Przypadki...

[Pluur]

Witam to mój pierwszy prawdziwy post, i mam pytanie, bo dawno temu zapoznałem się z odmianą rzeczownika języka fińskiego i estońskiego, postanowiłem teraz do tego powrócić, ale nurtuje mnie dalej jedna sprawa; otóż mamy przypadki (przykład fiński):
-gramatyczne (nominatiivi, genetiivi, akkusatiivi, partiviivi)
-abstrakcyjne (essivi, translatiivi)
-marginalne (abessiivi, instruktiivi, komitatiivi)
i teraz
-lokalizacji wewntęrznej (inessiivi, elatiivi, illatiivi) i zewnętrznej (adessiivi, ablatiivii, allatiivi)
I tutaj podam przykłady:
inessiivi; w domu
elatiivi; z domu
illatiivi; do domu
adessiivi; na domu
ablatiivii; z domu (z powierzchni)
allatiivi; na dom
To rozumię (chyba dobrze ), ale jeśli Finowi zachce się powiedzieć, np: przed domem, albo za domem? To czego użyją?

[Feles]

Wtedy używasz poimków (działają jak przyimki, tylko stoją po rzeczowniku), rzeczownik jest w dopełniaczu:

talon edessä
talo -n edessä
dom -DOP przed
"przed domem"

talon takana
talo -n takana
dom -DOP za
"za domem"

I nie byłoby w tym nic dziwnego, ale poimki w fińskim zachowują się trochę jak rzeczowniki.
Po pierwsze, rzeczownik w dopełniaczu można zastąpić końcówką dzierżawczą:

edessäni
edessä -ni
przed -ja.DZ
"przede mną"

takanani
takana -ni
za -ja.DZ
"za mną"

Po drugie, czasem same mogą się odmieniać.
edessä samo jest formą inessywu, ale ma kilka odpowiedników w innych przypadkach:
in. (talon) edessä "przed (domem)"
il. (talon) eteen "przed (dom)"
el. (talon) edestä "sprzed (domu)"

takana podobnie, ale ten jest essywem:
es. (talon) takana "za (domem)"
tr. (talon) taakse "za (dom)"
par. (talon) takaa "zza (domu)"

[Pluur]

AAAAAAAAAAAAAAAAAAAha!

A jest możliwość zastępowania przypadków lokalizacji jakimiś poimkami?
Dzięki bardzo za wytłumaczenie!

[Feles]

Teoretycznie dałoby się może to jakoś zastąpić, ale wtedy i tak przypadek jest na poimku.
ad. (talon) sisällä "wewnątrz (domu)"
al. (talon) sisälle "do wnętrza (domu)"
abl. (talon) sisältä "z wnętrza (domu)"

[Ghoster]

[...........]

[Pluur]

Chyba już na prawdę zaczynam kumać o co łazi z tymi ’wieloprzypadkowymi’ językami xD (oczywiście nie wszystkimi, ale przynajmniej ugrofińskimi)

[varpho :Ɔ(X)И4M:]

Teoretycznie dałoby się może to jakoś zastąpić, ale wtedy i tak przypadek jest na poimku.

tak, zresztą np. w estońskim można regularnie używać poimków [będących zresztą historycznie rzeczownikami, stąd ta ich rzeczownikowatość, którą wcześniej zauważyłeś] zamiast przypadków lokalnych, np. zamiast laual 'na stole' mawia się laua peal z poimkiem oznaczającym dosłownie "na głowie" [a stół jest w genitywie]. nie jestem tylko do końca pewien, której formy używa się częściej i jaka jest tendencja, ale podejrzewam, że coraz częściej używa się form poimkowych.