Język kv

[Kazimierz]

Język kv, czyli obecnie kotsowiski, jednak jestem bardziej przyzwyczajony do skrótu, niż do nazwy, która potrafiła zmieniać się prawie codziennie.
W tym wątku zamierzam przedstawić nie tylko gramatykę swojego pierwszego conlangu, ale również historię jego tworzenia i związane z nim ciekawostki.
Tworzę kotsowiski od tak dawna, że nawet nie pamiętam kiedy tak naprawdę wpadłem na pomysł posiadania swojego własnego języka. Jego nooblangowatość wynika z przyjętej na początku metody jego tworzenia. Otóż zaczynałem od polskich zarówno słownictwa, jak i gramatyki, których elementy miały być stopniowo zastępowane przez aprioryczne. Pamiętam, że wtedy prawie każde nowo wymyślane słowo zawierało zbitkę "tl"; pewnie wynikało to z inspiracji azteckim. Do dzisiaj zachowało się kilka słów z tamtych czasów, np. tla - szmata. Później, kiedy dowiedziałem się o istnieniu PIE, ubzdurałem sobie, że mój język jest indoeuropejski, w dodatku kentumowy i zacząłem tworzyć słowa poddając PIE i języki indoeuropejskie różnym przemianom. Ten etap językotwórstwa mam już za sobą, obecnie staram się eliminować wszystkie słowa, które nawet na pierwszy rzut oka wyglądają na indoeuropejskie (oprócz jawnych zapożyczeń). Te bardziej zakamuflowane zostawiam. I tutaj dam małą zagadkę. Czy ktoś jest w stanie odgadnąć co oznaczają i z jakich języków pochodzą następujące słowa: cab, zem i cerod?
 Ok. 2011 roku, kiedy zacząłem zapominać niektóre słowa, podjąłem decyzję o zapisywaniu swojego języka. Brałem pod uwagę różne możliwości - cyrylica, łacinka i swój własny alfabet. W końcu zdecydowałem się na to trzecie, jednak wtedy pojawił się problem zapisu wymowy tego języka i nie chodzi mi tu o IPĘ (tak btw jak to się prawidłowo odmienia?), którą wprawdzie znałem, ale jej nie lubiłem, lecz o transkrypcję. Początkowo używałem w tym celu zapisu jak najbardziej zgodnego z polską ortografią, lecz kiedy fonetyka języka zaczęła odjeżdżać, to rozwiązanie okazało się niewystarczającym. Mimo to używam go do dziś do zapisu nazw geograficznych, np. Tożetos, Wałderg. Później przerzuciłem się na tak zwaną transkrypcję międzynarodową. Jest ona wzorowana na ortografii polskiej, jednak nie używa diakrytyków. Następnie używałem drugiej wersji tej transkrypcji, która zawiera "czeskie znaczki". Obecnie myślę o przejściu na cyrylicę.
cdn.

[Henryk Pruthenia]

Koń, ?, serce?
Ciekaw jeśm tej cyrylicy i fonologii.

[Kazimierz]

Koń, ?, serce?

Pudło. Koń to vik/вік, a serce to čerdo/чердо. Dokładam briva, tenč i vinc. Czyli nie jest aż tak źle jak myślałem :-)

Ciekaw jeśm tej cyrylicy i fonologii.

Wszystko w swoim czasie. Cyrylica jest wzorowana na tym, ale istnieje też rosyjska transkrypcja. Fonologia podobna słowiańskim.

[Kazimierz]

Zapis i wymowa

Opis gramatyki języka kotsowiskiego rozpoczynam od przedstawienia głównych jego sposobów zapisu oraz wymowy. Kotsowiski jest bardzo zróżnicowany dialektalnie. Wśród jego użytkowników występuje kilka wersji wymowy tego samego fonemu, przez co mogą oni mieć problem z rozróżnianiem dźwięków innych języków. Wymowa q jako [x], a r jako [ʁ] lub [ʀ] jest charakterystyczna dla zachodniej odmiany używanej w Wałdergu, przez co brzmi ona dla mieszkańców Tożeca jak charczenie. Ludzie niezaznajomieni z innymi dialektami mogą mieć problemy z ich zrozumieniem. Fonem /w/ występuje tylko w zapożyczeniach.

Objaśnienie skrótów użytych w tabelach
trb. międz.- transkrypcja międzynarodowa
międz. 2 - transkrypcja międzynarodowa, wersja bez diakrytyków
cyr - cyrylica kotsowiska
pl, en, de, ru - transkrypcje narodowe, odpowiednio: polska, angielska, niemiecka i rosyjska

Uwagi do transkrypcji:
Używane przeze mnie są/były tylko transkrypcje międzynarodowe, cyrylica i transkrypcja polska, pozostałe dodałem raczej w charakterze ciekawostki.
W transkrypcji polskiej zmiękczenia są zapisywane zgodnie z ortografią, podobnie w rosyjskiej; w angielskiej i niemieckiej przed i i w wygłosie opuszcza się y/j.

