Gramatyka nowopołabska: Różnice pomiędzy wersjami

Z Conlanger
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
(Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika)
Linia 419: Linia 419:
 
|-
 
|-
 
! Ins.
 
! Ins.
| ?/manǫ/ , ?/mănǫ/ || ?/tebǫ/, !/tăbǫ/ || /nomă/ || /vomă/ ||  !/nomĕ/ || !/vomĕ/ || ?/sebǫ/, !/săbǫ/
+
| ?/manǫ/ , ?/mănǫ/ || ?/tübǫ/, !/tăbǫ/ || /nomă/ || /vomă/ ||  !/nomĕ/ || !/vomĕ/ || ?/sübǫ/, !/săbǫ/
 
|-
 
|-
 
! Loc.
 
! Loc.
Linia 452: Linia 452:
 
|-
 
|-
 
! Nom.=Acc. Du.
 
! Nom.=Acc. Du.
| ?/våno/ || ||  
+
| ?/våno/ || ?/vinai/ || ?/vinai/
 
|-
 
|-
 
! Gen.=Loc. Du.  
 
! Gen.=Loc. Du.  
| || ||  
+
| || ||  
 
|-
 
|-
 
! Dat.=Ins. Du.  
 
! Dat.=Ins. Du.  
Linia 461: Linia 461:
 
|-
 
|-
 
! Nom. Pl.  
 
! Nom. Pl.  
| !/vinai/ || || /vånă/  
+
| !/vinai/ || /vånåi/ || /vånă/  
 
|-
 
|-
 
! Gen. Pl.  
 
! Gen. Pl.  
Linia 470: Linia 470:
 
|-
 
|-
 
! Acc. Pl.  
 
! Acc. Pl.  
| || ||  
+
| /je/, /nă/ || /je/, /nă/ || /jo/, /nă/
 
|-
 
|-
 
! Ins. Pl.  
 
! Ins. Pl.  
Linia 1048: Linia 1048:
 
* -üv(ĕ) (<-*ovъ(jь)): tworzy przymiotniki dzierżawcze od nazw osób kończących się na spółgłoskę, np. /malnaiťüv/, /Maixelevĕ/, /torťüvĕ/.
 
* -üv(ĕ) (<-*ovъ(jь)): tworzy przymiotniki dzierżawcze od nazw osób kończących się na spółgłoskę, np. /malnaiťüv/, /Maixelevĕ/, /torťüvĕ/.
 
===Przyrostki tworzące czasowniki===
 
===Przyrostki tworzące czasowniki===
 +
 +
[[Kategoria: Język połabski]]

Wersja z 13:11, 4 mar 2021

Gramatyka odtworzonego języka nowopołabskiego. Korpus języka połabskiego jest zbyt ubogi, aby móc w pełni odbudować język, więc wiele dziur należało załatać. Wykrzyknik ! przed formami oznacza, że są one poświadczone, znak zapytania ? oznacza, że są one niepewne.

Rzeczownik

Czasownik

Ia konjugacja

Według pierwszej-a konjugacji odmieniają się czasowniki zakończone na /-ct/, /-st/

osoba i liczba cz. teraźniejszy aoryst imperfekt rozkaźnik
1os. l. poj. !/-ą/ !/-Ø/ !/-ăx/, !/-ex/
2os. l. poj. !/-ĕs/, /-is/ !/-i/ !/-Ø/, !/-ai/
3os. l. poj. !/-ĕ/, !/-i/ !/-i/ !/-Ø/, !/-ai/
1os. l. podw. ?/-imă/
2os.=3os. l. podw. /-ită/
1os. l. mn. /-imĕ/
2os. l. mn. /-itĕ/
3os. l. mn. !/-ą/

Tam gdzie podane są obok siebie formy zredukowana i niezredukowana, ta druga była używana w połączeniach z enklitykami, np. !/ricex-mĕ/, a pierwsza wszędzie indziej, np. !/ricăx/

Formy czasu przeszłego to //. Imiesłowy bierne czasu przeszłego kończą się na /-enĕ/ (bez oboczności tematu), imiesłowy czynne czasu teraźniejszego kończą się na /-ącĕ/. Rzeczownik odczasownikowy kończy się na ?/-inĕ/, ?/-enĕ/ (również bez oboczności tematu).

