woli, ale powoli
do tego jednak dowolny i powolny.
A nie jest jednak tak, że w powolnym i powoli to po- to jednak nie przyimek a przedrostek, podczas gdy do woli to tymczasem wyrażenie przyimkowe z rzeczownikiem wola, od którego utworzony jest przymiotnik dowolny (takie zrosty są w polskim przecież powszechne właśnie w przymiotnikach, vide dalekosiężny, przybrzeżny).
Bo, choć chyba mają jakiś związek etymologiczny, to jednak, wol-ny, że swobodny to jednak znaczeniowo całkiem różny morfem od wol-ny, że powolny.
Przynajmniej ja tak to odczuwam - w wyrażeniu do woli wyraźnie "słyszę" rzeczownik wola, który w powoli nie miałbym sensu (gdybym przeczytał gdzieś po woli, to chyba zinterpretowałbym to jako jakieś "co łaska" czy coś :P).
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wedyowisz w Październik 23, 2017, 18:32:55
Idę po woli = jak chcę, niepoganiany → nieśpiesznie, wolno, pomału.

Mnie bardziej słabi pokrętna pisownia by, ze spójnikami w szczególności (alboby, więcby ale który by, kiedy by, i by).
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Obcy w Listopad 05, 2017, 21:22:57
kazirodztwo
dzieworództwo
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Spiritus w Luty 20, 2018, 17:59:05
Nadzwyczaj ale nad wyraz.

Ech, to już dawno przestało być śmieszne.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Obcy w Luty 20, 2018, 19:24:53
Przy francuskim "vingt" obowiązkowo czytamy "t" poza samym 20, natomiast w "quatre-vingts" litera "t" zawsze odpada w wymowie (w pisowni też "s" poza samym 80), nawet w "quatre-vingt-un" (i to bez "-et-").
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ghoster w Luty 20, 2018, 19:48:24
[...........]
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: pipipipi w Luty 20, 2018, 22:50:07
Zapożyczenia pojęć astronomicznych:
Asteroida ale Plutoid. Bez sensu - albo "asteroida" i "plutoida", albo "asteroid" i "plutoid".
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Kwiecień 07, 2018, 15:41:00
wolnomularz
ale
murarz
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Kwiecień 07, 2018, 15:59:08
Ano, widać, murarze się chcieli odciąć od tfu! masonerji!
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Τόλας w Kwiecień 20, 2018, 16:44:25
Dopełniacz miękkotematowy liczby mnogiej:
mieczów - mieczy
pokojów - pokoi
Wydaje mi się, że konsekwentniej byłoby:
mieczéj -> mieczyj
pokojéj -> pokoij
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Kwiecień 20, 2018, 17:09:30
Ale te -ij przeszło właśnie w -i.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Kwiecień 21, 2018, 11:51:14
Po prostu prasłowiańskie -ьjь, -ъjь rozwinęło się w polskim w -i, -y (historycznie długie).
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Icefał w Maj 16, 2018, 04:46:44
Hongkoński, lotaryński a bełski
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Τόλας w Maj 16, 2018, 15:29:28
oraz kazachski
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: elslovako w Maj 29, 2018, 16:17:05
Wspólnie, współdzielić ale spółdzielnia
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Τόλας w Czerwiec 05, 2018, 23:14:26
zastrzyk ale wstrzykiwać
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Noqa w Czerwiec 08, 2018, 21:17:25
dopytam cię = dopytam się ciebie
ale już nie można powiedzieć *"dopytam się cię" i niezbyt mi brzmi *"dopytam ciebie"
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Czerwiec 08, 2018, 21:36:41
No... no tak działają enklityki przecież :P
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Obcy w Czerwiec 21, 2018, 08:58:49
korekcja nosa, korekcja wzroku, ale... korekta płci / narządów płciowych. Sorry, ale w języku polskim "korekta" odnosi się do nanoszenia poprawek na jakimś tekście i żadne sympatyzujące z lewicą grupy tego nie zmienią (http://www.ekorekta24.pl/korekta-czy-korekcja/).
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wedyowisz w Czerwiec 21, 2018, 22:27:58
powrót, odwrót, nawrót, przewrót ale zwrot
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Τόλας w Lipiec 01, 2018, 21:16:47
Wyraz język to ten sama konstrukcja, co kamyk i rzemyk, z dawnego rzeczownika liczby pojedynczej rodzaju męskiego z wygłosowym -y;
a nie ma słowa jęzień jak kamień i rzemień;
a jest jęzor;
a nie ma kamor i rzemor.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Obcy w Lipiec 01, 2018, 21:49:41
Cytat: Toyatl w Lipiec 01, 2018, 21:16:47
Wyraz język to ten sama konstrukcja, co kamyk i rzemyk, z dawnego rzeczownika liczby pojedynczej rodzaju męskiego z wygłosowym -y;
a nie ma słowa jęzień jak kamień i rzemień;
a jest jęzor;
a nie ma kamor i rzemor.

