Ęmucki

Typ:	a priori
Rodzaj:	artystyczny
Lista conlangów

ęmucki ral-ęmut
Utworzenie:	Milyamd w 2009
Najnowsza wersja:	2.1 beta
Klasyfikacja:	języki sztuczne artystyczne a priori
Kody
Conlanger–3	gnw.em.mil
Używany w :	Ecja
Regiony :	Baukazja, Chomąto
Klasyfikacja:	języki środkowoeuremickie
Status urzędowy
Język urzędowy :	Ecja
Oficjalna regulacja:	Ministerstwo Słowa
Lista conlangów

Zobacz też słownik tego języka.

Języki i dialekty Ecji.

Flaga ęmucka.

Język ęmucki klasyczny (Ral-ęmut sur'atkan) jest językiem sztucznym, jednym z najlepiej opisanych języków Milyamda. Charakteryzuje się połączeniem wielu różnych cech, m.in. polisyntezy, bogatej odmiany przez przypadki i braku leksykalnego odróżniania czasowników.

Świat

Język ęmucki jest elementem świata GNW, w którym posługują się nim Eci. Język wykazuje ogromne zróżnicowanie dialektalne na terenie Ecji, wyróżnia się dialekt południowy, zachodni, stołeczny, dialekt ącki. Sporny jest status języka ymnickiego. Blisko spokrewniony jest również język białodolski.

Wedle eckiego prawa każda forma języka ęmuckiego (również kolokwialna lub regionalna) jest dopuszczalna i wskazana, o ile jest również powszechnie zrozumiała. W tym artykule opisano tzw. odmianę standardową, używaną, jeśli tekst wymaga braku cech idiolektalnych, a język jest traktowany w ujęciu bezosobowym.

Rozwój

Język ęmucki należy do rodziny języków środkowoeuremickich, używanych we wschodniej i południowej Euremice Północnej, północnej Euremice Południowej i zachodniej Łazji.

Ok. 1000 lat przed Bezadatem istniał język praęmucki, częściowo rekonstruowany wspólny przodek języka ęmuckiego i białodolskiego. Z tego okresu zachowały się nieliczne inskrypcje abdżadowe.

Setki lat później wykształcił się język staroęmucki (staroecki), zapisywany pismem wczesnym.

Lata 100-500 a.u.c. to okres używania języka średnioęmuckiego i początków obecnego zróżnicowania mowy. Znany z mniejszej ilości zapisków. Nazywany jest wspólnym przodkiem języka nowoęmuckiego, ąckiego i ymnickiego.

Język ęmucki klasyczny został opisany w oparciu o dialekty obszarów rolniczych południowo-zachodniej Ecji w wiekach VII-X. Używany głównie do pisania dokumentów i ksiąg, które mają być zrozumiałe w całym cesarstwie. Do innych zastosowań, np. do poezji, o wiele lepiej nadają się jedenastowieczne gwary miejskie.

Fonologia historyczna

W języku ęmuckim zaszło wiele zmian fonologicznych względem języka praeckiego. Do najważniejszych należą:

• synkopa (przemiana sylab CVCV w CVC, zredukowanie wewnętrznych sylab do spółgłosek), np. *itə > it, *mikaGa > mikan; zachodziła dla co drugiej sylaby, wyłączając koniec słowa i dla ostatniej sylaby, nie zaszła w przypadku wielu końcówek (wyrównanie analogiczne);
• palatalizacja *z *s oraz przejście miękkich *z *s *j *x do z/j ś;
• powstanie samogłosek nosowych, np. *e-N-xi, *su-N > ę(śi), sų;
• ubezdźwięcznienie spółgłosek wygłosowych, np. *sabə > *sab > sap;
• udźwięcznienie spółgłosek na granicy morfemów, np. *ʔetə-ʔutə > *ʔet-ut > edut.

Fonologia

W języku ęmuckim dużą rolę odgrywa podział na sylaby. Zbitki spółgłosek są dopuszczalne tylko na granicach sylab.

Sylaba składa się z:

• nagłosu - spółgłoska nagłosowa lub nośnik (zwarcie krtaniowe);
• ośrodka - samogłoska ustna lub nosowa;
• kody - brak lub spółgłoska wygłosowa.

Sylaby otwarte posiadające samogłoskę ustną (krótką) są jednomorowe (lekkie). Dwumorowe (ciężkie) są sylaby z samogłoską nosową (długą) lub kodą. Nie występują sylaby trzymorowe, tj. mające zarówno samogłoskę nosową i kodę.

