Tekst źródłowy strony Słownik:Język surandralski

{{Surandral Intro}}
{{słownik2
| kolor = #33CC33
| słownik języka = Słownik języka surandralskiego
| nazwa u = [[Język surandralski]]
| nazwa własna u = '''hean wecóšooñ '''
| informacje ogólne = Informacje
| twórca f = [[Użytkownik:Emil|Emil]]
| rok f = 2024
| alfabet u = łacinka
| klasyfikacja u = 
| liczba słów f = 
}}
{{Artykuł|Język surandralski}}

Kolejność sortowania:

'''A (Ã) Á B C CH Č ČH D DŽ E (Ẽ) É Ë G H X I J K KH L LH Ľ ĽH M N Ň Ñ O (Õ) Ó P PH S Š T TH U V W Z Ž'''

==B==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! bad
| /ˈbaʔ/
| kopalnia
| starosurandralskie ''badu''
|-
! badmë
| /ˈbaʔmə/
| kopać (w kopalni)
| starosurandralskie ''badu''
|-
! bajphë
| /ˈbajpʰə/
| pałac, rezydencja
| starosurandralskie ''barphe''
|-
! baľ
| /ˈbaʎ/
| pióro
| starosurandralskie ''baglu''
|-
! bañ
| /ˈbaŋ/
| dom
| starosurandralskie ''zbañk''
|-
! bië
| /ˈbiə/
| sosna
| starosurandralskie ''bīre''
|-
! bik
| /ˈbik/
| wolny (prędkość)
| starosurandralskie ''bīk''
|-
! biná
| /ˈbinɐ/
| sześć
| starosurandralskie ''bina''
|-
! bjeh
| /ˈbjɛɦ/
| wieś
| starosurandralskie ''breghu''
|-
! bojdó
| /ˈbɔjdo/
| morze
| starosurandralskie ''bordō''
|-
! bol
| /ˈbɔl/
| inność, inny, inne
| starosurandralskie ''bodhu''
|-
! bothá
| /ˈbɔtʰɐ/
| stok górski (duży)
| starosurandralskie ''botha''
|-
! bógá
| /ˈbogɐ/
| żona
| starosurandralskie ''bawga''
|-
! buanmë
| /ˈbuanmə/
| dostać, otrzymać
| starosurandralskie ''zbūran''
|-
! bunema
| /ˈbunɛma/
| każdy, wszyscy
| starosurandralskie ''bune mah''
|-
! buñg
| /ˈbuŋg/
| głód
| starosurandralskie ''buñgu''
|-
! bus
| /ˈbus/
| noc
| starosurandralskie ''būs''
|-
|}

==C==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! caj
| /ˈt͡saj/
| łokieć
| starosurandralskie ''tyar''
|-
! cal
| /ˈt͡sal/
| las
| starosurandralskie ''tyald''
|-
! calthuse
| /ˈt͡saltʰusɛ/
| las iglasty
| ''cal + thuse''
|-
! cet
| /ˈt͡sɛʔ/
| dobry, dobrze
| starosurandralskie ''tyät''
|-
! cénë
| /ˈt͡senə/
| senat
| kejreńskie przez starosurandralskie ''tyēne''
|-
! cës
| /ˈt͡səs/
| jajko
| starosurandralskie ''tyins''
|-
! ciguná 
| /ˈt͡sigunɐ/
| obrońca
| kejreńskie?
|-
! cigunámë
| /ˈt͡sigunɐmə/
| bronić
| ''ciguná + -më''
|-
! cil
| /ˈt͡sil/
| skóra
| starosurandralskie ''tyil''
|-
! com
| /ˈt͡sɔm/
| mężczyzna
| starosurandralskie ''styomb''
|-
! cólgá
| /ˈt͡solgɐ/
| wąśki
| starosurandralskie ''tyōlga''
|-
|}

==Ch==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! chaz
| /ˈt͡sʰas/
| głowa, główny
| starosurandralskie ''thyadyi''
|-
! chëchë
| /ˈt͡sʰət͡sʰə/
| gejzer
| starosurandralskie ''thyim''
|-
! chuv
| /ˈt͡sʰuv/
| koniec
| starosurandralskie ''thyubhu''
|-
|}

==Č==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! čahë
| /ˈt͡ʃaɦə/
| cykl wojen
| kejreńskie przez starosurandralskie ''skyagho''
|-
! čaľ
| /ˈt͡ʃaʎ/
| siedem
| starosurandralskie ''kyals''
|-
! čej
| /ˈt͡ʃɛj/
| gałąź (archaicznie)
| starosurandralskie ''kyajr''
|-
! čejze
| /ˈt͡ʃɛjzɛ/
| paproć
| starosurandralskie ''kyajr dyöhi''
|-
! čin
| /ˈt͡ʃin/
| człowiek
| starosurandralskie ''kyint''
|-
! čõ
| /ˈt͡ʃɔ̃/
| wzgórze
| starosurandralskie ''kyon''
|-
|}