U mnie w idiolekcie rodzina mówi kamior.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Lipiec 06, 2018, 18:16:11
Po staropolskiej pisowni czasowników z łącznym nie jako jej przeżytek ostał się wyjątkowo nienawidzić względem reszty czasowników negatywnych z oddzielnym nie.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ліцьвін w Lipiec 06, 2018, 19:41:23
Raczej bardziej rażące jest to, że nawidzić zanikło. :p
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Lipiec 06, 2018, 20:44:58
Cytat: Ainigmos w Lipiec 06, 2018, 18:16:11
Po staropolskiej pisowni czasowników z łącznym nie jako jej przeżytek ostał się wyjątkowo nienawidzić względem reszty czasowników negatywnych z oddzielnym nie.
Akurat tutaj aktywbe było słowotwórstwo, zgaduję, że i bez tego nie pisałby nikt nie nawidzieć.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Lipiec 06, 2018, 21:02:44
"Nawidzieć" to taki trochę mit. Istniało raczej na zasadzie formacji wstecznej (zapewne już naszych przodków uwierał brak indykatywu od "nienawidzieć", to sobie go dorobili, ale to taka językowa efemeryda, a nie coś pierwotnego).

Już w SCSie нєнавидѣти, нєназьрѣти istniało praktycznie wyłącznie w kontekscie negatywnym.
Podobnym czasownikiem "wyłącznie negatywnym"  było w SCSie нєбрѣщи~нєбрѣгѫ "nie dbać, mieć wywalone" (które odpowiada rosyjskiemu беречь~берегу "chronić", ale tutaj akurat nie wiem, czy to formacja wsteczna w ros., czy pierwotny indykatyw).
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Lipiec 22, 2018, 18:51:52
na początku, na końcu
ale
pośrodku, pomiędzy
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Kazimierz w Lipiec 22, 2018, 19:07:12
Cytat: Ainigmos w Lipiec 22, 2018, 18:51:52
na początku, na końcu
ale
pośrodku, pomiędzy
Może to dlatego, że "pośrodku" i "pomiędzy" do bardziej utarte zwroty. Przecież normalnie nie używa się "po" w takim znaczeniu.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wedyowisz w Lipiec 24, 2018, 19:58:30
Tytus Petroniusz
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Todsmer w Lipiec 24, 2018, 22:45:37
Marek do kolekcji :)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Wedyowisz w Lipiec 25, 2018, 18:05:39
Cytat: Борівой w Lipiec 24, 2018, 22:45:37
Marek do kolekcji :)

No jest zoo z tymi końcówkami...
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Lipiec 27, 2018, 00:07:37
Cytat: Kazimierz w Lipiec 22, 2018, 19:07:12
Cytat: Ainigmos w Lipiec 22, 2018, 18:51:52
na początku, na końcu
ale
pośrodku, pomiędzy
Może to dlatego, że "pośrodku" i "pomiędzy" do bardziej utarte zwroty. Przecież normalnie nie używa się "po" w takim znaczeniu.
Tak, te frazy przyimkowe w postaci przysłówków utarły się jeszcze z czasów staropolskich, kiedy przysłówki te pisano wyłącznie łącznie, oddając intuicyjnie to, że podmiot znajduje się w łącznych relacjach przestrzennych i czasowych z jego otoczeniem, a nie relacje te w oderwaniu od podmiotu.

