Spis plackowego ablautu we współczesnym polskim: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
| (Nie pokazano 26 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{| class="wikitable" width="100%" | {| class="wikitable" width="100%" | ||
|+ Wokalizm prosty | |||
!🥧 | |||
!0-stopień | !0-stopień | ||
!e-stopień | !e-stopień | ||
!o-stopień | !o-stopień | ||
|- | |- | ||
| - || nieść || nosić | | *h₁neḱ-. || - || nieść || nosić | ||
|- | |- | ||
| - || wieźć || wozić | | *weǵʰ- || - || wieźć || wozić | ||
|- | |- | ||
| - || wieść || wodzić | | *wedʰ- || - || wieść || wodzić | ||
|- | |- | ||
| brnąć || - || brodzić | | *bʰredʰ- || brnąć || - || brodzić | ||
|- | |- | ||
| - || leżeć || (po)łożyć | | *legʰ- || - || leżeć || (po)łożyć, łono | ||
|- | |- | ||
| - || siedzieć || sadzić | | *sed- || - || siedzieć || sadzić | ||
|- | |- | ||
| - || leźć || łazić | | *leh₁ǵʰ- || - || leźć || łazić | ||
|- | |- | ||
| - || (u)mrzeć || (z)morzyć | | *mer- || śmierć, martwy || (u)mrzeć || (z)morzyć | ||
|- | |- | ||
| | | *gʰrem- || grzmieć || - || grom | ||
|- | |- | ||
| | | *wed- || wydra || (?) wiadro || woda | ||
|- | |- | ||
| | | *tep- || - || ciepły || topić | ||
|- | |- | ||
| - || | | *gʰrebʰ- || - || grzebać || grób | ||
|- | |- | ||
| - || | | *pekʷ- || - || piec || pot | ||
|- | |- | ||
| - || | | *pleḱ- || - || pleść || płot | ||
|- | |- | ||
| - || | | *gʷʰer- || grzać, garnek || żar < stopień ee? || gorący, gorzki | ||
|- | |- | ||
| - || | | - || (u)jrzeć || - || zorza, przeźroczysty, wzrok | ||
|- | |- | ||
| | | *kes- || - || czesać || kosmyk, (?) kochać | ||
|- | |- | ||
| - || | | *wreh₁ǵ- || rżnąć? || rzeź, rzeźba, obrzezać || razić | ||
|- | |- | ||
| - || | | *rek- || - || rzec || rok | ||
|- | |- | ||
| - || | | - || - || (za)mieść || motać | ||
|- | |- | ||
| - || | | *ḱers- || sierść || - || stroszyć | ||
|- | |- | ||
| - || | | *melh₂- || - || mielę || młot | ||
|- | |- | ||
| - || | | *per- / *(s)perH- || - || przeć || (na)pór | ||
|- | |- | ||
| - || ciec || tok | | *tek- || - || ciec || tok | ||
|- | |- | ||
| - || wlec || włóczka | | *welk- || - || wlec || włóczka | ||
|- | |- | ||
| - || | | *sterh₃- || - || rozpostrzeć || strona, przestwór | ||
|- | |- | ||
| - || | | *terh₁- || - || trzeć || tor, zator | ||
|- | |- | ||
| - || | | *tewh₂- || tyć || - || tuczyć | ||
|- | |- | ||
| - || ( | | *wer(H)- || wrzeć || - || warzyć (ō ?) | ||
|- | |- | ||
| - || | | *h₂wer- ? || - || zawrzeć || zawór, otwór, obora | ||
|- | |- | ||
| - || | | *(s)kelH- || - || szczelina || oskoła, skała (ō?) | ||
|- | |- | ||
| - || | | ? || zgliszcza || podżegać || zgaga (oo?) | ||
|} | |||
{| class="wikitable" width="100%" | |||
|+ Dyftong | |||
!🥧 | |||
!0-stopień | |||
!e-stopień | |||
!o-stopień | |||
|- | |||
| - || mdły || - || żmudny | |||
|- | |||
| *dʰwes- || dech, tchnąć || - || duch | |||
|- | |||