==Čh==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! čhaá
| /ˈt͡ʃʰaɐ/
| prośba
| starosurandralskie ''khyaha''
|-
! čhaajó
| /ˈt͡ʃʰaajo/
| zalecenie, silna prośba
| starosurandralskie ''khyaha jōh''
|-
! Čheol
| /ˈt͡ʃʰɛɔl/
| [[Erutia]]
| starosurandralskie ''khyery-yol''
|-
! čhõ
| /ˈt͡ʃʰɔ̃/
| parafia
| starosurandralskie ''khyōn''
|-
! čhoñ
| /ˈt͡ʃʰɔŋ/
| całość
| starosurandralskie ''khyoñg''
|-
|}

==D==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! dãdã
| /ˈdɐ̃dɐ̃/
| wesz
| starosurandralskie ''däñ''
|-
! dat
| /ˈdaʔ/
| płodność
| starosurandralskie ''dat''
|-
! datmë
| /ˈdaʔmə/
| rodzić, płodzić
| starosurandralskie ''dat''
|-
! deľ
| /ˈdɛʎ/
| paznokieć
| starosurandralskie ''dädhyu''
|-
! den
| /ˈdɛn/
| stromy stok górski
| starosurandralskie ''dänt''
|-
! dén
| /ˈden/
| rzeźba
| starosurandralskie ''dȫni''
|-
! desë
| /ˈdɛsə/
| mały lodowiec górski
| starosurandralskie ''deso''
|-
! dékmë
| /ˈdeʔmə/
| zostać, stać się
| starosurandralskie ''zdēk''
|-
! dë
| /ˈdə/
| młody
| starosurandralskie ''dim''
|-
! diľ
| /ˈdiʎ/
| mąż
| starosurandralskie ''dülyi''
|-
! djal
| /ˈdjal/
| południe
| starosurandralskie ''dral''
|-
! doká
| /ˈdɔkɐ/
| gleba brunatna górska
| starosurandralskie ''doka''
|-
! dóbjá
| /ˈdobjɐ/
| zadośćuczynienie
| starosurandralskie ''zdōbra'
|-
! dóbjámë
| /ˈdobjɐmə/
| zadośćuczynić
| starosurandralskie ''zdōbra'
|-
! dóg
| /ˈdoʔ/
| ryba (duża)
| starosurandralskie ''dōgu''
|-
|}

==DŽ==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! Džasmã 
| /ˈd͡ʒasmɐ̃/
| ''legendarna kraina harmonii i przyjaźni''
| starolecajskie ''Džasmān''
|-
! džatë
| /ˈd͡ʒatə/
| nieograniczony, do woli
| starosurandralskie ''gyate''
|-
! džám
| /ˈd͡ʒɐm/
| prowincja
| starosurandralskie ''gyalm''
|-
! džés
| /ˈd͡ʒes/
| okrutnik
| starosurandralskie ''zgyösi''
|-
! dži
| /ˈd͡ʒi/
| wojsko
| starosurandralskie ''gyüri''
|-
! džil
| /ˈd͡ʒil/
| woda
| starosurandralskie ''gyil''
|-
! džojt
| /ˈd͡ʒɔj/
| dżojt, ''diecezja''
| starosurandralskie ''gyort''
|-
|}

==G==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! gã
| /ˈgɐ̃/
| jedzenie
| starosurandralskie ''gan''
|-
! gaj
| /ˈgaj/
| dziura, wgłębienie
| starosurandralskie ''gar''
|-
! gardá
| /ˈgardɐ~gajdɐ/
| szlachta
| kejreńskie przez starosurandralskie ''garda''
|-
! gea
| /ˈgɛa/
| gejzer
| starosurandralskie ''gäry-yah''
|-
! geëľëdá
| /ˈgɛəʎədɐ/
| patyk
| starosurandralskie ''gbere'' + ''lyida''
|-
! geľ
| /ˈgɛʎ/
| słowo
| starosurandralskie ''gälyi''
|-
! gen
| /ˈgɛn/
| zachód
| starosurandralskie ''gbent''
|-
! gež
| /ˈgɛʃ/
| zaufanie
| starosurandralskie ''gbegyi''
|-
! gežët
| /ˈgɛʒəʔ/
| zaufana grupa ludzi
| ''gežmë'' + ''–ët''
|-
! gežmë
| /ˈgɛʃmə/
| ufać
| starosurandralskie ''gbegyi''
|-
! gjõ
| /ˈgjɔ̃/
| mnich
| starosurandralskie ''gron''
|-
! gon
| /ˈgɔn/
| dużo, wiele
| starosurandralskie ''gonu''
|-
! gonñó
| /ˈgɔnŋo/
| zbiór, grono
| starosurandralskie ''gonu ñmaw''
|-
! gól
| /ˈgol/
| kwiat
| starosurandralskie ''gōlu''
|-
! gól
| /ˈgol/
| szczęście
| starosurandralskie ''zgōl''
|-
! gu
| /ˈgu/
| skóra ludzka
| starosurandralskie ''gōj''
|-
! gusá
| /ˈgusɐ/
| układ, traktat
| starosurandralskie ''gūsa''
|-
|}

