Gramatyka nowopołabska
Gramatyka odtworzonego języka nowopołabskiego. Korpus języka połabskiego jest zbyt ubogi, aby móc w pełni odbudować język, więc wiele dziur należało załatać.
Zaimek
Zaimki osobowe
Zaświadczone są niektóre przypadki zaimków pierwszej i drugiej osoby liczby pojedycznej i podwójnej. Zaimki liczby podwójnej niestety są niepoświadczone, proponuję więc system zaimków poświadczony w blizko spokrewnionym słowińskim
przypadek | 1 os. l. poj. | 2 os. l. poj. | 1 os. l. podw. | 2 os. l. podw. | 1 os. l. mn. | 2 os. l. mn. | zaimek zwrotny |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Nom. | /joz/, /jo/ | /tåi/ | /måi/ | — | |||
Gen. | |||||||
Dat. | /mĕ/ | /tĕ/ | /nom/, /năm/ | /vom/, /văm/ | |||
Acc. | /mą/, /mĕ/ | /tą/, /tĕ/ | |||||
Ins. | |||||||
Loc. | /nos/, /năs/ | /vos/, /văs/ |
Odmiana zaimka osobowego /vån, vånă, vånă/.
przypadek i liczba | r. męski | r. żeński | r. nijaki |
---|---|---|---|
Nom. Sg. | /vån/ | /vånă/ | /vånă/ |
Gen. Sg. | |||
Dat. Sg. | |||
Acc. Sg. | |||
Ins. Sg. | |||
Loc. Sg. | |||
Nom.=Acc. Du. | |||
Gen.=Loc. Du. | |||
Dat.=Ins. Du. | |||
Nom. Pl. | /vinai/ | ||
Gen. Pl. | |||
Dat. Pl. | |||
Acc. Pl. | |||
Ins. Pl. | |||
Loc. Pl. |
Zaimki wskazujące
Poniższa tabela przedstawia odmianę zaimka wzkazującego /tǫ, to, tü/.
przypadek i liczba | r. męski | r. żeński | r. nijaki |
---|---|---|---|
Nom. Sg. | /tǫ/ | /to/ | /tü/ |
Gen. Sg. | |||
Dat. Sg. | |||
Acc. Sg. | |||
Ins. Sg. | |||
Loc. Sg. | |||
Nom.=Acc. Du. | |||
Gen.=Loc. Du. | |||
Dat.=Ins. Du. | |||
Nom. Pl. | |||
Gen. Pl. | |||
Dat. Pl. | |||
Acc. Pl. | |||
Ins. Pl. | |||
Loc. Pl. |
Odmiana zaimka wzkazującego /sǫ, si, sü/.
przypadek i liczba | r. męski | r. żeński | r. nijaki |
---|---|---|---|
Nom. Sg. | /sǫ/ | /so/ | /sü/ |
Gen. Sg. | |||
Dat. Sg. | |||
Acc. Sg. | |||
Ins. Sg. | |||
Loc. Sg. | |||
Nom.=Acc. Du. | |||
Gen.=Loc. Du. | |||
Dat.=Ins. Du. | |||
Nom. Pl. | |||
Gen. Pl. | |||
Dat. Pl. | |||
Acc. Pl. | |||
Ins. Pl. | |||
Loc. Pl. |
Zaimki pytajne
Odmiana zaimków pytajnych /kåtü/ oraz /cü/.
przypadek | osobowy | rzeczowny |
---|---|---|
Nom. | /kåtü/ | /cü/ |
Gen. | /cig/ | |
Dat. | /ťümau/ | |
Acc. | ||
Ins. | ||
Loc. |
Zaimki przeczące
Odmiana zaimków pytajnych /nĕkåtü/ (/nĕkătü/ według Polańskieg) oraz /nic/.
przypadek | osobowy | rzeczowny |
---|---|---|
Nom. | /nĕkåtü/ | /nic/ |
Gen. | /niťüg/ | |
Dat. | ||
Acc. | ||
Ins. | ||
Loc. |
Zaimki dzierżawcze
Zaimki dzierżawcze dzieliły się na odmienne i nieodmienne
1 os. l. poj. | 2 os. l. poj. | 1 os. l. mn. | 2 os. l. mn. | zaimek dzierżawczy zwrotny |
---|---|---|---|---|
/müj, müjă, müji/? |
Zaimki dzierżawcze trzeciej osoby były nieodmienne, najprawdopodobniej także zaimki pierwszej i drugiej osoby liczby podwójnej. W roli zaimka dzierżawczego występował wówczas odpowiedni zaimek osobowy w dopełniaczu
Zaimek uogólniający
Odmiana zaimka uogólniającego /vis, ?, ?/
przypadek i liczba | r. męski | r. żeński | r. nijaki |
---|---|---|---|
Nom. Sg. | |||
Gen. Sg. | |||
Dat. Sg. | |||
Acc. Sg. | |||
Ins. Sg. | |||
Loc. Sg. | |||
Nom. Pl. | |||
Gen. Pl. | |||
Dat. Pl. | |||
Acc. Pl. | |||
Ins. Pl. | |||
Loc. Pl. |
Zaimek ten najprawdopodobniej, jak w innych językach słowiańskich, nie tworzył liczby podwójnej. Używano w tym znaczeniu zaimka oba, obie, obie.
Przymiotnik
Przymiotnik w języku połabskim przyjmował z reguły końcówkę zredukowaną, zależną od miękkości tematu, rodzaju, przypadku i liczby. Wszystkie końcówki zebrano w poniższej tabeli. Przecinek oddziela warjanta miękkotematowe od twardotematowych.
przypadek i liczba | r. męski | r. żeński | r. nijaki |
---|---|---|---|
Nom. Sg. | /-ĕ/ | /-ă/ | /-ĕ/, /-ă/ |
Gen. Sg. | /-ĕg/, /-ăg/? | /-ĕg/, /-ăg/? | |
Dat. Sg. | /-ümĕ/ | /-ümĕ/ | |
Acc. Sg. | =Nom./Acc. | /-ǫ/? | /-ĕ/, /-ă/ |
Ins. Sg. | |||
Loc. Sg. | /-ăj/ | ||
Nom.=Acc. Du. | /-ă/ | ||
Gen.=Loc. Du. | |||
Dat.=Ins. Du. | |||
Nom. Pl. | ²/-ĕ/ | /-ă/ | /-ă/ |
Gen. Pl. | ²?/-ĕx/ | ||
Dat. Pl. | |||
Acc. Pl. | /-ă/ | ||
Ins. Pl. | |||
Loc. Pl. |