Pytania różne a rozmaite

[Kazimierz]

An den Tisch - na stół
An dem Tisch - na stole

A nie przy stole? Auf to "na powierzchni poziomej".

Dokładnie, "na stole" to auf dem Tisch, an dem Tisch znaczy "przy stole". An najczęściej znaczy właśnie "przy", w znaczeniu "na" używa się tylko w odniesieniu do powierzchni pioniowych, np. an der Wand "na ścianie".

Czyli w końcu:
Auf dem Tisch - na stole
An dem Tisch - przy stole
An den Tisch - na stół
tak?

Tak.

[Henryk Pruthenia]

Tak.
Przyimki z celownikiem - stateczne położenie, z biernikiem - ruch.

[spitygniew]

Nie, w drugim przykładzie am Tisch, w trzecim - chyba (zasiąść) za stół.

[Kazimierz]

Nie, w drugim przykładzie am Tisch, w trzecim - chyba (zasiąść) za stół.

Am to ściągnięta forma an dem, z tego co wiem obie wersje są prawidłowe. Natomiast w trzecim rzeczywiście powinno być za stół/do stołu. "Na stół" to powinno być auf den Tisch.

[Kazimierz]

Do usunięcia

[Pluur]

Nie, w drugim przykładzie am Tisch, w trzecim - chyba (zasiąść) za stół.

Am to ściągnięta forma an dem, z tego co wiem obie wersje są prawidłowe. Natomiast w trzecim rzeczywiście powinno być za stół/do stołu. "Na stół" to powinno być auf den Tisch.

Ej to w końcu jest jeszcze rozróżnienie między auf den i auf dem? O_o
Auf dem Tisch - na stole
Auf den Tisch - ?
An dem Tisch - przy stole
An den Tisch - ?
Może mi ktoś wszystkie te pary wypisać, albo polecić jakąś xiążkę/stronę z wieloma przykładami?

[spitygniew]

Formy z dem (celownik) oznaczają położenie statyczne, z den (biernik) kierunek ruchu w stronę obiektu. To powszechny ficzer w indoeuropejskich, jest choćby w polskim ;p

[Pluur]

To nie odpowiedź na moje pytanie, ponad to to już było powiedziane.

[rovaniemmi]

Ein Buch liegt auf dem Tisch. — Książka leży na stole.
Ich lege ein Buch auf den Tisch. — Kładę książkę na stole.
Ich sitze an dem (= am) Tisch. — Siedzę przy stole.
Ich setze mich an den Tisch. — Siadam przy stole.

[Obcy]

auf/an dem Tisch

Fajnie już powiedzieliście, ale kilka rzeczy muszę dopowiedzieć.

Po pierwsze musi być am Tisch, kontrakcja jest obowiązkowa, bo inaczej dem zyskuje funkcję zaimka wskazującego.
Po drugie an też używamy, jak coś jest na powierzchni poziomej, ale od spodu, np. Die Lampe hängt an der Decke (lampa wisi na suficie).

[Kazimierz]

auf/an dem Tisch

Fajnie już powiedzieliście, ale kilka rzeczy muszę dopowiedzieć.

Po pierwsze musi być am Tisch, kontrakcja jest obowiązkowa, bo inaczej dem zyskuje funkcję zaimka wskazującego.
Po drugie an też używamy, jak coś jest na powierzchni poziomej, ale od spodu, np. Die Lampe hängt an der Decke (lampa wisi na suficie).

Warto wiedzieć  :-)

[Pluur]

Ein Buch liegt auf dem Tisch. — Książka leży na stole.
Ich lege ein Buch auf den Tisch. — Kładę książkę na stole.
Ich sitze an dem (= am) Tisch. — Siedzę przy stole.
Ich setze mich an den Tisch. — Siadam przy stole.

Dziękuję!

Fajnie już powiedzieliście, ale kilka rzeczy muszę dopowiedzieć.

Po pierwsze musi być am Tisch, kontrakcja jest obowiązkowa, bo inaczej dem zyskuje funkcję zaimka wskazującego.
Po drugie an też używamy, jak coś jest na powierzchni poziomej, ale od spodu, np. Die Lampe hängt an der Decke (lampa wisi na suficie).

Ano racja, fajnie wiedzieć. Dziękuję!

[Kazimierz]

Z Wikipedii:

Przypadek – kategoria gramatyczna, przez którą odmieniają się rzeczowniki, przymiotniki, liczebniki, zaimki, imiesłowy (określane przez to zbiorczym mianem imion), a niekiedy też czasowniki (co w języku polskim nie występuje), będąca odzwierciedleniem ich różnorodnych funkcji.

Na czym może polegać odmiana czasowników przez przypadki??
Jakoś nie mogę sobie tego wyobrazić.

[Ghoster]

Czasowniki mogą się w różnych językach uzgadniać np. nie tylko z podmiotem, ale też z dopełnieniem (arabski), a w językach aktywnych na czasowniku jest oznaczane jak mają być traktowane rzeczowniki (odwrotnie niż w językach przypadkowych, gdzie często rzeczowniki/zaimki do nich pasujące informują o tym, jak je traktować), to chyba najbliższe co można podciągnąć pod takie uproszczenie.

[Kazimierz]

Czasowniki mogą się w różnych językach uzgadniać np. nie tylko z podmiotem, ale też z dopełnieniem (arabski), a w językach aktywnych na czasowniku jest oznaczane jak mają być traktowane rzeczowniki (odwrotnie niż w językach przypadkowych, gdzie często rzeczowniki/zaimki do nich pasujące informują o tym, jak je traktować), to chyba najbliższe co można podciągnąć pod takie uproszczenie.

No dzięki.
Ale można w ogóle coś takiego nazwać przypadkiem?