Spółgłoski twarde

[table=1]

fonem	faktyczna wymowa	trb. międz.	międz. 2	cyr	pl	en	de	ru
/p/	[p]	p	p	п	p	p	p	п
/b/	[b]	b	b	б	b	b	b	б
/f/	[f]	f	f	ф	f	f	f	ф
/v/	[v]	v	v	в	w	v	w	в
/t/	[t̪]	t	t	т	t	t	t	т
/d/	[d̪]	d	d	д	d	d	d	д
/s/	[s̪]	s	s	с	s	s	ss, ß	с
/z/	[z̪]	z	z	з	z	z	s	з
/k/	[k]	k	k	к	k	k	k	к
/g/	[g]	g	g	г	g	g	g	г
/x/	[x], [h], [χ]	h	h	х	h	h	h	х
/ɣ/	[ɣ], [ɰ], [ɦ], [x]	q	q	ҕ	gh	q	gh	гх
/m/	[m], [ɱ]	m	m	м	m	m	m	м
/n/	[n̪], [ŋ], [ɰ̃]	n	n	н	n	n	n	н
/l/	[l], [ɫ], [ʟ]	l	l	л	ł	l	l	л
/r/	[r], [ɾ], [ʁ], [ʀ]	r	r	р	r	r	r	р
/w/	[w]	u	u	у	u	u	u	у

Spółgłoski stwardniałe

[table=1]

fonem	faktyczna wymowa	trb. międz.	międz. 2	cyr	pl	en	de	ru
/t͡s/	[t͡s̪]	c	c	ц	c	ts	z	ц
/d͡z/	[d͡z̪]	x	x	ѕ	dz	dz	ds	дз
/t͡ʃ/	[t͡ʃ], [ʈ͡ʂ]	č	cz	ч	cz	ch	tsch	ч
/d͡ʒ/	[d͡ʒ], [ɖ͡ʐ]	đ	xz	џ	dż	j	dsch	дж
/ʃ/	[ʃ], [ʂ]	š	sz	ш	sz	sh	sch	ш
/ʒ/	[ʒ], [ʐ]	ž	qz	ж	ż	zh	zch	ж

Spółgłoski miękkie

[table=1]

fonem	faktyczna wymowa	trb. międz.	międz. 2	cyr	pl	en	de	ru
/pʲ/	[pʲ]	pʹ	pʹ	пь	pʹ	py	pj	пь
/bʲ/	[bʲ]	bʹ	bʹ	бь	bʹ	by	bj	бь
/fʲ/	[fʲ], [ɸʲ]	fʹ	fʹ	фь	fʹ	fy	fj	фь
/vʲ/	[vʲ]	vʹ	vʹ	вь	wʹ	vy	wj	вь
/tʲ/	[t̪ʲ]	tʹ	tʹ	ть	tʹ	ty	tj	ть
/dʲ/	[d̪ʲ]	dʹ	dʹ	дь	dʹ	dy	dj	дь
/sʲ/	[s̪ʲ], [ɕ]	sʹ	sʹ	сь	ś	sy	ssj, ßj	сь
/zʲ/	[z̪ʲ], [ʑ]	zʹ	zʹ	зь	ź	zy	sj	зь
/kʲ/	[kʲ],[c]	kʹ	kʹ	кь	kʹ	ky	kj	кь
/gʲ/	[gʲ], [ɟ]	gʹ	gʹ	гь	gʹ	gy	gj	гь
/xʲ/	[xʲ], [ç]	hʹ	hʹ	хь	hʹ	hy	hj	хь
/ɣʲ/	[ɣʲ], [ʝ]	qʹ	qʹ	ҕь	ghʹ	qy	ghj	гхь
/mʲ/	[mʲ]	mʹ	mʹ	мь	mʹ	my	mj	мь
/nʲ/	[n̪ʲ], [ɲ]	nʹ	nʹ	нь	ń	ny	nj	нь
/lʲ/	[lʲ], [ʎ], [ɮʲ], [l]	lʹ	lʹ	ль	l	ly	lj	ль
/rʲ/	[rʲ], [r̝], [r̝ʲ], [ʑ]	rʹ	rʹ	рь	rʹ	ry	rj	рь
/j/	[j]	j	j	ј	j	y	j	й
/t͡sʲ/	[t͡s̪ʲ], [t͡ɕ]	cʹ	cʹ	ць	ć	tsy	zj	ць
/d͡zʲ/	[d͡z̪ʲ]	xʹ	xʹ	ѕь	dź	dzy	dsj	дзь
/t͡ʃʲ/	[t͡ʃʲ], [t͡ɕ]	čʹ	czʹ	чь	czʹ	chy	tschj	чь
/d͡ʒʲ/	[d͡ʒʲ], [d͡ʑ]	đʹ	xzʹ	џь	dżʹ	jy	dschj	джь
/ʃʲ/	[ʃʲ], [ɕ]	šʹ	szʹ	шь	szʹ	shy	schj	шь
/ʒʲ/	[ʒʲ], [ʑ]	žʹ	qzʹ	жь	żʹ	zhy	zchj	жь

