Taʎtul
Tajtulski
by Spiritus
Krótka przedmowaChciałbym powiedzieć, że język tajtulski jest moim do tej pory najlepiej opracowanym conlangiem. Może nie ślęczałem nad nim godzinami, ale myślę że się postarałem. Gramatyka jest już niemalże gotowa, jednak słownictwo jest nadal w powijakach, aczkolwiek z samej gramatyki jestem całkiem zadowolony.
Krótka notka historyczna i podstawowe informacjeJęzyk tajtulski jest językiem aglutynacyjnym. Główną inspiracją był dla mnie język fiński, aczkolwiek język jest aprioryczny i myślę że zatrze te podobieństwa. Szyk zdania to VOS (verb, object, subject - orzeczenie, dopełnienie, podmiot). Niewielkie swe wpływy miał tu także Szangryjski, ale to już naprawdę niewielkie. W języku występuje 12 przypadków.
Ogólnie język jest izolowany. Jedyną naleciałością ze świata zewnętrznego, było przyjęcie alfabetu łacińskiego, za sprawą nieudanych wypraw jakubińskich i piotreańskich misjonarzy. Ciekawostką jest też, że starotajtulski posiadał 15 analogicznych do fińskich przypadków, lecz z czasem zanikły 2 z 3 przypadków marginalnych oraz Partivivus, co pozostawiło kilka ciężkich do zauważenia oboczności.
FONETYKA
I CIEKAWOSTKI PIŚMIENNICZE
FonetykaSpółgłoski
Samogłoski
ORTOGRAFIA
Alfabet tajtulski składa się 30 liter.
Aa Bb Cc Dd Ee Ff Gg Hh Ii Jj Kk Ll Mm Nn Oo Pp Rr Ss Tt Uu Vv Ww Xx Đđ Ęę χ ʎ Ŋŋ Ǫǫ ʃ ʔ
Litery χ, ʎ, ʃ oraz ʔ nie posiadają majuskuły, bo nigdy nie występują na początku wyrazu. Ich (oraz ŋ) znaczenie fonetyczne jest takie jak w IPA'e.
Zakazane są dwie samogłoski pod rząd. Są one rozbijane poprzez [ʔ]. Wyjątkiem jest
, którre przed samogłoską wymawiane jest jako [j], a na końcu wyrazu jako [ʏ]
GRAMATYKA
PrzypadkiPrzypadki tworzymy poprzez odpowiednie sufiksy.
LiczbyNajwiększym chyba dziwactwem w tym języku, jest siódemkowy system liczbowy. Z tego też powodu w tajtulskim wyróżniamy osiem liczb gramatycznych. Niestety nie ma w tym wypadku regularności. Poniżej podałem najczęściej się pojawiające sufiksy.
Przeczeniaa) Przeczenie rzeczownikowe. Tworzymy je poprzez dodanie prefiksu w postaci partykuły "nie" -
en- do rzeczownika. Przykład:
Ŋure ruhe envune. (dosł. Ja wierzę nie tobie). Zdanie jednak nie przeczy temu, że mogę wierzyć komuś innemu. Możliwa też jest druga opcja:
Ennure ruhe vune. (dosł. Nie ja wierzę tobie). Tu jednak nie powiedzieliśmy, że ktoś inny ci nie wierzy. Stosowane także do przymiotników.
b) Przeczenie czasownikowe. Tworzone poprzez dodanie prefiksu
un- do czasownika:
Ŋure unruhe vune (dosł. Ja nie wierzę tobie), co jednak nie przeczy temu, że wchodzę w jakąś inną interakcję z tobą, albo że miałem lub będę ją miał.
c) Przeczenie absolutne. Tworzone jest przez dodanie partykuły
en na końcu zdania.
Ŋure ruhe vune en (dosł. Ja wierzę tobie nie). Zaprzecza ono całemu zdaniu. Używamy jej także, kiedy chcemy zakończyć rozmowę lub dany temat.
Czasy i aspektyW tajtulskim istnieją 3 czasy. Czas przeszły tworzymy poprzez sufiks
-i, czas przyszły poprzez sufiks
-dsa. Aspekt dokonany tworzymy poprzez prefiks
hin-.
/
AkcentAkcent w tajtulskim jest iloczasowy i oksytoniczny.
A teraz gratka dla wszystkich, szanujących się Canisów - tekst - pierwszy akapit Credo po tajtulsku.
Ruhe huipare Vege,
Datre Ǫllmoiare,
Gafe nesebo ǫ poitala,
Ǫllo uro svedo ǫ ensvedo.
[ruxə hujpɒrə vəɟə, dɒtrə õllmojɒrə, ɟɒfə nəsəbo õ pojtɒlɒ, õllo ur svədo õ ənsvədo]
NA RAZIE WRZUCAM PODSTAWY, WKRÓTCE UKAŻE SIĘ TEGO WIĘCEJ