==H==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! Habéki
| /ˈɦabeki/
| Habecja
| habeckie ''Habêkor''
|-
! hacénë
| /ˈɦat͡senə/
| marszałek
| ''hak + cénë''
|-
! haé
| /ˈɦae/
| cesarz, imperator
| kejreńskie (''Arew Wielki'')<br>przez starosurandralskie ''Harēw''
|-
! hak
| /ˈɦaʔ/
| Hak (tytuł surandralski), religijna wersja króla
| starosurandralskie ''hak''
|-
! halphá
| /ˈɦalpʰɐ/
| trawa
| starosurandralskie ''halpha''
|-
! hán
| /ˈɦɐn/
| twardość
| starosurandralskie ''hānt''
|-
! háñ
| /ˈɦɐŋ/
| lud (współcześnie obraźliwie, słowo tabu)
| starosurandralskie ''hāñg''
|-
! hean
| /ˈɦɛan/
| język, mowa
| starosurandralskie ''herand''
|-
! heanmë
| /ˈɦɛanmə/
| mówić
| starosurandralskie ''herand''
|-
! Hedëni
| /ˈɦɛdəni/
| [[Ajdynir]]
| starosurandralskie ''Haj Dinir''
|-
! hemá
| /ˈɦɛmɐ/
| plecy
| starosurandralskie ''ghajma''
|-
! hégá
| /ˈɦegɐ/
| czysty
| starosurandralskie ''hēga''
|-
! himmë
| /ˈɦimə/
| tulić się, przytulać 
| starosurandralskie ''himi''
|-
! hin
| /ɦin/
| kilka
| starosurandralskie ''hind''
|-
! hoë
| /ˈɦɔə/
| brzeg
| starosurandralskie ''ghorye''
|-
! hõë
| /ˈɦɔ̃ə/
| nasienie, nasiono
| starosurandralskie ''honho''
|-
! hol
| /ˈɦɔl/
| ruch, uderzenie
| starosurandralskie ''hodhu''
|-
! hol
| /ˈɦɔl/
| skrzyżowanie, krzyżówki
| starosurandralskie ''hol''
|-
! hoóh
| /ˈɦɔoɦ/
| ucho
| starosurandralskie ''horrōghu''
|-
! hulá
| /ˈɦəlɐ/
| klęska
| starosurandralskie ''gbhula''
|-
! hulë
| /ˈɦulə/
| strumień
| starosurandralskie ''ghūlo''
|-
! hulhas
| /ˈɦul̥as/
| górski strumień
| starosurandralskie ''ghūlo tlas''
|-
! hus
| /ˈɦus/
| znajomość, wiedza
| starosurandralskie ''hus''
|-
|}

==X==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! xã
| /ˈxɐ̃/
| kto
| starosurandralskie ''sxam''
|-
! xãlá
| /ˈxɐ̃lɐ/
| ktoś
| starosurandralskie ''sxam blā''
|-
! xaj
| /ˈxaj/
| gdzie
| starosurandralskie ''sxar''
|-
! xajlá
| /ˈxajlɐ/
| gdzieś
| starosurandralskie ''sxar blā''
|-
! xaľë
| /ˈxaʎə/
| owca
| starosurandralskie ''xalyo''
|-
! xem
| /ˈxɛm/
| tajga
| starosurandralskie ''xalm''
|-
! xeň 
| /ˈxɛɲ/
| szyja
| starosurandralskie ''xäñyi''
|-
! xezá
| /ˈxɛzɐ/
| równy
| starosurandralskie ''xädya''
|-
! xok
| /ˈxɔʔ/
| co
| starosurandralskie ''sxok''
|-
! xoklá
| /ˈxɔʔlɐ/
| coś
| starosurandralskie ''sxok blā''
|-
! xosjë
| /ˈxɔsjə/
| wschód
| starosurandralskie ''xosro''
|-
! xótá
| /ˈxotɐ/
| miasto posiadające kilka atynencji, miasto z przedmieściami
| starosurandralskie ''xowta''
|-
! xuimmë
| /ˈxuimə/
| jeść
| starosurandralskie ''xū'' + ''rīm''
|-
! xumë
| /ˈxumə/
| brać 
| starosurandralskie ''xū''
|-
|}

==I==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! i
| /ji/
| i (łączy czasowniki)
| starosurandralskie ''jī''
|-
! ij
| /ˈjij/~/ˈd͡ʒij/
| gruby, tłusty
| starosurandralskie ''jir''
|-
! imbmë
| /ˈjimə/
| iść
| starosurandralskie ''jimb''
|-
! imbët
| /ˈjimbəʔ/
| stopa
| ''imbmë + -ët''
|-
! ivaná
| /ˈjivanɐ/
| szerokość, szeroki
| starosurandralskie ''jirbhana''
|-
|}

==J==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! jadë
| /ˈjadə/
| woda gejzerowa
| starosurandralskie ''jado''
|-
! jál
| /ˈjɐl/
| góra
| starosurandralskie ''rān''
|-
! jang
| /ˈjang/
| cienkość, cienki
| starosurandralskie ''jangu''
|-
! je
| /jɛ/
| ale, lecz
| starosurandralskie ''re''
|-
! jed
| /ˈjɛʔ/
| wielce, wielki
| starosurandralskie ''jädi''
|-
! jedž
| /ˈjɛd͡ʒ/
| trawa
| starosurandralskie ''rägyi''
|-
! jẽs
| /jɛ̃s/
| włosy
| starosurandralskie ''jens''
|-
! jémą 
| /jemɐ̃/
| próchnica (gleba)
| starosurandralskie ''jȫman'' z starowertyńskiego ''jòumą''
|-
! jo
| /ˈjɔ/
| tutaj
| starosurandralskie ''johu''
|-
! joñg
| /ˈjɔŋg/
| szalony
| starosurandralskie ''jañgu''
|-
! jó
| /ˈjo/
| bóg (arch.)
| starosurandralskie ''jōh''
|-
! jóheľ
| /ˈjoɦɛʎ/
| wiara
| starosurandralskie ''jōhghälyi''
|-
! jós
| /ˈjos/
| potomstwo
| starosurandralskie ''jōs''
|-
! jukhá
| /ˈjukʰɐ/
| kolano
| starosurandralskie ''jukha''
|-
|}