Że pewne przysłówki pisze się raz łącznie, a raz oddzielnie, nie uzasadniając dlaczego, to tylko taki zdupny (aspuliczny) preskryptywizm.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Τόλας w Sierpień 03, 2018, 19:11:37
Mamy trzy nieopisowe stopnie zbliżania się w stronę jakiegoś obiektu:
ku domowi
do domu
w dom
Natomiast dla oddalania się występują tylko dwa:
od domu
z domu
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Kazimierz w Sierpień 08, 2018, 15:42:48
Lizbona ale lesbijka.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Τόλας w Sierpień 08, 2018, 15:56:32
Cytat: Kazimierz w Sierpień 08, 2018, 15:42:48
Lizbona ale lesbijka.
[offtop]A jak właściwie nazywa się mieszkanki wyspy Lesbos? Lesbianki?[/offtop]
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Kazimierz w Sierpień 08, 2018, 16:33:42
A nie Lesbijki?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Wrzesień 03, 2018, 10:05:56
czajnik
ale
herbata (czemu nie czaj?)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ліцьвін w Wrzesień 03, 2018, 16:34:21
Raczej czemu nie herbatnik. Herbata była pierwsza. Po litewsku (biał.) funkcjonuje zarówno гарбата - гарбатнік jak i чай - чайнік. U nas herbatnik już przyjął się do ciastka więc stąd czajnik, nie zmienia to faktu, że czaj nigdy się w polszczyźnie nie utrwaliło.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: agentcooper w Wrzesień 10, 2018, 14:36:26
Cytat: Kazimierz w Sierpień 08, 2018, 15:42:48
Lizbona ale lesbijka.
Właściwie to skąd się wzięła Lizbona? Wszystkie okoliczne języki zdają się przejąć formę Lisabona.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: spitygniew w Wrzesień 10, 2018, 14:54:55
Pewnie przez francuskie Lisbonne. Była już mowa na tym forum, że Grenada i Kadyks mają francuskie pośrednictwo, widać tą drogą kiedyś odbywały się stosunki polsko-iberyjskie.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Wrzesień 11, 2018, 12:32:41
Niekonsekwencja etymologiczna wskutek przestawki i przegłosu:
or ale
radło
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Τόλας w Grudzień 30, 2018, 04:35:01
Michał Rafał
ale
Samuel Gabriel Daniel Ariel
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: elslovako w Grudzień 30, 2018, 10:30:25
W Warszawie: Trasa W-Z, ale Trasa N-S (chociaż muszę się zgodzić, że trasa P-P brzmiałaby i wyglądałaby nieco durnie)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Obcy w Styczeń 26, 2019, 17:04:22
chrześcijan, ale muzułmanów
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Luty 04, 2019, 20:44:57
niechcący (z końcówką przymiotnikową)
ale
reszta przysłówków
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Kazimierz w Luty 04, 2019, 20:48:15
Niektórzy mówią niechcąco.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Τόλας w Luty 04, 2019, 21:11:19
Nawet kobiety mówią niechcący.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: spitygniew w Luty 05, 2019, 14:15:10
Nie będzie to relikt tych prasłowianskich przysłówków na -i, jak по-русски?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Luty 05, 2019, 16:05:08
Nie, to relikt wcześniejszego nie chcęcy (forma przysłówkowa imiesłowu, pierwotnie Nom. fem. sg.)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Obcy w Luty 05, 2019, 22:07:44
pana Mroza, ale pana Wąża... Dlaczego idioci z RJP w odmianie nazwisk dopuszczają niemal tylko wymianę o:ó, a deprecjonują wymianę ą:ę?

No i nie ruszać mi tego reliktu "nie chcęcy" > "niechcący", jedynej zachowanej starej formy żeńskiej imiesłowu przysłówkowego (forma męska i nijaka to by była "chcę", gdyby się zachowała), reszta poszła w analogię i zrobiła twory na "-ąco", np. "gorąco".
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: spitygniew w Luty 09, 2019, 15:55:46
Cytat: Obcy w Luty 05, 2019, 22:07:44
pana Mroza, ale pana Wąża... Dlaczego idioci z RJP w odmianie nazwisk dopuszczają niemal tylko wymianę o:ó, a deprecjonują wymianę ą:ę?
Ale, ekhm, Głódzia...
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Τόλας w Luty 09, 2019, 16:59:24
w nocy (Ms)
w dzień (B)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Luty 09, 2019, 17:00:42
glyptodon ale gliptodonty
dysklejmer: przynajmniej na wiki, może coś im się pomyliło?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: spitygniew w Luty 11, 2019, 16:16:27
Tego jest więcej: ankylozaur, ale celofyz np.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Luty 19, 2019, 13:15:42
wiking
ale
wikiński
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Obcy w Luty 19, 2019, 18:33:42
No a co w tym dziwnego? Karolingowie - karoliński, Merowingowe - merowiński...
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Kazimierz w Luty 19, 2019, 19:13:25
Przecież g normalnie wypada w takich przymiotnikach, a nski to trochę nie brzmi.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Siemoród w Sierpień 12, 2019, 12:17:35
Egipt -> Egipcjanin
Korynt -> Koryntianin
Kuwejt -> Kuwejtczyk
Strasznie niekonsekwentne.