Samogłoski

[table=1]

fonem	faktyczna wymowa	trb. międz.	międz. 2	cyr	pl	en	de	ru
/a/	[a], [ɑ], [ɐ]	a	a	а	a	a	a	а
/ɔ/	[ɔ], [о]	o	o	о	o	o	o	о
/ɛ/	[ɛ], [e]	e	e	е	e	e	e	э
/i/	[i], [ɪ]	i	i	і	i	i	i	и
/ɘ/	[ɘ], [ɯ], [ɨ]	y	y	и	y	y	y	ы
/u/	[u], [ʊ]	u	u	у	u	u	u	у

Zapis samogłosek występujących w wyrazach obcych

[table=1]

fonem	faktyczna wymowa	trb. międz.	międz. 2	cyr	pl	en	de	ru
/iu/	[y], [ʏ]	iu	iu	іу	ü	iu	ü	ю
/ɔɛ/	[œ], [ɶ], [ɤ]	oe	oe	ое	ö	oe	ö	ё

Akcent

Akcent w słowach rodzimych jest inicjalny i stały pod względem morfologicznym i pozostaje na tej samej sylabie po dodaniu przyrostka lub przedrostka. Jeśli jednak słowo ma 4 lub więcej sylab, to akcent poboczny pada na pierwszą z nich, a główny na przedostatnią. W zapożyczeniach pozostawia się zazwyczaj akcent oryginalny.

Asymilacje pod względem dźwięczności

Występuje tylko udźwięcznienie/postępowe, czyli np. słowo квота "kwota" będzie wymawiane najprawdopodobniej jako [ˈgvɔta]. Spółgłoski dźwięczne w wygłosie absolutnym tracą dźwięczność, a w sąsiedztwie innych wyrazów zależy to od nagłosu następnego słowa, przed samogłoskami asymilacje nie występują. Te upodobnienia nie są obowiązkowe, więc nie są zaznaczane w zapisie fonemicznym.
cdn.

[Kazimierz]

Jak wam się podoba fonologia? Może ta zbytnia dowolność wymowy przeraża, ale mieszkańcy Kotsowiszczji są bardzo przywiązani do swojich miejscowych odmian języka i nie przyjmują jednej, wspólnej jego wersji. Niebawem może przedstawie pismo kotsowiskie.

[Caraig]

Ten język na pewno jest a priori?

[Kazimierz]

Ten język na pewno jest a priori?

W swoich założeniach jest a priori, jednak wykazuje tak duże wpływy języków indoeuropejskich, że wygląda na a posteriori. Po prostu nóblang, który przechodzi reformy, aby nie był aż tak nóbski. Jestem zbyt do niego przywiązany, żeby go porzucić.

[Obcy]

W swoich założeniach jest a priori, jednak wykazuje tak duże wpływy języków indoeuropejskich, że wygląda na a posteriori. Po prostu nóblang, który przechodzi reformy, aby nie był aż tak nóbski. Jestem zbyt do niego przywiązany, żeby go porzucić.

Jak zobaczymy przykładowy tekst, to się okaże. Jeden mój aprioryk też jest dość podobny do języków bałtyckich i słowiańskich (zwłaszcza pod względem gramatyki, prozodii i fonetyki), ale podstawowe słownictwo (poza niektórymi liczebnikami) i słowotwórstwo już się nieco różni od języków indoeuropejskich.

[Todsmer]

Mamy tu już jeden aprioryk ze słownictwem niemal w całości indoeuropejskim, nie widzę problemu. Ważne, żeby były to naturalistyczne wpływy natlangów na aprioryczny rdzeń.

[Kazimierz]

Mamy tu już jeden aprioryk ze słownictwem niemal w całości indoeuropejskim, nie widzę problemu. Ważne, żeby były to naturalistyczne wpływy natlangów na aprioryczny rdzeń.