==K==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! kac
| /ˈkas/
| furtka
| starosurandralskie ''skat su~skatsu''
|-
! kat
| /ˈkaʔ/
| płotek
| starosurandralskie ''skat''
|-
! kaván
| /ˈkavɐn/
| świętość
| starosurandralskie ''kabhānt''
|-
! káká
| /ˈkɐkɐ/
| środek, centrum
| starosurandralskie ''kaw''
|-
! Káli
| /ˈkɐli/
| [[Kaalpas]]
| kaalpaqskie ''Կա՛լպաս''
|-
! kátje
| /ˈkɐtjɛ/
| miasto z atynencjami, miasto napompowane
| starosurandralskie ''kpāträ''
|-
! keá
| /ˈkɛɐ/
| córka
| starosurandralskie ''kärya''
|-
! keë
| /ˈkɛə/
| kolor, maź
| starosurandralskie ''skärye''
|-
! keëmë
| /ˈkɛəmə/
| kolorować, mazać
| starosurandralskie ''skärye''
|-
! keik
| /ˈkɛik/
| pięć
| starosurandralskie ''kährīk''
|-
! keľ
| /ˈkɛʎ/
| ogon
| starosurandralskie ''käli''
|-
! kes
| /ˈkɛs/
| świat
| starosurandralskie ''kpes''
|-
! kesá
| /ˈkɛsə/
| niebieski krokus
| starosurandralskie ''kajsa''
|-
! kélb
| /kel/
| tylko
| starosurandralskie ''kȫlbi''
|-
! kiden
| /ˈkidɛn/
| trapez
| kejreńskie
|-
! kiñ
| /ˈkiŋ/
| zbiorowość, zbiorowy
| starosurandralskie ''kpīñ''
|-
! kiñmë
| /ˈkiŋmə/
| móc, mieć pozwolenie
| starosurandralskie ''kiñ''
|-
! kjek
| /ˈkjɛʔ/
| korzeń
| starosurandralskie ''kräk''
|-
! kõ
| /ˈkɔ̃/
| osada postojowa, osada nastawiona na podróżnych
| starosurandralskie ''kon''
|-
! koko
| /ˈkɔkɔ/
| energia, moc
| starosurandralskie ''koh''
|-
! kool
| /ˈkɔɔl/
| siła (tabu)<br>morderstwo
| starosurandralskie ''koh'' + ''hodhu''
|-
! koolmë
| /ˈkɔɔlmə/
| mordować
| starosurandralskie ''koh'' + ''hodhu''
|-
|}

==Kh==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! khaj
| /ˈkʰaj/
| liść
| starosurandralskie ''skhar''
|-
! khajdá
| /ˈkʰajdɐ/
| zabawa, zabawny
| starosurandralskie ''kharda''
|-
! khápá
| /ˈkʰɐpɐ/
| państwo
| kejreńskie przez starosurandralskie ''khawpa''
|-
! khevam
| /ˈkʰɛvam/
| czerwień, czerwony
| starosurandralskie ''khaj'' + ''bhamp''
|-
! khib
| /ˈkʰiʔ/
| obraz
| kejreńskie, przez starosurandralskie ''khibi''
|-
! khic
| /ˈkʰis/
| wodospad
| starosurandralskie ''khütyi''
|-
! khód
| /ˈkʰoʔ/
| państwo (arch.)
| starosurandralskie ''khōdu''
|-
! khónë
| /ˈkʰonə/
| brzuch
| starosurandralskie ''kphōno''
|-
! khul
| /ˈkʰul/
| usta
| starosurandralskie ''khūl''
|-
|}

==L==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! lã
| /ˈlɐ̃/
| chłop
| starosurandralskie ''dañ''
|-
! lan
| /ˈlan/
| ojciec
| starosurandralskie ''dlant''
|-
! lau
| /ˈlau/
| krew
| starosurandralskie ''blahu''
|-
! lebá
| /ˈlɛbɐ/
| długość
| starosurandralskie ''dheba''
|-
! lejmë
| /ˈlɛjmə/
| mieć
| starosurandralskie ''lär''
|-
! letj
| /ˈlɛti/
| państwo, państwo plemienne
| starosurandralskie ''lätri''
|-
! létá
| /ˈletɐ/
| miłość (romantyczna)
| starosurandralskie ''dlejta''
|-
! létámë
| /ˈletɐmə/
| kochać (w sensie romantycznym)
| starosurandralskie ''dlejta''
|-
! liñdž
| /ˈliŋd͡ʒ/
| pięść
| starosurandralskie ''dhǖñgyi''
|-
! lobá
| /ˈlɔbɐ/
| dziesięć
| starosurandralskie ''loba''
|-
! lov
| /ˈlɔv/
| drewno
| starosurandralskie ''lobhu''
|-
! lu
| /ˈlu/
| niebo
| starosurandralskie ''lū''
|-
! luék
| /ˈlueʔ/
| północ
| starosurandralskie ''lū'' + ''hēk''
|-
! lupa
| /ˈlupa/
| chmura
| starosurandralskie ''lū'' + ''pah''
|-
|}