Cytat: Ainigmos w Luty 19, 2019, 13:15:42
wiking
ale
wikiński
Wiciędz i wicięzki powinno być przecież.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Łudomian w Wrzesień 02, 2019, 23:28:41
rożek i różek
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Wrzesień 03, 2019, 06:01:12
Co to jest różek?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Łudomian w Wrzesień 03, 2019, 14:54:11
No, zdrobnienie od rogu :) tyle że w znaczeniu poroża.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: spitygniew w Wrzesień 04, 2019, 19:37:08
Coś jak stupka, pardon, stópka i stopka.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Wrzesień 05, 2019, 22:18:43
Cytat: spitygniew w Wrzesień 04, 2019, 19:37:08
Coś jak stupka, pardon, stópka i stopka.

*100pka

(sorry za ten szitpost, musiałę xD)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Caraig w Wrzesień 07, 2019, 11:07:51
Stupfagi do gazu (sorry, też musiałę xD)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Grudzień 04, 2019, 19:15:59
Kazimierz (czemu nie Kazimir?)
ale
mir "spokój"
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Siemoród w Grudzień 08, 2019, 15:06:05
Cytat: Ainigmos w Grudzień 04, 2019, 19:15:59
Kazimierz (czemu nie Kazimir?)
ale
mir "spokój"
-ir- oraz -yr- jest nielegalne w polszczyźnie, to przechodziło swego czasu w -ier- i -er-, ztąd Kazimierz, ser (<syr), zabierać (<zabirać) i t. d..

Mir to najpewniej zapożyczenie ze wzchodu, ewentualnie wzkrzeszenie staropolskiego słowa.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: spitygniew w Grudzień 08, 2019, 19:00:50
Jeszcze jest wir.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Onoma w Grudzień 08, 2019, 19:19:12
Mię w "Kazimierzu" (jak i "Włodzimierzu") zastanawia wyłącznie zmiękczenie w wygłosie, które jest typowe raczej dla odimiennych nazw miejscowości (jak Przemyśl od Przemysła, czy domniemanie Poznań od Poznana, jeśli się nie mylę? a na pewno Jarosłaẃ od Jarosława), a i inne słowiańskie "potwierdzają" ich twardotematowość.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Todsmer w Grudzień 08, 2019, 22:52:10
Syr dalej istnieje dialektalnie, sam używam :)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Grímkel w Grudzień 09, 2019, 14:17:44
Cytat: Борівой w Grudzień 08, 2019, 22:52:10
Syr dalej istnieje dialektalnie, sam używam :)
No raczej nie ,,dalej" tylko ,,ponownie", bo ,,syr" w dialektach to nie archaizm tylko innowacja, a mianowicie ścieśnienie samogłosek przed spółgłoskami półotwartymi. Innym przykładem tego procesu jest ,,kóń"  ;).
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: spitygniew w Grudzień 09, 2019, 17:42:02
Cytat: Onoma w Grudzień 08, 2019, 19:19:12
Mię w "Kazimierzu" (jak i "Włodzimierzu") zastanawia wyłącznie zmiękczenie w wygłosie, które jest typowe raczej dla odimiennych nazw miejscowości (jak Przemyśl od Przemysła, czy domniemanie Poznań od Poznana, jeśli się nie mylę? a na pewno Jarosłaẃ od Jarosława), a i inne słowiańskie "potwierdzają" ich twardotematowość.
Pewnie jest to właśnie przekręcenie pod wpływem Kazimierzów jako nazw miejscowych, co nawet nie dziwi, bo pamiętajcie, że typowo polskie imiona na kilka stuleci zupełnie wypadły swego czasu z mody i zaczęto je nadawać ponownie dopiero w XIX wieku.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: spitygniew w Styczeń 30, 2020, 16:21:48
Gal Asteriks, ale Gall Anonim
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Maj 01, 2020, 12:16:32
Polihistor "wszechstronnie uczony",
ale
historyk
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Maj 16, 2020, 07:32:06
zoofilia
ale
zefil (potocznie z ściągnięciem dwóch samogłosek w jedną)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Kazimierz w Lipiec 13, 2020, 21:51:34
dom dziecka, dom senjora (lp.) ale dom starców, dom warjatów (lm.)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Lipiec 20, 2020, 12:46:49
drukarz
ale
drukarka (jednak nazwa urządzenia, a nie żeńska zawodu)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: pipipipi w Lipiec 24, 2020, 00:49:35
"marihuana" ale "marycha" (http://www.conlanger.fora.pl/inne,6/wszyscy-maja-mowic-jak-pilsudzki-albo-smierc,1907.html#37495)

