Aysorollaib

Mapa Aysorollaib

Aysorollaib (inaczej Aysorolla-eyb, Iux-Aysor) — conworld powstały latem w 2018. W przeciwieństwie do innych tego typu projektów (Kyon, Aer) nie obejmuje on całej planety, lecz jedynie niewielki jej fragment - urodzajną krainę Aysorollaib, która ze wszystkich stron otoczona jest nieprzebytymi górami, morzem lub jałową pustynią, dlatego też pozostałe ziemie traktowane są jako dzikie i niezbadane, a szczątkowe informacje o nich obecne są jedynie w licznych mitach i podaniach ludowych.

Aysorollaib jest światem w pełni fikcyjnym, jednak trzymającym się zasad realizmu. Próżno tu szukać magii czy innych niż ludzie rozwiniętych ras.

Kraj

Kraina Aysorollaib podzielona jest obecnie na dwa kraje - Aynyux i Sunna. Kiedyś największym władcą całej krainy był Ócnessaculh Wielki. Pochodził z ludu Atheiuos (również Ateywos), mieszkającego w okolicach ujścia rzeki Ypics-adou. Była tam też stolica jego imperium, Qusneim. Wąs pana Ócnessaculh był potężny, bowiem według religii ludu jego w wąsie była siła ludzka - iux an isołou. Często wypowiadał sentencję uyong-yaládreyphs - co można przetłumaczyć jako "wiem, że nic nie wiem". Innym wielkim wodzem był Cciyli, na cześć którego nazwano najpiękniejsze miasto w kraju Aynyux - Dhargninel.

Główne miejsce wydobycia węgla to górska osada Dorgónilats. Natomiast lud Sunna ma własny ośrodek górniczy nieopodal Motheb po drugiej stronie łańcucha górskiego.

Tradycyjna budowla mieszkalna ludu Aynyux to ódlidh. Dziw w nich polega na tym, że mieszka się na zewnątrz, niejako oplatając budynek. Zwłaszcza ludy Sunna są w tym dobre.

Geografia

Wielka rzeka Ypics-adou wypływa z Jeziora Anigau, z którego to woda wycieka przez Jaskinię Apic, na wielkiej górze Iuxyots. Góra Iuxyots to właściwie wielki masyw górski, a najwyższe szczyty to Iux-yllam oraz Iux-icleyu.

System polityczny

Na przestrzeni wieków w Aysorollaib wykształcił się system polityczny oparty na tradycyjnych podziałach plemiennych. Na czele każdej osady stoi dziedziczny wódz (satuk). Wszyscy lokalni wodzowie na wiecu wybierają poprzez aklamację Wielkiego Przywódcę (yuxicleiu), który rządzi dożywotnio i dysponuje pełnią władzy, jednak w sprawach wagi najwyższej musi zasięgać opinii wiecu. Wszyscy mieszkańcy są ludźmi wolnymi (z wyjątkiem, oczywiście, niewolników) jednak trzy dni w miesiącu muszą świadczyć nieodpłatną pracę na rzecz swojej społeczności (nazywanej, w zależności od dialektu, ónuogaz, omradaz lub yuxaz) Taki model organizacji państwa obowiązuje zarówno w kraju Aynyux jak i w kraju Sunna.

Gospodarka

Gospodarka oparta jest głównie na rolnictwie. Przeważają uprawy lokalnych gatunków roślin, takich jak enollselaauruq (warzywo o charakterystycznym, słonawym smaku) czy iux-u-eycdóls (niewielkich rozmiarów, bardzo słodkie owoce cytrusowe z granatową skórką). Popularna jest również hodowla rodzimych gatunków bydła (eibeysdopars). Nieopodal Acars w kraju Sunna hodowana jest rzadka rasa bardzo szybkich koni aladreypaz, wykorzystywanych chętnie w armii.

Ważną rolę odgrywają również surowce, a wśród nich żelazo, złoto i ahpuk, bardzo cenny minerał wykorzystywany do produkcji rytualnych naczyń na o-nuóg. Szczególnie zasobny w te bogactwa naturalne jest górzysty region zwany Czarnym Apudem. Wykinikający z przygranicznego położenia sporny satus tego terytorium doprowadził do wybuchu trwającej do dziś Wojny o Czarny Apud.

Wymiana handlowa oparta na barterze (apic-ioux), jednak w obiegu obecne są również złote monety zwane yuxlebur.

Historia

Wojna o Czarny Apud

Sporne terytorium Czarnego Apudu

Bogate w żelazo i ahpuk górskie kopalnie przygranicznego regionu Czarny Apud od wielu lat stanowiły kość niezgody pomiędzy obydwoma państwami Aysorollaib. Obie stacjonujące w tej niespokojnej okolicy armie organizowały łupieżcze wypady na drugą stronę granicy, które przerodziły się w otwarty konflikt zbrojny po tym, jak jesienią 234 roku ery nihtupp sunnijscy żołnieże podpalili szyb w kopalni Tybdó w Aynyux, doprowadzając do śmierći 50 górników.