==Lh==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! lhas
| /ˈl̥as/
| góra
| starosurandralskie ''plas''
|-
! lhẽ 
| /ˈl̥ɛ̃/
| łódź pociągowa (do pomocy innym łodziom)
| starosurandralskie ''splen''
|-
! lheñg
| /ˈl̥ɛŋg/
| inaczej, w innym przypadku
| starosurandralskie ''släñgi''
|-
! lhës 
| /ˈləs/
| wąż
| starosurandralskie ''plünsi''
|-
! lhoes
| /ˈl̥ɔɛs/
| wielkość, wielki, duży, wiele, dużo
| starosurandralskie ''tlores''
|-
! lhóm
| /ˈl̥om/
| świerk
| starosurandralskie ''slōm''
|-
|}

==Ľ==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! ľadjë 
| /ˈʎadjə/
| spokój, przyjemność, komfort
| starosurandralskie ''lyadre''
|-
! ľakë
| /ˈʎakə/
| spokój, przyjemność, komfort
| starosurandralskie ''byakpe''
|-
! ľegá
| /ˈʎɛgɐ/
| związek, grupa
| starosurandralskie ''lyäga''
|-
! ľemët 
| /ˈʎɛməʔ/
| jabłko
| starosurandralskie ''lyömit'', ''**ľem'' + ''-ët''
|-
! ľëxmë
| /ˈʎəxmə/
| darować, odpuścić
| starosurandralskie ''lyinx''
|-
! ľidá
| /ˈʎidɐ/
| kora
| starosurandralskie ''lyida''
|-
! ľivë
| /ˈʎivə/
| miłość
| starosurandralskie ''lyibho''
|-
! ľom
| /ˈʎɔm/
| pustka, nicość
| starosurandralskie ''lyomu''
|-
! ľon
| /ˈʎɔn/
| zwierzę
| starosurandralskie ''lyond''
|-
! ľure
| /ˈʎurɛ~ʎujɛ/
| moneta
| kejreńskie
|-
|}

==Ľh==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! ľhã
| /ˈʎ̥ɐ̃/
| szybki
| starosurandralskie ''pyän''
|-
! ľhes
| /ˈʎ̥ɛs/
| kość
| starosurandralskie ''kles''
|-
! ľhismë 
| /ˈʎ̥ismə/
| pośredniczyć
| starosurandralskie ''plyis''
|-
! ľhoňë
| /ˈʎ̥ɔɲə/
| las
| starosurandralskie ''klonye''
|-
! ľhól
| /ˈʎ̥ol/
| skrzydło
| starosurandralskie ''pyōl''
|-
|}

==M==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! ma
| /ˈma/
| pierś
| starosurandralskie ''mah''
|-
! majd
| /ˈmaj/
| miasto (założone w czasach kejreńskich)
| kejreńskie przez starosurandralskie ''smajd''
|-
! maľá
| /ˈmaʎɐ/
| bitwa
| starosurandralskie ''malya''
|-
! maľámë
| /ˈmaʎɐmə/
| walczyć w bitwie
| starosurandralskie ''malya''
|-
! mám
| /ˈmɐm/
| matka
| starosurandralskie ''māmu''
|-
! mejt
| /ˈmɛj/
| rząd, władza
| starosurandralskie ''mert''
|-
! mejthak
| /ˈmɛjtʰaʔ/
| mejtak
| ''mejt'' + ''hak''
|-
! mejtmól
| /ˈmɛjmol/
| królestwo
| ''mejt'' + ''mól''
|-
! mephá
| /ˈmɛpʰɐ/
| drzewo
| starosurandralskie ''mepha''
|-
! midë
| /ˈmidə/
| miejsce, skupisko
| starosurandralskie ''smide''
|-
! mik
| /ˈmik/
| fakt, wydarzenie, coś
| starosurandralskie ''mīku''
|-
! mikëës
| /ˈmikəəs/
| wiedza
| starosurandralskie ''mīkuhus''
|-
! mon
| /ˈmɔn/
| czas
| starosurandralskie ''monp''
|-
! monta
| /ˈmɔnta/
| dzisiaj
| ''mon + ta''
|-
! mól
| /ˈmol/
| król
| starosurandralskie ''smōl''
|-
! móstë
| /ˈmostə/
| sztuka
| kejreńskie przez starosurandralskie ''mawsto''
|-
|}