Jest taki temat dotyczący innych języków? Bo nie znalazłem.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Lipiec 24, 2020, 09:49:23
Cytat: Ainigmos w Lipiec 20, 2020, 12:46:49
drukarz
ale
drukarka (jednak nazwa urządzenia, a nie żeńska zawodu)
Nie łapię?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: barthlome w Sierpień 05, 2020, 13:35:06
dezinformacja
dezintegracja
ale:
dezynfekcja
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Kazimierz w Sierpień 05, 2020, 14:53:46
https://jezykotw.webd.pl/f/index.php/topic,92.msg79027.html#msg79027 (https://jezykotw.webd.pl/f/index.php/topic,92.msg79027.html#msg79027)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Siemoród w Sierpień 05, 2020, 15:38:14
Jeszcze dezynsekcja

Co do niekonsekwencji w innych językach strasznie mierzi mnie to, że często na zbliżone słowa (nawet z tym samym rdzeniem!) Rosjanie mają na przemian hellenizm i hellenizm przemielony przez języki zachodu (pewnie prancuzki najczęściej). Na przykład
арабы - Аравія
атеистъ - апоѳеозъ
ортодокс - орѳографія

bardzo mnie też mierżą pisane przez -b- słowa Библія, библіотека, nawet w cerkiewnosłowiańskim używane jest to pierwsze przez -b- xD
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: spitygniew w Sierpień 05, 2020, 20:12:30
"Lek na katar" jako lek przeciw katarowi, ale "lek na erekcję" jako powodujący erekcję.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: barthlome w Sierpień 05, 2020, 20:50:57
Cytat: Siemoród w Sierpień 05, 2020, 15:38:14
арабы - Аравія

Rosjanie w ogóle sprawiają wrażenie, jak gdyby powołali oddzielne komisje ds. standaryzacji nazw krajów i nazw narodów/języków, które o sobie nawzajem nie wiedziały.

Уэльс – валлийский – валлийцы
Германия – немецкий – немцы

Cytat: Kazimierz w Sierpień 05, 2020, 14:53:46
https://jezykotw.webd.pl/f/index.php/topic,92.msg79027.html#msg79027 (https://jezykotw.webd.pl/f/index.php/topic,92.msg79027.html#msg79027)
Szukajka nie znalazła dezynfekcji, kajam się :c
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Sierpień 05, 2020, 21:18:06
Cytat: Siemoród w Sierpień 05, 2020, 15:38:14
Jeszcze dezynsekcja

Co do niekonsekwencji w innych językach strasznie mierzi mnie to, że często na zbliżone słowa (nawet z tym samym rdzeniem!) Rosjanie mają na przemian hellenizm i hellenizm przemielony przez języki zachodu (pewnie prancuzki najczęściej). Na przykład
арабы - Аравія
атеистъ - апофеозъ
ортодокс - орѳографія

bardzo mnie też mierżą pisane przez -b- słowa Библія, библіотека, nawet w cerkiewnosłowiańskim używane jest to pierwsze przez -b- xD

Mnie zawsze rozwala ten dublet центуріонъ vs. сантиметръ. Ja rozumiem, że jedno jest z łaciny, a drugie z francuzkiego, ale jednak przydałoby się mieć jakąś konsekwentną postać tego pojawiającego się w wielu terminach rdzenia

Podobnież омонѵмъ ale гомосексуализмъ - tego to już zupełnie nie da się obronić.