Kontratak ze strony Aynyux początkowo nie napotykał na zorganizowany opór, a aynyuxańskiej armii udało się nawet przejściowo opanować Mohteb. Jednak po nadejściu wiosny, która roztopiła śnieg zalegający na górskich szlakach, państwo Sunna odzyskało inicjatywę i wyparło siły Aynyux w wyższe partie gór. Wojna toczyła się ze zmiennym dla obu stron szczęściem przez kolejne lata, pochłaniając dziesiątki tysięcy ofiar. Chociaż obecnie większe starcia mają miejsce jedynie sporadycznie, konflikt nie został rozwiązany do dziś.

Rebelia Telpan

W 236 roku ery nihtupp nieopad Auqsom Ruch Zjednoczeniowy im. Ócnessaculha I (potocznie zwany telpan - jedność) wzniecił anty-aynyuxańską rebelię, która w krótkim czasie objęła swoim zasięgiem niemal 2/3 kraju. Powstańcy domagali się ponownego zjednoczenia Aysorollaib. Przedstawicieli narodów Aynyux i Sunna uznawali, mimo dzielących ich różnic, za jeden lud, który określali zbiorczym mianem Yux-masneth ("podobni").

Władze Aynyux o przygotowanie buntu natychmiast oskarżyły kraj Sunna, wyrażając przypuszczenie, iż w ten sposób Sunnajczycy chcieli odciągnąć uwagę głównych armii Aynyux od Czarnego Apudu (trwały tam wówczas najbardziej zacięte walki). Powstańcy z powodu słabego uzbrojenia nie potrafili skutecznie stawić czoła regularnej armii i szybko zostali wyparci z terenów nizinnych. Obecnie sprawują kontrolę nad niedostępnymi górami Iux-u-ezudh na północy kraju, gdzie wspólnie z górskimi plemionami Ahgank stawiają opór armii Aynyux.

Język

W krainie używane są dwa stosunkowo blisko spokrewnione ze sobą języki - i-cslóp i umeuosineppop.

Jednym z najciekawszych cech języka i-cslóp jest tak zwany quintoimyrrp - taka dziwna partykuła, zupełnie nieprzydatna. Brak opisu tejże partykuły opóźniał publikację języka. Inną cechą tego języka jest występowanie głoski reuołł-drag, której nie ma nawet w Ipie, taka jest trudna.

Osobną kategorią są enccillav-iksough - to są bardzo trudne głoski do wymówienia, wymagają wprawnych wymawiaczy, bo nie każdy może sprostać takim wymaganiom. Są to głoski dwuwargowo-językowo-gardłowe, bardzo trudne do wymówienia. Wymagają wiele praktyki i towarzysza do rozmowy. Jest to głoska wymawiana głównie przez kobiety, jak również i homoseksualnych mężczyzn - rytualne odwrócenie ról społecznych i płciowych. Tak jest w kraju Aynyux, naród Sunna kwestionuje nauki ludu Aynyux.

Religia

Lud Aynyux posiada dwie święte księgi - Sahtuk i Tebdó. Tradycyjnie wierzy się, że model społeczny funkcjonujący u ludu Aynyux został opracowany przez Sacculla, starożytnego mędrca. Wierzą, ze to najmądrzejszy człowiek, jaki kiedykolwiek stąpał po świecie i kurczowo trzymają się jego nauk od tysięcy lat. Mędrzec Sacculla opracował signips-xeł, czyli tak jakby kodeks postępowania dla ludu Aynyux, odrzucany przez lud Sunna. Lud Sunna opracował własny kodeks, znany pod nazwą gnall-boun, diametralnie różny od signips-xeł, choć w wielu miejscach podobny. Podobieństwo między dwoma świętymi tekstami opisywano w teologii jako omasout, czyli wzajemne przenikanie się świata duchowego, nierzeczywistego, z rzeczywistym, materialnym.

Każdego miesiąca muszą obłaskawiać swoich okrutnych bogów, składając w świątyniach tzw. o-nuóg, czyli rytualny pokarm z miodu, najlepszego mięsa, świeżych owoców i krwi zabitych jeńców. Bóg niejako rytualnie (przez kapłanów) odpowiada eipoudh-u, będącym okrzykiem przyjęcia ofiary.

Iux-nedey to słowo oznaczające jedność jednoego podmiotu z drugim.

Ciekawostki

Eypiq-uiux to narodowy sport w kraju Aynyux, zaś japonskie animacje są w języku okreslane slowem óutsladepp.

Uczestnicy

W projekcie biorą udział (stan na 03 lipca 2018 roku):

• Borzywoj
• Torkan