Drukuj stronę - Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93

Językotwórstwo (conlanging) i światy => Conlangi: a posteriori => Wątek zaczęty przez: CookieMonster93 w Lipiec 06, 2012, 20:36:18

Tytuł: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 06, 2012, 20:36:18

Siła mojej wyobraźni sprawiła, że zacząłem się zastanawiać, co by to było, gdyby Polacy wraz z innymi narodami zaczęli podbijać Nową Fundlandię (wyspa należąca obecnie terytorialnie do Kanady). Przy okazji wzięli ze sobą trochę Czechów, tak do pomocy ^^ Kolonizacja ma miejsce od początku XV wieku, Polacy zdobywają centralną część wyspy, Czesi (płynęli z nami jako sojusznicy) południową część. Z czasem reszta wyspy została opanowana przez inne narody, ściągano tu też ludzi do pracy z całego świata, dzięki czemu polskim i czeskim zaczęli się posługiwać także przedstawiciele innych ras i przyjęli oni naszą kulturę. Od XVIIIw. NF stała się także obiektem zainteresowania Francuzów i Brytyjczyków i Irlandczyków, którzy zajęli ziemie na terytorium wyspy, gdzie nikt nie zamieszkiwał. Od XVw. następował proces asymilacji Indiańskiej ludności na tych terenach(w pokojowy sposób), pod koniec XIXw. na ziemie południowo-zachodnie nie należące ani do Francuzów, ani Brytyjczyków przybywali Portugalczycy, Rosjanie (którzy wzięli ze sobą Ukraińców). Na początku XXw. zaczęło dochodzić do incydentów zbrojnych między narodami mieszkającymi na wyspie, najsilniejsze konflikty zaistniały między rosyjsko- i polskojęzyczną społecznością NF, choć wybuchały też inne konflikty np. czesko-brytyjskie. W 1921r. postanowiono stworzyć - na mocy rozejmu - jedno wspólne wielojęzyczne państwo o nazwie Nowa Fundlandia. :-) Ogłoszono także równość wszystkich ras, przekonań, religii i języków. Językiem obrad rządu NF stał się angielski, używany jako rodzimy przez ~20% ludności i nauczany w każdej szkole od podstawówki. :-) Ustrój państwa: demokracja- silna pozycja prezydenta (podobnie jak w USA). :-)

Mało to prawdopodobne może, ale tak mi się wymyśliło. Jeszcze dziś postaram się przedstawić wszystkie dialekty nowofundlandzkiej polszczyzny(tzn. ich wymowę). Potem przyjdzie pora na czeski, angielski i francuski, a następnie na pozostałe języki. :-)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Rémo w Lipiec 06, 2012, 21:23:40

I jakąś mapkę daj 8-)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 06, 2012, 21:43:16

Najbardziej charakterystyczną cechą nowofundlandzkiej polszczyzny jest zachowanie "á" oraz "é" (z wyjątek końcówek -éj np. lepiej, gorzej itp.), które (tak jak "ó") są wymawiane długo (zachował się iloczas). Długie i,y,u zlały się z ich krótkimi odpowiednikami. Cały czas europejska polszczyzna miała wpływ na oficjalną nowofundlandzką polszczyznę, dopóki w 1916r. nie ustanowiono jednej oficjalnej nowofundlandzkiej wersji, zestandaryzowano również dialekty, które są zapisywane czasem także z dodatkowymi znakami diakrytycznymi: ä, â, ö, ü, í, ú, ý. :-) Najbardziej charakterystyczną gwarą jest gwara szybecka zaliczana do dialektu centralnego - "poddialektu" południowo-wschodniego. Kolejną charakterystyczną cechą jest zachowanie różnicy wymowy h-ch, ż-rz. Po "rz" jest też "i" w miejsce "y" np. nazwa miasta "Krzików" lub "krzik"(krzyk).

Poniżej tabela wymowy dla poszczególnych dialektów. Dialekt przejściowy - północny i centralny płn-wsch.(pomijając gwarę szybecką) mają oficjalną pisownię, dialekt płd.-zach. ma swą własną, dialekt północny także a dialekt wschodni ma swoją (dla gwary krzikowskiej i świętojańskiej ta sama ortografia, troszkę inne słownictwo). Myślnik po samogł. (np. u-) oznacza pozycję na samym początku wyrazu, a przed samogł. (np. -ów), pozycję na samym końcu.

Nowofundlandzka polszczyzna - Nieaktualna tabelka, właściwą znajdziesz dalej w tym wątku

Dźwięk	Polski w Europie	Standardowy NF	Dialekt przejściowy - północny	Dialekt przejściowy - południowy	Dialekt północny	Dialekt centralny - płd.-zach.	Dialekt centralny - płn.wsch.	Dialekt wschodni - gwara krzikowska	Dialekt wschodni - gwara świętojańska
U-	U- [u]	U- [u]~[u̠]~[ʊ]	U- [ʊ]	U- [u]	U- [u]	U- [u]	U- [u]¹~[u̠]	Łö- [wœ]³	Łö- [wœ]³
O-	O- [ɔ]	O- [ɔ]	O- [ɔ]	O- [ɔ]	O- [ɔ]	O- [ɔ]	O- [ɔ]	Łâ- [wʌ]³	Łâ- [wʌ]³
Ju-	Ju- [ju]	Ju- [ju]~[ju̠]~[jʊ]	Ju- [jʊ]	Ju- [ju]	Dju- [ɟu]	Ju- [ju]	Ju- [ju]¹~[ju̠]	Jü- [(j)y]²	Jü- [jy]
ą (oprócz pozycji przed l,ł)*	ą [ɔɰ̃]	ą [ũ]~[ũ̠]~[ʊ̃]	ą [õ]	ą [õ]	öü [œy̭] lub ö[œ] (przed ł,l)	ą [ũ]	ą [ũ]¹~[ũ̠]	ą [ʊ̃]	ą [ʊ̃]
A - przy jednej miękkiej spłgł.	A [ä]	A [ä]	A [ä]	A [ä]	A [ä]	Ä [æ]	A [ä]	A [ä]	A [ä]
A - między dwiema miękkimi spłgł.	A [æ]	A [a]	A [a]	A [a]	A [a]	Ä [æ]	A [a]	A [a]	A [a]
-ów	-ów [uf]	-ów [uːf]	-ów [uːf]	-ów [oːf]	-öw [œf]~[əf]	-ów [uːf]	-ów [uːf]	-ów [uːf]	-ów [uːf]
U	U [u]	U [u]~[u̠]~[ʊ]	U [ʊ]	U [u]	U [u]	U [u]	U [u]¹~[u̠]	U [ʊ]	U [ʊ]
J-	J- [j]	J- [j]	J- [j]	J- [j]	Dj- [ɟ]	J- [j]	J- [j]	J- [j]	J- [j]
Á	A [ä]	Á [ɔː]	Á [ɑː]	ââ [ɐː]	Á [ɔː]	Á [ɑː]	Á [ɔː]	Á [ɔː]	Á [ɔː]
É (po i, j, l, rz)	E [ɛ]	É [iː]	É [iː]	É [iː]	É [iː]	É [iː]	É [iː]	É [iː]	É [iː]
É (inne pozycje)	E [ɛ]	É [ɨː]	É [ɨː]	É [ɨː]	É [ɨː]	É [ɨː]	É [ɨː]	É [ɨː]	É [ɨː]
Ó	Ó [u]	Ó [uː]	Ó [uː]	Ó [oː]	öö [œː]	Ó [uː]	Ó [uː]	Ó [uː]	Ó [uː]
AŁ, AU	AŁ, AU [äw]	AŁ, AU [äw]	AŁ, AU [ɑw]	AŁ, AU [ɑw]	ÂŁ, ÂU [ʌw]	AŁ, AU [äw]	AŁ, AU [äw]	AŁ, AU [äw]	AŁ, AU [äw]
Ę (po i, j, l, rz) (nie przed l,ł)*	Ę [ɛɰ̃]	Ę [ĩ]	Ę [ĩ]	Ę [ĩ]	Ę [ĩ]	Ę [ĩ]	Ę [ĩ]	Ę [ĩ]	Ę [ĩ]
Ę (inne pozycje) (prócz przed l,ł)*	Ę [ɛɰ̃]	Ę [ɨ̃]	Ę [ɨ̃]	Ę [ɨ̃]	Ę [ɨ̃]	Ę [ɨ̃]	Ę [ɨ̃]	Ę [ɨ̃]	Ę [ɨ̃]
JĘ*	JĘ [jɛɰ̃]	JĘ [jĩ]	JĘ [jĩ]	JĘ [jĩ]	JĘ [jĩ]	JĘ [jĩ]	JĘ [jĩ]	JĘ [(j)ĩ]²	JĘ [jĩ]

¹ gwara północno-zachodnia i praska (używana w Prażce)
² [j] pojawia się przed samogłoską oprócz "i", dotyczy też JÉ
³Dla ułatwienia [w] zawsze zapisuje się jako Ł
* przed L,Ł - utrata nosowości

Wymowa H i RZ

h [ɣ] - dźwięczny odpowiednik ch

rz [r̝] - jak czeskie ř
rzy (PL) > rzi (NF)

Ponadto w dialekcie północnym

tn, dn, nn [nː]~[nn]
tń, dń, nń [ɲː]~[nɲ]
tm, dm, mm [mː]~[mm]

@Rémo - mapka będzie jutro. :-) Gwara szybecka również.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: MrVassil w Lipiec 07, 2012, 10:51:55

Ciekawy pomysł.
Čekam na dialekty innych języków. Jest može jakieś specialne słownictwo dla tych dialektów?

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Lipiec 07, 2012, 11:20:10

Wałczenie w tak odizolowanym djalekcie?

Kiedy zaczęła się polska kolonizacja tej Nowej Funlandji, tak w ogóle?

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 07, 2012, 11:44:13

Cytat: MrVassil w Lipiec 07, 2012, 10:51:55

Ciekawy pomysł.
Čekam na dialekty innych języków. Jest može jakieś specialne słownictwo dla tych dialektów?

Jest specjalne słownictwo, ale w wielu przypadkach napisałem sobie po prostu w zeszycie, że tyle i tyle % spośród 3000 najczęściej używanych słów jest gwarowe.
Dla dialektów polszczyzny:
ok. 1-2% w dialektach centralnych (słownictwo głównie czeskie)
ok. 2,5-3,5% pozostałe dialekty polskie
ok. 8,7% gwara szybecka (silne wpływy czeskie) - tutaj mam przykłady, które podam poniżej

Pozostałe charakterystyczne cechy nowofundlandzkiej polszczyzny i wymowa nosówek

oraz [ɔ]

U (zależnie od gwary) -> [u] => [ʉ]
[u̱] => [ʊ̈]
[ʊ] => [ʏ] (jak niemieckie krótkie ü)

*[u̱] jest dźwiękiem pośrednim pomiędzy [u] oraz [ʊ]
zaś [ʊ̈] pomiędzy [ʏ] oraz [ʊ]

Wymowa nosówek:
Inaczej lub prawie tak jak w Europie:
Prawdziwa samogłoska nosowa lub + [ɰ̃] (drugi wariant ok. 22% ludności NF, głównie dial. centr.) w pozycji na końcu wyrazu (także ę!) oraz przed: s, z, sz i ż
Tak jak w Europie:
+ [n] przed: d, t, cz, dż, c, dz
+ [ɲ] lub [j̃] przed: ć, dź
+ [m] przed: p, b
+ [ŋ] przed: k, g

W Europie:
Dwugłoski nosowe tworzą się tam, gdzie ich wcześniej nie było, najczęściej w pozycji przed /s/. Por. pisownię nonsens i wymowę /ˈn̪ɔw̃sew̃s/. Tego typu wymowa zdarza się także w przypadku samogłosek innych niż e i o, np. „awans” – /ˈavaw̃s/, „kunszt” – /kuw̃ʃt/.
- To zjawisko nie pojawia się w Nowej Fundlandii!

Gdzie pojawia się "Á" i "É" cytat z tego forum i porównanie do NF polszczyzny:
Najczęściej w tych samych sytuacjach, co "ó", czyli w sylabach zamkniętych spółgłoską dźwięczną (włączając nosowe, p. gwarowe dóm, kóń); często również w sąsiedztwie "r/rz ł/l". TAK
Czasami pochyleniu sprzyja obecność innej zbitki, np. pták (por. stóp, szósty). TAK
Á powstawało również przez ściągnięcie, np. w końcówkach przymiotników: małá < *małaja. NIÉ

Á pojawia się również w końcówkach czasowników odmienianych: -áć(bezokolicznik), -ám, -ász, -á, -ámy, -ácie, -áją (także ich formy imiesłowowe i w innych czasach)
Gdy odmienia się inaczej końcówka -ać (bezokolicznik) zapisywana jest i wymawiana -ać, np. pisać => piszę
Podobnie "É" - pojawia się również w końcówkach czasowników: -éć(bezokolicznik), -ém, -ész, -é, -émy, -écie, -éją (także ich formy imiesłowowe i w innych czasach) np.:

Bezokolicznik	ja	ty	on(-a,-o)	my	wy	oni,one
(po)wiedzieć	(po)wiém	(po)wiész	(po)wié	(po)wiémy	(po)wiécie	(po)wiédzą
znáć	znám	znász	zná	známy	znácie	znáją
umiéć	umiém	umiész	umié	umiémy	umiécie	umiéją

"Á" i "É" nie pojawiają się w końcówkach odmiany przez przypadki! Za to pojawiają się jak w rodzaju żeńskim i nijakim w liczbie mnogiej sylaba się zamyka np.: krowy - krów i analogicznie: serca - sérc, małpy - máłp.

"é" NIE POJAWIA SIĘ w końcówkach przysłówków w stopniu wyższym np.: lepiej, gorzej itp.

Odmiana czasownika "być" w czasie teraźniejszym w Nowej Fundlandii

Osoba	Odmienione "być"
ja	sem
ty	si (wymowa: śi)
on, ona, ono	jest
my	śmy
wy	ście
oni, one	są

Odmiana czasowników w czasie przeszłym z czasownikiem posiłkowym "być" - w języku literackim obok "normalnej" europejskiej odmiany

Przykład: (z)robić

Europa i NF	NF sposób I	NF sposób II
(Z)robiłem	Sem (z)robił	(Z)robił sem
(Z)robiłam	Sem (z)robiła	(Z)robiła sem
(Z)robiliśmy	Śmy (z)robili	(Z)robili śmy
(Z)robiłyśmy	Śmy (z)robiły	(Z)robiły śmy
(Z)robiliście	Ście (z)robili	(Z)robili ście
(Z)robiłyście	Ście (z)robiły	(Z)robiły ście

Cytuj

Wałczenie w tak odizolowanym djalekcie?
Kiedy zaczęła się polska kolonizacja tej Nowej Funlandji, tak w ogóle?

Polska kolonizacja się zaczęła w XVw. i do 1914r. europejska odmiana polskiego była tutaj normą. Wałczenie pojawiło się w NF jakoś w XVIw.
EDIT: Nie wiem czy zatem można mówić o izolacji, europejska polszczyzna miała cały czas wpływ na nowofundlandzką, zwłaszcza, że wymyśliłem sobie, że w czasie I i II WŚ wielu Polaków tu migrowało.
---
Mapka NF wkrótce^^

EDIT: w NF ok. 10,1 mln ludzi posługuje się polszczyzną, w tym 1,9 mln Polaków(urodzonych w PL i potomków emigrantów wojennych) :-)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Todsmer w Lipiec 07, 2012, 12:21:28

Zastanawiam się, czy to jeszcze dialekt, czy już osobny język :)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Towarzysz Mauzer w Lipiec 07, 2012, 14:32:17

Cytuj

Polska kolonizacja się zaczęła w XVw. ...

...przybyciem Jana z Kolna? ;)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Todsmer w Lipiec 07, 2012, 14:38:24

Może Wikingowie grenlandzcy w dalszym ciągu mieli wtedy kontakt z Ameryką (i Europą)? I za ich pośrednictwem Polacy przybyli na Nową Fundlandię?

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 07, 2012, 16:52:04

Różnice są głównie fonetyczne, choć wyrazów trochę też jest. :-) Nowofundlandzkiej polszczyzny ciąg dalszy:
Zasady wymiany głosek:
a:e np. las, w lesie
e:ó np. niesie, niósł

Charakterystyczne słownictwo

Staropolszczyzna:

białka - kobieta
chaszcza - motłoch, zgraja
chędogi - piękny, ładny, śliczny
czerepica - dachówka
czysło - liczba
gizd - niechluj
gierka - dziwka
haby - odzież
hynszt - koń (rzadko używane, częściej - koń)
inszy - inny
miłować - kochać (kocháć jest bardzo rzadko używane)
rajek - swat
takoż - także, również
umalić/umaláć - pomniejszyć/pomniejszać
uwielżyć/uwielżáć - powiększyć/powiększać
usilstwo - wymuszenie
wandel - mandat, kara pieniężna (używane bardzo często, także w prawie nowofundlandzkim)
(za)kaszubić się - odgrodzić/odgradzać się od świata
(za)wżdy - zawsze

Bohemizmy:

jen - tylko
spiet (od zpět) - z powrotem
wysłowność (od výslovnost) - wymowa
wysłowić/wysławiáć - wymówić, wymawiać
posledni - ostatni
kluk - chłopiec
holka - dziewczyna
sy (od si) - sobie
zastawić się/zastawiáć się - zatrzymywać/zatrzymać się
przece - przecież
(zapożyczeniem jest też tworzenie czasu przeszłego z użyciem "być" i odmiana tego czasownika)

Anglicyzmy:

róf (rófu, na rófie) - dach
c.d.n.

Cytat: tqr w Lipiec 07, 2012, 12:21:28

Zastanawiam się, czy to jeszcze dialekt, czy już osobny język :)

Dialekt :-) Jest zrozumiały, słownictwem się dużo nie różni, bardziej różni się fonetycznie. Jedynie gwarę szybecką(o tym później) można by uznać za inny język.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Lipiec 07, 2012, 16:57:37

Cytat: CookieMonster93 w Lipiec 07, 2012, 16:52:04

posledni - ostatni

Pośledni to staropolskie słowo (dzisiaj też istnieje, ale w ujemnym znaczeniu "kiepski jakościowo").

Cytat: CookieMonster93 w Lipiec 07, 2012, 16:52:04

róf (rófu, na rófie) - dach

Szkoda, że nie "rofu, na rofie".

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 07, 2012, 16:59:22

Cytat: Dynozaur w Lipiec 07, 2012, 16:57:37

1. Pośledni to staropolskie słowo (dzisiaj też istnieje, ale w ujemnym znaczeniu "kiepski jakościowo").
2. Szkoda, że nie "rofu, na rofie".

