Język ikanejski [Ziemlia]

[Henryk Pruthenia]

Język ikanejski to następny język Ziemli. Jest to jeden z języków klasycznych zachodnich rubieży głównego kontynentu Ziemli. Tak, mapy kieeedyś będą, ale nie wiem kiedy, bo póki zdecydowałem się na ich dwukrotne powiększenie w paincie.
Zacznijmy od terenów, gdzie używany był język ikanejski. Ikanowie o to zamieszkiwali dość ciepły obszar wysp, z których główna z nich zwana Erefą (ē-rē-n-ɸe) była czymś wielkością w pół drogi między Cyprem a Kretą. Skąd Ikanowie przybyli na Erefę, nie wiadomo. Wiadomo tylko, że nie są pierwszym żyjącym tam ludem. Wcześniej Erefnę zamieszkiwał inny lud, którego język i kultura w świecie Ziemli pozostały nierozszyfrowane, gdyż używały one pisma hieroglificznego.Po około trzystu latach od podboju omawianego obszaru wysp, ukształtowała się Cywilizacja Ikanejska. Małe państewka tego obszaru zaczęły handlować z co dalszym ośrodkami handlu, dokąd powoli zaczęło przeciekać Hieroglificzne Pismo Ikanejskie i język ikanejski. Ten stan zajął następne sześćset lat. Po tym okresie w wyniku klęsk żywiołowych na kontynencie doszło do ograniczenia wpływów Cywilizacji Ikanejskiej na bardziej lokalną skalę. Na te czasy datuje się także utworzenie sylabariusza ikanejskiego. Choć Ikanowie politycznie stracili bardzo na znaczeniu, w tym okresie rozkwitała nauka i sztuka Ikanejska. Okres ten zakończony został poprzez inwazję ludów Noarskich - zamieszkujących od dawna część okolicznych wysp i wybrzeża kontynentu najbliższe Erefie. Ikanejski jako język codzienny przetrwał pod panowaniem Noarów jeszcze paręset lat. Jako język piśmiennictwa był aktywny jeszcze przez 150 lat na Erefie, w końcu wyparty przez język noarski w tej sferze (który też opiszę), po tym jak na podstawie sylabariusza ikanejskiego powstał alfabet noarski. Ikanejski jako język pisany, a dokładniej różne lokalne wykładnie języka ikanejskiego (w prestiżowym piśmie hieroglificznym) były używane dużo-dużo dłużej i dały podstawę używanym w późniejszych okresach pismom hieroglificznym dużych połaci kontynentu.

Chronologia (rok zero = podbój Erefy)

• -50 Pierwsze grupy Ikanów (póki co pokojowo) przedostają się do Erefy
• -14 Pierwsza wojna Ikanów z Pra-Erefijczykami. Wojna przegrana przez Ikanów
• -9 Druga wojna Ikanów z Pra-Erefijczykami. Ikanowie zdobywają część wysp. Pewne grupki wdzierają się na Erefę
• -2 do 0 Trzeca wojna, całkowite pokonanie Pra-Erefijczyków, zdobycie stolicy, napływ ludności.
• 0-300 Kształtowanie się Cywilizacji Ikanejskiej
• 300-900 Wczesny okres klasyczny. Rozkwit polityczny Ikanów
• 900-1100 Okres Klasyczny
• 1100 Inwazja Noarów
• 1100 - 1250 Okres postklasyczny
• 1600~1700 Ostatnie zapiski w języku ikanejskim w noarskim piśmie alfabetycznym
• 2300 Ostatnie użycie czystych Hieroglifów Ikanejskich

Daty oczywiście są w miarę symboliczne.

Język Ikanejski
Dźwięki
Spółgłoski
n r l
ɴ ʜ
t d k
ɸ s
w j h

Samogłoski

Czyste
i
e o
a

Dyftongi
ei oi
ea ao

Długie
ī*
ē ō

*Samogłoska występująca w ograniczonej liczbie wyrazów.

Budowa Sylaby
Sylaby przyjmują zazwyczaj budowę (S)CV(V)(R)
Możliwy jest rozziew. W końcu sylaby mogą występować dźwięki n r l. Ciekawe są dźwięki w, j, h, które występują TYLKO w nagłosie, z dwoma wyjątkami. Przed spółgłoska w nagłosie może stać jeszcze spółgłoska s lub h.

Morfologia
Występują dwa rodzaje fleksji.