Wielkoruski jest ogólnie pełen takich idjosynkrazyj.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Siemoród w Sierpień 06, 2020, 01:10:59
Cytat: barthlome w Sierpień 05, 2020, 20:50:57
Уэльс – валлийский – валлийцы
Германия – немецкий – немцы
Rozróżnienie германскій/нѣмецкій (bo przecież istnieją obydwa te przymiotniki) działa w rosyjskim na podobnej zasadzie (bo jednak to pierwsze ma węższe zastosowanie), co россійскій/русскій i podeźrzewam, że mogło powstać przed zjednoczeniem Niemiec w XIX wieku.

Natomiast pierwsze jest absolutnie do potępienia. Swoją drogą Czesi z jakiegoś powodu mają podobnie. Kraj to Wales (czytane /vels/), ale przymiotnik to velšský (z jakiegoś dziwnego powodu nie **velský), język to velština, a mieszkańcy to Velšané.

Swoją drogą Szkocja to Шотландія, ewidentnie przemielone wcześniej przez niemiecki. Dziwi zatem, że Walja to nie po prostu Валія.

EDIT: kolejne niekonsekwencje sobie przypomniałem:

аутизмъ - автомобиль
метрополитенъ - митрополитъ
иезуитъ - Іисусъ
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Siemoród w Sierpień 12, 2020, 18:22:51
czarna sotnia, z ruska, ale spolszczone czarnosecinny
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Sierpień 15, 2020, 08:49:19
zaczem (spójnik od frazy spójnikowej za czem, utrwaliwszy się w przedwojennej łącznej pisowni, którą ominęła reforma języka z '36)
ale
za czym (fraza spójnikowa w apofonicznej postaci i w oddzielnej pisowni)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Pluur w Sierpień 15, 2020, 15:42:40
Czy para potem oraz po tym się zalicza?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Sierpień 15, 2020, 17:39:36
Cytat: Pluur w Sierpień 15, 2020, 15:42:40
Czy para potem oraz po tym się zalicza?
Analogicznie tak.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Siemoród w Sierpień 28, 2020, 20:03:13
kozioł, kocioł, osioł,
ale
orzeł, karzeł, choć w pierwszych trzech przypadkach mamy prasłowiański sufiks *-ьlъ, który w polskim nie powinien ulec przegłosowi. Taki przegłos ma miejsce jedynie w niektórych gwarach (ale te same gwary mają też orzoł, orła), inne mają konsekwentnie kozieł, kocieł, osieł.

Dlaczego te formy przedostały się do języka literackiego?

Cytat: pipipipi w Lipiec 24, 2020, 00:49:35
"marihuana" ale "marycha" (http://www.conlanger.fora.pl/inne,6/wszyscy-maja-mowic-jak-pilsudzki-albo-smierc,1907.html#37495)

Jest taki temat dotyczący innych języków? Bo nie znalazłem.
Można tego bronić, bo z jednej strony -h- w marihuanie jest w dość wielu językach, a z drugiej w marysze mamy sufiks -cha taki jak w zdrobnieniu od Marja - Marycha.