Ib konjugacja

Według pierwszej-b konjugacji odmieniają się czasowniki zakończone na /-ąt/, /-nǫt/, a także na /-nĕt/ (w tych czasownikach, w których /-n-/ nie pochodzi z tematu).

osoba i liczba cz. teraźniejszy aoryst imperfekt rozkaźnik
1os. l. poj. !/-Ø/
2os. l. poj. /-i/ !/-Ø/, !/-ai/
3os. l. poj. !/-nĕ/, !/-ni/ !/-i/ !/-Ø/, !/-ai/
1os. l. podw.
2os.=3os. l. podw.
1os. l. mn.
2os. l. mn.
3os. l. mn.

Formy czasu przeszłego to ?/-ąl/ lub !/-ǫl/. Imiesłowy bierne czasu przeszłego kończą się na !/-nenĕ/, !/-ǫtĕ/ lub /-enĕ/. Rzeczownik odczasownikowy kończy się na ?/-ninĕ/, ?/-nenĕ/, !/-enĕ/.

II konjugacja

Według drugiej konjugacji odmieniają się czasowniki zakończone na /-ĕt/, a także czasownik /ťautait/.

osoba i liczba cz. teraźniejszy aoryst imperfekt rozkaźnik
1os. l. poj. /-ą/ !/-aix/ ?/-ăx/
2os. l. poj. /-ĕs/, /-is/ /-i/ /-ăs/ !/-Ø/, !/-ai/
3os. l. poj. !/-ĕ/, !/-i/ !/-i/ !/-ăs/ /-Ø/, /-ai/
1os. l. podw. /-aimă/
2os.=3os. l. podw. /-ită/ /-aită/
1os. l. mn. !/-imĕ/ /-aimĕ/
2os. l. mn. !/-itĕ/ /-aitĕ/
3os. l. mn. /-ą/

Formy czasu przeszłego to !/-ål/. Imiesłowy bierne czasu przeszłego kończą się na !/-enĕ/ (bez oboczności tematu), imiesłowy czynne czasu teraźniejszego kończą się na /-ącĕ/. Rzeczownik odczasownikowy kończy się na !/-enĕ/ (również bez oboczności tematu).

III konjugacja

Według pierwszej konjugacji odmieniają się jednosylabowe czasowniki zakończone na /-ait/, /-åit/ a także ich prefigowane pochodne na /-ĕt/.

osoba i liczba cz. teraźniejszy aoryst imperfekt rozkaźnik
1os. l. poj.
2os. l. poj.
3os. l. poj.
1os. l. podw.
2os.=3os. l. podw.
1os. l. mn.
2os. l. mn.
3os. l. mn.

Formy czasu przeszłego to //. Imiesłowy bierne czasu przeszłego kończą się na /-aitĕ/ w przypadku krótkich czasowników na /-ait/ jak /bait/

IV konjugacja

Według czwartej konjugacji odmieniają się liczne czasowniki zakończone na /-ăt/, ale nie wszystkie.

osoba i liczba cz. teraźniejszy aoryst imperfekt rozkaźnik
1os. l. poj. /-ą/
2os. l. poj. !/-(j)ĕs/, /-(j)is/
3os. l. poj. !/-(j)ĕ/, /-(j)i/
1os. l. podw.
2os.=3os. l. podw.
1os. l. mn.
2os. l. mn.
3os. l. mn.

Jota w końcówkach powoduje zmiany fonetyczne, które w szczególności objawiają się cofnięciem przegłosu, np. /v́ǫzăt, vązą, vązĕs/

Formy czasu przeszłego to //. Imiesłowy bierne czasu przeszłego kończą się na /-onĕ/

Va konjugacja

Według piątej-a konjugacji odmieniają się czasowniki zakończone na /-ot/

osoba i liczba cz. teraźniejszy aoryst imperfekt rozkaźnik
1os. l. poj. /-oją/ -
2os. l. poj. !/-ojĕs/, !/-ojis/ !/-oj/
3os. l. poj. !/-ojĕ/, !/-oji/ /-oj/
1os. l. podw. ?/ojimă/ ?/-ojmă/
2os.=3os. l. podw. /-ojită/ /-ojtă/
1os. l. mn. !/-ojimĕ/ /-ojmĕ/
2os. l. mn. /-ojitĕ/ !/-ojtĕ/
3os. l. mn. /-ojă/, /-oją/ -