• Fleksja imienna - rzeczowniki, przymiotniki, przysłówki, zaimki, liczebniki
• Fleksja słowna - czasowniki, przysłówki

Fleksja Imienna
Zanim przejdę do fleksji imiennej, najpierw chciałbym omówić budowę ikanejskiego rzeczoniwka/przymiotnika. Otóż składa się on z trzech części:
rdzeń (niesie główne znaczenie) - "końcówka" fleksyjna - coś a la klasyfikator.

Przypadki:
Ergatyw, Absolutyw, Zelażny, Ablatyw (skąd?), Genetyw (czyj?), Datyw (dla kogo? nigdy komu?).

Istnieją cztery deklinacje:

• N-deklinacja: saɸa-n-or woda
• Deklinacja duplikatywna: ne-ne-si matka
• Deklinacja samogłoskowa: tor-a-ke
• Deklinacja długa: waki-tē-or

N-deklinacja

Przypadek	Sg	Pl
Erg	n	na
Abs	sn	sna
Zal	n	na
Abl	e	ena
Gen	nao	nō
Dat	hne	hna

Deklinacja opiera się o infix -n

Deklinacja duplikatywna

Przypadek	Sg	Pl
Erg	ne	nea
Abs	sne	snea
Zal	ne	nea
Abl	nee/nē	nea/nēa
Gen	neo	neō
Dat	ner(i)	nera

Deklinacja opiera się o otwartą część ostatniej sylaby przed końcówką fleksyjną

Deklinacja Samogłoskowa

Przypadek	Sg	Pl
Erg	a	ao
Abs	sa	sao
Zal	ōa	ɸao
Abl	e	ea
Gen	o	aō
Dat	r(i)	ra

Deklinacja opiera się o samogłoskę a.

Deklinacja Długa

Przypadek	Sg	Pl
Erg	tē	tea
Abs	sē	sea
Zal	tei	ei
Abl	tī	tīa
Gen	to	tiō
Dat	tēr(i)	tiēr(i)

Deklinacja opiera się o infix tē.

Zaimek

Zaimek	Erg	Abs	Zal	Abl	G	D
ja	hnei	sne	hnoi	eni	hnoi	henei
ty~on	aoi	soɸi	soi	esi	soɸo	hsoi
ty~ona	oɸi	ō	ōɸi	e'i	oɸo	hoi
my	non	noana	nōn	enene	nōn	hnon
wy~oni	sī	sīna	sō	eī	sō'i	hī
wy~one	ɸī	ɸīna	ɸō	ɸeī	ɸō'i	hediī

Drugi zaimek przyjmuje znaczenie ty przed czasownikiem a on po czasowniku.

Odmiana Słowna
Konjugacja dzieli się na samogłoskową i spółgłoskową.
Odmiana opiera się o rdzeń-fleksja-określnik.

Samogłoskowa:
ɴati-ō-oa  - przebić
ɴati-ō-ɸo  - wbić
ɴati-ō-lo  - odbić

Spółgłoskowa:
jer-ne-ɸo  - mieszkać
jer-ne-a  - żyć
jer-ne-lo  - ożyć

Odmiana:
Czasownik odmienia się poprzez aspekty i osoby, ale nie podmiotowo, a przedmiotowo.

	Aspekt Dokonany	Aspekt Dokonany	Aspekt Niedoknany	Aspekt Niedoknany	Aspek niedokonany przeszły	Aspek niedokonany przeszły
	I os	II i III os	I os	II i III os	I os	II i III os
Samogłoskowa	sōn	sō	ō	ōte	ōn	ōn
Spółgłoskowa	sne	snete	ne	nete	nēn	nēn

Wiem, tu powinien być jakiś tekst z glosami, ale cóż, robię to już drugą godzinę, więc sobie teraz podaruję. Mam do was parę pytań. Jak zrobić ładniejszą tabelkę, w sensie na przykład połączyć parę komórek?  No i, jak to u mnie zawsze, jakie macie wrażenia?

[Henryk Pruthenia]

Parę słów o języku nowoikanejskim.
Otóż język nowoikanejski posiada uproszczoną gramatykę. Jest dalej językiem ergatywnym, ale jest o wiele bardziej regularniejszy. Fonologia oparta jest zazwyczaj o fonologię języka natywnego mówcy. Tak samo odmiana czasownika. Wszystko jest dużo bardziej regularne. Ciekawą cechą jest uregularnienie zaimków i zmniejszenie liczby klasyfikatorów. Większość "użytkowników" języka nowoikanejskiego zna około pięćset znaków (czyli około 300-350 słów), najlepiej wykształceni znają i półtora tysiąca. Gramatyka nie zatraciła wielu swoich cech, głównie dla tego, że popularnym jest znać nowoikanejskie sentencje (a przez to stałe wyrażenia, połączenia znaków, konstrukcje gramatyczne ulegają skostnieniu). Gdyby zliczyć słowa ze wszystkich słówników, może wyszłoby około trzy tysiące słów. Język nowoikanejski, a dokładniej, jego miejscowe wykładnie posiadają oczywiście wiele zapożyczeń z języków tubylczych, słów jak i znaków. Stele nagrobne z krótkim życiorysem i ramami życia wg Kalendarza Ikanejskiego są popularne po dziś dzień wśród wyznawców tzw. Starych Religii Zachodu.