| *leyp- || lgnąć || - || lepszy, lepić | |||
|- | |||
| - || giąć || - || gubić | |||
|- | |||
| *(H)rewH- || ryć, rwać || - || rów | |||
|- | |||
| *(s)mewk- || omsknąć, mknąć || smukły || - | |||
|- | |||
| *h₂sews- || schnąć || - || suchy | |||
|- | |||
| - || mdły || - || żmudny | |||
|- | |||
| *h₁rewdʰ- || rdza || - || rudy, rumiany | |||
|- | |||
| - || - || cichy || cieszyć | |||
|- | |||
| *weyd- || - || widzieć || wiedzieć | |||
|- | |- | ||
| | | *ḱweyt- || - || świt || świat | ||
|- | |- | ||
| | | *ḱweyt- || - || kwitnąć || kwiat | ||
|- | |- | ||
| - || | | *kweyt- || cześć, poczet || czytać || - | ||
|- | |- | ||
| - || | | *(s)penh₁- || - || (s)piąć || opona | ||
|- | |- | ||
| - || | | *peyḱ- || pstry || pisać || - | ||
|- | |- | ||
| | | - || iskra || - || jaskrawy, jasny | ||
|- | |- | ||
| | | - || - || lać || łój, słój | ||
|- | |- | ||
| | | *steygʰ- || ścieżka || ścigać || - | ||
|- | |- | ||
| | | ? || - || pić || napój | ||
|- | |- | ||
| | | ? || - || bić || bój | ||
|- | |- | ||
| - || | | ? || - || dziecko || doić | ||
|- | |- | ||
| - || | | ? || - || odpoczynek || koić | ||
|- | |- | ||
| | | *bʰleyǵ- || - || (błyszczeć < bliszczeć) || blask | ||
|- | |- | ||
| | | *weh₁y- || - || wić || rozwój | ||
|- | |- | ||
| | | *kʷey- || - || - || cena, kajać (ō) | ||
|- | |- | ||
| | | ? || szczać || sikać || - | ||
|} | |||
{| class="wikitable" width="100%" | |||
|+ eR, eN | |||
!🥧 | |||
!0-stopień | |||
!e-stopień | |||
!o-stopień | |||
|- | |||
| *pers- || parch, parszywy, (s)pierzchnąć || - || proch | |||
|- | |||
| *menk- || - || miękki || męczyć, mąka? | |||
|- | |||
| - || - || lękać się || łączyć, łęk | |||
|- | |||
| *ḱerd- || serce || środa, średni || - | |||
|- | |||
| - || pełznąć || - || płoza, płożyć się | |||
|- | |||
| - || śmierdzieć || - || smród | |||
|- | |||
| *(s)prend- || - || prząść || prąd | |||
|- | |||
| *ken- || - || (za)cząć || koniec | |||
|- | |||
| - || - || grzęznąć || pogrążyć | |||
|- | |||
| *krent- < *kert- || - || krzątać || kręcić | |||
|- | |||
| *senk- < *sek- || - || (na)siąkać || sączyć | |||
|- | |||
| *h₂emǵʰ- || - || wiązać || węzeł, wązki | |||
|- | |||
| *tengʰ- || ciągnąć || - || tęgi | |||
|- | |||
| *ǵembʰ- || - || ziąb || ząb | |||
|- | |||
| *merǵ- || marznąć || - || mróz | |||
|- | |||
| *wert- || wiercić || wrzeciono || wrócić | |||
|- | |||
| - || zmierzchać się || - || mrok | |||
|- | |||
| (?) *s(t)erg- || - || strzec || stróż | |||
|- | |||
| *gem- || - || żąć (żmę) || gomółka | |||
|- | |||
| *terp- || cierpieć, cierpnąć || - || trapić (tropić) | |||
|- | |||
| *seg- || - || sięgnąć || posąg | |||
|} | |} | ||
Aktualna wersja na dzień 18:11, 2 mar 2025
| 🥧 | 0-stopień | e-stopień | o-stopień |
|---|---|---|---|
| *h₁neḱ-. | - | nieść | nosić |
| *weǵʰ- | - | wieźć | wozić |
| *wedʰ- | - | wieść | wodzić |
| *bʰredʰ- | brnąć | - | brodzić |
| *legʰ- | - | leżeć | (po)łożyć, łono |