• da [da] - sylaba otwarta, lekka
• dą [daɨ̃] - sylaba nosowa, ciężka
• dak [dak] - sylaba zamknięta, ciężka

Samogłoska krótka w sylabie otwartej akcentowanej otrzymuje dodatkową długość.

Spółgłoski		Wargowe	Dziąsłowe	Podnieb.	Welarne	Krtaniowe
Nosowe		m	n
Zwarte	dźwięczne	b	d		g
	bezdźwięczne	p	t		k	ʔ ‹'›
Szczelinowe	dźwięczne	v~f ‹v›		ʑ ‹z›
	bezdźwięczne		s	ɕ ‹ś›	χ ‹h›
Półotwarte			ɾ ‹r›	j
Boczne			l

Na niebiesko zaznaczono spółgłoski występujące tylko na początku sylaby (przed samogłoską), a na żółto - tylko na końcu sylaby (po samogłosce; przed spółgłoską lub na końcu wyrazu). Na zielono - spółgłoski występujące w obu kontekstach.

Prozodia

W języku ęmuckim dominuje akcent inicjalny, na pierwszą sylabę jednostki słownej (tj. bez przedrostka oddzielanego dywizem). Najsilniejszy akcent w zdaniu pada na orzeczenie. Występuje również słaby nacisk na końcówkę czasownikową.

W zależności od miejsca padania akcentu mogą występować różne alofony fonemów samogłoskowych: (w tabeli uwzględniono odmianę standardową)

Samogłoska	a	e	i	ą	ę	į	y	o	u	y̨	ǫ	ų
Akcentowane	a	e	i	ã	ẽ	ĩ	ɘ	o	ɯ	ɘ̃	õ	ɯ̃
Zredukowane	ɐ	ɪ	ɪ	æ̃	ɪ̃	ɪ̃	ə	ʊ	ω	ə̃	ʊ̃	ω̃

Uwaga!

Symbolu [ω] użyto na oznaczenie samogłoski prawie przymkniętej środkowo-tylnej, niezaokrąglonego odpowiednika [ʊ], zredukowanej formy [ɯ].

Składnia

Jeśli podmiot zdania nie jest określony, występuje polisynteza. Poszczególne elementy są inkorporowane w następującej kolejności:

Pyr-ramaśędezikmuvne
"To właśnie mężczyzna kupił dom."

dopełnienie	czasownik	podmiot	sufiksy
pyr-	ramaśę-	dezik	-muvne

Jeśli zaś podmiot jest określony, występuje na początku zdania. Po czasowniku zastępuje go -i- "on/ona/ono":

• Sǫmen pyrtohrek. (Pyr) noptąimuv.

  Wszedłem do domu. Dom / on był mały.

Zdania

Pytania tworzy się przez intonację - nie ma partykuł pytających ani inwersji. Dla wyrazistości można na końcu dodać potwierdzenie lub zaprzeczenie, np.

• Saty aśdokty̨rav? (To jest chleb?)
• Saty aśdokty̨rav, sar? (To jest chleb, czy tak?)
• Saty aśdokty̨rav, ker? (To jest chleb, czyż nie?)

Na pytania odpowiada się sar (tak), ker (nie) lub kiśgorsy/kiśgorty (nie wiem).

Przeczenia tworzy się dodając przedrostek kiś- do orzeczenia. Nie spotyka się zaimków przeczących.

• At dylśanty̨tyv. (Ktoś podróżuje.)
• Kyt dylśanty̨tyv. (Każdy podróżuje.)
• Kyt kiśdylśanty̨tyv. (Nikt/każdy nie podróżuje.)

Rozkazy tworzy się zwykłą składnią zdania oznajmującego w specjalnym trybie.

Ewenementem języka ęmuckiego są kategoryczne rozkazy i zakazy formowane w pytania.

Zdania względne

Nie ma w języku ęmuckim zaimków względnych. Zdania podrzędne buduje się używając zaimka osobowego/obecnego:

• Sarge-sylnįmen.

  książka.dop-widzieć.prze.1sg

  Widziałem książkę.

• Sarge-ramaśęten.

  książka.dop-kupować.ter.1sg

  Kupuję książkę.

• Sarge-ramaśęten, ity-sylnįmenun.

  książka.dop-kupować.ter.1sg ono.dop-widzieć.prze.1sg.podrz

  Kupuję książkę, którą widziałem. (dosł. Kupuję książkę, że widziałem ją.)