Choć ja bym pisał marychuana, w końcu to słowo chyba się wzięło z hiszpańskiego marijuana, a obce /x/ powinniśmy zapisywać <ch>.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Kazimierz w Sierpień 29, 2020, 11:00:29
Cytat: Siemoród w Sierpień 12, 2020, 18:22:51
czarna sotnia, z ruska, ale spolszczone czarnosecinny
Uuu przegłos uberlechicki (https://jezykotw.webd.pl/f/index.php/topic,2534.msg89839.html#msg89839) xDDD
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: spitygniew w Wrzesień 07, 2020, 21:53:40
Chrystus, ale Antychryst
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Wrzesień 07, 2020, 21:58:35
utopia, utopijny i utopijnie (czemu nie atopia, atopijny i atopijnie?)
ale
ostatek wyrazów z zaprzecznikiem a- lub an- (przed samogłoską)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Hapana Mtu w Październik 18, 2020, 05:17:54
Dołmabahcze ale Bachczysaraj. Dałbym oba przez <ch>.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Todsmer w Październik 18, 2020, 11:42:57
A po polsku nie jest to przypadkiem Bakczysaraj?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Hapana Mtu w Październik 18, 2020, 20:11:19
Też, obocznie.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Łudomian w Październik 22, 2020, 20:22:33
dzieworództwo vs kazirodztwo
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Grudzień 09, 2020, 08:31:15
kronika, kronikarz i kronikarstwo, ale chroniczność, chroniczny i chronicznie
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Grudzień 25, 2020, 19:48:08
komora, ale zakamarek
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Luty 07, 2022, 17:46:48
filogenetyka, filogeneza i filogenetyczny (z przedrostkiem filo- od greckiego φῡλο-  "ród", w którym <y> zhomofonizowała się w <i>), ale
ostatek wyrazów z przedrostkiem filo- od greckiego φιλο- "lubienie", np. filologia     
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Kazimierz w Luty 08, 2022, 17:44:11
Gdzie tu niekonsekwencja? Czy nie raczej szujodrużba?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Ainigmos w Luty 16, 2022, 10:56:55
Cytat: Kazimierz w Luty 08, 2022, 17:44:11
Gdzie tu niekonsekwencja? Czy nie raczej szujodrużba?
W pierwszej samogłosce pierwszej sylaby w nagłosie tych trzech wyrazów; po greckim przedrostku φῡλο- /pʰyː.lo-/  należałoby się spodziewać, że spolszczyłby się fonetycznie do postaci fylo- /ˌfʲɨlɔ-/, a nie filo- /ˌfʲilɔ-/, tak jak w polszczyźnie υ wymawia się υ jako /ɨ/, co brzmiałoby konsekwentniej; jak widać, szujodrużba nie musi wcale wykluczać niekonsekwencji.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: dziablonk w Czerwiec 11, 2022, 17:06:38
Cytat: Towarzysz Mauzer w Sierpień 20, 2013, 16:43:12Dlaczego blisko-bliżej, a wąsko-węziej?

1. Tworzenie stopnia wyższego przysłówków ciągle ulegało wahaniom i z tego wynika brak jednolitości. Tak np. obok prędzej stoją słodziej, gładziej, mimo że to wszystko kończy się na -dko!
Chociaż mamy stare formy z c, dz (np. krócej, prędzej), ale to nie znaczy, żeby potępiać nowsze na ć, dź, np. płyciej, brzydziej!
2. Gdy przysłówek w stopniu równym ma -sko (etymologicznie było tu przecież -zko!), to pierwotnie formy w stopniu wyższym miały ż, co się przy formach często używanych utrzymało, np. bliżej, niżej, ale czy ktoś dziś utworzy w ten sposób stopień wyższy od ślisko?

Dlatego żej jest już tylko teoretycznie poprawne, powszechnie panuje ziej.  :)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Kazimierz w Czerwiec 14, 2022, 10:40:09
A to nie jest płycej?
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: dziablonk w Czerwiec 15, 2022, 13:32:30
Hm... no może to nie najlepszy przykład, a jak mówicie: płyciej czy płycej? No i szybciej a nie zalecane w dawnych gramatykach szybcej :)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Łudomian w Wrzesień 29, 2022, 16:21:57
wskutek ale na skutek
Polski prawopis w zakresie pisowni (roz)łącznej jest zupełnie niekonsekwentny i nielogiczny, a preskryptolskim zjebom zawsze się micha cieszy jak widzą, że mogą kogoś pouczyć bo ten napisał wogóle  ::)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: dziablonk w Październik 01, 2022, 10:45:07
Tylko bez wulgaryzmów i jakichś prymitywnych zbitek.  >:( To, że język naturalny jest niekonsekwentny, nie oznacza, żeby zaraz wyzywać wszystkich preskryptywistów od debili i pedałów.   >:(
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: pipipipi w Październik 01, 2022, 20:10:19
Nie jest to może idealny przykład do tego tematu ale chyba nigdzie indziej nie pasuje to bardziej.

W grach wyścigowych zwykło się określać takie odbiegające od symulatorów i nastawione na prostą dynamiczną rozrywkę mianem zręcznościowych (po angielsku arcade'owych). No i właśnie jakim cudem takim mianem określa się gry które tej zręczności wymagają mniej od swoich przeciwieństw. Przecież właśnie symulatory wyścigowe wymagają o wiele więcej zręczności, więc używanie ich w kontekście niesymulatorów zdaje się być rażąco bezsensowne i niekonsekwentne, bo pamiętam że frapowało mnie to gdy w takie gry grałem namiętnie czyli wiele lat temu.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: dziablonk w Listopad 08, 2022, 09:09:09
reporter - raportować
komandor - komenderować :-*
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: dziablonk w Grudzień 08, 2022, 09:18:53
Nie wiem, czy to niekonsekwencja, ale taka obserwacja z odmiany czasowników:
wziął, wzięła - wziąłem, wzięłam
pomógł, pomogła - pomogłem, pomogłam
:-\
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Siemoród w Grudzień 09, 2022, 20:15:20
Cytat: dziablonk w Grudzień 08, 2022, 09:18:53
Nie wiem, czy to niekonsekwencja, ale taka obserwacja z odmiany czasowników:
wziął, wzięła - wziąłem, wzięłam
pomógł, pomogła - pomogłem, pomogłam
:-\
W dawnej polszczyźnie pisano pomógłem, pomogłam, podobnie też kreskowano w czasownikach na -eł i -ał.