1. Wiem, ale z "s" mi się bardziej podoba. :-) Poza tym mogło tak być, że przeniknęło przez czeski. :-)
2. W roof jest długie "ó" i postanowiłem to zachować, nie zawsze ó:o się wymienia, patrz: ból. :-)

Obiecana mapka:
(http://img210.imageshack.us/img210/6241/513pxnewfoundlandmap2.png)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 07, 2012, 17:44:33

Gwara szybecka (j. polski)

Cechy charakterystyczne:
Zapis "é" jako "í" (po j, i, l, rz) lub "ý"
é, ú występują w wyrazach obcego pochodzenia, é także w końcówkach przymiotników(omówione poniżej) - cecha czeska i w końcówkach odmiany przez przypadki. :-)
Końcówki przymiotnika i liczebnika (liczba pojedyncza) są wymawiane długo, np.: ładný, głupí, pierwszá, wielkié - cecha czeska.
Duży wpływ języka czeskiego na słownictwo i częściowo wymowę, słaby na gramatykę.

Alfabet dla gwary szybeckiej:
Aa Áá[ɑː] ą[ũ] Bb Cc Czcz Ćć Dd Dzdz Dżdż Dźdź Ee Éé[eː] ę[ĩ]~[ɨ̃] Ff Gg Hh[ɣ] Chch

Ii Íí[iː] Jj Kk Ll Łł[w] Mm Nn ń Oo Óó[oː] Pp Rr Rzrz[r̝] Ss Szsz Śś Tt Uu Úú[uː] Ww y ý[ɨː] Zz Żż Źź

Słownictwo - przykłady

Úż – już
Útro – jutro
Moc – bardzo
Se – się
Spátki – z powrotem
Pajedzieć – powiedzieć
Odmiana:
Já paím, ty paísz, on(-a,-o) paí, my paíme, wy paíte, oni paídzą
Skwielí – świetny, znakomity
Skwiele – świetnie, znakomicie
Przánie – życzenie
Wíc – więcej
Nejwíc – najwięcej
Krásný – piękny
Piekný – piękny
Dwerze – drzwi (M. dwerze, D. dwýrz, C. dwerzom, B. dwerze, N. dwerzami, Ms. dwerzák, W. dwerze!)
Odmiana czasownika „być”:
Já sem, Ty Si (wymowa śi), on(-a,-o) je/jest, my sme, wy ste, oni są
Já – ja
Ne – nie
Ano – tak
Gde, gdeś – gdzie, gdzieś
Kdo, kdoś (wymowa gdo, gdoś) – kto, ktoś
Není – nie jest/nie ma
zas lub zase - znowu
Mezy - między
nebo - albo

Inne cechy - wkrótce :-)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Todsmer w Lipiec 07, 2012, 18:52:21

Sprytnie powyznaczane te regiony - chyba w każdym Polacy mają większość :P
I czemu angielski urzędowy? Przecież po polsku mówi większość społeczeństwa -> każdy rozumie polski, po angielsku mówi drobna mniejszość -> nie każdy rozumie (rozumiał podczas ustalania języka urzędowego) angielski.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 07, 2012, 18:53:49

Cytat: tqr w Lipiec 07, 2012, 18:52:21

Sprytnie powyznaczane te regiony - chyba w każdym Polacy mają większość :P
I czemu angielski urzędowy? Przecież po polsku mówi większość społeczeństwa -> każdy rozumie polski, po angielsku mówi drobna mniejszość -> nie każdy rozumie (rozumiał podczas ustalania języka urzędowego) angielski.

Angielski jest tak jakby językiem międzynarodowym, urzędowe jest wszystkie 8 :-) Nie każdy rozumie polski,bo posługuje nim się ponad 50% społeczeństwa. :-) Co ciekawe, stolicą regionu jest zawsze miasto, gdzie są używane wszystkie języki danego regionu. :-) Tak, Polacy zwykle są większością. :-)
EDIT: Polski jest bardzo rozbity na dialekty, a angielskie są bardzo podobne, drobne nieznaczące różnice, to też ważna rzecz. :P

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Todsmer w Lipiec 07, 2012, 19:08:44

Cytat: CookieMonster93 w Lipiec 07, 2012, 18:53:49

(...) Nie każdy rozumie polski,bo posługuje nim się ponad 50% społeczeństwa. (...)

W Kanadzie frankofoni są mniejszością, i zdecydowanie więcej ludzi rozumie angielski niż francuski. (85% vs 31% wg wiki)

Cytat: CookieMonster93 w Lipiec 07, 2012, 18:53:49

Angielski jest tak jakby językiem międzynarodowym (...)

Ale dalej nie rozumiem dlaczego? Jeśli międzynarodowość języka miała być kryterium, na początku XX wieku najmocnejszym kandydatem byłby przecież francuski.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 07, 2012, 19:10:22

Właściwie to ma to związek z tym, że sobie umyśliłem, że przez jakiś czas NF była pod władaniem brytyjskim (tylko) - potem to zmieniłem i tak już mi ten angielski został, nie zmieniałem tego, bo rola angielskiego jako uniwersalnego w NF mi się podoba. :-)
De iure języki są równoprawne, de facto angielski jest językiem obrad rządu itp. :-) Ale na miejscu są oczywiście jeszcze tłumacze. :)

Gwara szybecka ciąg dalszy

Le odmiana rzeczowników w liczbie pojedynczej + odmiana liczebników "wyjątków": :-)

M.	D.	C.	B.	N.	Ms.
pierwszý	pierwszego	pierwszemu	pierwszý/-ego	pierwszým	pierwszým
głupí	głupiego	głupiemu	głupí-/-iego	głupím	głupím
ładná	ładnej	ładnej	ładną	ładną	ładnej
różowé	różowego	różowemu	różowé	różowým	różowým
jeden	jednego	jednemu	jeden/jednego	jedným	jedným
jedno	jednego	jednemu	jedno	jedným	jedným
dwá	dwók	dwóm	dwá/dwók	dwoma	dwók
dwaj	dwók	dwóm	dwók	dwoma	dwók
dwie	dwók	dwóm	dwie	dwiema	dwók
trzí	trzík	trzím	trzí/-ík	trzema	trzík
trzej	trzík	trzím	trzík	trzema	trzík

Inne cechy

-ej- zamiast -áj- w trybie rozkazującym, np.:
dáć -> dej, dejte, dejme,
szukáć -> szukej, szukejte, itd. itp.

Końcówki: "-ach", "-ech", "-ich", "-ych" zastąpione przez: "-ák", "-ék", "-ík", "-ýk" - przy odmianie przez przypadki :-)
a "-ę" zastąpione odpowiednio przez "-im" lub "-ym" zgodnie z wymową.
naj- zastąpione przez nej-

Odmiana czasownika przez osoby:
-te, -ste zamiast -cie, -ście
-me, -sme zamiast -my, -śmy
-ę => -im, -ym zgodnie z wymową
ié => í
é => í, ý zgodnie z wymową

Nietypowa odmiana rzeczowników normalnie zakończonych na -ę, wprowadzenie -ę=>-ono lub -ę=> ęcie

M.	D.	C.	B.	N.	Ms.	W.
imiono	imienia	imieniu	imiono	imieniem	imieniu	imiono
zwierzęcie	zwierzęcia	zwierzęciu	zwierzęcie	zwierzęciem	zwierzęciu	zwierzęcie

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 08, 2012, 10:08:04

Nowofundlandzki czeski - wymowa, najwięcej użytkowników ma gwara praska(używana m.in. w Prażce)

Litera alfabetu	Standardowy czeski Europa	Standardowy czeski Nowa Fundlandia	Gwara ołomuńcka ~547.000 ludzi	Gwara praska ~735.700 ludzi	Gwara centralna ~124.800 ludzi	Gwara południowa ~29.500 ludzi
Č	ʧ	ʧ ~ ʈ͡ʂ	ʧ	ʈ͡ʂ	ʧ	ʧ
Ď	ɟ	ɟ ~ ʥ	ɟ	ʥ	ɟ	ɟ
Ě	ɛ ~ jɛ	ɛ ~ jɛ	ɛ ~ jɛ	ɛ ~ jɛ	e ~ je	e ~ je
H	ɦ	ɣ	ɣ	ɣ	ɣ	ɣ
L	l	l̪	l̪	l̪	l̪	l̪
O	o̞	ɔ	ɔ	ɔ	ɔ	ɔ
Ó	o̞ː	ɔː	ɔː	ɔː	ɔː	ɔː
R	r	r ~ ɾ	r ~ ɾ	r ~ ɾ	r ~ ɾ	r ~ ɾ
Š	ʃ	ʃ ~ ʂ	ʃ	ʂ	ʃ	ʃ
Ť	c	c ~ ʨ	c	ʨ	c	c
U	u	u ~ u̠ ~ ʊ	u̠	u	ʊ	ʊ
Ú	uː	uː	uː	uː	uː	uː
Ů	uː	uː	uː	uː	woː	œː
Ž	ʒ	ʒ ~ ʐ	ʒ	ʐ	ʒ	ʒ
DŽ	ʤ	ʤ ~ ɖ͡ʐ	ʤ	ɖ͡ʐ	ʤ	ʤ
ŠŤ	ʃc	ʃʧ ~ ɕʨ	ʃʧ	ɕʨ	ʃʧ	ʃʧ
ŽĎ	ʒɟ	ʒʤ ~ ʑʥ	ʒʤ	ʑʥ	ʒʤ	ʒʤ
R zgłoskotwórcze	ṛ	ɨr ~ ɨɾ	ɨr ~ ɨɾ	ɨr ~ ɨɾ	ɨr ~ ɨɾ	ɨr ~ ɨɾ
L zgłoskotwórcze	ḷ	ɨl̪	ɨl̪	ɨl̪	ɨl̪	ɨl̪

Czerwony kolor oznacza wymowę najbardziej prestiżową, zaś niebieski wymowę odbiegającą od standardowej (gwarową). Najbardziej prestiżowym dialektem w NF jest gwara praska i właśnie ona nauczana jest w nowofundlandzkich szkołach, które uczą czeskiego.

[u̠] to dźwięk pośredni pomiędzy [u] oraz [ʊ]
[λ] jest alofonem /l/ przed [i ]

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: zabojad w Lipiec 08, 2012, 14:16:05

A co z ř, najciekawszym czeskim dźwiękiem?

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 08, 2012, 14:27:53

Cytuj

A co z ř, najciekawszym czeskim dźwiękiem?

Jeżeli coś nie zostało umieszczone, to znaczy, że pozostało bez zmian :-)

Język Francuski w Nowej Fundlandii
Gwary nowomontrealska i wschodnia są równoprawne, bardziej prestiżowa - wschodnia
Jeżeli coś nie zostało umieszczone - jest tożsame z wymową francuską
Norma pisowni: Kanadyjski francuski

Francja (IPA)	Gwara nowomontrealska	Gwara wschodnia (Nederlandia/Tomaszów i okolice)	Dialekt akadiański w NF (odmiana tego dialektu)
ɔ̃	õ	õ	õ
ɑ̃	ɔ̃	ɔ̃	ɔ̃
ɛ̃, œ̃	ä̃	ä̃	ä̃
s̪ i ʃ przed: i, ɪ, j, ɥ, y	ɕ	ɕ	ɕ
ʃ inne pozycje	ʂ	ʂ	ʂ
t̪ i ʧ przed: i, ɪ, j, ɥ, y	ʨ	ʨ	ʨ
ʧ inne pozycje	ʈ͡ʂ	ʈ͡ʂ	ʈ͡ʂ
z̪ i ʒ przed: i, ɪ, j, ɥ, y	ʑ	ʑ	ʑ
ʒ inne pozycje	ʐ	ʐ	ʐ
d̪ i ʤ przed: i, ɪ, j, ɥ, y	ʥ	ʥ	ʥ
ʤ inne pozycje	ɖ͡ʐ	ɖ͡ʐ	ɖ͡ʐ
œ, ø	œ	œ	œ
œː, øː	œː	œː	œː
ə	ɨ	ɨ	ɨ
u akcentowane lub długie	u(ː)	u(ː)	u(ː)
u nieakcentowane	ʊ	ʊ ~ u̠* (*tylko w Tomaszowie)	ʊ
ɑ, ɑː	ɑ, ɑː	ʌ̈, ʌ̈ː	ɑ, ɑː
a	ä	ä	ä
ʀ, ʁ	r ~ ɾ	r ~ ɾ	r ~ ɾ
e	ɛj ~ e̞j*	ɛj ~ e̞j*	e ~ ɛj ~ e̞j*¹
o	ɔw	ɔw	o ~ ɔw¹
i nieakcentowane	ɪ	ɪ	ɪ
k (nie wszystkie przypadki)	k	k	ʈ͡ʂ ~ ʨ² zapis: č
g (nie wszystkie przypadki)	g	g	ɖ͡ʐ ~ ʥ² zapis: dž
-ʀɛ-/-ʁɛ-	-rɛ-/-ɾɛ-	-rɛ-/-ɾɛ-	-ɛr-/-ɛɾ- zapis: er ³
-ɛʀ-/-ɛʁ-	-ɛr-/-ɛɾ-	-ɛr-/-ɛɾ-	-ɑr-/-ɑɾ- zapis: år ³

* allofon między dwiema miękkimi spółgłoskami
¹[e] i

pokolenie powyżej 50 lat

²przed: i, ɪ, j, ɥ, y => zasady wymowy "cz/ć" "dż/dź" (zapisywane inaczej tylko w NF) zamiast k/g => http://pl.wikipedia.org/wiki/Akadia%C5%84ski_francuski
³zapisywane inaczej tylko w NF, patrz: http://pl.wikipedia.org/wiki/Akadia%C5%84ski_francuski
[λ] jest alofonem /l/ przed [i ]

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: zabojad w Lipiec 08, 2012, 14:29:53

O co chodzi z tą "prestiżowością"?

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 08, 2012, 14:32:54

Prestiżowy znaczy, że najczęściej usłyszeć można go w TV/radiu i przy nauce tego języka w NF używa się właśnie tej odmiany. :-)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 08, 2012, 17:16:46

NIEAKTUALNE - znajdziesz nowszą wersję dalej w tym wątku

Język angielski w Nowej Fundlandii
Przyjął kanadyjską ortografię ^^ (wyjaśnię to później)

Słownictwo	Dialekt północno-zachodni gwara oldkastylijska	Dialekt południowo-centralny gwara grejszypska	Dialekt centralny gwara tomaszowska	Dialekt centralny gwara krzikowska	Dialekt centralny gwara standardowa¹	Dialekt wschodni	General American dla porównania :-)³
lad, bad, cat, pass, path²	æː	ɛə	ɛː	ɛː	ɛː	æː	æ
apple, sample²	æ	æ	ä	ä	ä	æ	æ
father	äː	äː	äː	äː	äː	äː	ɑ
not, wasp, hot	ä	ä	ä	ä	ä	ä	ɑ
off, loss, cloth	ɔ	ɔ	ɔ	ɔ	ɔ	ɔ	ɔ ~ ɒ ~ ɑ
law, caught, all	ɔː	ɔː	ɔː	ɔː	ɔː	ɔː	ɔ ~ ɒ ~ ɑ
about	ə	ə	ə	œ	œ ~ ə	œ	ə
spotted	ɨ	ɨ	ɨ	ɨ	ɨ	ɨ	ɪ̈
sit	ɪ	ɪ	ɪ	ɪ	ɪ	ɪ	ɪ
city	i	i	i	i	i	i	i
see, meat	iː	iː	iː	iː	iː	iː	i
date, day, pain, whey, rein	ɛj	ɛj	ɛj	ɛj	ɛj	ɛj	eɪ
bed	ɛ	ɛ	ɛ	ɛ	ɛ	ɛ	ɛ
burn, bury	ʌɻ	ʌɻ	ʌɻ ~ äɻ⁴	ʌɻ	ʌɻ	ʌɻ	ɝ ~ ɹ̩
herd, earth	ɛɻ	ɛɻ	ɛɻ	ɛɻ	ɛɻ	ɛɻ	ɝ ~ ɹ̩
bird	ɪɻ	ɪɻ	ɪɻ	ɪɻ	ɪɻ	ɪɻ	ɝ ~ ɹ̩
world, work	ɔɻ	ɔɻ	ɔɻ	ɔɻ	ɔɻ	ɔɻ	ɝ ~ ɹ̩
winner	əɻ	əɻ	əɻ	œɻ	œɻ ~ əɻ	œɻ	ɚ~ɹ̩
run, won, flood	ʌ	ʌ	ʌ ~ ä⁴	ʌ	ʌ	ʌ	ʌ
put, hood	ʊ	ʊ	u̠	ʊ	u	ʊ	ʊ
through, threw	uː	uː	uː	uː	uː	uː	uː
cute, ewe⁵	(j)uː	(j)uː	(j)uː	(j)uː	(j)uː	(j)uː	(j)u
my, wise	äj	äj	äj	äj	äj	ɑj	aɪ ~ ʌi
boy, hoist	ɔj	ɔj	ɔj	ɔj	ɔj	ɑj	ɔɪ ~ oɪ
tow, soul, roll, cold, folk, no, toe, soap	ɔw ~ ɔ⁶	ɔw ~ ɔ⁶	ɔw ~ ɔ⁶	ɔw ~ ɔ⁶	ɔw ~ ɔ⁶	ɔw ~ ɔ⁶	oʊ ~ o
now, trout	äw	äw	äw	äw	äw	æw	aʊ
arm, car	äɻ	äɻ	äɻ	äɻ	äɻ	äɻ	ɑɹ
deer, here	iɻ	iɻ	iɻ	iɻ	iɻ	iɻ	i(ə)ɹ
mare, there, bear	ɛɻ	ɛɻ	ɛɻ	ɛɻ	ɛɻ	ɛɻ	ɛɹ ~ eɹ
sort, warm, tore, boar, port	ɔɻ	ɔɻ	ɔɻ	ɔɻ	ɔɻ	ɔɻ	ɔɹ ~ oɹ
tour, moor	ʊɻ	ʊɻ	u̠ɻ	ʊɻ	uɻ	ʊɻ	ʊɹ ~ ɔɹ ~ oɹ
pure, Europe	jʊɻ	jʊɻ	ju̠ɻ	jʊɻ	juɻ	jʊɻ	jʊɹ ~ jɝ
the	ð	ð	ð	ð	ð	d	ð
think	θ	θ	θ	θ	θ	t	θ
thread	θɻ	θɻ	θɻ	θɻ	θɻ	ʈ͡ʂɻ	θɻ
nothing	θ	θ	θ	θ	θ	ɾ	θ
better, ladder	ɾ	ɾ	ɾ	ɾ	ɾ	ɾ	ɾ
try	ʈ͡ʂɻ	ʈ͡ʂɻ	ʈ͡ʂɻ	ʈ͡ʂɻ	ʈ͡ʂɻ	ʈ͡ʂɻ	tɻ
dry	ɖ͡ʐɻ	ɖ͡ʐɻ	ɖ͡ʐɻ	ɖ͡ʐɻ	ɖ͡ʐɻ	ɖ͡ʐɻ	dɻ
strike	ʂʈ͡ʂɻ	ʂʈ͡ʂɻ	ʂʈ͡ʂɻ	ʂʈ͡ʂɻ	ʂʈ͡ʂɻ	ʂʈ͡ʂɻ	stɻ
hate, him, he	x	x	x ~ h	x	x	x	h
-ing	ɪŋ	ɪŋ	ɪŋ ~ ɪn	ɪn	ɪŋ ~ ɪn	ɛn	ɪŋ
canyon, onion	ɲj	ɲj	ɲj	ɲj	ɲj	ɲj	nj
-[niə],-[nɪə]	ɲjə	ɲjə	ɲjə	ɲjœ	ɲjə ~ ɲjœ	ɲjœ	[niə],[nɪə]
[əl] (wygłos)	əl	əl	əl	œl	œl ~ əl	œl	əl

¹ Niegdyś standardowa, obecnie Tomaszowska przejęła tę rolę. :-)
² Długi wariant: przysłówki, rzeczowniki, czasowniki i imiesłowy jednosylabowe + wyrazy pochodne, oprócz: passage, passanger, actor, actress.
³ http://en.wikipedia.org/wiki/International_Phonetic_Alphabet_chart_for_English_dialects
⁴ [ä] ok. 40% populacji Tomaszowa
⁵ yod-dropping (opuszczanie [j]) jak w USA :-)
⁶ przed [l]

Inne zmiany fonetyczne

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 08, 2012, 19:08:24

ACHTUNG! ACHTUNG!