[Henryk Pruthenia]

No i sylabariusz i część podstawowszych znaków hieroglificznych. Pytanie za sto punktów: z jakiego języka zerżnąłem lub przerobiłem część znaków?

[ArturJD]

Japoński to chyba by było zbyt oczywiste?

[Henryk Pruthenia]

Zbyt i niestety,  nie trafiłeś. 

[Todsmer]

Sam język brzmi troszeczkę mykeńsko. Może to z pisma linearnego B?

[Henryk Pruthenia]

Historia tego obszaru rzeczywiście jest wzorowana na historii ichniej cywilizacji. Tak samo sylabariusz, ale znaki pochodzą skądinąd. Otóż zapis pochodzi od uproszczonych hieroglifów egipskich, które poprzemieniałem na zbiór paru kresek, i łączyłem je w różne kombinacje.

[Henryk Pruthenia]

Zastanawiam się nad systemem liczenia  Na pewno nie będą to dziesiątki.  Myślę nad dwunastkowym i jedenastkowym. Co o tym drugim myślicie?  Występuje li coś takiego w natlangach?
Mam też pomysł na liczby, które oparte byłyby na liczenia na palcach. Co wy na to?

[elslovako]

Nie przypominam sobie żadnego języka z systemem jedenastkowym ani też nie jestem w stanie na szybko znaleźć żadnego takiego. Może i byłaby to ciekawostka, ale niesamowicie niepraktyczna -  11 nie dość, że nie ma żadnego przełożenia chociażby na ciało człowieka (tak jak 5/10/20 palców), tak też jest liczbą pierwszą i dzielenie czegokolwiek w tym systemie byłoby mordęgą.

[Obcy]

Ja polecam ze swojej strony również mało praktyczny, ale też niebiorący się z kosmosu system czternastkowy - nie muszę tłumaczyć, skąd się wziął. Zostawił on swoje ślady we właśnie moim odnawianym przeze mnie senderoskim  :-)

[Henryk Pruthenia]

Znaczy się ogólnie system jedenastkowy wyglądałby na liczeniu otwarta dłoń = 1, zgięty palec = 2, zgięte dwa place = 3, cała pięść = 6, cała pięść i jeden zgięty palec = 7 i tak do 11. Choć argument o niedzielności tej liczby rzeczywiście ma ręce i nogi.

Ja polecam ze swojej strony również mało praktyczny, ale też niebiorący się z kosmosu system czternastkowy - nie muszę tłumaczyć, skąd się wziął

No musisz, bo ja akurat nie wiem za czorta
Dwunastkowy zdaje się nawet logiczny, ale czternastkowy, nie za bardzo. jeden to pełna dłoń, a siedem zamknięta?

[Obcy]

No to mówię, że nielogiczny, dwunastkowy byłby najlepszy. Nawet lepszy niż dziesiątkowy, bo 12 dzieli się przez 1,2,3,4,6 i 12, a dziesiątkowy tylko przez 1,2,5,10. Aż dwa dzielniki więcej ma 12!

Poza tym ile mamy widocznych kości w palcach jednej dłoni? 14!
Senderoszanie dawno temu pokazywali liczby, pokazując po kolei na kości palców - od górnej kości małego po dolną kość kciuka.

[Henryk Pruthenia]

Dziwny taki sposób.  Jak po mnie przekombinowany.

[Todsmer]

Akurat system dwunastkowy pochodzi właśnie od liczenia na kościach palców. Jesteś w stanie policzyć jedną dłonią do 12. Podejrzewam, że system 60-tkowy pochodzi właśnie od liczenia dwunastek na jednej ręce i pokazywaniu liczby tych dwunastek na drugiej.

Zresztą system sześćdziesiątkowy jest najlepszy dla systemów monetarnych. Można dzielić przez 2, 3, 4, 5, 6, 10 itd.

[matriksoft]

Moja ulubiona sylaba.