==N==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! ná
| /ˈnɐ/
| małżeństw
| starosurandralskie ''nā''
|-
! námë
| /ˈnɐmə/
| żyć
| starosurandralskie ''naw''
|-
! náwa
| /ˈnɐva/
| twierdza, forteca
| kejreńskie przez starosurandralskie ''nāwah''
|-
! nẽx
| /ˈnɛ̃x/
| dzień
| starosurandralskie ''najxu''
|-
! neñ
| /ˈnɛŋ/
| palec
| starosurandralskie ''sneñg''
|-
! nés
| /ˈnes/
| polana w środku lasu
| starosurandralskie ''nēs''
|-
! në
| /ˈnə/
| bóg
| starosurandralskie ''nun''
|-
! nok
| /ˈnɔʔ/
| dłoń
| starosurandralskie ''nok''
|-
|}

==Ň==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! ňais
| /ˈɲais/
| melodia
| kejreńskie przez starosurandralskie ''nyarīs''
|-
! ňam
| /ˈɲam/
| ptak
| starosurandralskie ''ñyamp''
|-
! ňá
| /ˈɲɐ/
| święto, uroczystość
| starosurandralskie ''ñyā''
|-
! ňáná
| /ˈɲɐnɐ/
| ślub, wesele
| ''ňá + ná''
|-
! ňeak
| /ˈɲɛaʔ/
| małość, mały, mało
| starosurandralskie ''nyeha''
|-
! ňés
| /ˈɲes/
| uczta
| starosurandralskie ''nyēs''
|-
! ňésmë
| /ˈɲesmə/
| ucztować, biesiadować
| starosurandralskie ''nyēs''
|-
! ňik
| /ˈɲiʔ/
| walka
| starosurandralskie ''ñyik''
|-
! ňikmë
| /ˈɲiʔmə/
| walczyć
| starosurandralskie ''ñyik''
|-
! ňok
| /ˈɲɔʔ/
| żelazo
| starosurandralskie ''ñyok''
|-
|}

==Ñ==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! ñan
| /ˈŋan/
| słońce
| starosurandralskie ''sñant''
|-
! ñel
| /ˈŋɛl/
| trzy
| starosurandralskie ''ñmel''
|-
! ñéj
| /ˈŋej/
| jeden
| starosurandralskie ''ñōjr''
|-
! ños
| /ŋɔs/
| i (łączy rzeczowniki), z (kimś, czymś)
| starosurandralskie ''ños''
|-
! ñó
| /ˈŋo/
| brąz
| starosurandralskie ''ñow''
|-
! ñus
| /ˈŋus/
| imię
| starosurandralskie ''ñustu''
|-
|}

==P==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! pat
| /ˈpaʔ/
| praca (fizyczna nie na polu)
| starosurandralskie ''pat''
|-
! patmë
| /ˈpaʔmə/
| pracować (fizycznie nie na polu)
| starosurandralskie ''pat''
|-
! pasë
| /ˈpasə/
| osiek
| starosurandralskie ''paxso''
|-
! pá
| /ˈpɐ/
| góra (wysokość)
| starosurandralskie ''pā''
|-
! pej
| /ˈpɛj/
| wieś, osada
| starosurandralskie ''sper''
|-
! pek
| /ˈpɛʔ/
| starość, stary
| starosurandralskie ''pek''
|-
! péd
| /ˈpeʔ/
| rzeka
| starosurandralskie ''pȫdi''
|-
! pédlas
| /ˈpeʔlas/
| górska rzeka
| starosurandralskie ''pȫdi tlas''
|-
! péñg
| /ˈpeŋg/
| skalnica surandralska
| starosurandralskie ''spēñgu''
|-
! pjé
| /ˈpje/
| może
| starosurandralskie ''sprē''
|-
! piñ
| /ˈpiŋ/
| miasto
| starosurandralskie ''piñu''
|-
! piž
| /ˈpiʃ/
| ząb
| starosurandralskie ''pighyi''
|-
! podžë
| /ˈpɔd͡ʒə/
| zarzecze
| starosurandralskie ''spogye''
|-
! ponë
| /ˈpɔnə/
| napój
| starosurandralskie ''spono''
|-
! ponëmë
| /ˈpɔnəmə/
| pić
| starosurandralskie ''spono''
|-
! ponëñó
| /ˈpɔnəŋo/
| wódka
| starosurandralskie ''spono ñow''
|-
! pont
| /ˈpɔnt/
| gospodarstwo
| starosurandralskie ''pontu''
|-
! põx
| /ˈpɔ̃x/
| pismo, zapis
| starosurandralskie ''ponx''
|-
! puá
| /ˈpuɐ/
| centrum, rdzeń
| starosurandralskie ''puha''
|-
|}

==Ph==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! phaká
| /ˈpʰakɐ/
| wezwanie do walki, mobilizacja
| starosurandralskie ''sphaka''
|-
! phant
| /ˈpʰant/
| spokój
| starosurandralskie ''phantu''
|-
! phas
| /ˈpʰas/
| ryba (mała)
| starosurandralskie ''phas''
|-
! phetjá
| /ˈpʰɛtjɐ/
| śmierć
| starosurandralskie ''phätrya''
|-
! phë
| /ˈpʰə/
| dwa
| starosurandralskie ''phum''
|-
! phol
| /ˈpʰɔl/
| łaska
| starosurandralskie ''sphodhu''
|-
|}

