Pytania różne a rozmaite

[elslovako]

Czy ktoś może wytłumaczyć w prosty sposób (dla debila) języki trójdzielne? Łącznie z definicjami agensów, pacjensów itd. Z góry dziękuję.

[Ghoster]

Zdania w tym wypadku trzeba podzielić na przechodnie i nieprzechodnie:

Pies śpi.
Pies zeżarł kota.

Podmiot w zdaniu nieprzechodnim to strona doświadczająca;
Podmiot w (polskim) zdaniu przechodnim to agens;
Dopełnienie w (polskim) zdaniu przechodnim to pacjens.

Polski jest nominatywno-akuzatywny, czyli wyraża stronę doświadczającą oraz agensa jednym przypadkiem (mianownikiem).
W ergatywnych strona doświadczająca oraz pacjens są oznaczane absolutywem, a agens ergatywem.
W trójdzielnych wszystkie te trzy strony są rozróżnialne leksykalnie (nazewnictwo może być różne, najczęściej chyba strona doświadczająca to intransytyw bądź absolutyw, agens to ergatyw, a pacjens to biernik bądź akuzatyw).

[Pluur]

CLIK

Czemu tam jest ÿ (w nazwiskach), a nie poprostu i/y, z tego co wjem w njemjeckim y się nie czyta jak [y], c'nie? Poza tym w 'części polskiej' jest normalnie przez 'y'

[Wedyowisz]

Wjelce cjekawe panie Pluur, nie spotkałem się dotąd. Szybkie góglowanie dało kilka wzmianek o tym zjawisku:

1
2
3

[Pluur]

Dziękuje czcigodny panie Gubiertje! tak

[Ghoster]

Znane nam są jakieś badania na temat języków, które potraciły tony?
W ogóle znane nam są takie języki?

[spitygniew]

Suahili ntp.

[Spiritus]

Czy istnieją języki pozbawione nosowości to jest n m > t p/d b?

[Towarzysz Mauzer]

Języki papuaskie ogólnie mają bardzo mało spółgłosek, a WALS podaje przykład języka Rotokas z następującym wyposażeniem spółgłoskowym: /p, t, k, b, d, g/. Tyle że idzie tu o fonemy, a nie ich urzeczywistnienia głoskowe. Ale spółgłoski Rotokasu to /ɑ e i o u/ + dł. odpowiedniki, więc jest ciężko o bodźce k alofonii nosowej.

No i wogle:

In Rotokas Proper [...] nasals are rarely heard except when a native speaker is trying to imitate a foreigner’s attempt to speak Rotokas. In this case the nasals are used in the mimicry whether they were pronounced by the foreign speaker or not.

Tylko trza mieć na uwadze, że to wyjątek od prawidła.

A i tu dodatkowá lekturka.

[Dynozaur]

Znane nam są jakieś badania na temat języków, które potraciły tony?
W ogóle znane nam są takie języki?

Wszystkie słowiańskie prócz słoweńskiego, serbochorwackiego i słowińskiego. xP (chociaż ten ostatni też stracił, tylko zrobił sobie nowe)

[Wedyowisz]

Z tym że w słowiańskich ta „tonalność” (czyli właściwie akcent toniczny) nie miała takiej wagi jak w językach, w których każda sylaba ma przypisany ton. A i tak zanikając dawała silne interakcje z iloczasem w sporej części Słowiańszczyzny; we wschodniosłowiańskich ton wpłynął na położenie akcentu w sylabach z pełnogłosem. Niewiele jest dialektów słowiańskich, które by utraciły i miejsce pierwotnego akcentu (jak polski), i wszelką informację co do pierwotnej wartości tonalnej: przychodzi mi do głowy tylko macedoński.

[Towarzysz Mauzer]

Niewiele jest dialektów słowiańskich, które by utraciły i miejsce pierwotnego akcentu (jak polski)

Wiadomo, że mało co dzieje się bez konsekwencji. U nas przecież nawet w języku literackim aż 4 samogłoski mają charakterystykę morfonologiczną historycznie uwarunkowaną m.in. akcentem tonicznym (zw. z neoakutem): /ą ę u o/, zaś w dialektach jeszcze więcej. Nie zmienia to faktu, że tonów uże niet.

W ogóle, akcent toniczny to dosyć mało stabilna struktura.

[Feles]

Znane nam są jakieś badania na temat języków, które potraciły tony?
W ogóle znane nam są takie języki?

Hmm, o khmerskim wspomniał już ktoś?

[Widsið]

W skandynawskich tony są, zdaje się, på vegen ut, tendencja przychodzi z zachodniej części Norwegii z jednej strony i z Finlandii z drugiej, gdzie tony są bardzo spłaszczone i w zasadzie akustycznie coraz mniej rozróżnialne. Wpływ na to ma w zasadzie niewielka już ich rola w zakresie odróżniania homofonów. Nie pojawia się póki co żadna za nie rekompensata, ale duński stød podobno wziął się z tonów (które zresztą przetrwały tu i ówdzie także w Danii).

[Spiritus]

Jak wyraża się dopełnienie dalsze w językach trójdzielnych? Bo chyba Datywem, ale nie jestem pewien.