Wprowadziłem drobne zmiany w historii NF, okres 1914-1921r. NF znajduje się w granicach Kanady i jest regionem autonomicznym. 20 czerwca 1921r. ogłasza swą niepodległość. :-)

EDIT: Stąd rola angielskiego, jako najważniejszego urzędowego :-) oraz ortografia dla francuskiego i angielskiego. :-)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Todsmer w Lipiec 08, 2012, 19:15:04

Kolumna "American English" jest rozumiem w 100% poprawna? Pytam, bo jestem w szoku, jak wiele wyrazów wymawiam niepoprawnie :(
(najchętniej bym spojrzał do źródeł, trzeba popoprawiać sobie wymowę)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 08, 2012, 19:15:40

Dałem do niej link :-) Pewności 100% nie mam, ale sądzę, że jest ok. :-)
EDIT:
A propos [ʌi] jest to zjawisko Canadian Rising obecne też w niektórych dialektach USA, polega na tym, że przed bezdźwięcznymi spółgłoskami pojawia się [ʌi], a przed dźwięcznymi drugi wariant :-) W Kanadzie dotyczy też "au" (w USA nie wiem czy też, nie zaznaczono tego w IPA chart). :-)
A propos bury => [ˈberi] http://oald8.oxfordlearnersdictionaries.com/dictionary/bury (nie wiem czemu używają [r] dla amerykańskiego)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Feles w Lipiec 08, 2012, 19:31:06

Cytuj

Pytam, bo jestem w szoku, jak wiele wyrazów wymawiam niepoprawnie :(

Jak pewnie i połowa Amerykanów (NCVS, SAE etc. etc.).

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: varpho :Ɔ(X)И4M: w Lipiec 08, 2012, 20:55:31

Cytat: CookieMonster93 w Lipiec 08, 2012, 14:27:53

Gwara wschodnia
(Nederlandia/Tomaszów i okolice)

ziom?

(http://jezykotw.webd.pl/f/index.php?action=dlattach;attach=249;type=avatar)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 09, 2012, 07:34:53

Cytat: varpho :Ɔ(X)И4M: w Lipiec 08, 2012, 20:55:31

ziom?

Jeśli to było pytanie, to ja go nie rozumiem. :-P

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 09, 2012, 08:37:19

Język rosyjski w Nowej Fundlandii
Za dialekt oficjalny de iure uważane są oba, jednakże de facto jest to gwara południowo-zachodnia

Pisownia	Gwara nowomoskiewska	Gwara południowo-zachodnia
А (akcentowane)	ä ~ ɑ¹	ä ~ ɑ¹
А (nieakcentowane)	ɐ ~ ə	ɐ ~ ə
Б	b	b
В	v	v
Г	g	g
Д	d̪	d̪
ДЬ, ДИ, ДЕ	ʥ	dʲ
Е (akcentowane)²	jɛ ~ ʲɛ ~ ɛ	jɛ ~ ʲɛ ~ ɛ
Е (nieakcentowane)	jɪ ~ ʲɪ ~ ɪ	jɪ ~ ʲɪ ~ ɪ
Ё	jɔ ~ ʲɔ ~ ɔ	jɔ ~ ʲɔ ~ ɔ
Ж	ʐ	ʐ
ЖЖ, ЗЖ	ʐː	ʑː
ЖЬ	ʐ	ʑ
ЖИ, ЖЕ	ʐ	ʐ
ДЖ	ɖ͡ʐ	ɖ͡ʐ
ДЖЬ	ɖ͡ʐ	ʥ
ДЖИ, ДЖЕ	ɖ͡ʐ	ɖ͡ʐ
З	z̪	z̪
ЗЬ, ЗИ, ЗЕ	ʑ	zʲ
И (akcentowane)	ji ~ ʲi ~ ɨ	ji ~ ʲi ~ ɨ
И (nieakcentowane)	jɪ ~ ʲɪ ~ ɨ/ə	jɪ ~ ʲɪ ~ ɨ/ə
Й	j	j
К	k	k
Л	w	ɫ
ЛЬ, ЛИ, ЛЕ	l̪	l̪ʲ
М	m ~ ɱ(przed [f],[v])	m ~ ɱ(przed [f],[v])
Н	n̪ ~ ŋ(przed [k],[g])	n̪ ~ ŋ(przed [k],[g])
НЬ, НИ, НЕ	ɲ	ɲ
О (akcentowane)	ɔ	ɔ
О (nieakcentowane)	ɐ ~ ə	ɐ ~ ə
П	p	p
Р	r ~ ɾ	r ~ ɾ
С	s̪	s̪
СЬ, СИ, СЕ	ɕ	sʲ
Т	t̪	t̪
ТЬ, ТИ, ТЕ	ʨ	tʲ
У (akcentowane)	u	u
У (nieakcentowane)	ʊ	ʊ
Ф	f	f
Х³	x	x
Ц⁴	ʦ̪	ʦ̪
Ч, ЧЬ, ЧИ, ЧЕ	ʈ͡ʂ	ʨ
Ш	ʂ	ʂ
ШЬ	ʂ	ɕ
ШИ, ШЕ	ʂ	ʂ
Щ, ЩЬ, ЩИ, ЩЕ	ʂʈ͡ʂ ~ ʂː	ɕʨ ~ ɕː
Ы (akcentowane)	ɨ	ɨ
Ы (nieakcentowane)	ɨ ~ ə	ɨ ~ ə
Э (akcentowane)	ɛ	ɛ
Э (nieakcentowane)	ɪ	ɪ
Ю (akcentowane)	ju ~ ʲu ~ u	ju ~ ʲu ~ u
Ю (nieakcentowane)	jʊ ~ ʲʊ ~ ʊ	jʊ ~ ʲʊ ~ ʊ
Я (akcentowane)	jä ~ ʲä ~ ä⁵	jä ~ ʲä ~ ä⁵
Я (nieakcentowane)	jɪ ~ ʲɪ ~ ɪ	jɪ ~ ʲɪ ~ ɪ

¹ Przed Л(twardym)
² Zapis wymowy jotowanych samogł. kolejno: po samogłosce, miękkim znaku i twardym znaku ~ po spółgłosce "zmiękczalnej" ~ po spółgłosce "niezmiękczalnej"
³ zmiękczone: [xʲ] ~ [ç] - zależnie od użytkownika
⁴ niezmiękczalne
⁵ jɑ ~ ʲɑ ~ ɑ przed Л(twardym)
[λ] jest alofonem Л(miękkiego) przed [i ]

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Lipiec 09, 2012, 11:05:35

A co ze жд przed miękkimi?

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 09, 2012, 11:09:54

Przykładowe teksty - Nowofundlandzka polszyzna

(Zwrotka pierwsza Ody do radości)
O Radości, iskro Bogu, kwiecie elizejskich pól,
święta, na twym świętym progu staje nasz natchniony chór
Jasność twoja wszystko zaćmi złączy, co rozdzielił los.
Wszyscy ludzie będą braćmi tam, gdzie twój przemówi głos

(Fragment art. 2 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka)
Nie wolno ponadto czynić żadnej różnicy w zależności od sytuacji politycznej,
prawnej lub międzynarodowej kraju lub obszaru, do którego dana osoba
przynależy, bez względu na to, czy dany kraj lub obszar jest niepodległy,
czy też podlega systemowi powiernictwa, nie rządzi się samodzielnie lub
jest w jakikolwiek sposób ograniczony w swej niepodległości.

Standardowy NF:

O radości, iskro Bogu, kwiecie elizejskich pól,
[ˈɔ ˈɾäd̪ɔɕʨi ˈis̪kɾɔ ˈbɔgʊ ˈkʲfʲje̞ʨɛ ˈɛλiz̪ɛjs̪ʲkʲix ˈpuːl̪]
święta, na twym świętym progu staje nász natchniony chór
[ˈɕfʲĩn̪t̪ä ˈn̪ä ˈt̪fɨ̃m ˈɕfʲĩn̪t̪ɨ̃m ˈpɾɔgʊ ˈs̪t̪äjɛ ˈn̪ɔːʂ ˈn̪ät̪ʲxʲɲɔ̃n̪ɨ ˈxuːɾ]
Jasność twoja wszystko zaćmi, złączy, co rozdzielił los.
[ˈjäs̪n̪ɔɕʨ ˈt̪fɔjä ˈfʂɨs̪(t̪)kɔ ˈz̪äʨmʲi ˈz̪wʊ̃n̪ʈ͡ʂɨ ˈʦ̪ɔ ˈɾɔz̪ʲʥe̞λiw l̪ɔs̪]
Wszyscy ludzie będą bráćmi, tám, gdzie twój przemówi głos.
[ˈfʂɨs̪ʦ̪ɨ ˈl̪ʊʥɛ ˈbɨ̃n̪d̪ʊ̃ ˈbɾɔːʨmʲi ˈt̪ɔːm ˈgʲʥɛ ˈt̪fuːj ˈpr̝ɛmuːvʲi ˈgwɔs̪]

Nié wolno ponadto czynić żádnej różnicy w zależności od sytuacji politycznej,
[ˈɲiː vɔl̪n̪ɔ ˈpɔnät̪t̪ɔ ˈʈ͡ʂɨ̃ɲiʨ ˈʐɔːd̪n̪ɛj ˈɾuːʐʲɲiʦ̪ɨ v ˈz̪äl̪ɛʐn̪ɔɕʨi ɔt̪ ˈs̪ɨt̪ʊwäʦ̪ʲjɪ ˈpɔλit̪ɨʈ͡ʂn̪ɛj]
práwnej lub międzynarodowej kraju lub obszaru, do którego dana osoba
[ˈpɾɔːvn̪ɛj l̪ʊp ˈmʲĩñ̪ʣ̪ɨˈn̪äɾɔd̪ɔvɛj ˈkɾäjʊ l̪ʊp ˈɔpʂäɾʊ d̪ɔ ˈkt̪uːɾɛgɔ ˈd̪ä̃n̪ä ˈɔs̪ɔbä]
przinależy, bez względu na to, czy dany kráj lub obszár jest niépodległy,
[ˈpr̝̊ʲĩn̪äl̪ɛʐɨ bɛz̪ ˈvz̪ʲgʲλĩn̪d̪ʊ n̪ä ˈt̪ɔ ˈʈ͡ʂɨ ˈd̪ä̃n̪ɨ ˈkɾɔːj l̪ʊp ˈɔpʂɔːɾ ˈjɛs̪(t̪) ˈɲiːpɔd̪l̪ɛgwɨ]
czy téż podlegá systemowi powiernictwa, nié rządzi się samodzielnie lub
[ˈʈ͡ʂɨ ˈt̪ɨːʂ ˈpɔd̪l̪ɛgɔː ˈs̪ɨs̪t̪ɛ̃mɔvʲi ˈpɔvʲjɛɾʲɲiʦ̪t̪fä ˈɲiː r̝ʊ̃ɲʥi ɕĩ ˈs̪ä̃mɔʥɛl̪ʲɲɛ l̪ʊp]
jest w jakikolwiek sposób ograniczony w swéj niépodległości.
[ˈjɛs̪(t̪) v ˈjäkʲikɔl̪ʲvʲjɛk ˈs̪pɔs̪uːp ˈɔgɾä̃ɲiʈ͡ʂɔ̃n̪ɨ f ˈs̪fɨːj ˈɲiːpɔd̪l̪ɛgwɔɕʨi]

Cytuj

A co ze жд przed miękkimi?

Nie brałem tego pod uwagę.. co Ty na to:
ЖДЬ gwara nowomoskiewska: [ʑʥ] ~ [ʑː] i gwara południowo zachodnia: [ʑʥ] ~ [ʑː]?

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Lipiec 09, 2012, 11:32:42

A ja na to jak na lěto.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 09, 2012, 11:33:42

Git majonez :-)

EDIT: poprawiłem trochę przetłumaczone teksty. :-) Zmieniłem czcionkę dla lepszej czytelności jeszcze. :-)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Feles w Lipiec 09, 2012, 13:51:06

Cytat: CookieMonster93 w Lipiec 09, 2012, 07:34:53

Cytat: varpho :Ɔ(X)И4M: w Lipiec 08, 2012, 20:55:31
ziom?
Jeśli to było pytanie, to ja go nie rozumiem. :-P

Kolega Varpho jest, nomen omen, z Tomaszowa.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 09, 2012, 13:53:07

Haha :-) Fajnie :-) Ja nazwałem stolicę NF od swojego imienia. XD +100pkt. do zajebistości dzięki temu ma Nowa Fundlandia jak dla mnie XD

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: PawełSz w Lipiec 09, 2012, 14:07:46

CookieMonster93 jesteś wybitny w tym co robisz
nowofunlandzki jest niezły , a słowiańskie języki są expansywne,
jesli instniałaby taka możliwość spewnością rozpowszechniłby się :)

Cytat: CookieMonster93 w Lipiec 07, 2012, 19:10:22

Właściwie to ma to związek z tym, że sobie umyśliłem, że przez jakiś czas NF była pod władaniem brytyjskim (tylko) - potem to zmieniłem i tak już mi ten angielski został, nie zmieniałem tego, bo rola angielskiego jako uniwersalnego w NF mi się podoba. :-)
De iure języki są równoprawne, de facto angielski jest językiem obrad rządu itp. :-) Ale na miejscu są oczywiście jeszcze tłumacze. :)

Gwara szybecka ciąg dalszy
Le odmiana rzeczowników w liczbie pojedynczej + odmiana liczebników "wyjątków": :-)
M. D. C. B. N. Ms.
pierwszý pierwszego pierwszemu pierwszý/-ego pierwszým pierwszým
głupí głupiego głupiemu głupí-/-iego głupím głupím
ładná ładnej ładnej ładną ładną ładnej
różowé różowego różowemu różowé różowým różowým
jeden jednego jednemu jeden/jednego jedným jedným
jedno jednego jednemu jedno jedným jedným
dwá dwók dwóm dwá/dwók dwoma dwók
dwaj dwók dwóm dwók dwoma dwók
dwie dwók dwóm dwie dwiema dwók
trzí trzík trzím trzí/-ík trzema trzík
trzej trzík trzím trzík trzema trzík
Inne cechy
-ej- zamiast -áj- w trybie rozkazującym, np.:
dáć -> dej, dejte, dejme,
szukáć -> szukej, szukejte, itd. itp.
Końcówki: "-ach", "-ech", "-ich", "-ych" zastąpione przez: "-ák", "-ék", "-ík", "-ýk" - przy odmianie przez przypadki :-)
a "-ę" zastąpione odpowiednio przez "-im" lub "-ym" zgodnie z wymową.
naj- zastąpione przez nej-
Odmiana czasownika przez osoby:
-te, -ste zamiast -cie, -ście
-me, -sme zamiast -my, -śmy
-ę => -im, -ym zgodnie z wymową
ié => í
é => í, ý zgodnie z wymową
Nietypowa odmiana rzeczowników normalnie zakończonych na -ę, wprowadzenie -ę=>-ono lub -ę=> ęcie
M. D. C. B. N. Ms. W.
imiono imienia imieniu imiono imieniem imieniu imiono
zwierzęcie zwierzęcia zwierzęciu zwierzęcie zwierzęciem zwierzęciu zwierzęcie

Te odmiany są skoczne podobają mi się :)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 09, 2012, 14:09:00

Hehehe :-) Potem jeszcze pokażę teksty w dialektach :-) Nie mam jednakże dla nich słownictwa, więc będzie to tekst, który ma tylko wymowę gwarową. (wymowa gwarowa nie dotyczy nazw własnych :-) )

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 09, 2012, 14:54:45

Nieaktualne - nadal pracuję nad słownictwem dla gwar

Dialekt przejściowy - południowy:
Nié wolno ponadto czynić żââdnej różnicy w zależności od sytuacji politycznej,
prââwnej lub międzynarodowej kraju lub obszaru, do którego dana osoba
przinależy, bez względu na to, czy dany krââj lub obszââr jest niépodległy,
czy téż podlegââ systemowi powiernictwa, nié rządzi się samodzielnie lub
jest w jakikolwiek sposób ograniczony w swéj niépodległości.

Dialekt północny:
Nié wolno ponadto czynić żádnej rööżnicy w zależności od sytuacji politycznej,
práwnej lub międzynarodowej kraju lub obszaru, do ktöörego dana osoba
przinależy, bez względu na to, czy dany kráj lub obszár djest niépodległy,
czy téż podlegá systemowi powiernictwa, nié rzöüdzi się samodzielnie lub
djest w djakikolwiek sposööb ograniczony w swéj niépodległości.

Dialekt centralny - południowo-zachodni:
Nié wolno ponadto czynić żádnej różnicy w zależności od sytuacji politycznej,
práwnej lub międzynarodowej kräju lub obszaru, do którego dana osoba
przinależy, bez względu na to, czy dany kráj lub obszár jest niépodległy,
czy téż podlegá systemowi powiernictwa, nié rządzi się samodzielnie lub
jest w jäkikolwiek sposób ogräniczony w swéj niépodległości.

Dialekt wschodni:
Nié wolno ponadto czynić żádnej różnicy w zależności łâd sytuacji politycznej,
práwnej lub międzynarodowej kraju lub łâbszaru, do którego dana łâsoba
przinależy, bez względu na to, czy dany kráj lub łâbszár jest niépodległy,
czy téż podlegá systemowi powiernictwa, nié rządzi się samodzielnie lub
jest w jakikolwiek sposób łâgraniczony w swéj niépodległości.