Formy czasu przeszłego to //. Imiesłowy bierne czasu przeszłego kończą się na /-onĕ/

Vb konjugacja

Według piątej-b konjugacji odmieniają się czasowniki zakończone na /-ăt/

osoba i liczba cz. teraźniejszy aoryst imperfekt rozkaźnik
1os. l. poj. !/-ăm/, /-om/
2os. l. poj. !/-ăs/, /-os/
3os. l. poj. /-ă/, /-o/
1os. l. podw. ?/-omă/, /-ămo/
2os.=3os. l. podw. /-otă/, /-ăto/
1os. l. mn.
2os. l. mn.
3os. l. mn.

Formy czasu przeszłego to /-ol/. Imiesłowy bierne czasu przeszłego kończą się na /-onĕ/

Czasowniki nieregularne

Czasownik /boit/

Czasownik !/boit/ jest nieregularny oraz ma kilka form supletywnych. Poniższa tabelka przedstawia jego odmianę:

osoba i liczba cz. teraźniejszy cz. przyszły aoryst imperfekt rozkaźnik
1os. l. poj. !/jis/ /bǫdǫ/ ?/boix/ /bex/
2os. l. poj. !/jis/ /bǫdĕs/ ?/boi/ /bes/ /bǫd/
3os. l. poj. !/ją/, !/jă/ !/bǫdĕ/ ?/boi/ /bes/
1os. l. podw. ?/jismo/, ?/jismă/ ?/bǫdemă/
2os.=3os. l. podw. !/jistă/ /bǫdetă/
1os. l. mn. !/jismoi/, !/jismĕ/ /bǫdemĕ/
2os. l. mn. ?/jiste/, /jistĕ/ /bǫdetĕ/
3os. l. mn. ?/sǫ/ /bǫdǫ/

Forma czasu przeszłego to //, imiesłowy to //.

Czasownik /met/

Czasownik !/met/ także jest nieregularny. Poniższa tabelka przedstawia jego odmianę:

osoba i liczba cz. teraźniejszy aoryst imperfekt rozkaźnik
1os. l. poj. !/mom/, !/ne-măm/ /mex/
2os. l. poj. !/mos/, !/ne-măs/ /mes/
3os. l. poj. !/mo/, !/ne-mă/ /mes/
1os. l. podw. ?/momă/, ?/ne-momă/
2os.=3os. l. podw. !/motă/, /ne-motă/
1os. l. mn. !/momĕ/, !/ne-momĕ/
2os. l. mn. /motĕ/, /ne-motĕ/
3os. l. mn. ?/moją/, ?/ne-moją/

Formy czasu przeszłego to /ḿol/, !/ni-ḿăl/.

Czasownik /dot/

Czasownik !/dot/ jest nieregularny. Poniższa tabelka przedstawia jego odmianę:

osoba i liczba cz. teraźniejszy cz. przyszły aoryst imperfekt rozkaźnik
1os. l. poj. /doją/ ?/dom/
2os. l. poj. !/dojĕs/ ?/dos/ !/doʒ, doj, düj/
3os. l. poj. !/dojĕ/ ?/do/ /doʒ, doj, düj/
1os. l. podw. ?/dojimă/
2os.=3os. l. podw. ?/dojită/ /doctă, dojtă, düjtă/
1os. l. mn. /dojimĕ/ ?/domĕ/
2os. l. mn. /dojitĕ/ ?/dotĕ/ /doctĕ, dojtĕ, düjtĕ/
3os. l. mn. /doją/

Formy czasu przeszłego to /!dol, /

Czasownik /tet/

Czasownik !/tet/ jest nieregularny. Poniższa tabelka przedstawia jego odmianę:

osoba i liczba cz. teraźniejszy aoryst imperfekt rozkaźnik
1os. l. poj. !/cą/, !/că/; !/ni-că/ !/tex/
2os. l. poj. !/cis/, !/cĕs/, ?/c/; /ni-cĕs/ /tes/ ?/tij/
3os. l. poj. !/ci/, /cĕ/; !/ni-cĕ/ /tes/
1os. l. podw. ?/cimă/; ?/ni-cimă/
2os.=3os. l. podw. /cită/; /ni-cită/
1os. l. mn. !/cimĕ/; /ni-cimĕ/
2os. l. mn. !/citĕ/; /ni-citĕ/
3os. l. mn. ?/cą/, ?/că/; ?/ni-cą/ !/texǫ/

Formy czasu przeszłego to /tel/.