Morfologia

Język ęmucki jest częściowo polisyntetyczny, co oznacza duży stosunek liczby morfemów do liczby wyrazów. Co nie jest widoczne ortograficznie, całe zdanie bywa zawarte w jednym wyrazie.

Tradycyjna gramatyka ęmucka wydziela pięć części mowy:

• kieman (duch) - rzeczowniki, przymiotniki, imiesłowy w pierwszych czterech przypadkach, również czasowniki
• gonvur (myśl) - końcówki aglutynacyjne rzeczowników (poimki zrostowe)
• voraś (czyn) - końcówki aglutynacyjne czasowników (spójki)
• śonak (słowo) - przysłówki, wykrzykniki
• sezaj (sens) - partykuły, spójniki

Morfonologia

W języku ęmuckim występują trzy rodzaje oboczności: udźwięcznienie, geminacja, unosowienie, zapisywane literami ^{u g n} w indeksie. Polegają na wymianie spółgłoski końcowej na spółgłoskę nagłosową lub zbitkę spółgłosek (wygłosowa + nagłosowa).

Spółgł. podst.	Udźw.	Gem.	Nas.
p	b	pp	m
v	v	vv	m
t	d	tt	nt
n	n	nn	n
l	r	lr	n
r	r	rr	n
ś	z	śś	nś
j	z	śz	nz
k	g	kk	nk
h	h	hh	nh

Przy udźwięcznieniu może zajść także inna oboczność - cofnięcie polegające na usunięciu samogłoski i przemianie spółgłoski nagłosowej w wygłosową, np.

• rodyt (zły) > rotd-aj (gorszy)
• kyat (wysoki) > kyhd-azaj (jeszcze wyższy)
• azut (równy) > ajd-et (równiacha)

Ale:

• karadon (lekcja) > karadon-at (zajęcia)
• morat (zmęczony) > morad-aj (bardziej zmęczony)

Słowotwórstwo

Afiks	Kategoria słowotwórcza	Przykład
kep-	dla kolejnego pokolenia (w nazwach członków rodziny)	kepmanzyr (babcia) od manzyr (mama)
kiś-	zaprzeczenie	kiś-vit (zachodni) od vit (wschodni)
ny̨-	liczba mnoga	Ralny̨-et (Eci) od Ral-et (Et)
ral-	nazwa własna	Ral-mip (Nąmip) od mip (chomik)
u-aj	Stopień wyższy przymiotnika	maldadaj (młodszy) od maldat (młody)
u-ak	Nazwa narzędzia	todak (packa) od tot
n-an	Sufiks grzecznościowy męski	sunrontan od sunrot (ojciec)
u-an	Sufiks grzecznościowy religijny	retsedan od retset (brat)
g-arit	podobny do czegoś	ropparit (wodnisty) od rop (woda)
u-at	Rzeczownik zbiorowy; duże nagromadzenie czegoś	bezat od bej (dom)
u-azaj	Stopień zawyższy przymiotnika	maldadazaj (jeszcze młodszy) od maldat (młody)
u-edek	słabe zgrubienie
g-ej	Sufiks kpiący rzeczy	piśtittej od piśtit (liść)
n-ek	zdrobnienie
u-en	Nazwa większej rzeczy podobnej do czegoś	zuven (ocean) od zuv (morze)
n-eśek	mocne zdrobnienie
u-et	zgrubienie	syval, syvaret (Sobal)
u-etek	słabe zdrobnienie
u-ik	zrobiony z czegoś	robik (zrobiony z wody) od rop (woda)
n-in	Sufiks grzecznościowy żeński	manzanrin od manzar (matka)
n-it	Stopień najwyższy przymiotnika	maldantit (najmłodszy) od maldat (młody)
u-yh	sennonyh (lotnisko) od sennon (samolot)
g-yk, -ynkan, -ynkin, -ykkol	potomstwo	pegonnynkan (królewicz) od pegon (król)
u-oj	Sufiks kpiący zwierząt	śegoj od śek (pies)
g-ok	Sufiks kpiący osób	orsannok od orsan (lekarz)
g-ol	rzeczownik zbiorowy
n-ot	Sufiks grzecznościowy do starszych	venśankot od venśak (ciotka)
n-yt	zawierający coś	ronput (wodny) od rop (woda)
-byś	rzeczownik odsłowny	ziktatbyś (bieg) od ziktat (biegnący)
-kan	archaiczny sufiks narzędzia, systemu	sur'atkan (mowa) od sur'at (mówiący)
-mut	sufiks przymiotnikowy (dodawany do orzecznikownika)	ral-ęmut (ęmucki) od ral-et (Et)
-tyh	nazwa kraju, państwa, okolic	ryjtuttyh (unia) od ryjtut (jednoczący)
-zan	sufiks przysłówkowy	etzan (będąc) od et (będący)

Czasownik

Czasownik w języku ęmuckim składa się z orzecznika i końcówka.