Inny przykład tekstu:
Standardowy nowofundlandzki polski:
Umiém już wiązać buty! Byłam wczoraj u Asi i opiekowałam się jej psem, później czytáłam książki. :-)

Dialekt przejściowy - południowy:
Umiém już wiązać buty! Byłam wczoraj u Asi i opiekowałam się jej psem, później czytââłam książki. :-)

Dialekt północny:
Umiém djuż wiöüzać buty! Byłam wczoraj u Asi i opiekowâłam się djej psem, pööźniej czytáłam książki. :-)

Dialekt centralny - południowo-zachodni:
Umiém już wiązać buty! Byłam wczoräj u Asi i opiekowałam się jej psem, później czytáłam książki. :-)

Dialekt wschodni:
Łömiém jüż wiązać buty! Byłam wczoraj łö Asi i łâpiekowałam się jej psem, później czytáłam książki. :-)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Todsmer w Lipiec 09, 2012, 14:56:32

Słabo dialektyczne są te dialekty, różnica polega wyłącznie na innej wymowie niektórych głosek.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 09, 2012, 15:00:59

Fakt, polega głównie na tym. :-) Charakterystyczne słownictwo również jest, ale w pierwszym tekście go nie ma, bo jest urzędowy - a takiego słownictwa raczej dialekty nie dotykają, w drugim tekście słowa są zbyt podstawowe. Słów regionalnych jest dość mało i prawdą jest, że nowofundlandzkie dialekty różnią się głównie fonetycznie.

EDIT: Jest to także efektem mojej osobistej polityki dotyczącej dialektów polskich w NF (nie licząc gwary szybeckiej)... Nauka dialektów w szkołach wypleniające gramatykę dialektów, pozostawiająca jedynie szczątkowe słownictwo(1-3% spośród używanych 3000 słów w mowie codziennej) i wymowę. :-)

Gwara szybecka - tłumaczenie tekstów

Zakázáno ponadto czynić różnice w zawisłości z sytuacją polityczną,
zákonnej lub mezynarodowej kraju lub obszaru, do kterzego dana osoba
przinależy, bez względu na to, czy dany kráj lub obszár je nepodległy,
czy týż podlegá systemowi powiernictwa, ne owládá se samostatnie nebo
je w jakikolwiek spúsób ograniczony w swýj nepodległości.

EDIT 2: Między brytyjskim i amerykańskim angielskim też nie ma zbyt wielu różnic, drobne gramatyczne i ortograficzne, główna różnica to wymowa. :-P

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Todsmer w Lipiec 09, 2012, 15:30:05

Nie chodzi mi tu o słownictwo, ale o gramatykę (a zwłaszcza o specyficzną odmianę). Bez tego nie wiem, czy można odmianę języka nazwać dialektem. Serio. Zobacz sobie jakiś polski dialekt (np śląski), i zobaczysz, jak odmiana różni się od tej standardowej.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 09, 2012, 15:32:28

To już zostało opisane. :-) Tutaj wyróżnia się jedynie gwara szybecka(od nowofundlandzkiej polszczyzny). :-) A wszystkie gwary mają długie "á", "é" przy odmianie, gdy końcówka 1. os. l.p. jest zakończona w europejskiej polszczyźnie -am, -em

W angielskim też czasowniki odmieniają się tak samo, +(e)s ^^ do 3. os. l.p. :-)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: varpho :Ɔ(X)И4M: w Lipiec 09, 2012, 23:41:51

Cytat: CookieMonster93 w Lipiec 09, 2012, 07:34:53

Cytat: varpho :Ɔ(X)И4M: w Lipiec 08, 2012, 20:55:31
ziom?
Jeśli to było pytanie, to ja go nie rozumiem. :-P

jestem tomaszowianinem i zareagowałem zdziwieniem natknąwszy się na Tomaszów tu.
chociaż pewnie i tak chodzi o Lubelski... :\

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 10, 2012, 13:44:36

Ilość słownictwa regionalnego w poszczególnych gwarach nowofundlandzkiej polszczyzny - lista słów Coming Soon :-)

1. Gwara nowokrakowska (dialekt północny) - 1,1% na 3000 najczęściej używanych słów (33 słowa)
2. Gwara tomaszowska (dialekty centralne) - 1,7% / 3000 (51 słów)
3. Gwara parkowska (dialekty centralne) - 1,9% / 3000 (57 słów)
4. Gwara północno-zachodnia (dialekty centralne) - 2,1% / 3000 (63 słowa)
5. Gwara krzikowska (dialekt wschodni) - 2,3% / 3000 (69 słów)
6. Gwara świętojańska (dialekt wschodni) - 2,4% / 3000 (72 słowa)
7. Gwara praska (dialekty centralne) - 2,6% / 3000 (78 słów)
8. Gwara nederlandzka (dialekt przejściowy - północny) - 2,7% / 3000 (81 słów)
9. Gwara nowomoskiewska (dialekt przejściowy - południowy) - 3,1% / 3000 (93 słowa)
10. Gwara szybecka (dialekty centralne) - 8,7% / 3000 (261 słów)

Pełna lista nowofundlandzkich słów w polszczyźnie literackiej :-)

Staropolszczyzna:

białka - kobieta
chaszcza - motłoch, zgraja
chędogi - piękny, ładny, śliczny
czerepica - dachówka
czysło - liczba
gizd - niechluj jednak mi się to nie spodobało :-)
gierka - dziwka jak wyżej
haby - odzież
hynszt - koń (rzadko używane, częściej - kóń)
inszy - inny
jadło - jedzenie
miłować - kochać (kocháć jest bardzo rzadko używane)
rajek - swat
takoż - także, również
tawerna - knajpa
umalić/umaláć - pomniejszyć/pomniejszać
uwielżyć/uwielżáć - powiększyć/powiększać
usilstwo - wymuszenie
wandel - mandat, kara pieniężna (używane bardzo często, także w prawie nowofundlandzkim)
wieczerza - kolacja
(za)kaszubić się - odgrodzić/odgradzać się od świata
(za)wżdy - zawsze

Bohemizmy:

żydło - krzesło
krzesło - fotel
chudak - biedak
powleczenie - pościel
sklep - piwnica
wobchód - sklep
zawrzeć/zawieráć - zamykać
zasynáć - zasypiać
usynáć - zasypiać
rychły - szybki
rychle - szybko
wypadáć - wyglądać
jen - tylko
spiet (od zpět) - z powrotem
wysłowność (od výslovnost) - wymowa
wysłowić/wysławiáć - wymówić, wymawiać
posledni - ostatni
kluk - chłopiec
holka - dziewczyna
sy (od si) - sobie
zastawić się/zastawiáć się - zatrzymywać/zatrzymać się
przece - przecież
(zapożyczeniem jest też tworzenie czasu przeszłego z użyciem "być" i odmiana tego czasownika oraz Mianownik po "być"
np. jestem doktorem -> sem doktor)

Anglicyzmy:

róf (rófu, na rófie) - dach
bryk - cegła
gapa - luka
rynkiel - zmarszczka
ryma - felga
pejnt - farba
pejntować - malować, popejntować - pomalować
chiél - obcas (D. chiélu, C. chiélowi, B. chiél, N. chiélem, Ms. chiélu)
chók - hak
brejk - hamulec, przerwa
brejkować, zabrejkować - (za)hamować
ryzort - kurort
spejd - szpadel
tuba - rura
workszop - warsztat (wymowa w jako [v])
bót - kozak
dreska - sukienka
tap - bluzka damska (od "top")
treksut - dres, dresy (ubranie)
sut - garnitur
chód (nie ma odmiany ó:o) - kaptur
chódi - bluza z kapturem
kolar - kołnierz
taj - krawat
dżakiet - kurtka
kołt - płaszcz
zyp, zyper - suwak

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Todsmer w Lipiec 10, 2012, 13:50:55

Czemu "chiél" i "chók" przez "ch"?

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 10, 2012, 14:04:44

Zobacz na wymowę h

~[h] w nowofundlandzkim angielskim i na wymowę ch
i h[ɣ] w nowofundlandzkiej polszczyźnie. :-)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Todsmer w Lipiec 10, 2012, 14:07:02

Pod wpływem jakiego języka "h" stało się dźwięczne?

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 10, 2012, 14:11:22

Żadnego, to archaizm, kolonizacja zaczęła się w XVw. :-)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 10, 2012, 20:45:57

Wyrazy polskie (w NF), które uległy zmianom fonetycznym (nie licząc tych z długimi a i e)

dom -> dóm (wymiana ó:o) np. dóm, domu, domem itd.
koń -> kóń (wymiana ó:o)
przyjaźń -> przáźń odmiana: przáźni, przáźń, przáźni, przáźnią
przyjaciel -> przáciel
przyjaciółka -> przációłka
(za)przyjaźnić się -> (za)przáźnić się

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 11, 2012, 19:51:12

Irlandzki w Nowej Fundlandii

Irlandczycy do NF przybywali z przeróżnych części Irlandii, co spowodowało (podobnie jak na terenach "nowych dialektów mieszanych" w Polsce) ujednolicenie się języka mówionego i używanie niemal wyłącznie literackiego irlandzkiego. Język ten przeszedł też trobne zmiany fonetyczne.

Irlandia IPA	Nowa Fundlandia IPA

ˠ
lˠ	l̪²
nʲ	ɲ
nˠ	n̪
dˠ	d̪
tˠ	t̪
sˠ	s̪
c	ʨ
ɟ	ʥ
ç	ɕ
ʃ	ʃ ¹
dʲ	ʤ ¹
tʲ	ʧ ¹

¹ jak w europejskiej odmianie języka polskiego, czasem wymawiane i zapisywane: [ʂ], [ɖ͡ʐ], [ʈ͡ʂ]
² [λ] przed [i]

Ukraiński w Nowej Fundlandii - obie gwary są równoprawne i oficjalne

Litera	Gwara nederlandzka	Gwara południowo-zachodnia
А	ä	ä
Б	b	b
В	v ~ w¹	v ~ w¹
Г	ɣ	ɣ
Ґ	g	g
Д	d̪	d̪
ДЬ	dʲ	dʲ
Е	ɛ	ɛ
Є	jɛ ~ ʲɛ	jɛ ~ ʲɛ
Ж	ʐ	ʐ
ЖЬ	ʑ	ʑ
З	z̪	z̪
ЗЬ	zʲ	zʲ
И	ɨ	ɪ
І	i ~ ʲi	i ~ ʲi
Ї	ji	ji
Й	j	j
К	k	k
Л	ɫ	ɫ
ЛЬ	l̪ ~ λ²	l̪ ~ λ²
М	m ~ ɱ³	m ~ ɱ³
Н	n̪ ~ ŋ⁴	n̪ ~ ŋ⁴
НЬ	ɲ	ɲ
О	ɔ	ɔ
П	p	p
Р	r ~ ɾ	r ~ ɾ
С	s̪	s̪
СЬ	sʲ	sʲ
Т	t̪	t̪
ТЬ	tʲ	tʲ
У	ʊ	u
Ф	f	f
Х	x	x
ХЬ⁵	xʲ ~ ç	xʲ ~ ç
Ц	ʦ̪	ʦ̪
ЦЬ, ЧЬ	ʨ	ʨ
Ч	ʈ͡ʂ	ʈ͡ʂ
Ш	ʂ	ʂ
ШЬ	ɕ	ɕ
Щ	ʂʈ͡ʂ	ʂː
ЩЬ	ɕʨ	ɕː
Ю	jʊ ~ ʲʊ	ju ~ ʲu
Я	jä ~ ʲä	jä ~ ʲä

¹ - w sąsiedztwie bezdźwięcznej spółgłoski i w wygłosie oraz kiedy wymienia się z "У"
² - przed [ i ]
³ - przed [f] i [v]
⁴ - przed [k] i [g]
⁵ - kolorem zaznaczony bardziej powszechny wariant wymowy w danym regionie

Język Portugalski w NF - dialekty de facto równoprawne, de iure - zwykle nauczany dialekt krzikowski

Portugalia IPA	Nowa Fundlandia okolice Nowej Lizbony	Nowa Fundlandia Krzików/ St. John's/Tomaszów + okolice
ɐ	ɐ	ʌ̈
ɐ̃	ɐ̃	ʌ̈̃
a	a	ä
u (pisane o)	u	ʊ ~ u̱¹
u - akcentowane	u	u
u - nieakcentowane	u	ʊ ~ u̱¹
ʁ	x ~ h	x
ʃ (pisane ch)	ʧ³ ~ ʨ²	ʈ͡ʂ ~ ʨ²
ʃ	ʃ³ ~ ɕ²	ʂ ~ ɕ²
ʒ	ʒ³ ~ ʑ²	ʐ ~ ʑ²

¹ - Tomaszów
² - przed [i], [j]
³ - taka sama zasada jak w irlandzkim: jak w europejskiej odmianie języka polskiego, czasem wymawiane i zapisywane: [ʂ], [ɖ͡ʐ], [ʈ͡ʂ]

Ponadto samogłoski z diakrytykami są wymawiane długo. :-)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Lipiec 11, 2012, 20:02:53

Ogólnie dość ciekawe jest, że szczelinowe i afrykaty we wszystkiech językach upodobniły się... powstała na téj Nowéj Funlandji swojego rodzaju liga językowa...

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 11, 2012, 20:08:17

Brawo za spostrzegawczość, to dotyczy również samogłosek. :-)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Lipiec 11, 2012, 20:11:31

Spostrzegawczość? Już po drugiém poście zauważyłem, ale jednak parę procesów jest ponaginanech... Ale Twój świat, Twoje kredki. :)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 11, 2012, 20:12:29

Wiem o tym, jednak nie jest to nieuzasadnione. Można to wytłumaczyć migracjami ludności. :-) XD Skoro jest taka liga bałkańska, to tym bardziej może być liga nowofundlandzka na terenie jednej wyspy. ^^ (chyba)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 12, 2012, 17:29:03

Gwara szybecka - pełny słowniczek ^^

1. úż– już
2. útro – jutro
3. moc – bardzo
4. se – się
5. spátki – z powrotem
6. pajedzieć – powiedzieć
Odmiana:
já paím, ty paísz, on(-a,-o) paí, my paíme, wy paíte, oni paídzą
7. skwielí – świetny, znakomity
skwiele – świetnie, znakomicie
8. przánie – życzenie
9. wíc – więcej
10. nejwíc – najwięcej
11. krásný – piękny
12. piekný – piękny
13. dwerze – drzwi (M. dwerze, D. dwýrz, C. dwerzom, B. dwerze, N. dwerzami, Ms. dwerzák, W. dwerze!)
Odmiana czasownika „być”:
Já sem, Ty Si (wymowa śi), on(-a,-o) je/jest, my sme, wy ste, oni są
14. já – ja
15. ne – nie
16. ano – tak
17. gde, gdeś – gdzie, gdzieś
18. kdo, kdoś (wymowa gdo, gdoś) – kto, ktoś
19. není – nie jest/nie ma
20. zas - znów
21. zase - znowu
22. mezy - między
23. nebo – albo
24. zakázáno – nie wolno
25. zawisłość – związek (= powiązanie, zależność)
26. zákon – prawo
27. owládáć (Se) – rządzić (się)
28. owládánie – rządzenie, kontrola
29. samostatnie – samodzielnie
30. spúsób – sposób
31. pro – dla
32. pak – potem, więc, następnie, znowu
32. podle – według, zgodnie z czymś
33. celí – cały
34. tady – tutaj
35. protoże – ponieważ
36. asy – około, chyba, prawdopodobnie
37. pokud – dopóki, dokąd
38. dnes – dziś
39. możný – możliwy
40. procz – dlaczego, czemu
41. mniesic – księżyc
42. dokázáć – udowodnić
43. dokázywać – udowadniać
44. otázka – problem, kwestia, zagadnienie, pytanie
45. poździe – późno
46. hned – zaraz, w tej chwili
47. témnierz – niemal, prawie
48. kniha – książka
49. wísledek – wynik, rezultat
50. dost – dość, dosyć
51. wczera – wczoraj
52. czlen – członek (osoba)
53. pomazanka – krem
54. nawíc – ponadto, dodatkowo
55. inak – inaczej
56. opiet - znów
57. szpatný – zły
szpatnie – źle
58. podobáć se k czemuś – być podobnym do czegoś
59. (na)psáć – (na)pisać (já psám, ty psász, on psá, my psáme, wy psáte, oni psáją)
60. (prze)cztáć – (prze)czytać (já cztám, ty cztász, on cztá, my cztáme, wy cztáte, oni cztáją)
61. (za)ptáć – (za)pytać (já ptám, ty ptász, on ptá, my ptáme, wy ptáte, oni ptáją)
62. pocyt – uczucie, wrażenie
63. základ – fundament, podstawa
64. porzád – ciągle, nieustannie, wciąż
65. pokraczować – kontynuować
66. pokraczowanie – kontynuacja
67. kam – dokąd
68. strom – drzewo
69. wlas – włos
70. podpora (oprócz polskiego znaczenia) – zapomoga, zasiłek
71. letos – w tym roku
72. chápáć – rozumieć, pojmować (częściej używane: rozumieć) odmiana: -ám, -ász, -á itd.
73. bratyr – brat
74. wzduch – powietrze
75. zaímawý – ciekawy, interesujący
76. manżel – małżonek, manżelka – małżonka
77. budowa – budynek, budowla
78. obwykle – zwykle, zazwyczaj
79. kolyk – ile
80. stać – kosztować (Kolyk to stoi? – ile to kosztuje?)
81. wiądący – kierownik
82. útok – atak
83. jednoduchý – prosty, nieskomplikowany