Pierwsza forma była używana w znaczeniu chcieć, forma zredukowana była używana w funkcji czasownika posiłkowego tworzącego czas przyszły, a także w pozycji nieakcentowanej.

Czasownik /jest/

Czasownik !/jest/ jest nieregularny. Poniższa tabelka przedstawia jego odmianę:

osoba i liczba cz. teraźniejszy aoryst imperfekt rozkaźnik
1os. l. poj. /jedą/ /jed/
2os. l. poj. /jedĕs/ !/jeʒ/
3os. l. poj. !/jedĕ/ /jeʒ/
1os. l. podw. /jedimă/ /jeʒmă/
2os.=3os. l. podw. /jedită/ /jectă/
1os. l. mn. /jedimĕ/ /jeʒmĕ/
2os. l. mn. /jeditĕ/ !/jectĕ/
3os. l. mn. /jedą/

Formy czasu przeszłego to /jedăl~jedål, ?, ?/

Zaimek

Zaimki osobowe

Zaświadczone są niektóre przypadki zaimków pierwszej i drugiej osoby liczby pojedycznej i podwójnej. Zaimki liczby podwójnej niestety są niepoświadczone, proponuję więc system zaimków poświadczony w blizko spokrewnionym słowińskim

przypadek 1 os. l. poj. 2 os. l. poj. 1 os. l. podw. 2 os. l. podw. 1 os. l. mn. 2 os. l. mn. zaimek zwrotny
Nom. !/joz/, !/jo/ !/tåi/, !/tĕ/ ?/mo/ ?/vo/ !/moi/ !/jai/, ?/voi/
Gen. !/mane/, !/mană/ /tibe/, !/tibĕ/ /nojau/, /nojĕ/ /vojau/, /vojĕ/ !/nos/, !/năs/ /vos/, /văs/ /sibe/, /sibĕ/
Dat. !/mine/, /mină/ !/tebe/, !/tebĕ/ /nomă/ /vomă/ !/nom/, !/năm/ /vom/, /văm/ /sebe/, /sebĕ/
Dat. clit. !/mĕ/ !/tĕ/ /nomă/ /vomă/ /năm/ /văm/ ?/sĕ/
Acc. !/mane/, !/mą/ !/tibĕ/, !/tą/ /nojau/, /nojĕ/ /vojau/, /vojĕ/ !/nos/, /năs/ /vos/, /văs/ !/sibĕ/, !/są/
Acc. clit. !/mĕ/ !/tĕ/ ?/mă/ ?/vă/ !/năs/ /văs/ !/să/
Ins. ?/manǫ/ , ?/mănǫ/ ?/tübǫ/, !/tăbǫ/ /nomă/ /vomă/ !/nomĕ/ !/vomĕ/ ?/sübǫ/, !/săbǫ/
Loc. /mane/, /mană/ /tibe/, /tibĕ/ /nojĕ/ /vojĕ/ /nos/, /năs/ /vos/, /văs/ /sibe/, !/sibĕ/

W mianowniku zaimek osobowy joz/jo ma dwie formy stosowane w zasadzie wymiennie, bez zauważalnej reguły.

W przypadkach zależnych mamy na ogół dwie formy każdego zaimka. Pierwsza z nich jest akcentowana, druga natomiast pojawia się bezpośrednio po przyimku, to jest przyimek ściągnął z niej akcent.

Odmiana zaimka osobowego /vån, vånă, vånă/.

