Dzisiaj co nieco o koniugacji. Czasowniki właściwie nie mają klasycznych (w naszym rozumieniu) czasów. Odmieniają się przez osoby, aspekt, tryby i strony.
Aspekt dokonany tworzy się przez sufiks -
ɣo, iteratywum przez reduplikację.
Osoby są dwie, pierwsza obejmuje ja, ty, my, wy, druga naszą trzecią osobę. Końcówka dla 1 osoby to -
ksa.
Trybów jest sześć, z czego pytający może się łączyć z dowolnym z pozostałych. Tryby:
Tryb | Partykuła |
oznajmujący | - |
łączący | mwe |
życzący | pʔa |
dezyderatyw | xʔpm |
rozkazujący | gu |
pytający | ki |
Przykłady:
wa x'apa - on mówi/mówił/będzie mówił
wa x'apaɣo - on powiedział/powie
Formy, gdy chcemy podkreślić, że coś się dzieje w przyszłości, a nie wiemy kiedy:
tarruʔ wa x'apa - potem on mówi
tarruʔ wa x'apaɣo - potem on powie
wa x'apa eʔedo dumga mwe - on mówi, że on idzie (subj, zaimek
eʔe zastępuje powtórzony zaimek/podmiot)
ham dumgaksa pʔa - idź, proszę (optatyw)
ʔun x'apaksa xʔpm - chcę mówić (dezyderatyw)
(ham) x'apaksa gu! - mów! (rozkazujący)
wa x'apa ki eʔedo dumga mwe - czy on mówi, że on idzie? (subj, pytający)
ham x'apaksa xʔpki - czy chcesz mówić? (dez + pyt)
Jeśli chodzi o strony, będzie strona czynna i mediopasyw, ale to jeszcze jest do ustalenia. Prawdopodobnie pojawią się też imiesłowy.