84. rzecz – mowa + polskie znaczenie
85. czelo – czoło
86. prziprawa – przyprawa, przygotowanie
87. prziprawiáć se – przygotowywać się, prziprawić se – przygotować się
88. maso – mięso
89. hlubokí – głęboki (hlubszý > nejhlubszý)
90. zedź – mur
91. żák – uczeń
92. záda – plecy (odmiana jak w l. mnogiej)
93. nástroj – narzędzie
94. obsah – zawartość, treść
95. osud – los
96. chyba – wada, brak, błąd + pol. znacz.
97. bydleć – mieszkać gdzieś na stałe
(já bydlim, ty bydlisz, on bydli, my bydlime, wy bydlite, oni bydlą)
98. postel – łóżko
99. spráwa – wiadomość, aktualność
100. mandel - migdał
101. rozynka – rodzynek
102. myrkew f – marchew
103. brambor – ziemniak
104. kwieták – kalafior
105. celer – seler
106. brokolica – brokuł
107. czesnek – czosnek
108. rajcza – pomidor
109. szpenát – szpinak
110. rzedkwiczka – rzodkiewka
111. fazola – fasola
112. kukurzica – kukurydza
113. krzen – chrzan
114. żampión – pieczarka
115. smetana – śmietana
116. wejco – jajko
117. twaroh – twaróg
118. sýr – ser
119. sadło – smalec
120. peprz – pieprz
121. skorzica – cynamon
122. hrzebiczek – goździk
123. horczyca – musztarda
124. pażytka – szczypiorek
125. szalwiej – szałwia
126. kmín – kminek
127. majoránka – majeranek
128. med – miód
129. żel – galaretka
130. bonbon – cukierek
131. suszenka – herbatnik
132. buchta – drożdżówka
133. zmar’zlina – lód (deser)
134. dżus – sok
135. czaj – herbata
136. noka – kluska
137. polewka – zupa
138. hranolka – frytka
139. swaczyna – podwieczorek
140. dezert – deser
141. jabylko – jabłko
142. szwestka – śliwka
143. broskiew – brzoskwinia
144. jahoda - truskawka
145. leśna jahoda – poziomka
146. ostrużyna – jeżyna
147. borówka – jagoda
148. brusynka – żurawina
149. czáp – bocian
150. jerzáb – żuraw
151. wolawka – czapla
152. kachna – kaczka
153. ślepica – kura
154. husa – gęś
155. straka – sroka
156. wrána – wrona
157. hawron – gawron
158. kyrkawec – kruk
159. wrabec – wróbel
160. koropatwa – kuropatwa
161. datel – dzięcioł
162. holub – gołąb
163. slawík – słowik
164. kukaczka – kukułka
165. psztros – struś
166. borzka – burza
167. hospoda – knajpa
168. howor – rozmowa
169. howado – bydlę
170. minca – moneta
171. ruka – ręka
rukopis – rękopis
172. statek – posiadłość ziemska, majątek ziemski + polskie znaczenie
173. cisk – druk, ciskárz – drukarz, (wy)ciskáć – (wy)drukować

174. wlak – pociąg
175. slaný – słony
176. paliwý – ostry
177. sladkí – słodki
178. halenka – bluzka
179. szatka – chustka
180. czepica – czapka
181. klobąk – kapelusz
182. bunda – kurtka
183. kabát – płaszcz
184. rukawica – rękawica
185. ponożka – skarpet(k)a
186. tanga – stringi
187. żupan – szlafrok
188. kapsa – kieszeń
189. rukaw – rękaw
190. ahoj – cześć
191. herec – aktor
192. hereczka – aktorka
193. stromorąb – drwal
194. wobchodník – sklepikarz
195. klejnotník – jubiler
196. hudba – muzyka
197. hlawa – głowa
198. swal – mięsień
199. szlacha – ścięgno
200. bránica – przepona
201. kląb – staw
202. skráń – skroń
203. zornica – źrenica
204. bulwa – gałka oczna
205. oboczka – brew
206. lico – policzek
207. ret – warga
208. dáseń – dziąsło
209. hyrdło – gardło
210. mandla – migdał
211. pyrst – palec
212. hrudník – klatka piersiowa
213. hrudź – pierś f
214. brzich – brzuch
215. híździe – pośladek n
216. játra – wątroba
217. páterz – kręgosłup
218. pánew – miednica
219. husle – skrzypce
220. huslista – skrzypek
221. hrzích – grzesz
222. (z)hrzíszyć – (z)grzeszyć
223. lehkí – lekki (> lehszý > nejlehszý)
224. tma – ciemność
225. tmý – ciemny (> temszý > nejtemszý)
226. (po)cycić – (po)czuć
227. szpunt – korek, zatyczka
228. klyd – odpoczynek
229. chuć – chęć, apetyt (np. dobrej chuci! – smacznego!)
230. wzdalować – oddalać, wzdálić – oddalić
231. horko – gorąco, upał
232. horkí – upalny, gorący (> horszý > nejhorszý)
233. stejný – stały, taki sam
234. dál – dal, wciąż, nadal
235. (po)hnąć – poruszać, ruszyć
236. hnusný – obrzydliwy (>hnuśniejszý > nejhnuśniejszý)
237. dokorzáný – otwarty szeroko
238. wóń – zapach (przy odmiane ó:o)
239. hołpáć (se) – machać, bujać, kołysać, powiewać, trząść (się)
240. i gdyż – jednak(że), acz(kolwiek)
241. kołzlo – czar
242. zázrak – cud
243. pohádka – bajka, baśń
244. kolem – wokół
245. istý – pewny
246. smírzować, smírzić (Se) – (z)godzić (się), pogodzić (się), pojednać (się)
247. chycáć – chwycać, chycić – chwycić
248. pár – para
249. neż – niż (więcej niż…, mniej niż itd.)
250. cielo – ciało
251. tedź – teraz, obecnie
252. úswit – świt, blask
253. mylha – mgła
254. (za)toużyć – (za)pragnąć, (za)tęsknić
255. obyczejný – banalny, codzienny, pospolity
256. (s)tuszyć (se) – podejrzewać, domyślać/-ić (się)
257. (za)trzpycić – błyszczeć, iskrzyć, skrzyć
258. touha – tęsknota
259. báseń – baśń (e ruchome) f
260. wzácný – wartościowy, drogocenny
261. (z)hodzić – miotać, rzucać/-ić (ja hodzym, ty hodzisz, on hodzi, my hodzime, wy hodzite, oni hodzą)

f - rodzaj żeński
n - rodzaj nijaki ^^

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Lipiec 12, 2012, 21:13:22

Chciałbym dodać pewną informację odnośnie angielskiego:
/t/, /d/, /s/, /z/, /l/, /n/ mogą być wymawiane tak jak w American English [t], [d], [s], [z], [l]^1,2, [n]
Mogą być też wymawiane w ten sposób: [t̪], [d̪], [s̪], [z̪], [l̪]¹, [n̪], co jest bardzo popularne wśród młodego pokolenia oraz mieszkańców, którzy żyją w wielojęzycznych miejscowościach lub też nie są rodzimymi użytkownikami tego języka.

Obie wersje są poprawne.

¹ Wymawiane zwykle [λ] przed [i]
² w Nowej Fundlandii nie występuje "dark L" [ɫ]

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Sierpień 11, 2012, 18:53:19

Pozwoliłem sobie zmodyfikować jeden dialekt nowofundlandzkiego angielskiego, aby był non-rhotic (R po samogłoskach nie jest wymawiane, chyba że poprzedza je samogłoska)

Wprowadzone zostały zmiany, dialekt pozostał rhotic i jest omówiony dalej

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Rémo w Sierpień 11, 2012, 21:39:16

Cytat: CookieMonster93 w Lipiec 10, 2012, 20:45:57

dom -> dóm (wymiana ó:o) np. dóm, domu, domem itd.
koń -> kóń (wymiana ó:o)
przyjaźń -> przáźń odmiana: przáźni, przáźń, przáźni, przáźnią
przyjaciel -> przáciel
przyjaciółka -> przációłka
(za)przyjaźnić się -> (za)przáźnić się

A to mnie się podoba! :D A to tylko te wyrazy, czy to tylko przykłady?

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Sierpień 12, 2012, 16:40:09

Przejrzyj cały wątek, znajdziesz więcej :-)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Sierpień 13, 2012, 11:49:41

Wprowadziłem poprawki do dialektu oldkastylijskiego. (str. 4)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Sierpień 16, 2012, 13:40:23

Nieaktualne, omówione dalej

/ə/ w Nowofundlandzkich dialektach.

Przykładowy wyraz	Dialekty rhotic¹	Dialekty non-rhotic¹
winner, winners	œɻ ~ əɻ	ɐ
winner is	œɻ ~ əɻ	ɐɻ
spotted, roses, comfortable	ɨ	ɪ̈
information	œɻ ~ əɻ	ɪ̈
oven, rhyth\|m, comfortable	œ ~ ə	ɪ̈
opinion, about, afford	œ ~ ə	ɐ
apple, simple, travel	œl ~ əl	ɔw

¹http://pl.wikipedia.org/wiki/Rhoticity

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Sierpień 27, 2012, 10:26:38

Zdecydowałem, że dialekt oldkastylijski powraca do swojej poprzedniej, pierwszej formy.

Nieaktualne, omówione dalej

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Sierpień 29, 2012, 19:08:35

Gwara nowomoskiewska(patrz -> mapa str. 1 wątku):

Małe przypomnienie odnośnie wymowy:

Rz – jak czeskie ř [r̝]
H – jak dźwięczne ch [ɣ]
ÂÂ [ɐː], Ó [oː], É [ɨː]~[iː] (po i, j, l, rz), Ę [ɨ̃]~[ĩ] (po i, j, l, rz), Ą [õ], AŁ/AU [ɑw], rzy>rzi reszta jak w ogólnopolskim

1. (po)nrawić się – (s)podobać się (l.p. 1. nrawię, 2. nrawisz, 3. nrawi l.mn. 1. nrawimy, 2. nrawicie, 3. nrawią)
2. szto? – co? (tylko jako pytanie, co – również jest używane w tym kontekście)
3. skazać – powiedzieć (l.p. 1. skażę, 2. skażesz, 3. skaże l.mn. 1. skażemy, 2. skażecie, 3. skażą)
4. tolka – tylko (używane częściej niż nowofundlandzkie „jen” i polskie „tylko”)
5. uże – już
6. da – tak (potwierdzenie) (tak – również jest używane w tym kontekście)
7. gawarzić – mówić (ja gawarzę, ty gawarzisz, on gawarzi, my gawarzimy, wy gawarzicie, oni gawarzą)
8. ili – albo
9. sztoby – aby
10. żyzń lub żyźń – życie (częściej używane to drugie, gdyż wg użytkowników brzmi bardziej polsko)
11. toże – też
12. czerez – przez
13. poczemu? – dlaczego?
14. (po)smatrzeć – (po)patrzeć (ja smatrzę, ty smatrzesz, on smatrze, my smatrzemy, wy smatrzecie, oni smatrzą)
15. prosto – po prostu (używane też w ogólnopolskim znaczeniu)
16. rabota – praca (w znaczeniu „ciężka praca”)
17. nużny – potrzebny ((nié) nużno – (nie) trzeba)
18. wsiegda (si = [ɕ]) – zawsze (używane obok nowofundlandzkiego (za)wżdy i polskiego zawsze)
19. mnogo – dużo, wiele; niémnogo - niewiele
20. dzięgi – pieniądze [ˈʥĩŋgʲi]
21. opiać – znów
22. utro – rano
23. kniga – książka
24. nazad (również pisane i wymawiane „na zââd”) – do tyłu, wstecz; młodzi ludzie częściej mówią „na zââd” ââ = [ɐː] w gwarze nowomoskiewskiej
25. rozgowor – rozmowa
26. (do)żdââć – (do)czekać, wyczekiwać(gdy ndk.) (ja żdââm, ty żdzââsz, on -ââ, my –ââmy, wy –ââcie, oni –ââją) – odmiana różniąca się od rosyjskiej
27. wozduch – powietrze
28. skory – szybki (rzadko używane w ogólnopolskim znaczeniu); skoro – szybko, wkrótce
29. grudź – pierś (głównie używane, gdy mówimy o kobietach hojniej obdarzonych przez naturę bądź chirurga plastycznego)
30. zawtra – jutro
31. gieroj – bohater
32. wsio – wszystko (si = [ɕ])
33. nada – należy, nié nada – nie należy
34. drug – przyjaciel (drużka – przyjaciółka)
35. lico – twarz (twâârz – również często używane)
36. snowa – znów
37. nikagdââ – nigdy
38. wmiesto – zamiast (zamiast – rzadko używane, wmiesto – bardzo powszechne)
39. wsiakie – wszelakie, różne
40. chwatââć, chwacić – starczać, wystarczyć (ja chwatââm, ty –ââsz, on –ââ, my –ââmy, wy –ââcie, oni –ââją; ja chwacę, ty chwacisz, on chwaci, my chwacimy, wy chwacicie, oni chwacą)
41. obyczny – zwykły
42. widzimo – widocznie
43. tołpa – tłum
44. tonki – cienki
45. czaj – herbata
46. spasiba – dziękuję (si = [ɕ], dziwnie to brzmi, ale w dialekcie nowomoskiewskim j. rosyjskiego – tak to się wymawia)
47. piać – śpiewać (również ma ogólnopolskie znaczenie)
48. piewaczka, piewacz – wokalist(k)a
49. wychod – wyjście
50. miełki – drobny
51. krysza – dach
52. babuszka – starsza kobieta
53. brosić, brosââć – rzucić, rzucać (ja broszę/brosââm, ty brosisz/brosââsz, itd.)
54. wwierch – w górę, do góry, na górę
55. kaścior – ognisko
56. krasiwy – ładny
57. malczyk – chłopiec (młody, w wieku przedszkolnym lub szkoły podstawowej)
58. nawierno – na pewno
59. parta – ławka (zwykle o szkolnej ławce)
60. pabieda – wygrana, zwycięstwo
61. pariadek – porządek („e ruchome”)
62. posle – potem, później (polskie odpowiedniki częściej używane, choć posle również)
63. priamo – szczerze/otwarcie, prosto (częściej używane w pierwszym znaczeniu); priamy - szczery
64. sudźba – los
65. uspiech – sukces, powodzenie
66. chwost – kolejka
67. etââż – piętro (z francuskiego, poprzez rosyjski)
68. jaszczyk – skrzynka
69. brawy – dzielny
70. sposobny – zdolny (uzdolniony)
71. umny – mądry; bezumny - lekkomyślny
72. bujny – gwałtowny, porywczy (używane też w ogólnopolskim znaczeniu)
73. kawarny – podstępny, zdradziecki, perfidny
74. jeda – jedzenie, posiłek
75. (po)kuszââć – (z)jeść (ja –ââm, ty –ââsz, on –ââ, my –ââmy, wy –ââcie, oni –ââją)
76. rubaszka – koszula
77. trusy – majtki
78. majka – koszulka
79. charaszó - spoko, dobrze, w porządku
<<80. – 93. w toku>>

EDIT: Akcent jak w całej Nowej Fundlandii (j. polski) - inicjalny

EDIT2: Jak ktoś zna jakieś często używane, fajne rosyjskie słówka i chce dołożyć coś w puste jeszcze miejsca w słowniku, to czekam na propozycje. ^^

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Sierpień 29, 2012, 19:21:31

Nrawić się poznałeś przeze mnie? :D

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Sierpień 29, 2012, 19:22:01

Tak. Bardzo mi się nrawi to nrawi.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Sierpień 29, 2012, 19:26:39

A czemu akanié?
To przeciéż jest dość nowy proces... (nadal niezły kawałek Rosji nie aka...)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Sierpień 29, 2012, 19:27:03

Rosjanie do NF przybywają od początku XXw. :-)

EDIT: Nowofundlandczycy(rosyjskojęzyczni) też akają. Rosyjski bez akania jest dziwny.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Sierpień 29, 2012, 19:40:13

Nie wiém, ja tam słyszałem i wolę akający, ale mnie to jakoś nie przeszkadza...

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Sierpień 29, 2012, 19:42:00

Jak tylko myślę o wymowie rosyjskiej, to pierwsze skojarzenia: akanie, zaciąganie i t^j, d^j, s^j, z^j ^^

A bez akania tak jakoś dziwnie... spasibO, chOrOszo... ja tam wolę spasibA, chArAszo :-)

i mam nowe słówko!

79. charaszó - dobrze, spoko, w porządku ^^

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Noqa w Wrzesień 15, 2012, 23:07:19

Nie byłem nigdy w stanie się przez to przebić, ale wygląda na naprawdę imponujący kawał roboty.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Wrzesień 17, 2012, 12:52:18

Nie wiem jak długo to wszystko tworzyłem, chyba całe liceum... :-P Projekt ciągle się rozwija swoim powolnym tempem, póki nic nie ma do roboty. Ostatnio nic nie tworzę i mało tu patrzę, zbyt dużo spraw osobistych niestety...

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Listopad 14, 2012, 13:50:56

Po moich małych reformach pewne rzeczy uległy zmianie :-)