przypadek i liczba r. męski r. żeński r. nijaki
Nom. Sg. !/vån/ !/vånă/ /vånü/
Gen. Sg. !/jig/, !/jĕg/, !/nĕg/ ?/ji/, ?/jĕ/, ?/nĕ/ /jig/, /jĕg/, /nĕg/
Dat. Sg. !/jim/, !/mĕ/, /nĕm/ ?/ji/, ?/jĕ/, ?/nĕ/ /jim/, /mĕ/, /nĕm/
Acc. Sg. ?/jǫ/, ?/jǫ/, ?/nǫ/ /ją/, /jă/, /nă/ /ji/, /jĕ/, /nĕ/
Ins. Sg. /naim/ ?/ną/, /nă/ /naim/
Loc. Sg. /jim/, /nĕm/ ?/ji/, ?/nĕ/ /jim/, /nĕm/
Nom.=Acc. Du. ?/våno/ ?/vinai/ ?/vinai/
Gen.=Loc. Du.
Dat.=Ins. Du. /naimo/ /naimo/ /naimo/
Nom. Pl. !/vinai/ /vånåi/ /vånă/
Gen. Pl. /jaix/, /nĕx/ /jaix/, /nĕx/ /jaix/, /nĕx/
Dat. Pl. !/jaim/, /nĕm/ !/jaim/, /nĕm/ !/jaim/, /nĕm/
Acc. Pl. /je/, /nă/ /je/, /nă/ /jo/, /nă/
Ins. Pl. ?/naimĕ/ ?/naimĕ/ ?/naimĕ/
Loc. Pl. /nĕx/ /nĕx/ /nĕx/

Zaimki wskazujące

Poniższa tabela przedstawia odmianę zaimka wzkazującego /tǫ, to, tü/.

przypadek i liczba r. męski r. żeński r. nijaki
Nom. Sg. /tǫ/ /to/ /tü/
Gen. Sg. !/tüg/ ?/tej/ !/tüg/
Dat. Sg. /tümĕ/ ?/tej/ /tümĕ/
Acc. Sg. /tǫ/ /tǫ/ /tü/
Ins. Sg. /taim/ /tǫ/ /taim/
Loc. Sg. /tüm/ ?/tej/ /tüm/
Nom.=Acc. Du. /to/ ?/tai/ ?/tai/
Dat.=Ins. Du. /temă/ /temă/ /temă/
Nom. Pl. /tai/ /tåi/ /to/
Gen. Pl. /tex/ /tex/ /tex/
Dat. Pl. /tem/ /tem/ /tem/
Acc. Pl. /tåi/ /tåi/ /to/
Ins. Pl. /temĕ/ /temĕ/ /temĕ/
Loc. Pl. /tex/ /tex/ /tex/


Odmiana zaimka wzkazującego /sǫ, si, sü/.

przypadek i liczba r. męski r. żeński r. nijaki
Nom. Sg. !/sǫ/ !/so/ !/si/
Gen. Sg. !/seg/ ?/sij/ !/seg/
Dat. Sg. /semĕ/ ?/sij/ /semĕ/
Acc. Sg. !/sǫ/ /są/ !/si/
Ins. Sg. /saim/ /są/ /saim/
Loc. Sg. !/sem/ ?/sij/ /sem/
Nom.=Acc. Du. ?/so/ ?/sai/ ?/sai/
Dat.=Ins. Du. ?/saimă/ ?/saimă/ ?/saimă/
Nom. Pl. /sai/ /se/ /so/
Gen. Pl. ?/saix/ ?/saix/ ?/saix/
Dat. Pl. ?/saim/ ?/saim/ ?/saim/
Acc. Pl. /se/ /se/ /so/
Ins. Pl. ?/saimĕ/ ?/saimĕ/ ?/saimĕ/
Loc. Pl. ?/saix/ ?/saix/ ?/saix/

Zaimki pytajne

Odmiana zaimków pytajnych /kåtü/ oraz /cü/.

przypadek osobowy rzeczowny
Nom. !/kåtü/ !/cü/
Gen. !/ťüg/ !/ceg/
Dat. !/ťümau/ /cemau/
Acc. !/ťüg/ !/cü/, !/ceg/
Ins. /ťaim/ /caim/
Loc. /ťüm/ /cem/

Zaimki przeczące

Odmiana zaimków pytajnych /nekåtü/ (/nĕkåtü/ według Polańskieg) oraz /nic/.

przypadek osobowy rzeczowny
Nom. ?/nekåtü/ !/nic/
Gen. !/niťüg/ /niceg/
Dat. /niťümau/ /nicemau/
Acc. /niťüg/ /nic/
Ins. /niťaim/ /nicaim/
Loc. /niťüm/ /nicem/

Zaimki dzierżawcze

Zaimki dzierżawcze dzieliły się na odmienne i nieodmienne

1 os. l. poj. 2 os. l. poj. 1 os. l. mn. 2 os. l. mn. zaimek dzierżawczy zwrotny
!/müj, müjă, müji/ !/tüj, tüjă, tüji/ !/nos, nosă, nosi/ !/vos, vosă, vosi/ !/süj, süjă, süji/