==S==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! sãm
| /sɐ̃m/
| potem
| starosurandralskie ''sanmu''
|-
! sañg
| /ˈsaŋg/
| oko
| starosurandralskie ''sañgu''
|-
! sañgmë
| /ˈsaŋgmə/
| widzieć
| starosurandralskie ''sañgu''
|-
! seán
| /ˈsɛɐn/
| skała
| starosurandralskie ''serhānt''
|-
! sej
| /ˈsɛj/
| ład, harmonia
| starosurandralskie ''sär''
|-
! semp
| /ˈsɛmp/
| pies
| starosurandralskie ''sömpi''
|-
! senë
| /ˈsɛnə/
| bogactwo
| starosurandralskie ''sajhno'' (z praajniadzkiego?)
|-
! sédem
| /ˈsedɛm/
| dziewięć
| starosurandralskie ''sēdämi''
|-
! siá
| /ˈsiɐ/
| grzeczność, grzeczny
| starosurandralskie ''sīha''
|-
! simp
| /ˈsimp/
| niewolnik
| starosurandralskie ''simpi''
|-
! sopjá
| /ˈsɔpjɐ/
| kamienna pustynka
| starosurandralskie ''sopra''
|-
! soñ
| /ˈsɔŋ/
| język (anatomia)
| starosurandralskie ''soñg''
|-
! sóg
| /ˈsoʔ/
| serce
| starosurandralskie ''sōggu~sōgu''
|-
! su
| /ˈsu/
| brama
| starosurandralskie ''suh''
|-
! sudedžël
| /ˈsudɛd͡ʒəl/
| wodospad
| starosurandralskie ''sūdögyil''
|-
! sudë
| /ˈsudə/
| ściana
| starosurandralskie ''sūdo''
|-
! suán
| /ˈsuɐn/
| przełęcz
| starosurandralskie ''suh + rān'', ''su + jál''
|-
|}

==Š==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! šaná
| /ˈʃanɐ/
| jęczmień
| starosurandralskie ''syana''
|-
! šãs
| /ˈʃɐ̃s/
| ucieczka
| starosurandralskie ''syäns''
|-
! šãsmë
| /ˈʃɐ̃smə/
| uciekać
| starosurandralskie ''syäns''
|-
! šédë
| /ˈʃedə/
| szczyt płaski
| starosurandralskie ''xyēde''
|-
! ši
| /ˈʃi/
| gleba, ziemia uprawna
| starosurandralskie ''syi~syī'' 
|-
! šin
| /ˈʃin/
| kiedy, gdy
| starosurandralskie ''sxyint''
|-
! šinlá
| /ˈʃinlɐ/
| kiedyś
| starosurandralskie ''sxyint blā''
|-
! šõ
| /ˈʃɔ̃/
| dalekie południe
| starosurandralskie ''syōn'' „dalekie południe”
|-
! šohá
| /ˈʃɔɦɐ/
| teraz
| starosurandralskie ''xyogha''
|-
! šom
| /ˈʃɔm/
| tłuszcz
| starosurandralskie ''xyomp''
|-
! šotë
| /ˈʃɔtə/
| stopa
| starosurandralskie ''xyote''
|-
! šót
| /ˈʃoʔ/
| jak
| starosurandralskie ''sxyōt''
|-
! šugë
| /ˈʃugə/
| róg
| starosurandralskie ''syugo''
|-
|}

==T==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! ta
| /ˈta/
| teraz
| starosurandralskie ''staru''
|-
! Tali
| /ˈtali/
| [[Tarum]] (por. ''Tilkháënë'')
| tarejskie ''Ⲑⲁⲣⲱⲙ''
|-
! taľ
| /ˈtaʎ/
| miejsce
| starosurandralskie ''talsyu''
|-
! Taľgen
| /ˈtaʎgɛn/
| Wertynia (region)
| starosurandralskie ''talsyu gbent''
|-
! tamg
| /ˈtamg/
| robak
| starosurandralskie ''tamga~tamgu''
|-
! tañgëlá
| /ˈtaŋgəlɐ/
| zabawa
| starosurandralskie ''tañp gula''
|-
! tañmë
| /ˈtaŋmə/
| zabawiać się, bawić się
| starosurandralskie ''tañp''
|-
! tád
| /ˈtɐʔ/
| ojciec
| starosurandralskie ''tādu''
|-
! táwá
| /ˈtɐvɐ/
| niski, w zagłębieniu
| starosurandralskie ''tāwa''
|-
! teat
| /ˈtɛaʔ/
| krótkość, krótki
| starosurandralskie ''tähratu''
|-
! tẽ
| /ˈtɛ̃/
| bóg najwyższy
| starosurandralskie ''tēm''
|-
! të
| /tə/
| ma, partykuła tworząca życzenia
| starosurandralskie ''tu''
|-
! ti
| /ˈti/
| mały obszar
| starosurandralskie ''tī''
|-
! tiame
| /ˈtiamɛ/
| strefa, obszar
| starosurandralskie ''tīramǟ''
|-
! Tilkháënë
| /ˈtilkʰɐənə/
| ''legendarna kraina bogactwa i spokoju'' (por. ''Tali'')
| starolecajskie ''Tilokhārino'' (por. lecajskie ''Tiłohorino'' "Tarum")
|-
! tiz
| /ˈtiz/
| duch
| starosurandralskie ''tidyi''
|-
! Tiznësej
| /ˈtiznəsɛj/
| księżyc (Lykaon)
| ''tiz + nësej''
|-
! tjẽ
| /ˈtjɛ̃/
| kilka, trochę
| starosurandralskie ''tren''
|-
! tjó
| /ˈtjo/
| mech
| starosurandralskie ''trō''
|-
! tju
| /tju/
| po (czasowo)
| starosurandralskie ''trū''
|-
! tós
| /ˈtos/
| droga (jako trakt)
| starosurandralskie ''tōsu''
|-
|}