Język angielski w Nowej Fundlandii
Przyjął kanadyjską ortografię

Słownictwo	Dialekt zachodni gwara oldkastylijska	Dialekt zachodni gwara grejszypska	Dialekt centralny gwara tomaszowska	Dialekt centralny gwara krzikowska	Dialekt centralny gwara brzeska¹	Dialekt wschodni	General American dla porównania :-)³
lad, bad, cat, pass, path²	ɜː	ɜː	ɛː	ɛː	ɛː	æː	æ
apple, sample²	æ	ä	ä	ä	ä	ä	æ
father	æː	aː	äː	äː	äː	ɑː	ɑ
not, wasp, hot	ä	ä	ä	ä	ä	ä	ɑ
off, loss, cloth	ɔ	ɔ	ɔ	ɔ	ɔ	ɔ	ɔ ~ ɒ ~ ɑ
law, caught, all	ɑː	ɒː	ɔː	ɔː	ɔː	oː	ɔ ~ ɒ ~ ɑ
about	ə	ə	ə	ə	ə	ə	ə
spotted	ɨ	ɨ	ɨ	ɨ	ɨ	ɨ	ɪ̈
sit	ɪ	ɪ	ɪ	ɪ	ɪ	ɪ	ɪ
city	i	i	i	i	i	i	i
see, meat	iː	iː	iː	iː	iː	iː	i
date, day, pain, whey, rein	ɜj	ɜj	ɛj	ɛj	ɛj	æj	eɪ
bed	ɛ	ɛ	ɛ	ɛ	ɛ	ɛ	ɛ
burn, turn	ʊ̈ɻ	ʊɻ	ʌ̈ɻ ~ äɻ⁴	ʌ̈ɻ	ʌ̈ɻ	ʌ̈ɻ	ɝ ~ ɹ̩
herd, earth	ɜɻ	ɜɻ	ɛɻ	ɛɻ	ɛɻ	ɛɻ	ɝ ~ ɹ̩
bird	ɪɻ	ɪɻ	ɪɻ	ɪɻ	ɪɻ	ɪɻ	ɝ ~ ɹ̩
world, work	ɔɻ	ɔɻ	ɔɻ	ɔɻ	ɔɻ	ɔɻ	ɝ ~ ɹ̩
winner	əɻ~ɻ̣	əɻ~ɻ̣	əɻ~ɻ̣	əɻ~ɻ̣	əɻ~ɻ̣	əɻ~ɻ̣	ɚ~ɹ̩
run, won, flood	ʊ̈	ʊ	ʌ̈ ~ ä⁴	ʌ̈	ʌ̈	ʌ̈	ʌ
put, hood	u	u	ʊ ~ u̠⁷ ~ u	ʊ	ʊ	ʊ	ʊ
through, threw	uː	uː	uː	uː	uː	uː	uː
cute, ewe⁵	(j)uː	(j)uː	(j)uː	(j)uː	(j)uː	(j)uː	(j)u
my, wise	äj	äj	äj	äj	ɑj	ɑj	aɪ ~ ʌi
boy, hoist	ɔj	ɔj	ɔj	ɔj	ɑj	ɑj	ɔɪ ~ oɪ
tow, soul, roll, cold, folk, no, toe, soap	ɔw ~ ɔ⁶	ɔw ~ ɔ⁶	ɔw ~ ɔ⁶	ɔw ~ ɔ⁶	ɔw ~ ɔ⁶	ɔw ~ ɔ⁶	oʊ ~ o
now, trout	äw	äw	äw	äw	äw	äw	aʊ
arm, car	äɻ	äɻ	äɻ	äɻ	äɻ	äɻ	ɑɹ
deer, here	iɻ	iɻ	iɻ	iɻ	iɻ	iɻ	i(ə)ɹ
mare, there, bear	ɜɻ	ɜɻ	ɛɻ	ɛɻ	ɛɻ	ɛɻ	ɛɹ ~ eɹ
sort, warm, tore, boar, port	ɔɻ	ɔɻ	ɔɻ	ɔɻ	ɔɻ	ɔɻ	ɔɹ ~ oɹ
tour, moor	uɻ	uɻ	ʊɻ ~ u̠ɻ⁷ ~ uɻ	ʊɻ	ʊɻ	ʊɻ	ʊɹ ~ ɔɹ ~ oɹ
pure, Europe	juɻ	juɻ	jʊɻ ~ ju̠ɻ⁷ ~ juɻ	jʊɻ	jʊɻ	jʊɻ	jʊɹ ~ jɝ
the	ð	ð	ð	ð	ð	d	ð
think	θ	θ	θ	θ	θ	t	θ
thread	θɻ	θɻ	θɻ	θɻ	θɻ	ʈ͡ʂɻ	θɻ
nothing	θ	θ	θ	θ	θ	ɾ	θ
better, ladder	ɾ	ɾ	ɾ	ɾ	ɾ	ɾ	ɾ
try	ʈ͡ʂɻ	ʈ͡ʂɻ	ʈ͡ʂɻ	ʈ͡ʂɻ	ʈ͡ʂɻ	ʈ͡ʂɻ	tɻ
dry	ɖ͡ʐɻ	ɖ͡ʐɻ	ɖ͡ʐɻ	ɖ͡ʐɻ	ɖ͡ʐɻ	ɖ͡ʐɻ	dɻ
strike	ʂʈ͡ʂɻ	ʂʈ͡ʂɻ	ʂʈ͡ʂɻ	ʂʈ͡ʂɻ	ʂʈ͡ʂɻ	ʂʈ͡ʂɻ	stɻ
hate, him, he	h	h	x⁷ ~ h	x	x	x	h
-ing	ɪŋ	ɪŋ	ɪŋ⁷ ~ ɪn	ɪŋ	ɪn	ɛn	ɪŋ
canyon, onion	ɲj	ɲj	ɲj	ɲj	ɲj	ɲj	nj
-[niə],-[nɪə]	ɲjə	ɲjə	ɲjə	ɲjə	ɲjə	ɲjə	[niə],[nɪə]
[əl] (wygłos)	ɜw	ɜw	əl ~ ḷ⁸	əl ~ ḷ⁸	əl ~ ḷ⁸	əl ~ ḷ⁸	əl

¹ Niegdyś standardowa, obecnie Tomaszowska przejęła tę rolę. :-)
² Długi wariant: przysłówki, rzeczowniki, czasowniki i imiesłowy jednosylabowe + wyrazy pochodne, gdy akcent zostaje w tym samym miejscu.
³ http://en.wikipedia.org/wiki/International_Phonetic_Alphabet_chart_for_English_dialects
⁴ [ä] ok. 40% populacji Tomaszowa; tak też mówią użytkownicy dialektu zachodniego, gdy zachodzi potrzeba mówienia w neutralnym/oficjalnym dialekcie.
⁵ yod-dropping (opuszczanie [j]) jak w USA :-)
⁶ przed [l]
⁷ typowo tomaszowska wymowa
⁸ najczęstszy wariant

Inne zmiany/ciekawostki fonetyczne

ʃ - przed i, ɪ, j [ɕ], w pozostałych przypadkach [ʂ]
ʒ - przed i, ɪ, j [ʑ], w pozostałych przypadkach [ʐ]
t͡ʃ - przed i, ɪ, j [ʨ], w pozostałych przypadkach [ʈ͡ʂ]
d͡ʒ - przed i, ɪ, j [ʥ], w pozostałych przypadkach [ɖ͡ʐ]
Zlanie się [æɻ] oraz [ɛɻ] w jeden dźwięk np. marry i merry są homofonami, typowo kanadyjska cecha. :-)

/t/, /d/, /s/, /z/, /l/, /n/ mogą być wymawiane tak jak w American English [t], [d], [s], [z], [l], [n] - dialekt zachodni i Tomaszów - głównie ludzie powyżej 30. roku życia, w innych regionach tylko starsze pokolenia (60+).
Mogą być też wymawiane w ten sposób: [t̪], [d̪], [s̪], [z̪], [l̪], [n̪], co jest bardzo popularne wśród młodego pokolenia (wszystkie regiony, w dial. zach. głównie ludzie poniżej 30. roku życia) oraz mieszkańców, którzy żyją w wielojęzycznych miejscowościach lub też nie są rodzimymi użytkownikami tego języka.

/l/ Wymawiane jest zwykle [λ] przed [i]
W Nowej Fundlandii nie występuje "dark L" [ɫ]

EDIT: Allofony między dwiema miękkimi głoskami

[ə] > [ɘ]
[ɜ] > [ə]
[ɛ] > [e̞]
[æ] > [ɛ]
[a] > [æ]
[ä] > [a]
[ɑ] > [ä]
[ɔ] > [o̞]
[u] > [ʉ]
[ʊ] > [ʊ̈]
[ʊ̈] > [ʏ]

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Listopad 15, 2012, 23:49:51

Wprowadziłem drobne zmiany w wymowie w słowach z długimi samogłoskami i z [ʌ] :-)

Zapowiadam również reformę wymowy w dialektach "polskich" :-)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Listopad 16, 2012, 15:45:56

Nowofundlandzka polszczyzna

Dźwięk	Polski w Europie	Standardowy NF	Dial. zach. - gw. nederl- andzka	Dial. zach. - gw. nowomos- kiewska	Dial. pół- nocny	Dial. połud- niowo- -zach	Dialekt centralny - (używany w stolicy)	Dial. wsch. - gw. krzi- kowska	Dial. wsch. - gw. święto- jańska
U-	U- [u]	U- [u]~[u̠]~[ʊ]	U- [u]	U- [u]	U- [u]	U- [u]	U- [u̠]	Łö- [wœ]³	Łö- [wœ]³
O-	O- [ɔ]	O- [ɔ]	O- [ɔ]	O- [ɔ]	O- [ɔ]	O- [ɔ]	O- [ɔ]	Łâ- [wʌ̈]³	Łâ- [wʌ̈]³
Ju-	Ju- [ju]	Ju- [ju]~[ju̠]~[jʊ]	Ju- [ju]	Ju- [ju]	Dju- [ɟu]	Ju- [ju]	Ju- [ju̠]	Jü- [(j)y]²	Jü- [jy]
ą*	ą [ɔɰ̃]	ą [ũ]~[ũ̠]~[ʊ̃]	ą [õ]	ą [õ]	öü [œy̭]~ö[œ]*	ą [ũ]	ą [ũ̠]	ą [ʊ̃]	ą [ʊ̃]
A - przy jednej miękkiej spłgł.	A [ä]	A [ä]	A [ä]	A [ä]	A [ä]	Ä [æ]⁵~A [ä]	A [ä]	A [ä]	A [ä]
A - między dwiema miękkimi spłgł.	A [æ]	A [a]	A [a]	A [a]	A [a]	Ä [æ]⁵~A [a]	A [a]	A [a]	A [a]
-ów	-ów [uf]	-ów [uːf]	-ów [owf]	-ów [oːf]	-öw [œf]~[əf]	-ów [uːf]~[oːf]⁶	-ów [uːf]	-ów [uːf]	-ów [uːf]
U - nie na samym początku	U [u]	U [u]~[u̠]~[ʊ]	U [u]	U [u]	U [u]	U [u]	U [u̠]	U [ʊ]	U [ʊ]
J-	J- [j]	J- [j]	J- [j]	J- [j]	Dj- [ɟ]	J- [j]	J- [j]	J- [j]	J- [j]
Á	A [ä]	Á [ɔː]	Á [ɑː]	ââ [ɐː]	Á [ɔː]	Á [ɑː]^5,6~[ɒː]	Á [ɔː]	Á [ɔː]	Á [o̞ː]
É (po i, j, l, rz)	E [ɛ]	É [iː]	É [iː]	É [iː]	É [iː]	É [iː]	É [iː]	É [iː]	É [iː]
É (inne pozycje)	E [ɛ]	É [ɨː]	É [ɨː]	É [ɨː]	É [ɨː]	É [ɨː]	É [ɨː]	É [ɨː]	É [ɨː]
Ó	Ó [u]	Ó [uː]	Ó [ow]⁴~[oː]	Ó [oː]	öö [œː]	Ó [uː]~[oː]⁶	Ó [uː]	Ó [uː]	Ó [uː]
AŁ, AU	AŁ, AU [äw]	AŁ, AU [äw]	AŁ, AU [ɑw]	AŁ, AU [ɑw]	ÂŁ, ÂU [ʌ̈w]	AŁ, AU [äw]	AŁ, AU [äw]	AŁ, AU [äw]	AŁ, AU [äw]
Ę (po i, j, l, rz)*	Ę [ɛɰ̃]	Ę [ĩ]	Ę [ĩ]	Ę [ĩ]	Ę [ĩ]	Ę [ĩ]	Ę [ĩ]	Ę [ĩ]	Ę [ĩ]
Ę (inne pozycje)*	Ę [ɛɰ̃]	Ę [ɨ̃]	Ę [ɨ̃]	Ę [ɨ̃]	Ę [ɨ̃]	Ę [ɨ̃]	Ę [ɨ̃]	Ę [ɨ̃]	Ę [ɨ̃]
JĘ*	JĘ [jɛɰ̃]	JĘ [jĩ]	JĘ [jĩ]	JĘ [jĩ]	JĘ [jĩ]	JĘ [jĩ]	JĘ [jĩ]	JĘ [(j)ĩ]²	JĘ [jĩ]

1 gwara północno-zachodnia i praska (używana w Prażce)
2 [j] pojawia się po samogłosce oprócz "i", dotyczy też JÉ
3 Dla ułatwienia [w] zawsze zapisuje się jako Ł
* przed L,Ł - utrata nosowości oraz [y̭]
⁴ Z wyjątkiem pozycji przed [w]. [ɲ], [j], [j̃]
⁵ Gwara parkowska
⁶ Gwara szybecka

Wymowa H i RZ

h [ɣ] - dźwięczny odpowiednik ch [x]
rz [r̝] - jak czeskie ř
rzy (PL) > rzi (NF)

Ponadto w dialekcie północnym

tn, dn, nn [nː]~[nn]
tń, dń, nń [ɲː]~[nɲ]
tm, dm, mm [mː]~[mm]

Pozostałe charakterystyczne cechy nowofundlandzkiej polszczyzny i wymowa nosówek

Sz, cz, dż, ż wymawiane jako "retrofleksy" [ʂ], [ʈ͡ʂ], [ɖ͡ʐ], [ʐ]
Akcent inicjalny - na pierwszej sylabie.
Połączenia nk, ng zawsze wymawiane [nk] i [ng]!
Końcówki wyrazów obcych -nia zapisujemy i wymawiamy -nja np. Danja, Rumunja (Danji, Rumunji)
Końcówki w wyrazach obcego pochodzenia: -cji, -sji, -zji, -ii, -ji wymowa: [ɪ] zamiast [i].
To samo dotyczy nosówek: -cję, -sję, -zję, -ię, -ję wymowa: [ɪ̃] zamiast [ĩ].
Oddziela się dwuznaki apostrofem np.: s'inus, mar'znąć itp.
Nie dotyczy przedrostków np. odznaczyć (a nie od'znaczyć)

Alofony samogłosek między dwiema miękkimi spółgłoskami:
A - omówione powyżej w tabeli
E [e̞] - dźwięk pośredni między [e] oraz [ɛ]
O [o̞] - dźwięk pośredni między [o] oraz [ɔ]
U (zależnie od gwary) -> [u] => [ʉ]
[u̠] => [ʊ̈]
[ʊ] => [ʏ] (jak niemieckie krótkie ü)

*[u̱] jest dźwiękiem pośrednim pomiędzy [u] oraz [ʊ]
zaś [ʊ̈] pomiędzy [ʏ] oraz [ʊ]

Wymowa nosówek:
Inaczej lub prawie tak jak w Europie:
Prawdziwa samogłoska nosowa lub + [ɰ̃] (drugi wariant ok. 22% ludności NF, głównie dial. centr.) w pozycji na końcu wyrazu (także ę!) oraz przed: s, z, sz i ż
Tak jak w Europie:
+ [n] przed: d, t, cz, dż, c, dz
+ [ɲ] lub [j̃] przed: ć, dź
+ [m] przed: p, b
+ [ŋ] przed: k, g

W Europie:
Dwugłoski nosowe tworzą się tam, gdzie ich wcześniej nie było, najczęściej w pozycji przed /s/. Por. pisownię nonsens i wymowę /ˈn̪ɔw̃sew̃s/. Tego typu wymowa zdarza się także w przypadku samogłosek innych niż e i o, np. „awans” – /ˈavaw̃s/, „kunszt” – /kuw̃ʃt/.
- To zjawisko nie pojawia się w Nowej Fundlandii!

Mapa języków i dialektów Nowej Fundlandii - po reformie

Spoiler

[close]

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Listopad 22, 2012, 14:21:52

Tak się zastanawiam, czy ktoś w ogóle się interesuje tym, co piszę tutaj... Jest ktoś taki?

Postanowiłem opisać angielski oficjalny używany przez użytkowników innego dialektu niż centralny, gdy sytuacja wymaga od nich posługiwania się oficjalnym dialektem. ^^

Dla użytkowników dialektu zachodniego (najbardziej wyedukowani będą potrafili mówić bez akcentu, poniżej jest wymowa średniowyedukowanych):
lad, bad, cat [ɛː]
date, day, pain [ɛj]
mare, there, bear, earth [ɛɻ]
apple, sample [ä]
father [äː]
burn, turn [äɻ]
run, flood [ä]
law, caught, all [ɔː]
put, hood [u]
tour, moor [uɻ]
pure, Europe [juɻ]
[əl] (wygłos) np. table, novel [əl]

Dla użytkowników dialektu wschodniego i gwary brzeskiej:
lad, bad, cat [ɛː]
father [äː]
law, caught, all [ɔː]
date, day, pain [ɛj]
my, wise. boy, hoist - [äj] dla pierwszych dwóch, [ɔj] dla kolejnych dwóch; starsi ludzie wymawiają zgodnie ze starą wymową wszystkie cztery jako [ɑj] - tak jak to jest też w mowie potocznej, wśród użytkowników tychże gwar
the [θ], niektórzy starsi w d. wsch. [d] (taka jest też wymowa potoczna w d. wsch.)
think [ð], niektórzy starsi w d. wsch. [t] (taka jest też wymowa potoczna w d. wsch.)
through [θɻ], niektórzy starsi w d. wsch. [ʈ͡ʂɻ] (taka jest też wymowa potoczna w d. wsch.)

Każdy nauczyciel angielskiego, ma obowiązek nauczyć się wymowy oficjalnej i taką wymową mówić w szkole. :-)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Listopad 30, 2012, 15:13:04

Język niderlandzki używany przez mniejszość w Nowej Fundlandii (głównie Tomaszów i Nederlandia)

Różnice fonetyczne

Dźwięk (zapis)	Belgia i Holandia	Nowa Fundlandia
krótkie a	ɑ	ä ([ɑ] - przed [w], [a] - między miękkimi spłgł.)
długie a	aː	ɔː
długie o	oː ~ oʊ	oː
długie e	eː ~ eɪ	eː
ie	i(ː)	iː
krótkie u	ʏ	œ
długie u	y(ː)	yː
ij	ɛi ~ æi	i
ei	ɛi ~ æi	ɛi ([e̞i] - między dwiema miękkimi)
ui	œy ~ ʌy	y
eu	øː ~ øʏ	ɵy *
schwa	ə	ə(Tomaszów) ~ ɨ(Nederlandia)
ou/au	ɑu ~ ɔu	ɑu
g	ɣ ~ χ ~ x ~ ʝ	ɣ
ch	χ ~ x	x
h	h	h
w	β ~ ʋ	w

* "eu" przed r wymawia się jako [œː]

Poza tym: [ʃ], [ʒ], [ɟ], [c] przed [i], [y], [ɛ], [e], [ə] i w zdrobnieniach są wymawiane jako: [ɕ], [ʑ], [t͡ɕ], [d͡ʑ]
zaś w pozostałych przypadkach: [ʂ], [ʐ], [t͡ʂ], [d͡ʐ]

Różnice gramatyczne

- Zachowanie w pełni rodzaju żeńskiego:

Rodzajniki określone:
et / 't (rodzaj nijaki) [ət]~[ɨt]
den / d'n (rodzaj męski) [dən]~[dɨn]
de (rodzaj żeński) [də]~[dɨ]

Rodzajnik nieokreślony:
een / 'n [ə(n)]~[ɨ(n)], [n] wymawiane tylko przed samogłoską

Czas przyszły budowany TYLKO poprzez czasownik "gaan"

IJ ga
Je gaat
He / Ze / Et gaat
We gaan
Julle gaan
Ze gaan

Zaimki osobowe:

Funkcja podmiotu	"Objektywus"	Dzierżawczy
ij (ja)	me	mijn, mijne, mijnen
je (ty)	je	jouw, jouwe, jouwen
he (on)	hem	zijn, zijne, zijnen
ze (ona)	haar	haar, hare, haren
et (to, ono)	et	et, ette, etten
we	ons	ons, onze, onzen
julle (wy)	julle	jul, julle, jullen
ze	hun/hen	hun/hen, hunne/henne, hunnen/hennen
u (pan, pani, państwo)	u	uuw, uwe, uwen

Przymiotniki:
Do przymiotników r. żeńskiego dodajemy zawsze końcówkę "e" (dotyczy też z. dzierżawczych)
Do przymiotników r. męskiego i l. mnogiej dodajemy zawsze końcówkę "en" (dotyczy też z. dzierżawczych)
Do przymiotników r. nijakiego dodajemy "e" (gdy rzeczownik jest określony) lub nic, gdy jest nieokreślony. Do zaimków dzierżawczych rodzaju nijakiego nie dodajemy końcówki.

Reszta różnic wkrótce

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Listopad 30, 2012, 17:21:18

Czy ktoś się interesuje tym, co wrzucam? Czy mam już tu nic nie umieszczać? Ostatnio tylko ja tu coś piszę...

