Retszycki [szkic rekreacyjny; Odprysk]

[Hapana Mtu]

Retszycki to kolejny język ze świata Odprysku. Mówią nim Retszyci zamieszkali we wschodniej Aristacie, na zachodnim wybrzeżu Zatoki Brezji (na mapie pod nr. 24). Nazwy Retszyci i retszycki to egzonimy, sami Retszyci nazywają się Noporami (Нопорик), czyli dosł. Jednogłowymi, gdyż pokutuje wśród nich wyobrażenie, jakoby obcy miewali po kilka głów.

W odróżnieniu od dotychnio powstałych języków Odprysku retszycki ma dość przyjazną fonologię (jeśli tylko zignorzyć obecność /ɡ͡ɣ/), znośną ortografię (jeśli zignorzyć użycie <g> w cyrylicy) i wyjątkowo prostą prostacką morfologię. I to wszystko, co na razie ma. Innymi słowy: nic ciekawego.

Samogłoski
а [a] е [e] и [i] о

Spółgłoski
б [b] п [p] д [d] т [t] г [g] к [k]
ж [ʤ] ч [ʧ] гх [ɰ~ɡ͡ɣ] кх [k͡x]
в [v] ө [f] з [z~ʒ] с [s~ʃ] х

• g [ɰ~ɣ]

р [ɹ~ə] л [l] м [m] н [n] и [j] у [w]

łacinka i greka

[close]

Uwagi do wymowy:
ʒ i ʃ są alofonami z i s w pozycji przed i
ɣ i ɡ͡ɣ spotyka się tylko w nielicznych idiolektach
ɹ bywa realizowane jako ə w kodzie sylaby, np. апор ['apoɹ~'apoə]
sylaba ma model CVCC
akcent pada na pierwszą sylabę
słowa nie zaczynają się od ɹ
historyczne słowa zaczynające się od ɹ dostały protetyczne o, które ignoruje się przy ustalaniu miejsca akcentu, np. орот 'ujście' wymawia się [o'ɹot], bo historycznie brzmiało *рот

W gramatyce język ma dwie liczby (pojedynczą i mnogą), dwa przypadki (mianownik i dopełniacz) i bliżej jeszcze nieokreśloną liczbę innych kategorii gramatycznych.

Co znamienne, w języku retszyckim funkcjonuje kilka końcówek o postaci -ик [ik~jk]. Są to całkowicie różne końcówki, z których każda ma odrębne pochodzenie, i jedynie przypadek sprawił, że wszystkie wyglądają identycznie.

Pierwsze -ик, jakie poznamy, jest wykładnikiem regularnej liczby mnogiej.
апор 'głowa'
апорик 'głowy'
Jak łatwo wywnioskować, istnieje też nieregularna liczba mnoga. Kilka przykładów poniżej.

nieregularna mnoga

[close]

Kolejne -ик tworzy dopełniacz.
апор 'głowa'
апорик 'głowy'
Jeśli dopełniacz i liczba mnoga występują jednocześnie, to oba -ик zjadają się i zostaje tylko jedno.
апорик 'głowy'
апорик 'głów'

-ик jest też sufiksalną postacią 3. os. obu liczb czasownika 'być' w czasie teraźniejszym
апор 'głowa'
апорик 'głowa jest'

Zaś przy odmianie czasowników -ик jest wykładnikiem 3. os. obu liczb w formach czasu teraźniejszego (inne osoby są identyczne z bezokolicznikiem).
оро 'pluć; pluję, plujesz, plujemy, plujecie'
ороик 'pluje, plują'
Oczywiście jest też kilka czasowników nieregularnych, przykłady poniżej.

czasowniki nieregularne

[close]

OK, a teraz zagadka - jakie końcówki z jakiego natlangu zostały sparodiowane w postaci retszyckich -ик?

[Widsið]

Angielskie -s.

[Spiritus]

Nawet nie sparodiowane - raczej dokładnie zerżnięte ;p.
Nawet chciałem o tym gdzieś pisnąć ostatnio na forum, ale doszedłem do wniosku, że jest to za oczywiste.

[Qrczak]

Czym się w ręcznie pisanej cyrylicy różni g od д?

[Hapana Mtu]

Nawet nie sparodiowane - raczej dokładnie zerżnięte ;p.
Nawet chciałem o tym gdzieś pisnąć ostatnio na forum, ale doszedłem do wniosku, że jest to za oczywiste.

Zerżnięte z kilkoma kosmetycznymi zmianami, angielski nie ma m. in. head's jako skrót od head is. Ale fakt, zagadka nie była trudna.
Najpierw kusiło mnie, żeby opublikować tę gramatykę bez komentarza i dopiero, gdy ktoś napisze "OMB, co za nublang, jak można zrzucać tyle funkcji na jeden morfem", z tryumfem stwierdzić, że przecież angielski robi właściwie to samo.
Zresztą to angielskie -s irytowało mnie swoją zbytwielofunkcyjnością już w podstawówce.

Czym się w ręcznie pisanej cyrylicy różni g od д?

Małe д zapisuje się w wersji trójkątnej, tzn. jak Δ.

[Lukas]

Chyba tylko mw retszyckiej cyrylicy. Ja na języku rosyjskim zawżdy uczyłem się ze małe g cyryliczne wyglada bliżej naszego małego pisanego i.

[Hapana Mtu]

Retszycka cyrylica ma po prostu dodatkową literę, która wygląda jak łacińskie g. A że małe pisane cyrylickie д wygląda zazwyczaj jak małe pisane łacińskie g, to Qrczak zadał słuszne pytanie o sposób ich rozróżnienia (który, jak już wyjaśniłem, polega na użyciu jednej z rzadszych wersji zapisu małego pisanego cyrylickiego д w postaci trójkąta). O małym cyrylickim г nikt tu nie mówił, bo z nim nic istotnego się nie dzieje.