==Th==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! thal
| /ˈtʰal/
| duże jezioro
| starosurandralskie ''thal''
|-
! thañ
| /ˈtʰaŋ/
| ciężkość, ciężki
| starosurandralskie ''thañg''
|-
! thedžë
| /ˈtʰɛd͡ʒə/
| bliskość, bliski
| starosurandralskie ''thegye''
|-
! thék
| /ˈtʰeʔ/
| ziemia, teren
| starosurandralskie ''thēk''
|-
! thihë
| /ˈtʰiɦə/
| mieszany
| starosurandralskie ''thigbhi''
|-
! thom
| /ˈtʰɔm/
| serce
| starosurandralskie ''thomb''
|-
! thuse
| /ˈtʰusɛ/
| drzewo iglaste
| starosurandralskie ''thojsä''
|-
|}

==V==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! vã
| /vɐ̃/
| w (abstrakcyjne)
| starosurandralskie ''bhan''
|-
! vaë
| /ˈvaə/
| przestępstwo
| zapewne ajniadzkie
|-
! val
| /ˈval/
| źródło, początek
| starosurandralskie ''bhalu''
|-
! vẽ
| /ˈvɛ̃/
| handel
| starosurandralskie ''bhēñ''
|-
! velxë
| /ˈvɛlxə/
| rok
| starosurandralskie ''bhelxo''
|-
! velvelxë
| /ˈvɛlvɛlxə/
| wiek
| reduplikacja ''velxë''
|-
! vón
| /ˈvon/
| mięso
| starosurandralskie ''bhown''
|-
|}

==W==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! waxatõ
| /ˈvaxatɔ̃/
| koń
| starosurandralskie ''waxaton''
|-
! wajkë
| /ˈvajkə/
| wnętrzności
| starosurandralskie ''warko''
|-
! wasá
| /ˈvasɐ/
| belka
| starosurandralskie ''hwasa''
|-
! wat
| /ˈvaʔ/
| kraj
| starosurandralskie ''wat''
|-
! Wéjtini
| /ˈvejtini/
| [[Wertynia]] (kraj)
| wertyńskie ''Vertìnalyap''
|-
! wis
| /ˈvis/
| dziecko
| starosurandralskie ''wīs''
|-
|}

==Z==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! zã
| /ˈzɐ̃/
| człowiek
| starosurandralskie ''dyām''
|-
! zaj
| /ˈzaj/
| nowość
| starosurandralskie ''dyar''
|-
! Zámčheol
| /ˈzɐmt͡ʃʰɛɔl/
| Erutańczyk
| starosurandralskie ''dyām khyery-yol''
|-
! zámpat
| /ˈzɐmpaʔ/
| rzemieślnik
| ''zã + pat''
|-
! zámphaká
| /ˈzɐmpakɐ/
| posłanieć wzywający do walki, wojska
| ''zã + phaká''
|-
! zámphëdé
| /ˈzɐmpʰəde/
| partner, małżonek
| ''zã + phë''
|-
! Zámtaľgen
| /ˈzɐmtaʎgɛn/
| Wert
| starosurandralskie ''dyām talsyu gbent''
|-
! zámvẽ
| /ˈzɐmvɛ̃/
| kupiec
| ''zã + vẽ''
|-
! ze
| /ˈzɛ/
| dół
| starosurandralskie ''dyöhi''
|-
! zend
| /ˈzɛnd/
| lina
| starosurandralskie ''dyendu''
|-
! zés
| /ˈzes/
| flaga
| starosurandralskie ''dyēs''
|-
! zë
| /ˈzə/
| kobieta
| starosurandralskie ''dyiñ''
|-
! zos
| /ˈzɔs/
| nie
| starosurandralskie ''dyos''
|-
! zót
| /ˈzɔʔ/
| samotność, samodzielność<br>samotny, samodzielny
| starosurandralskie ''dyōtu''
|-
! zuámë
| /ˈzuɐmə/
| potępić
| starosurandralskie ''dyura''
|-
|}

==Ž==
{| class="wikitable sortable";text-align: right"
! Surandralski
! MAF
! Znaczenia
! Etymologia
|-
! žaľ
| /ˈʒaʎ/
| owoc
| starosurandralskie ''ghyaglu''
|-
! žiin
| /ˈʒiin/
| senator
| kejreńskie przez starosurandralskie ''ghyiwrīn''
|-
! žolmë
| /ˈʒiin/
| mieć obowiązek, musieć
| starosurandralskie ''ghyol''
|-
! žõšmë 
| /ˈʒɔ̃ʃmə/
| wyglądać
| starosurandralskie ''ghyönxyi''
|-
! žum
| /ˈʒum/
| cztery
| starosurandralskie ''ghyumb''
|-
|}