OK, przepraszam za zwłokę, ale miałem w tym tygodniu trzy egzaminy pod rząd i nie myślałem, że będę się tyle uczył. Tak czy owak, przedstawiam zmiany.
Zmiany fonetycznea) samogłoskowe
i:, y > i;
y > i;
‘e > i; e > ə;
‘ɤ > u; ɤ > ə;
‘o > u; o > ə;
æ > a;
ucieczka akcentu z ə do przodu; pozostałe ə́ > a
przesunięcia akcentowe w związku ze zmianami morfologicznymi
unikanie hiatusu (wstawne w > v, j; analogie) – międzywyrazowo nie jest fonologiczne
b) spółgłoskowe
Cʷ > Cv, W[=wargówka]v > W; C[bezdźw.]v > Cf;
ɟ, ʝ, ɲ > j;
Cji > Ci, #ji > i; Cji > C ə, #ə > ə;
l > ɾ;
w > v;
dz > z;
elizja bezdźwięcznych na końcu wyrazu;
rotacyzm bezdźwięcznych między samogłoskami (w końcówkach fleksyjnych pojawia się przez analogię)
Skrót zmian morfologicznych- zanik kategorii określoności rzeczownika;
- wypracowanie trzech klas rzeczownikowych - osobowych, żywotnych i nieżywotnych - które po radykalnym uproszczeniu fonologii pozwalają łatwiej orientować się w stosunkach składniowych;
- zanik odmiany czasownika przez osoby - powrót do oznaczania podmiotu zaimkiem osobowym;
- wykształcenie systemu dwóch czasów z wyraźnie oznaczanym czasem przeszłym;
- zanik kategorii aspektu;
- degradacja trybu rozkazującego i przypuszczającego do kategorii oznaczanej partykułą;
Skrót zmian składniowych- zanik partykuły pytajnej - oznaczanie pytań rosnącą intonacją na czasowniku kończącym zdanie;
- nowe spójniki zdaniowe: sfəm – wyznacznik zd. temporalnego (*us + fem), sə – wyznacznik zd. przyczynowego (*us + we);
Nowy system fonologicznyi - u
ə
a
f v m
t d ɾ n
s z ʃ ʒ
c j
k g
[ɾ zapisywane dalej jako r]
Deklinacja rzeczownikaI klasa – osoby [etym. zaimek 3. sg. "i"]
sg.
N. -j / -i
G. -jaj
D. -jaj
A. -raj
pl.
N. -(ə)ri
G. -(ə)jari
D. -(ə)jari
A. -(ə)raj
II klasa – byty poruszające się, a nie-osoby [etym. PSek. wyznacznik nieokreśloności „minę”]
sg.
N. -(ə)m
G. -jam
D. -jam
A. -ram
pl.
N. -(ə)m
G. -(ə)jam
D. -(ə)jam
A. -(ə)ram
III klasa – byty nieruchome [etym.: wyznacznik określoności „r”]
sg.
N. -(ə)r
G. -jar
D. -jar
A. -rar
pl.
N. -jər
G. -jər
D. -jər
A. -(ə)rar
Deklinacja zaimków 1. os. 2. os. 3 os.
N. sg. mu ri i
G. sg. muj rij ij
D. sg. muj rij ij
A. sg. murə rirə irə
N. pl. bu trə nə
G. pl. buj traj naj
D. pl. bu tra na
A. pl. burə trarə narə
[zaimek 3. os. + m = zaimek wskazujący dalszy; odnosi się do przedmiotów położonych dalej, a gdy może odnosić się do dwóch spośród członów zdania nadrzędnego, odnosi się do dopełnienia – podczas gdy zaimek wskazujący bliższy – do podmiotu]
Koniugacja czasownikaa) czas teraźniejszy:
temat niezmodyfikowany (+ zanik odmiany przez osoby – oznaczanie podmiotu zaimkiem osobowym)
b) czas przeszły:
zasadniczo temat przeszły l. pojedynczej = ac + temat teraźniejszy, ale zachodzą asymilacje:
ac + (W[=wargówka], n) > ajW; *acn > ajn
*acd > act;
*ac(s, z, ʃ, ʒ) > aʃ;
*acc, *acj, *ack, *acg > ac
zasadniczo temat przeszły l. mnogiej = cir + temat teraźniejszy, ale zachodzą asymilacje:
cir + ʃ, ʒ, c, j > ciʒ;
cir + [bezdźwięczna] > cir + [dźwięczna]
c) partykuły modalne, stawiane przed czasownikiem w cz. teraźniejszym:
przypuszczająca – us
rozkazująca – ər
Słowotwórstwo: -ud- przymiotnik
Składniaki – wyznacznik zd. podrzędnego podmiotowego
vu – wyznacznik zd. podrzędnego dopełnieniowego
sfəm – wyznacznik zd. temporalnego (etym.: us + fem)
sə – wyznacznik zd. przyczynowego (etym.: us + we)
zən – wyznacznik zd. celowego (etym.: us + dzjəne)
Fúm búmajaj áʃi ʃíjij várud, zən kúkfad vúmrar síb i tfú, sə ím sínva pírma ajví. Sfəm nvúrvaj actajá, síruram i ajpúva, vú ájfə, sájb im ʃí. Sfəm áʒəmtfa ʃəjíj várud, ajmámurə sírum írə, zən nábirrər sib páradjaj im zári. Fúm búma múkfajar aʃkíkfa síru u írəm i aʃín. Gvú pínə vúrərə?
- Ijə́ri búnvarar múj rí acíri?
- U sáb írə ajnáj?
- Sfəm mu uzjákfal, rírə tusfəkfá!
Kfúnvad mu tujákfal. Múrə rí mámurə, zən vímad púnjajərar ríj vútfa? Mínarar síb ríj əríbava!