| *sed- | - | siedzieć | sadzić |
| *leh₁ǵʰ- | - | leźć | łazić |
| *mer- | śmierć, martwy | (u)mrzeć | (z)morzyć |
| *gʰrem- | grzmieć | - | grom |
| *wed- | wydra | (?) wiadro | woda |
| *tep- | - | ciepły | topić |
| *gʰrebʰ- | - | grzebać | grób |
| *pekʷ- | - | piec | pot |
| *pleḱ- | - | pleść | płot |
| *gʷʰer- | grzać, garnek | żar < stopień ee? | gorący, gorzki |
| - | (u)jrzeć | - | zorza, przeźroczysty, wzrok |
| *kes- | - | czesać | kosmyk, (?) kochać |
| *wreh₁ǵ- | rżnąć? | rzeź, rzeźba, obrzezać | razić |
| *rek- | - | rzec | rok |
| - | - | (za)mieść | motać |
| *ḱers- | sierść | - | stroszyć |
| *melh₂- | - | mielę | młot |
| *per- / *(s)perH- | - | przeć | (na)pór |
| *tek- | - | ciec | tok |
| *welk- | - | wlec | włóczka |
| *sterh₃- | - | rozpostrzeć | strona, przestwór |
| *terh₁- | - | trzeć | tor, zator |
| *tewh₂- | tyć | - | tuczyć |
| *wer(H)- | wrzeć | - | warzyć (ō ?) |
| *h₂wer- ? | - | zawrzeć | zawór, otwór, obora |
| *(s)kelH- | - | szczelina | oskoła, skała (ō?) |
| ? | zgliszcza | podżegać | zgaga (oo?) |
| 🥧 | 0-stopień | e-stopień | o-stopień |
|---|---|---|---|
| - | mdły | - | żmudny |
| *dʰwes- | dech, tchnąć | - | duch |
| *leyp- | lgnąć | - | lepszy, lepić |
| - | giąć | - | gubić |
| *(H)rewH- | ryć, rwać | - | rów |
| *(s)mewk- | omsknąć, mknąć | smukły | - |
| *h₂sews- | schnąć | - | suchy |
| - | mdły | - | żmudny |
| *h₁rewdʰ- | rdza | - | rudy, rumiany |
| - | - | cichy | cieszyć |
| *weyd- | - | widzieć | wiedzieć |
| *ḱweyt- | - | świt | świat |
| *ḱweyt- | - | kwitnąć | kwiat |
| *kweyt- | cześć, poczet | czytać | - |
| *(s)penh₁- | - | (s)piąć | opona |
| *peyḱ- | pstry | pisać | - |
| - | iskra | - | jaskrawy, jasny |
| - | - | lać | łój, słój |
| *steygʰ- | ścieżka | ścigać | - |
| ? | - | pić | napój |
| ? | - | bić | bój |
| ? | - | dziecko | doić |
| ? | - | odpoczynek | koić |
| *bʰleyǵ- | - | (błyszczeć < bliszczeć) | blask |
| *weh₁y- | - | wić | rozwój |
| *kʷey- | - | - | cena, kajać (ō) |
| ? | szczać | sikać | - |
| 🥧 | 0-stopień | e-stopień | o-stopień |
|---|---|---|---|
| *pers- | parch, parszywy, (s)pierzchnąć | - | proch |
| *menk- | - | miękki | męczyć, mąka? |
| - | - | lękać się | łączyć, łęk |
| *ḱerd- | serce | środa, średni | - |
| - | pełznąć | - | płoza, płożyć się |
| - | śmierdzieć | - | smród |
| *(s)prend- | - | prząść | prąd |
| *ken- | - | (za)cząć | koniec |
| - | - | grzęznąć | pogrążyć |
| *krent- < *kert- | - | krzątać | kręcić |
| *senk- < *sek- | - | (na)siąkać | sączyć |
| *h₂emǵʰ- | - | wiązać | węzeł, wązki |
| *tengʰ- | ciągnąć | - | tęgi |
| *ǵembʰ- | - | ziąb | ząb |
| *merǵ- | marznąć | - | mróz |
| *wert- | wiercić | wrzeciono | wrócić |
| - | zmierzchać się | - | mrok |
| (?) *s(t)erg- | - | strzec | stróż |
| *gem- | - | żąć (żmę) | gomółka |
| *terp- | cierpieć, cierpnąć | - | trapić (tropić) |
| *seg- | - | sięgnąć | posąg |