Bardziej mnie ciekawi, kiedy dokonała się zmiana w akcentowaniu, tj. kiedy najpóźniej w języku ogólnym mówiono jeszcze pomógł-em, ale pomogła-m. Bo w gwarach polskich to pewnie było tak długo, jak długo te gwary nie zdechły xD Tam przecież ta granica morfemów była na tyle wyraźna, że nawet udźwięczniano: ńuz_em 'niosłem' lub ubezdźwięczniano: jat_em 'jadłem'.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: dziablonk w Grudzień 19, 2022, 14:30:12
W pomogłem zdaje się wpływ żeńskiej formy jak w potocznych poszłem, wzięłem.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: dziablonk w Maj 17, 2023, 09:59:55
protokół, protokółować, protokólant ale: artykuł, artykułować  :-\
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Siemoród w Maj 17, 2023, 11:35:19
Cytat: dziablonk w Maj 17, 2023, 09:59:55protokół, protokółować, protokólant ale: artykuł, artykułować  :-\
O kurde, to takie słowa jak protokółować i protokólant naprawdę istnieją (obok protokołować, protokolant) i są notowane w słownikach normatywnych xD

Samo podobieństwo protokół-artykuł akurat jest przypadkowe (bo pierwsze jest hellenizmem nieznanym łacinie klasycznej), ale zachowanie <ó> w polskich pochodnych już jest dziwne.

Aż mi się przypomina jak Brückner zżymał się z tego powodu, że norma nakazuje pisać i mówić odór, odoru, ale nie **motór, motoru, **doktór, doktora albo **profesór, profesora (jak w wielu nieliterackich odmianach językach). I w sumie miał sporo racji.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: dziablonk w Wrzesień 17, 2023, 06:37:26
Fest-y-n ale fest-i-wal :P
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: dziablonk w Wrzesień 17, 2023, 07:12:50
:)
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: mijero w Grudzień 06, 2023, 16:34:59
Miałem wrzucić w ,,Pytania rózne", ale może tuta się nadawa.

Czemu jest:
ciąć (https://pl.wiktionary.org/wiki/ci%C4%85%C4%87) tnę tniesz tnie tniemy tniecie tną tnący cięty i żąć (https://pl.wiktionary.org/wiki/%C5%BC%C4%85%C4%87) żnę żniesz żnie żniemy żniecie żną żnący żęty
a nie:
ciąć ćnę ćniesz ćnie ćniemy ćniecie ćną ćnący cięty i żąć żnę żniesz żnie żniemy żniecie żną żnący żęty
lub:
ciąć tnę tniesz tnie tniemy tniecie tną tnący cięty i żąć gnę gniesz gnie gniemy gniecie gną gnący żęty
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: Kazimierz w Grudzień 06, 2023, 17:09:20
Dlatego że t się odmiękcza przed twardą. Mówimy wszak wilgotny, a nie wilgoćny.
Tytuł: Odp: niekonsekwencje
Wiadomość wysłana przez: dziablonk w Grudzień 07, 2023, 21:35:12
W czeskim jest tak samo:
tít (< †tětí) - tneš - ťal 'ciął' (nowsza odmiana czeska daje tu regularne: tnout - tneš - tnul)
Z tego, co zauważyłem, to chyba zjawisko ogólnosłowiańskie, tzn. miękkie przedniojęzykowe (ť ď) regularnie tracą swoją miękkość przed inną (w tym - zmiękczoną! :o ) przedniojęzykową (n, l, r), np. dzień (< *dьnь) - dni (<*dьni); widać to też w polskim złożeniu piętnaście < *pętь_na_desęte. :P