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Pingǐno w Listopad 30, 2012, 17:38:37

Cytat: CookieMonster93 w Listopad 30, 2012, 17:21:18

Czy ktoś się interesuje tym, co wrzucam? Czy mam już tu nic nie umieszczać? Ostatnio tylko ja tu coś piszę...

Wiem, co czujesz.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Widsið w Listopad 30, 2012, 19:19:17

Ja czytam, ale zanim się zbiorę na porządny komentarz, upłynie trochę wody w Gwdzie jeszcze...

Admin: I w Głomi, ty delecjonisto!
Fanael: I w Odrze. :P

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Noqa w Listopad 30, 2012, 21:34:59

Może problem w tym, że nikt już sie w tym nie łapie :)
Ciężko jednak odróżniać tyle dialektów. Gdybyś postarał się o jakieś nagrania pewnie łątwiej byłoby je wyczuć niż z samego opisu zestawów samogłoskowych.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Grudzień 07, 2012, 14:23:55

Inne różnice w mówionym języku niderlandzkim na terenie Nowej Fundlandii

Czasowniki czasu przeszłego i imiesłowy zamiast przedrostka "ge-" otrzymują "je-"
np. jedaan zamiast gedaan

Słownictwo wspólne:
gragen [ɣrɔːɣə(n)] (od graag = chętnie) - lubić
fak! [fäk] / koervà! [kurvä] / sjit! [ɕɪt] - kurwa! (wykrzyknik, drugie używane również jako przecinek)
à - oznacza krótkie a [ä]
de koervà [kurvä] - pani lekkich obyczajów (l.m. +s)
d'n fatsèt [fät͡sɛt] - mężczyzna, facet (potoczne, bardzo nieformalne) (l.m. +ten)
de bjaukà [bjɑu̯kä] / kobbietà [kɔbiːtä] - kobieta (l.m. +s)
lissenen [lɪsənə(n)] - słuchać (IJ lissen naar muziek - słucham muzyki)
d'n boet [but] - but (l.m. +ten)
d'n kot [kɔt] - kot (l. m. kotten)
d'n pjes [pjɛs] - pies (l.m. pjessen [pjɛsə(n)] / psen [psɛn])
de misj [mɪʂ] / maus [mɑu̯s] - mysz (l.m. misjen/mauzen)
pardoon [pärdõː] / psjeprasjaam [pʂɛpräʂɔːm] - przepraszam
d'n vielk [vilk] - wilk (l.m. vielken)
de baik [bäi̯k] - rower (l.m. baiks)
fakken [fäkə(n)] / roechen [ruxə(n)] / jebben [jɛbə(n)] / bèèngen [bɛːŋə(n)] - ruchać/jebać
pjerdollen [pjɛrdɔlə(n)] - pierdolić (gadać głupoty)
de dei [dɛi̯] - dzień (l.m. deis)
d'n bar [bär] - bar (l.m. barren)
kollen [kɔlə(n)] - dzwonić do kogoś/wzywać kogoś (Ij kol (naar) hem - dzwonię do niego/wołam go; naar - opcjonalne)
bèèk [bɛːk] - z powrotem (używane zamiast terug także w czasownikach rozdzielnie złożonych)
np. teruggaan > bèèkgaan (wracać)
Ik ga naar huis terug > IJ ga naar huis bèèk. (Wracam do domu)
èè = [ɛː], è [ɛ]

Tomaszów:
wit [wɪt] - z (kimś/ czymś)
met - zwykle używane jest w znaczeniu "za pomocą czegoś", ale nie zawsze
or [ɔr] - lub
(c)hat [xät]~[hät] - gorący
ietsj / ietj [iːʈ͡ʂ] - każdy
de taim [täi̯m] - czas (l.m. +s)
ebaut [əbɑu̯t] - o (kimś/czymś) (np. We praten ebaut hem - rozmawiamy o nim)
de mannij [mäni] - pieniądze (niepoliczalny)
djast [ɖ͡ʐäst] - po prostu
alweeg [älweːx] - zawsze (analogia do always)
matj [mäʈ͡ʂ] - wiele, dużo (= nid. veel)
seien [sɛjə(n)] - mówić (IJ sei dat je een hoer bent - mówię, że jesteś dziwką)
mienen [miːnə(n)] - mieć na myśli

Nederlandia:
trè [trɛ] - bardzo
poewarren [puwärə(n)] - umieć
parsk [pärsk] - ponieważ (fr. parce que) - szyk zdania normalny po tym słowie (V2)
vek [vɛk] - z (kimś/czymś) (fr. avec)
met w Nederlandii jest używane w znaczeniu "za pomocą czegoś"
pettiet [pətiːt] - mały
oe [u] - lub
et eur [œːr] - godzina
osie [oːsiː] - także
parlen [pärlə(n)] - mówić
toezjoer [tuʐur] - zawsze
krond (fr. grand) [krɔ̃] - duży, wysoki (f. kronde [krɔndə], m. kronden [krɔndə(n)])
boon [bõː] - dobry (bone [boːnə], bonen [boːnə(n)])

"eu" przed r wymawia się jako [œː]

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Grudzień 19, 2012, 21:22:57

System zapisywania dźwięków dla j. angielskiego w słownikach nowofundlandzkich

Ze względu na różnorodność dialektów j. angielskiego w Nowej Fundlandii trzeba było wymyślić system inny niż IPA dla zapisu dźwięków w języku angielskim dla słowników/ na inne potrzeby naukowe. W tym celu sporządzono poniższy system zapisu.

Zapis	IPA - gw. tomasz- owska (oficjalna)	IPA - inne dialekty	Przykład	Uwagi
æ	[ä]	[ä]~[æ]	apple «ǽ-pəl»	Dawniej zapisywane: ä
ǣ	[ɛː]	[æː]~[ɛː]~[ɜː]	path «pǣth»	Dawniej zapisywane: ää
ā	[äː]	[ɑː]~[äː]~[aː]~[æː]	father «fā́-dhər»	-
ai	[äj]	[ɑj]~[äj]	eyes «aiz»	-
au	[äw]	[äw]	house «haus»	-
ar	[äɻ]	[äɻ]	article «ár-tî-kəl»	-
a	[ä]	[ä]	hot «hat»	-
o	[ɔ]	[ɔ]	honor «ó-nər»	-
oi	[ɔj]	[ɑj]~[ɔj]	boyfriend «bói-frend»	-
ou	[ɔw]	[ɔw]	over «óu-vər»	-
or	[ɔɻ]	[ɔɻ]	or «or»	-
ŭ	[ʌ̈]~[ä]	[ʌ̈]~[ä]~[ʊ]~[ʊ̈]	upkeep «ŭ́p-kīp»	-
u	[ʊ]~[u̲](najczęstsze)~[u]	[ʊ]~[u̲]~[u]	book «buk»	-
ū	[uː]	[uː]	tune «tūn»	-
yu	[jʊ]~[ju̲](najczęstsze)~[ju]	[jʊ]~[ju̲]~[ju]	pure «pyur»	-
yū	[juː]	[juː]	muse «myūz»	-
ŭr	[ʌ̈ɻ]~[äɻ]	[ʌ̈ɻ]~[äɻ]~[ʊɻ]~[ʊ̈ɻ]	burning «bŭ́r-nîng»	-
ur	[ʊɻ]~[ju̲ɻ](najczęstsze)~[uɻ]	[ʊɻ]~[ju̲ɻ]~[uɻ]	urine «yúr-în»	-
ə	[ə]	[ə]	Canada «kǽ-nə-də»	Dawniej zapisywane: ě
ər	[əɻ]~[ɻ̣]	[əɻ]~[ɻ̣]	error «ér-ər»	Dawniej zapisywane: ěr
əl	[əl]~[ḷ]	[əl]~[ḷ]~[ɜw]	bottle «bó-təl»	Dawniej zapisywane: ěl
e	[ɛ]	[ɛ]	bed «bed»	-
er	[ɛɻ]	[ɛɻ]~[ɜɻ]	error «ér-əɻ»	-
ei	[ɛj]	[æj]~[ɛj]~[ɜj]	break «breik»	-
i	[i]	[i]	city «sî́-ti»	-
ir	[iɻ]	[iɻ]	dear «dir»	-
ī	[iː]	[iː]	see «sī»	-
î	[ɪ]	[ɪ]	in «în»	Dawniej zapisywane: ĭ
îr	[ɪɻ]	[ɪɻ]	girl «gîrl»	Dawniej zapisywane: ĭr
ɨ	[ɨ]	[ɨ]	roses «róu-zɨz»	-
b, f, g, k, l (prócz əl), m, n, p, s, v, w, z	wymowa IPA - jak obok	wymowa IPA - jak obok	- «-»	-
d	[d]~[ɾ]	[d]~[ɾ]	day «dei»	-
h	[x](najczęstsza)~[h]	[x]~[h]	hi «hai»	-
j	[ɖ͡ʐ]	[ɖ͡ʐ]	Jake «jeik»	-
jy / j́ (j+akut)	[ʥ]	[ʥ]	jinx «jyînks»	[ɖ͡ʐj] = j-y, zaś [ʥj] = j́y; akut, gdy nie ma po tym samogł.; analogicznie sh/ch/zh/ny
ny / ń (n+akut)	[ɲ]~[ɲj]	[ɲ]~[ɲj]	onyon «ó-nyən»	-
ñ	nosowość	nosowość	fr. Jean «zhoñ» [ʐɔ̃]	wymowa nowofundlandzka dla fr.
ng	[ŋ]~[ŋg]	[ŋ]~[ŋg]	singer «sî́ng-əɻ»	W NF: wygłos: [ŋ]~[n], między samogł: [ŋg]
nk	[ŋk]	[ŋk]	drunk «jrŭnk»	-
r	[ɻ]	[ɻ]	are «ar»	Zawsze wymawiane
t	[t]~[ɾ]	[t]~[ɾ]	better «bé-tər»	-
y	[j], palatalizacja j/sh/ch/zh/n	[j], pal. j/sh/ch/zh/n	shit «shyît»	Palatalizacja przed: [i], [iː], [ɪ]
ch	[ʈ͡ʂ]	[ʈ͡ʂ]	chat «chǣt»	-
chy / ch́	[ʨ]	[ʨ]	chick «chyîk»	-
sh	[ʂ]	[ʂ]	shy «shai»	-
shy / sh́	[ɕ]	[ɕ]	«shyît»	-
zh	[ʐ]	[ʐ]	measure «mé-zhər»	-
zhy/zh́	[ʑ]	[ʑ]	- «-»	-
th	[θ]	[θ]~[t]	maths «mǣths»	-
dh	[ð]	[ð]~[d]	they «dhei»
thr	[θɻ]	[θɻ]~[ʈ͡ʂɻ]	threw «thrū»	-

Zasady ortograficzne:
1. Piszemy oddzielnie każdą sylabę.
2. W miarę możliwości zamykamy sylabę, ale nie rozdzielając powyższych zbitek, np. au, ai, er, itd.
3. Akcent zaznaczamy akutem.

Krótkie o [ɔ] wymawiane jest [ä] w: przysłówkach, rzeczownikach, czasownikach i imiesłowach jednosylabowych + wyrazy pochodne, gdy akcent zostaje w tym samym miejscu. Także w słowie: not. (Silny akcent spowodował przegłos)
Krótkie æ [ä]~[æ], przechodzi w długie ǣ [æː]~[ɛː]~[ɜː] w tych samych przypadkach, co krótkie o w [ä]. (Silny akcent spowodował przegłos z wydłużeniem)
Cechą nowofundlandzkiej angielszczyzny jest też przejście 'ær' [æɻ] i 'er' [ɛɻ]~[ɜɻ] w jedną głoskę: [ɛɻ]~[ɜɻ], a także utrata schwa między samogłoską oraz "r" np. [pʊəɻ] > [puɻ]~[pu̲ɻ]~[pʊɻ]

Czekam na komentarze :-) Uważacie, że taki system transkrypcji jest dobry?

EDIT: Istnieje również znak "ə̄" do zapisywania długiego [əː] w wyrazach obcych np. Goethe

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Grudzień 20, 2012, 19:47:57

Przeoczyłem jeden dźwięk:

Zapis	IPA - gw. tomasz- owska (oficjalna)	IPA - inne dialekty	Przykład	Uwagi
ō	[ɔː]	[oː]~[ɔː]~[ɒː]~[ɑː]	awkward «ṓk-wərd»	-

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Widsið w Grudzień 21, 2012, 00:06:48

Nawiązując do samych dźwięków, to [œ] tu i tam jakoś mi tu dziwnie wygląda, zwłaszcza jako wolny wariant [ə]. Nie byłoby w takich kontekstach lepsze [ɵ] albo [ɞ], jeśli już się upieramy przy zaokrąglaniu?

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Grudzień 21, 2012, 11:07:05

We francuskim funkcjonuje [œ] w miejsce schwa, więc dlaczego w angielskim miałby to być problem?

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Feles w Grudzień 21, 2012, 12:37:51

Bo francuski to nooblang.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Grudzień 21, 2012, 12:44:10

Może i tak, ale różnica między schwa oraz [œ] nie jest na tyle duża, by ten proces był niemożliwy. Tym bardziej, że w dialektach innych języków na tych samych terytoriach w NF [œ] funkcjonuje i ma się dobrze. Można to wytłumaczyć obcymi wpływami, podobnie jak wykształcenie się "h" dawno temu w Polszcze.

EDIT: wprowadziłem jeszcze jedną zmianę, mianowicie:

"body" wymawia się tak samo jak "buddy" «bŭ́-di» gw. tomasz.: ['bʌ̈di]
Taki przegłos typu what > wut w amerykańskim: http://oald8.oxfordlearnersdictionaries.com/dictionary/what

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Widsið w Grudzień 21, 2012, 13:27:37

Cytat: CookieMonster93 w Grudzień 21, 2012, 11:07:05

We francuskim funkcjonuje [œ] w miejsce schwa, więc dlaczego w angielskim miałby to być problem?

Francuski nie ma schwy jako takiej, to alofon /œ/ w wygłosie. Użycie symbolu ə do oznaczania fonemu to rodzaj powszechnego, niestety, w IPA uproszczenia, związanego z nazwą tego dźwięku e muet.

W angielskim (i w innych współczesnych germańskich również) byłby to o tyle problem, że ə jest dźwiękiem krótkim, nieakcentowanym, często w ogóle wyrzucanym z wyrazu fonologicznego owocem redukcji innych samogłosek. We francuskim obecność tego dźwięku to efekt nieco innych przemian, chociaż co prawda o zbliżonej genezie.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Grudzień 21, 2012, 13:31:00

Uważasz zatem, że obecność tego dźwięku jest niemożliwa w takiej pozycji?

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Widsið w Grudzień 21, 2012, 13:41:39

Nie bardzo, œ z etymologicznego e czy a to nie redukcja. œ, podobnie jak æ, jest stosunkowo długim krótkim dźwiękiem. O ile samo pewnie mogłoby się to tu pojawić, o tyle jako wolny wariant wymienny ze schwą - już raczej nie.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Grudzień 21, 2012, 13:44:13

Ok, nie wiedziałem. :-) Już poprawiam. :-)

EDIT: fix'd

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Grudzień 21, 2012, 16:25:59

Cytat: Widsið w Grudzień 21, 2012, 13:27:37

Francuski nie ma schwy jako takiej, to alofon /œ/ w wygłosie.

Już myślałem, że polski jest jedynym językiem, który nie ma szwy w żadnej postaci.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Feles w Grudzień 21, 2012, 16:42:32

Cytat: Dynozaur w Grudzień 21, 2012, 16:25:59

Cytat: Widsið w Grudzień 21, 2012, 13:27:37
Francuski nie ma schwy jako takiej, to alofon /œ/ w wygłosie.

Już myślałem, że polski jest jedynym językiem, który nie ma szwy w żadnej postaci.

Yyyyy?

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Styczeń 02, 2013, 19:15:07

Postanowiłem trochę doprecyzować informacje nt. realizacji /ɒ/ oraz /æ/ w nowofundlandzkim angielskim:

Krótkie «o» [ɔ] wymawiane jest «a» [ä] w: przysłówkach, rzeczownikach, czasownikach i imiesłowach jednosylabowych + wyrazy pochodne, gdy akcent zostaje w tym samym miejscu. Także w słowie: not. (Silny akcent spowodował przegłos)
[ɔ] zawsze przed /f/, /θ/, /s/ zaś [ɔː] przed /g/ i /ŋ/ np. off, dog, long, cloth. Jest to zjawisko zwane lot–cloth split, jednakże w nowofundlandzkim angielskim dotyczy wyrazów jednosylabowych, bo wielosylabowe mają zawsze «o» [ɔ]
Dotyczy również słów gone [gɔːn] i on [ɔn]

Krótkie «æ» [ä]~[æ], przechodzi w długie «ǣ» [æː]~[ɛː]~[ɜː] w tych samych przypadkach, co krótkie «o» w «a» [ä]. (Silny akcent spowodował przegłos z wydłużeniem) zjawisko podobne do: æ-tensing; nie dotyczy czasowników modalnych, które tylko w mocnej formie są wydłużane do ǣ. UWAGA! can't wymawiane jest z "ā" zamiast "ǣ"
Dzięki temu zjawisku rozróżniane są w mowie:
a can - puszka «ə kǣn»
to can - czasownik modalny: móc, potrafić «kən» wymowa słaba; zaś wymowa mocna: «kæn»~«kǣn», np.

I can do this. «kən»
Yes, I can do this. «kæn» - podkreślenie

No, you can't!
Yes, I can! «kǣn» - mocniejsze podkreślenie

Podobna sytuacja jest z czasownikiem "have/has" «hə-v/-z»; «hæ-v/-z»~«hǣ-v/-z» oraz jego formą "had" «həd»; «hæd»~«hǣd» i shall «shəl»; «shæl»~«shǣl»

Cechą nowofundlandzkiej angielszczyzny jest też przejście 'ær' [æɻ] i 'er' [ɛɻ]~[ɜɻ] w jedną głoskę: [ɛɻ]~[ɜɻ], a także utrata schwa między samogłoską oraz "r" np. [pʊəɻ] > [puɻ]~[pu̲ɻ]~[pʊɻ]

EDIT2:
/t/ przed zgłoskotwórczym n (lub schwa+n) wymawiane jest jako zwarcie krtaniowe :-) (zaznaczane w mej transkrypcji jako: «t»)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Styczeń 04, 2013, 15:12:59

Cytat: CookieMonster93 w Lipiec 07, 2012, 11:44:13

Pozostałe charakterystyczne cechy nowofundlandzkiej polszczyzny i wymowa nosówek
Połączenia nk, ng zawsze wymawiane [ŋk] i [ŋg]!