Zaimki dzierżawcze trzeciej osoby były nieodmienne, najprawdopodobniej także zaimki pierwszej i drugiej osoby liczby podwójnej. W roli zaimka dzierżawczego występował wówczas odpowiedni zaimek osobowy w dopełniaczu

Odmiana zaimków dzierżawczych na przykładzie /müj, müjă, müji/ (końcówki przeniesione):

przypadek i liczba r. męski r. żeński r. nijaki
Nom. Sg. !/müj/ !/müjă/ !/müji/
Gen. Sg. /müjĕg/ ?/müjij/ /müjĕg/
Dat. Sg. /müjemĕ/ /müjă/ /müjemĕ/
Acc. Sg. !/müj/ !/müją/ !/müji/
Ins. Sg. /müjĕm/ !/müjă/ /müjĕm/
Loc. Sg. !/müjĕm/ !/müjĕ/ !/müjĕm/
Nom.=Acc. Du. ?/müjo/ ?/müjai/ ?/müjai/
Dat.=Ins. Du. /müjaimă/ /müjaimă/ /müjaimă/
Nom. Pl. !/müjai/ /müje/ !/müjă/
Gen. Pl. /müjĕx/ /müjĕx/ /müjĕx/
Dat. Pl. !/müjĕm/ !/müjĕm/ !/müjĕm/
Acc. Pl. !/müje/ /müje/ ?/müjă/
Ins. Pl. /müjaimĕ/ /müjaimĕ/ /müjaimĕ/
Loc. Pl. /müjĕx/ /müjĕx/ /müjĕx/

Wszystkie odmieniane zaimki dzierżawcze miały te same końcówki i tę samą krzywą akcentową.

Zaimek uogólniający

Odmiana zaimka uogólniającego /vis, visă, visa/

przypadek i liczba r. męski r. żeński r. nijaki
Nom. Sg. !/vis/ ?/visă/ !/visi/
Gen. Sg. ?/visĕg/ ?/viseg/
Dat. Sg.
Acc. Sg. !/visą/ !/visi/
Ins. Sg.
Loc. Sg.
Nom. Pl. !/visai/
Gen. Pl.
Dat. Pl. ?/visĕm/ ?/visem/
Acc. Pl.
Ins. Pl.
Loc. Pl.

Zaimek ten najprawdopodobniej, jak w innych językach słowiańskich, nie tworzył liczby podwójnej. Używano w tym znaczeniu zaimka oba, obie, obie.

Przymiotnik

Przymiotnik w języku połabskim przyjmował z reguły końcówkę zredukowaną, zależną od miękkości tematu, rodzaju, przypadku i liczby. Wszystkie końcówki zebrano w poniższej tabeli. Przecinek oddziela warjanta miękkotematowe od twardotematowych.

przypadek i liczba r. męski r. żeński r. nijaki
Nom. Sg. !/-ĕ/ !/-ă/ !/-ĕ/, !/-ă/
Gen. Sg. !/-ĕg/, !/-ăg/ ?/-ă/ !/-ĕg/, /-ăg/
Dat. Sg. !/-ümĕ/ /-ăj/ /-ümĕ/
Acc. Sg. =Nom./Acc. !/-ǫ/ !/-ĕ/, !/-ă/
Ins. Sg. /-ǫ/
Loc. Sg. !/-ăj/
Nom.=Acc. Du. /-ă/ /-ă/ !/-ă/
Dat.=Ins. Du. /-aimă/, /-åimă/ /-aimă/, /-åimă/ /-aimă/, /-åimă/
Nom. Pl. ²/-ĕ/ !/-ă/ !/-ă/
Gen. Pl. !/-ĕx/ /-ĕx/ /-ĕx/
Dat. Pl. /-ĕm/ /-ĕm/ /-ĕm/
Acc. Pl. ?/-ĕ/, !/-ă/ !/-ă/ !/-ă/
Ins. Pl. /-aimĕ/, /-åimě/ /-aimĕ/, /-åimě/ /-aimĕ/, /-åimě/
Loc. Pl. !/-ĕx/ /-ĕx/ /-ĕx/

Oprócz odmiany długiej szczątkowo zachowana została odmiana krótka. Końcówki odmiany krótkiej były zawsze niezredukowane

przypadek i liczba r. męski r. żeński r. nijaki
Nom. Sg. !/-Ø/ !/-o/ /-i/, !/-ü/
Gen. Sg.
Dat. Sg.
Acc. Sg. =Nom./Acc. /-ǫ/ /-i/, !/-ü/
Ins. Sg. !/-åm/ /-ǫ/ !/-åm/
Loc. Sg.
Nom.=Acc. Du.
Dat.=Ins. Du.
Nom. Pl.
Gen. Pl.
Dat. Pl.
Acc. Pl.
Ins. Pl.
Loc. Pl.