Orzecznik charakteryzujący każdy czasownik jest tworzony od rzeczownika, przymiotnika lub imiesłowu w specjalnym przypadku - werbialu. Orzecznik może wyrażać stronę i honoryfikację.

• gorty̨ (wiedzieć) <- gor (wiedzący)
• aprą (zaczynać) <- aprat (zaczynający)

Końcówka czasownikowa (daw. łącznik, spójka, copula) to cząstka przyłączana aglutynacyjnie, oznaczająca czas, osobę, tryb i aspekt.

• gorty̨muv (wiedzieli)
• gorty̨ma (wiedzieliście)
• gorty̨ga (zaczynajcie)

Honoryfikacja

Honoryfikacja jest wyrażana przez słowotwórstwo podmiotu.

Strona

W języku ęmuckim występują cztery strony: czynna, bierna, odbiorcza oraz sprawcza.

Strona czynna oznacza, że podmiot jest wykonawcą czynności. Może również pełnić funkcję strony sprawczej (gdy podano nadmiarowe dopełnienia).

• Martat retse-sylnįtyv. (Marta widzi brata.)
• Martat manzartytik retse-sylnįtyv. (Marta pokazuje brata matce. dosł. Marta widzi brata matce.)

Strona bierna przedstawia obiekt czynności jako podmiot. Wykonawca występuje w ablatywie.

• Retset Martarek sylninątyv. (Brat jest widziany przez Martę.)

Strona odbiorcza informuje, że podmiot jest adresatem czynności.

• Manzar retse-sylniǫtyv. (Matce pokazano brata.)

Strona sprawcza oznacza powodowanie czynności, jeśli jej kauzatywny charakter nie może zostać wywnioskowany z dopełnień.

• Martat retse-sylniśkętyv. (Marta pokazuje brata.)

Odmiana	Gr I	Gr II	Gr III	Gr IV
Czasownik czynny	-at -et -it -ot -ut	-yt	-l -p -n -r -k -v -h	-ś -j
Czasownik bierny	-anat -enat -inat -onat -unat	-ynet	-net -npet -nket	-nśet -nzet
Czasownik odbiorczy	-aot -eot -iot -oot -uot	-ydot	-ldot -pdot -ndot -rdot -kdot -vdot -dot	-jdot
Czasownik sprawczy	-aśket -eśket -iśket -ośket -uśket	-yket	-lket -pket -nket -rket -kket -vket -ket	-jket

Koniugacja

Czasy, aspekty, tryby i osoby są wyrażane przez końcówki dołączane do czasownika. Podano formy pełne i skrócone. Istnieją również końcówki używane w zdaniach inkorporowanych.

Końcówki mają domyślną formę niedokonaną. Dla formy dokonanej używa się przyrostka -rak. Użycie aspektów jest inne niż w języku polskim:

• bonty̨ren - jestem człowiekiem; bonty̨renrak - staję się człowiekiem;
• sunrǫtote - będziesz ojcem; sunrǫtoterak - zostaniesz ojcem;
• rygųmyn - spaliśmy; rygųmynrak - zasnęliśmy;

Czasy, tryby	1 sg	1 pl	2 sg	2 pl	3
ogólny	-ren	-ryn	-ro	-ra	-rav
teraźniejszy	-ten	-tyn	-to	-ta	-tyv
przyszły	-tente	-tynte	-tote	-tate	-tyvte
przeszły	-men	-myn	-mo	-ma	-muv
przypuszczający	-gen	-gyn	-go	-ga	-gav
rozkazujący	-meś	-nyn	-doś	-gan	-te

Forma oznaczona 3 wymaga podmiotu, w przeciwieństwie do reszty. Jest również używana honoryfikatywnie, podmiotem jest wówczas grzecznościowa pochodna od dot, nymet, ganet:

• Pyrtoh ęmo? (Byłeś w domu?)
• Pyrtoh ędontotmuv? (Był Pan/Pani w domu?) – dziecko do dorosłego
• Pyrtoh ędontinmuv? (Była Pani w domu?)
• Pyrtoh ędodetekmuv? (Byłeś w domu?) – dorosły do dziecka