Poprawione na [nk] i [ng] :-) np. bank ['bänk] a nie ~~['bäŋk]~~

Ostatnio przyłapuję się na tym, że zawsze nk i ng wymawiam [nk], [ng]. :-P I nie ukrywam, że mnie się to podoba.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Styczeń 04, 2013, 22:55:14

Nudziło mi się, a zatem umieściłem wszystkie nazwy głównych miast Nowej Fundlandii i zapisałem ich wymowę w dialekcie tomaszowskim (oficjalnym) i moją transkrypcją, tak, że jeśli ktoś chce odczytać nazwę w innym dialekcie NF - nie jest to uniemożliwione. :-) (nazwy miast w nawiasach i ze znaczkiem '>' są nieaktualne)

Nowa Moskwa - New Moscow [nuː ˈmɔskɔw] «nū mós-kou»
Tomaszów - Thomasow [ˈθɔməsɔw] «thó-mə-sou»
Krzików - Krikow [ˈkɹikɔw] (port. Cricão [ˈkɾikɐ̃ũ̯]) «krí-kou»
Św. Jana - Saint John's [sɛjnt ɖ͡ʐɔːnz] «seint jōnz»
Mist - Mist [mɪst] «mîst»
Brzeg - Breg [bɹɛˑg] (samogłoski przed dźwięcznymi spłgł. w wygłosie są półdługie) «breg»
Eria - Air [ɛˑɹ] «er»
Grejszyp - Grey Ship [gɹɛj ɕɪp] «grei shyîp»
Świerków - (Shverkow >) Sh'verkow [ˈɕvɛˑɹkɔw] «sh́vér-kou»
Menia - Menia [ˈmɛɲjə] «mé-nyə»
Nowy Kraków - New Krakow [nuː ˈkɹäkɔw] «nū krá-kou»
Bućwina - (Booch'veena >) Buch'vina [ˈbʊt͡ɕvinə] «búch́-vi-nə»
Prażka - cz. Pražka - Prazhka [ˈpɹäˑʐkə] «prázh-kə»
Nowy Ołomuniec - cz. Nový Olomouc - New Olomouts [nuː ˈɔləmɔwts] «nū ó-lə-mouts»
Wola - Vola [ˈvɔlə] «vó-lə»
Parki - Parky [ˈpäˑɹki] «pár-ki»
Złoty Gród - Zloty Grod [ˈzlɔɾi gɹɔˑd] «zló-ti grod»
Port Toruński - Port of Torun' [ˈpɔˑɹɾəv tɔɹʊɲ] «port əv tór-uń»
Nederlandia - Netherlandia [ˌnɛðəɹˈlɛːndiə] «ne-dhər-lǣ́n-di-ə»
Nowa Bretania - New Bretagne [nuː bɹɨˈtäːɲ] «nū brɨ-tā́ń»
Nowy Montreal - New Montreal [nuː ˈmɔnʈ͡ʂɹiəl]~[nuː ˈmɔ̃ʈ͡ʂɹiəl] «nū món-chri-əl»~«nū móñ-chri-əl»
Mały Lwów - (Little L'veev >) Little L'viv [ˈlɪɾəl lviˑv] «lî́-təl lviv»
Czerwony Gród - Chervony Grod [ʈ͡ʂəɹˈvɔni gɹɔˑd] «chər-vó-ni grod»
Nowa Lizbona - New Lisbon [nuː ˈlɪzbən] «nū lî́z-bən»
Oldkastylia - Oldcastle [ˌɔldˈkäsəl] «old-kǽ-səl»

[ɹ] oznaczone powyżej, to dokładniej: [ɻ]

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Styczeń 29, 2013, 19:13:54

Ze względu na to, że sesja u mnie się skończyła, postanowiłem zrobić porządek z Nową Fundlandią. Uznałem, że dialektów napchałem do niej zbyt wiele i postaram się wszystko ogarnąć od nowa. :-)

Na początku zacząłem się zajmować nowofundlandzkim angielskim v. 2.0. Mam już "prototyp" oficjalnej wersji. Jeśli są zainteresowani, to chętnie tutaj wrzucę, co utworzyłem. :-) Dialekty będą tylko 3, więc łatwo ogarnąć co i jak. :-)

Jeśli chcecie zobaczyć, co udało mi się do tej pory wykombinować, dajcie znać. :-*

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Styczeń 29, 2013, 20:17:02

Jam jest ciekaw nawét. Wysiliłem się, i przeczytałem daże to, coś napisał. :D

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Styczeń 29, 2013, 21:32:51

Pierwsze przegłosy (pogrubieniem zaznaczona oficjalna wymowa)

/ɒ/
Rozwój /ɒ/ w nowofundlandzkiej angielszczyźnie: (efekt XVII-wiecznego przegłosu, od XVIIIw. zaczyna się brytyjska kolonizacja NF)
od /ɒ/ do [ɒː], a następnie (XIXw.) [ɔ] przed /f/, /s/, /θ/ (oraz słowa: on, want, what, watch),

Dotknęło również /ɒ/ przed /g/, /ŋ/ (oraz słowo: gone), gdzie przeszło również w [ɒː], a następnie (XIXw.) w [ɔː]~[o̞ː] w zależności od dialektu.

/ɒ/ w wyrazach jednosylabowych nietkniętych powyższymi przegłosami przeszło w [ɑː] w 2. poł. XVIIIw. (ma to związek z migracjami ludności z USA, gdzie pojawiło się cot-caught merger, w NF dotknęło to jednakże wyłącznie wyrazy jednosylabowe). Właściwą nazwą do tego przegłosu byłoby: cot-father merger, albowiem zlały się te dwie głoski w tę drugą (czyli [ɑː])
W XIX w. [ɑː] w zależności od regionu przechodzi w [äː]~[ɑː]~[ɒː]

W pozostałych przypadkach /ɒ/ realizowane jest jako [ɔ]

line-loin merger

Proces, który zachodził w XIXw. Polegał na zlewaniu się w jeden dźwięk /ai/ oraz /ɔi/, dotyczy ok. 35% użytkowników angielszczyzny nowofundlandzkiej. Oficjalna wymowa odróżnia te dźwięki. /ai/ oraz /ɔi/ zlały się w [ɑi̯] lub [ɒi̯]

æ-tensing oraz /æ/ w nowofundlandzkim angielskim:
Językoznawcy nowofundlandzcy umieszczają æ-tensing w 2. połowie XIX w.
/æ/ wydłużało się ~~między~~ przed nosowymi spółgłoskami /n/, /m/ oraz /ŋ/ we wszystkich możliwych pozycjach do [æː]
W 1. poł. XXw. rozwijało się lub nie, tworząc takie kontynuanty jak: [æː]~[æə̯]~[æɪ̯]
W 1. poł. XXw. /æɹ/ i /ɛɹ/ zlały się w jeden dźwięk (ten drugi) (marry-merry merger)
Krótkie /æ/ zaś uległo obniżeniu i centralizacji do [a] lub [ä]

/ɹ/
Ok. 100.000 użytkowników mówi dialektem "non-rhotic eastern dialect". Omijają /ɹ/, jeśli nie występuje po nim samogłoska.
Na terenie "rhotic central dialect" i "rhotic eastern dialect" zamiast samogłoski + /ɹ/, gdy po /ɹ/ nie ma samogłoski - wymawiają samogłoski rotyczne np. [ɑ˞ ], [ɚ] itp.

/θ/, /ð/
/θ/, /ð/ w 2. poł. XIXw. zaniknęły w dial. wsch. na korzyść: [t], [d], [ɾ]

Inne zmiany/ciekawostki fonetyczne

ʃ - przed i, ɪ, j [ɕ], w pozostałych przypadkach [ʃ] (polskie sz)
ʒ - przed i, ɪ, j [ʑ], w pozostałych przypadkach [ʒ] (polskie ż)
t͡ʃ - przed i, ɪ, j [ʨ], w pozostałych przypadkach [t͡ʃ] (polskie cz)
d͡ʒ - przed i, ɪ, j [ʥ], w pozostałych przypadkach [d͡ʒ] (polskie dż)
W Nowej Fundlandii nie występuje "dark L" [ɫ]

Podsumowanie - dla wytrwałych + porównanie z RP, GA i General Canadian

Język angielski w Nowej Fundlandii
Przyjął kanadyjską ortografię

Słownictwo	Dialekt zach. oficjalny	Dialekt centralny	Dialekt wschodni	Received Pronunciation	G. American i G. Canadian - na niebiesko, gdy inaczej niż w GA
lad, bad, cat	ä	a	a	æ (obecnie: [a])	æ
ask, pass, path	ä	a	a	ɑː broad a (http://en.wikipedia.org/wiki/Broad_a#Trap.E2.80.93bath_split)	æ
bank, man, sample	æː	æə̯	æɪ̯	æ (obecnie: [a])	æ
father	äː	ɑː	ɒː	ɑː	ɑ ~ ɒ
not, wasp, hot	äː	ɑː	ɒː	ɒ	ɑ ~ ɒ
on, off, loss, cloth	ɔ	ɔ	ɔ	ɒ	ɔ~ɒ~ɑ ɑ ~ ɒ
long, blog, dog, gone	ɔː	ɔː	o̞ː	ɒ	ɑ~ɒ~ɔ ɑ ~ ɒ
law, caught, all	ɔː	ɔː	o̞ː	ɔː	ɑ~ɒ~ɔ ɑ ~ ɒ
about	ə	ə	ə	ə	ə
spotted	ɘ (jak pl. y)	ɘ (jak pl. y)	ɘ (jak pl. y)	ɪ	ɪ̈
sit	ɪ	ɪ	ɪ	ɪ	ɪ
city	i	i	i	i	i
see, meat	iː	iː	iː	iː	i
date, day, pain, whey, rein	e̞i̯	e̞i̯	e̞i̯	eɪ	eɪ ~ e
bed	ɛ	ɛ	ɛ	ɛ	ɛ
burn, turn, world, work	ɐɹ	ɐ˞ ~ ɐɹ*	ɐ˞ ~ ɐɹ* / ɐː ~ ɐːɹ*	ɜː(ɹ)	ɝ ~ ɹ̩
herd, earth	ɛɹ	ɛ˞ ~ ɛɹ*	ɛ˞ ~ ɛɹ* / ɛː ~ ɛːɹ*	ɜː(ɹ)	ɝ ~ ɹ̩
bird	ɪɹ	ɪ˞ ~ ɪɹ*	ɪ˞ ~ ɪɹ* / ɪː ~ ɪːɹ*	ɜː(ɹ)	ɝ ~ ɹ̩
winner	əɹ* ~ ɹ̩	ɚ ~ əɹ*	ɚ ~ əɹ* / ɐ ~ əɹ*	ə(ɹ)	ɚ~ɹ̩
run, won, flood	ɐ	ɐ	ɐ	ɐ	ʌ
put, hood	ɯ (~ u̟ ~ u)	u̟	u	ʊ	ʊ
through, threw	uː	uː	uː	uː	u
cute, ewe	(j)uː	(j)uː	(j)uː	juː	(j)uː
my, wise	ai̯	ɑi̯	ɒi̯	aɪ	aɪ ~ ʌi
boy, hoist	ɔi̯	ɑi̯	ɒi̯	ɔɪ	ɔɪ ~ oɪ ɔɪ
tow, soul, roll, cold, folk, no, toe, soap	o̞u̯ ~ ɔ (przed /l/)	o̞u̯ ~ ɔ (przed /l/)	o̞u̯ ~ ɔ (przed /l/)	əʊ ~ ɒʊ (przed /l/)	oʊ ~ o
now, trout	äu̯	au̯	au̯	aʊ	aʊ ~ ʌu
arm, car	äɹ	ɑ˞ ~ ɑɹ*	ɒ˞ ~ ɒɹ* / ɒː ~ ɒːɹ*	ɑː(ɹ)	ɑɹ
deer, here	iɹ	i˞ ~ iɹ*	i˞ ~ iɹ* / iɐ̯ ~ i:ɹ*	ɪə(ɹ)	i(ə)ɹ ɪɹ
mare, there, bear	ɛɹ	ɛ˞ ~ ɛɹ*	ɛ˞ ~ ɛɹ* / ɛɐ̯ ~ ɛːɹ*	eə(ɹ)	ɛɹ ~ eɹ ɛɹ
sort, warm, tore, boar, port	ɔɹ	ɔ˞ ~ ɔɹ*	o̞˞ ~ o̞ɹ* / o̞ː ~ o̞:ɹ*	ɔː(ɹ)	ɔɹ ~ oɹ ɔɹ
tour, moor	ɯɹ (~ u̟ɹ ~ uɹ)	u̟˞ ~ u̟ɹ*	u˞ ~ uɹ* / uɐ̯ ~ u:ɹ*	ʊə(ɹ)	ʊɹ ~ ɔɹ ~ oɹ ʊɹ
pure, Europe	jɯɹ (~ ju̟ɹ ~ juɹ)	ju̟˞ ~ ju̟ɹ*	ju˞ ~ juɹ* / juɐ̯ ~ ju:ɹ*	jʊə(ɹ) ~ jɔː(ɹ)	jʊɹ ~ jɝ
the	ð	ð	d	ð	ð
think	θ	θ	t	θ	θ
thread	θɹ	θɹ	t͡ʃɹ	θɹ	θɻ
nothing	θ	θ	ɾ	θ	θ
better, ladder	ɾ	ɾ	ɾ	t / d	ɾ
try	t͡ʃɹ	t͡ʃɹ	t͡ʃɹ	-	-
dry	d͡ʒɹ	d͡ʒɹ	d͡ʒɹ	-	-
strike	ʃt͡ʃɹ	ʃt͡ʃɹ	ʃt͡ʃɹ	-	-
hate, him, he	x ~ h	h	h	h	h
-ing	ɪŋ ~ ɪn	ɪŋ	ɛn	ɪŋ	ɪŋ
canyon, onion	ɲj	ɲj	ɲj	nj	nj
-[niə],-[nɪə]	ɲjə	ɲjə	ɲjə	[niə],[nɪə]	[niə],[nɪə]
əl ~ ḷ	əl ~ ḷ	əl ~ ḷ	əl ~ ḷ	əl ~ ḷ	əl ~ ḷ
Słownictwo	Dialekt zach. oficjalny	Dialekt centralny	Dialekt wschodni	Received Pronunciation	G. American i G. Canadian - na niebiesko, gdy inaczej niż w GA

*przed samogłoską
http://en.wikipedia.org/wiki/International_Phonetic_Alphabet_chart_for_English_dialects

EDIT: Allofony między dwiema miękkimi głoskami

[ə] > [ɘ]
[ɛ] > [e̞]
[a] > [æ]
[ä] > [a]
[ɑ] > [ä]
[ɔ] > [o̞]
[u] > [ʉ]
[ɯ] > [ɨ]

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Styczeń 31, 2013, 13:07:58

Cytuj

/æ/ wydłużało się ~~między~~ przed nosowymi spółgłoskami /n/, /m/ oraz /ŋ/ we wszystkich możliwych pozycjach do [æː]

Mały błąd :-) Już poprawiłem :D
EDIT: mała zmiana w oficjalnym dialekcie: [ʊ] > [ɯ] - tak mi się bardziej podoba. :D

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Luty 08, 2013, 14:21:34

Ostatnio coraz więcej czasu zabiera mi dopracowywanie fonetyki nowofundlandzkiej polszczyzny 2.0. Pierwsze efekty już gdzieś tu wrzucałem, teraz wrzucam tabelkę przedstawiającą dialekty. :-) Głównym kryterium przydzielania danej gwary do dialektu jest leksyka i gramatyka, kolejnym wymowa. Wiąże się to z tym, że dialekty nakładają się na siebie, ponieważ poza naturalnym podziałem na dialekty, jest jeszcze podział regionalny, który sprawiał, że dana gwara mogła mieszać się z innym dialektem niż pierwotny. Stąd właśnie nakładanie się na siebie dialektów - lub kontinuum dialektalne, jak kto woli. :-) Różnice w wymowie między dialektami będą wyglądać mniej więcej w poniższy sposób. Jeśli będą tu jakieś zmiany, to niewielkie. Różnice w odmianie polegają głównie na końcówkach 1. i 2. os. l.m. np. my śmy~śmej~smo, wy ście~sto. Jednakże gramatyka póki co pozostaje w dużej mierze nieopisana. Poniżej tabelka przedstawiające podstawowe różnice fonetyczne w dialektach.

Spoiler

[close]

W przypadku, gdy umieszczony został sam zapis IPA/MAF - nie ma różnic w zapisie danego dźwięku. :-)
* Ciastek czeka na lincz.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: tob ris tob w Luty 08, 2013, 17:32:07

Podoba mi się dialekt północny. Ale południowo-zachodni to jakiś masażrz chyba. :O
:D

@down: A no rzeczywiście. Ja myślałem zawsze, że chodzi o masaż, w sensie, że język jest intensywnie używany, żeby go rozluźnić... Ech, zresztą... To nie ma znaczenia... Nadużywam wielokropków... (a właściwie trzech kropek, bo zaraz przyjdzie ktoś, kto twierdzi, że wielokropek to "…")

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: Towarzysz Mauzer w Luty 08, 2013, 17:36:27

Masaż to byłby jakiś tajski dialekt, masarz, do licha! Ale przecie nie jest taki straszny, do niedawna mówili tą jego straszniejszą wersją w niektórych zakątkach Śląska, a tą mniej straszną pewnie jeszcze i dziś jakiś dziadek zagada tam czy w Wielkopolsce.

RED@GÓRA:

Cytuj

A no rzeczywiście. Ja myślałem zawsze, że chodzi o masaż, w sensie, że język jest intensywnie używany, żeby go rozluźnić

AAA! Ja tego w zasadzie nigdy nie słyszałem jako zwrotu, ale myślałem, że to jakaś wariacja na temat "masakry" i nigdy bym tego z masowaniem nie skojarzył.

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Luty 08, 2013, 23:19:26

Ja jestem największym fanem wschodniego. :-) PS. Co to jest ten masarz? Na necie odnajduję jedynie, że jest to pracownik masarni... -_-
Aha, tam gdzie jest "~" są zróżnicowania między gwarami, nie dowolność :-) Tam, gdzie jest przejściowość między dialektami - są takie potworki xD ale jak opiszę poszczególne gwary (gdy będą już opracowane) - wszystko będzie jasne i przejrzyste :-)

Tytuł: Odp: Nowofundlandzkie dialekty(w tym Polszczyzna) by CookieMonster93
Wiadomość wysłana przez: tob ris tob w Luty 09, 2013, 00:06:37

Cytat: CookieMonster93 w Luty 08, 2013, 23:19:26

PS. Co to jest ten masarz?

To. (http://pl.conlang.wikia.com/wiki/Masarz_j%C4%99zykowy)

Polskie Forum Językowe

Językotwórstwo (conlanging) i światy => Conlangi: a posteriori => Wątek zaczęty przez: CookieMonster93 w Lipiec 06, 2012, 20:36:18