Zapożyczenia z języków indoeuropejskich są w historii języka raczej nowe (ponad 6000 lat w odizolowaniu od Ziemi zrobiło swoje ). A zapożyczenia ukryte, to zupełnie inna sprawa, te bardziej widoczne usuwam, waham się jednak przed usuwaniem tych starszych, do których się już przyzwyczaiłem.

A oto przykładowy tekst:

 łacinka:

Paza e viki

Paza nemabeci šarans derčiva vikins dorons cengins derecins — cengarons gordons, tisonons aštru nešecins. Paza vikif vočeva: Čerdo pas jegady set, kaza pa derči tisonons vikins vorazacins. Viki vočevaj: Soš, pazo, čerdo mus jegady set derčil: tison, mos šarans pazaf sgavi na teplyf berasof — a paze šarans ne mabaj. Tons besešil, paza s đatros beđertava.

Niby-glossa, dosłowne tłumaczenie:

Owca i konie

Owca niemająca wełny ujrzała konie(B.) wóz(B.) ciężki(B.) wiozące(B.) - ciężar(B.) wielki(B.), człowieka(B.) szybko niosące(B.). Owca koniom zawołała: Serce mnie(D.) przestraszone jest, kiedy widzę człowieka(B.) konie(B.) poganiającego(B.). Konie zawołały: Słuchaj, owco, serce nas(D., ekskluzywne) przestraszone jest ujrzawszy: człowiek, pan wełnę owcom ścina: sobie na ciepłą(C.) odzież(C.) — a owce wełny(B.) nie mają. To usłyszawszy owca z pola(D.) uciekła.

Język jest aglutynacyjny, przekształcający się we fleksyjny, co widać m.in. po końcówce biernika i dopełniacza. Celownik w połączeniu z przyimkiem oznacza ruch w kierunku obiektu (allatyw). Funkcję miejscownika pełni mianownik. Zaimki osobowe w dopełniaczu zastąpiły zaimki dzierżawcze. Ale gramatykę opiszę później, dzisiaj już nie zdążę.
EDIT: Zapomniałem o kluzywności.

[Todsmer]

Gigantyczna ilość zapożyczeń.

[Kazimierz]

Gigantyczna ilość zapożyczeń.

Gdzie? Jest kilka zapożyczeń, ale gigantyczna ilość? Ja nie wiem, może zapożyczam nieświadomie.

[Todsmer]

Paza nemabeci šarans derčiva vikins dorons cengins derecins — cengarons gordons, tisonons aštru nešecins. Paza vikif vočeva: Čerdo pas jegady set, kaza pa derči tisonons vikins vorazacins. Viki vočevaj: Soš, pazo, čerdo mus jegady set derčil: tison, mos šarans pazaf sgavi na teplyf berasof — a paze šarans ne mabaj. Tons besešil, paza s đatros beđertava.

Niektórych nie zaznaczałem, ale również podejrzewam. Kilka z tych zaznaczonych to również moje podejrzenia.

[Kazimierz]

To jest tylko obecna wersja, język ciągle się zmienia, część to rzeczywiście z polskiego ściągnięte rzeczy (szczególnie przyimki) przeznaczone do usunięcia, ale innych będę bronił.
čerdo może być starym zapożyczeniem z jakiegoś nostratycznego co po przemianach fonetycznych tak wygląda, albo po prostu przypadek. Ne tak samo. Nie wiem co jest nie tak w vočevaj i mabaj

[Obcy]

Niemal cała gramatyka zerżnięta z indoeuropejskich: 3.os.lp.przeszł. -va (słowiańskie -ał/-ił, może też łacina), C.lm. -f (łacińskie -bus), imiesłów czynny -ci (słowiańskie -ący), imiesłów uprzedni -l (słowiańskie -ł), B.lm. -ns (praindoeur. -ons), D.lp. -s (praindoeur. -s), W.lp. -o (słowiańskie -o), M.lm. -e lub -i (słowiańskie -e lub -i) + 3.os.lm. -j (esperanckie -j). Nie mówiąc o zapożyczaniu w sposób skandaliczny spójników i przyimków.

Poza tym nawet więcej wyrazów podejrzewam o zapożyczenia:
sgavi - rdzeń nawiązuje do golenia i przymiotnika goły
gordons - ewidentny związek z hiszpańskim gordo (otyły, tęgi)
dorons - bardzo mi się kojarzy z dorożką
berasof - musi być powiązane z ubierać się
viki - przesuwka semantyczna z "wilków" na "konie", nie ma bata

I wyjaśnienia:
vočevaj - związek z włoskim voce (głos)
mabaj - związek z mam