Dodatkowe

Dodatkowe końcówki:

• rak - rozpoczęcie

  rygųten "spałem"

  rygųtenrak "zasnąłem"

• ni - łączność, równoczesność

  sur'ąmen sylniśkęmenni "mówiłem i pokazywałem"

• se - następstwo

  sanąmen sǫmense "stałem, a następnie poszedłem"

• ha - podkreślenie, przeciwstawienie

  kiś-sardąmen reśhekty̨tenha "nie umarłem, a nawet jestem zdrów"

• yn - zdanie podrzędne

  i-sur'ąten ętenyn "mówię, że jestem"

Zaimki

Uwaga! Wiele spośród zaimków zawiera przedrostek przenoszący akcent wyrazowy na drugą sylabę.

Zaimki osobowe:

• met [met] - ja
• dot [dot] - ty
• dait [dɐˈit] - on
• zyit [ʑəˈit] - ona
• it [ʔit] - on/ona (r. męsko-żeński)
• ih [ʔih] - ono

• nymet [ˈnɐmət ~ nəˈmet] - my
• ganet [ˈganət ~ ŋɐˈnet] - wy
• ny̨it [nə̃ˈit] - oni/one (r. męsko-żeński)
• ny̨ih [nə̃ˈih] - one (r. nijaki)

Odmiana: (pozostałe przypadki na podstawie posesywu; objaśnienia w sekcji #Rzeczownik)

Mianownik	met	dot	dait	zyit	it	ih	nymet	ganet	ny̨it	ny̨ih
Dopełniacz	me	do	dai	zyi	i	ity	nyn	gan	ny̨i	ny̨ity
Werbial	mę	dǫ	daį	zyį	į	ity̨	nymę	ganę	ny̨į	ny̨ity̨
Posesyw	me(ni)	do(ni)	dai	zyi	i	ity	nyme	gane	ny̨i	ny̨ity
Pozostałe przypadki - od posesywu
Prefiks dzierżawczy	mer-	dor-	dai-	zyi-	i-	–	nyr-	gar-	i-	–

Zaimki wskazujące:

• sat [sat] - ten/ta, ta osoba
• sah [sah] - to, ta rzecz
• kot [kot] - taki
• kanyh [ˈkaˑnɜh] - tu
• savyh [ˈsaˑvɜh] - tam
• kak [kak] - teraz
• savek [ˈsaˑvək] - wtedy
• kak [kak] - tak, tym sposobem
• sanak [ˈsaˑnɐk] - tamtym sposobem

Zaimki pytające:

• vit [vit] - kto, jaki
• vih [vih] - co
• vivyh [ˈviˑvɜh] - gdzie
• vivek [ˈviˑvək] - kiedy
• vak [vak], vinak [ˈviˑnɐk] - jak

Zaimki upowszechniające:

• kyt [kɐt], kyn'it [kənˈit] - każdy, wszyscy
• kyh [kɐh], kyn'ih [kənˈih] - wszystko
• kyvyh ['kɐˑvɜh] - wszędzie
• kyvek [ˈkɐˑvək] - zawsze
• kynak [ˈkɐˑnɐk] - każdym sposobem

Zaimki nieokreślone:

• at [ʔat] - ktoś
• ah [ʔah] - coś, zero
• avyh [ˈʔaˑvɜh] - gdzieś
• avek [ˈʔaˑvək] - kiedyś
• anak [ˈʔaˑnɐk] - jakoś

Rzeczownik

Ęmucka deklinacja obejmuje 19 przypadków i ma 4 paradygmaty.

Typy deklinacji

• grupa I - mianownik kończy się na samogłoskę lub "-t" - z wyjątkiem końcówki "-yt", np. get - świat.
• grupa II - temat zakończony na "-yt", np. ryt - kot.
• grupa IIIa - temat kończy się spółgłoskami "-l -p -n -r -k -v", np. śek - pies.
• grupa IIIb - mianownik zakończony na "-h", np. sattoh - państwo.
• grupa IV - mianownik zakończony na "-ś -j", np. doj - piorun.

Przypadki

Podano przykłady odmiany rzeczowników z różnych grup deklinacji.

