No to czas na deklinacyę!
Fajerwerków nie ma, bo to standardowa odmiana prasłowiańska. Jedyne co, to zebrana do kupy i przeanalizowana pod każdym kątem.
Tak - na dzisiaj rzeczownik.
Deklinacja I1, temat na -o-, вьлкъ (wilk):Deklinacya wszech męzkich na -ъ oprócz paru w deklinacyi II.
Deklinacja I2, temat na -jo-, кон҄ь (koń):Deklinacya produktywna - tu lądują wsze męzkie na -ь, prócz paru wymienionych przy deklinacyi IV
1.
Z deklinacji I
2 trochę się wyróżniają rzeczowniki zakończone na -ьць za sprawą wołacza na -ьчє zamiast oczekiwanego *-ьцѹ:
Deklinacja II, temat na -u-, съıнъ (syn):Deklinacya nieproduktywna. Zachowawsze się u-tematy to:
съıнъ (syn),
волъ (wół),
вьрхъ (wierzch, górna część),
мєдъ (miód),
полъ (pół; płeć), лєдъ (lód), дългъ (dług), дѫбъ (dąb), носъ (nos), търгъ (targ), домъ (dom), бєргъ (brzeg).
Deklinacja IV1, temat na -i-, гость (gość):Deklinacya również nieproduktywna. Zachowawsze się męzkie i-tematy to: голѫбь (gołąb), ѥжь (jeż), господь (pan), лосось (łosoś), мєдвѣдь (niedźwiedź), ногъть (paznokieć), огн҄ь (ogień), олбѫдь (łabędź), пѫть (droga), звѣрь (źwierzę), ръıсь (ryś), зѧть (zięć), ѫгль (węgiel), ѫгор҄ь (węgorz), ѫпъıрь (wąpierz).
Deklinacja V2, temat na -en-, камъı (kamień):Deklinacya oczywiście nieproduktywna. Zawierają się w niej: камъı (kamień), коръı (korzeń), полмъı (płomień), сьрхъı (dop. сьршєнє) (szerszeń), стрѹмъı (strumień), грєбъı (grzebień), рємъı (rzemyk), крємъı (krzemień), ѩчьмъı (jęczmień).
Podobną odmianę wykazują jeszcze dwa rzeczowniki - дьнь (dzień) i ѥлєнь (jeleń)
Jedyna różnica jest jak widać w końcówce -нь w mianowniku zamiast -ъı.
Pewne anomalje w odmienie wykazuje też олкъть (łokieć), jeszcze jedna pozostałość odmiany spółgłoskowej
Oraz liczebnik dziesięć (dwie alternatywne formie w mianowniku):
Deklinacja I1, temat na -o-, лѣто (lato):Powszechna deklinacya dla nijakich.
Deklinacja I2, temat na -jo-, полѥ (pole):Powszechna deklinacya dla nijakich miękkotematowych.
Deklinacja V2, temat na -en-, имѧ (imię):Nieprodyktywna; parę rzeczowników: имѧ (imię), сѣмѧ (nasiono), знамѧ (znamię), вєрмѧ (czas), бєрмѧ (brzemię, ciężar), плємѧ (plemię), стрємѧ (strzemię), въıмѧ (wymię).
Deklinacja V4, temat na -ent-, тєлѧ (cielę):Deklinacya produktywna za sprawą przyrostka zdrobniającego
-ѧ (jak i po polsku
źrebię,
kocię,
foczę...)
Deklinacja V5, temat na -es-, слово (słowo):Rzeczowniki tej deklinacyi: дєрво (drzewo), коло (koło), чѹдо (czudo), лицє (dop. ли
чєсє) (lico), нєбо (niebo), слово (słowo), тѣло (ciało)
Deklinacja III1, temat na -ā-, жєна (żona; kobieta):Normalny żeński a-temat. Końcówka mianownika mnożyny -асъ jest tradycyjna i nieco archaiczna, alternatywną końcówką jest -ахъ.
Deklinacja III2, temat na -jā-, дѹша (dusza):To co wyżej tylko miękkie.
Deklinacja III3, temat na -ī-, богъıни (bogini):Poza przyrostkiem -ъıни (-yni) deklinacja nieproduktywna, ale zawiera także свѧтъıни (świątynia), пѹстъıни (pustynia), ꙗскъıни (jaskinia), олди (łódź), олни (łania), тъıсѧти (tysiąc; forma alternatywna: тъıсѫти).
Deklinacja IV2, temat na -i-, кость (kość):Żeńskie tematy na -ь, całkiem produktywne.
Deklinacja V1a, temat na -ū-, кръı (krew):Nieproduktywna. Pozostały: ꙗзъбѹкъı (abecadło), бръı (brew), бѹкъı (litera), цьркъı (kościół; cerkiew), мъркъı (marchew), любъı (miłość), кръı (krew), свєкръı (świekra).
Deklinacja V1b, temat na -jū-, бъчи (beczka):Rzadka odmiana poprzedniej. Pozostały: бъчи (beczka), гѫжи (tłum, gąszcz), лъıжи (narty), крѹши (gruszka).
Deklinacja V3, temat na -er-, мати (mać, matka):Dwa rzeczowniki - мати (dop. матєрє) i дъћи (dop. дъћєрє).
Oczywiście mamy takie rzeczowniki jak
sługa, ale tu końcówki są identyczne jak przy
żenie.
Ale byłoby nudno, gdyby to było wszystko. Dlatego:
1. Końcówka -тєл҄ь (-ciel) na przykładzie przyjaciela:
W liczbie mnogiej rzeczownik przechodzi z jo-tematu do o-tematu.
2. Końcówka -ар҄ь (-arz) na przykładzie rybaka:
To samo co przy przyjacielu - jo-temat przechodzi w o-temat
3. Końcówka инъ (-in) na przykładzie Słowianina:
We wszystkich liczbach zachowuje się jak o-temat, ale w liczbie mnogiej wypada -in-.
Rzeczowniki nieregularne:a) чєловѣкъ - чєловѣка - людьѥ
W liczbie pojedynczej i podwójnej męzki o-temat
чєловѣкъ, w liczbie mnogiej męzki i-temat
людьѥ.
b) годъ - лѣтѣ - лѣта
W liczbie pojedynczej męzki o-temat
годъ, w liczbie podwójnej i mnogiej nijaki o-temat
лѣта.
c) око - очи - очєса
W liczbie pojedynczej i mnogiej nijaki es-temat око (dop. очєсє), w liczbie podwójnej nijaki jo-temat очи (очѹ, очєма).
d) ѹхо - ѹши - ѹшєса
W liczbie pojedynczej i mnogiej nijaki es-temat ѹхо (dop. ѹшєсє), w liczbie podwójnej nijaki jo-temat ѹши (ѹшѹ, ѹшєма).
EDIT: poprawich