Nazwa przypadka	Przykłady	Użycie
Mianownik	get ryt śek doj	Głównie przedstawia podmiot (to jest kot).
Dopełniacz	ge ryt śek doj	Wprowadza dopełnienie bliższe (widzę kota) oraz konstrukcje relacyjne i posesyjne (miska kota).
Werbial	gę ryty̨ śekty̨ dozę	Tworzy czasownik (być kotem).
Posesyw	ge ryty śekty dozi	Używany w niektórych konstrukcjach posiadania (kot ma miskę), łączy się z rzeczownikami relacyjnymi.
Ablatyw	gerek rytyrek śektyrek dozirek	Oznacza pochodzenie (od kota).
Celownik	getik rytytik śektytik dozitik	Oznacza odbiorcę (kotu, dla kota).
Inessyw	geoh rytyoh śektyoh dozioh	Położenie wewnątrz (w kocie).
Elatyw	geohrek rytyohrek śektyohrek doziohrek	Ruch na zewnątrz (z kota). Może wyrażać relacje czasowe (od dnia).
Illatyw	geohtik rytyohtik śektyohtik doziohtik	Ruch do wewnątrz (w kota). Może wyrażać relacje czasowe (do dnia).
Adessyw	gevyh rytyvyh śektyvyh dozivyh	Położenie w pobliżu lub na powierzchni (na kocie).
Delatyw	gevyhrek rytyvyhrek śektyvyhrek dozivyhrek	Głównie oznacza ruch z powierzchni (z powierzchni kota); rzadko używany. Może wyrażać relacje czasowe (po dniu).
Allatyw	gevyhtik rytyvyhtik śektyvyhtik dozivyhtik	Ruch w kierunku (do kota); wypierany przez celownik. Może wyrażać relacje czasowe (przed dniem).
Prolatyw	gemik rytymik śektymik dozimik	Droga przez powierzchnię, przez wnętrze (przez kota).
Instruktyw	genak rytynak śektynak dozinak	Określenie sposobu (po kociemu, jak kot), rzadziej narzędzia (kotem).
Translatyw	genatik rytynatik śektynatik dozinatik	Stan docelowy ([zmienić] w kota).
Partytyw	gemej rytymej śektymej dozimej	Pewna ilość danej rzeczy ([trochę] kota).
Essyw	gevek rytyvek śektyvek dozivek	Oznacza trwanie podczas pewnego procesu (równocześnie z kotem). Wyraża relacje czasowe (w dniu).
Komitatyw	geak rytyak śektyak doziak	Określa towarzyszenie (z kotem).
Abessyw	gekik rytykik śektykik dozikik	Wyraża brak danego przedmiotu/osoby (bez kota).

Rzeczowniki relacyjne

Do określania bardziej złożonych relacji przestrzennych używa się osobnych rzeczowników, np.:

• zil (przestrzeń dookoła) - śekty ziltyvyh (naokoło psa)
• bugit (prawa strona) - ryty bugivyh (na prawo od kota)
• rin (przed) - dozi rintyvek (przed piorunem) - także: doza-rintyvek, dozivyhtik.
• av (poza) - ge avtyoh (poza światem)

Liczba

Istnieją dwa sposoby na wyrażenie liczby.

System przedrostkowy jest starszą metodą. Polega na dołączeniu przedrostka liczebnego i pozwala na wyrażenie konkretnej ilości. Jest przeważnie używany z rzeczownikami niepoliczalnymi, występującymi tylko jednokrotnie, abstrakcyjnymi oraz gdy nie może zostać zastosowana druga metoda.

• dojbyś (burza) > ny̨dojbyś (burze, wiele burz)
• get (świat) > gǫget (dwa światy)
• bykitbyś (miłość) > rųbykitbyś (cztery miłości, poczwórna miłość)

System wrostkowy to nowszy sposób, oparty na przegłosie samogłoski pod tonem opadającym - z reguły z drugiej sylaby wyrazu. W liczbie mnogiej samogłoska zmienia się w "i". W przypadku jednosylabowych wyrazów może dojść do dodania końcówki -(t)it pod tonem opadającym.

• aśdok (chleb) > aśdik (chleby)
• ryt, Pos. ryty (kot) > rytit, Pos. ryti (koty)
• zuv, Pos. zuvty (morze) > zuvtit, Pos. zuvti (morza)

Czasem wyraz ma już "i" w drugiej sylabie, wówczas formy liczby pojedynczej i mnogiej są takie same. Wówczas można stosować przedrostki lub przegłos dla ścisłości.

• sąpil (ząb, zęby) > eksąpil (ząb)
• piśtit (liść, liście) > piśtyt (liść)
• pevit (użytkownik, użytkownicy) > ny̨pevit (użytkownicy)