Stopniowanie przymiotnika

Przysłówek

Liczebnik

Liczebniki główne

Liczebnik /jadån/ odmieniał się tak, jak twardotematowy zaimek wskazujący.

przypadek i liczba r. męski r. żeński r. nijaki
Nom. Sg. !/jadån/ /jånă/ !/jånü/
Gen. Sg. /jånăg/ /jånăg/
Dat. Sg. /jånümĕ/ /jånümĕ/
Acc. Sg. =Nom./Acc. /janǫ/ !/janü/
Ins. Sg.
Loc. Sg. /jană/
Nom.=Acc. Du.
Dat.=Ins. Du.
Nom. Pl.
Gen. Pl.
Dat. Pl.
Acc. Pl.
Ins. Pl.
Loc. Pl.


Poniżej tabelka odmiany liczebnika /dåvo/. Liczebnik ten wymuszał na rzeczowniku liczbę podwójną i związek zgody.

przypadek r. męski r. żeński i nijaki
Nom.=Acc. !/dåvo/ !/dåve/
Gen.=Loc. !/dåvüx/
Dat.=Ins. !/dvemă/

Obok /dvemă/ poświadczono także /dvemo/, jednak było to w pieśni, więc mogło wynikać z jej metryki, a nie z samych zasad akcentuacji.

Podobnie odmieniał się zaimek /våbo/.

przypadek r. męski r. żeński i nijaki
Nom.=Acc. ?/våbo/ !/vibe/
Gen.=Loc. !/våbüjĕx/
Dat.=Ins. !/vibemă/

W bierniku po przyimku występowała także postać zredukowana - !/no vĕbe/.

Poniżej tabelka odmiany liczebnika /tåri, trai/. Liczebnik ten wymuszał na rzeczowniku liczbę mnogą i związek zgody.

przypadek r. męski r. żeński i nijaki
Nom. !/tåri/ !/trai/
Gen.
Dat.
Acc.
Ins. !/tåraimĕ/
Loc. /tåraix/

Poniżej tabelka odmiany liczebnika /citĕr/. Liczebnik ten wymuszał na rzeczowniku liczbę mnogą i związek zgody.

przypadek r. męski r. żeński i nijaki
Nom. /!citĕr/
Gen.
Dat.
Acc. /!citĕr/
Ins.
Loc.

Liczebniki od 5 do 10, tj. /pąt, sist, sidĕm, visĕm, divąt, disąt/ odmieniają się jak żeńskie rzeczowniki o temacie zakończonym na spółgłoskę. Występują w jednej formie wspólnej dla wszystkich rodzajów. Wymuszały na rzeczowniku liczbę mnogą i związek rządu, t.zn. rzeczownik występował w dopełniaczu liczby mnogiej. Poniższa tabelka przedstawia odmianę na przykładzie liczebnika /pąt/ (podobnie odmieniały się /sist, divąt, disąt/) oraz /sidĕm/ (podobnie odmieniał się /visĕm/).

przypadek 5,6,9,10 7,8
Nom. !/pąt/ !/sidĕm/
Gen.
Dat.
Acc. /pąt/ /sidĕm/
Ins.
Loc.

Liczebniki porządkowe

  • pierwszy - !/parĕ/, !/prenĕ/, !/erstĕ/
  • drugi - !/törĕ/
  • trzeci - !/tritĕ/
  • czwarty - !/citjortĕ/
  • piąty - !/ṕǫtĕ/
  • szósty - !/sestĕ/
  • siódmy - /sedmĕ/
  • ósmy - !/våsmĕ/
  • dziewiąty - !/div́ǫtĕ/
  • dziesiąty - !/diśǫtĕ/
  • jedenasty - ?/janådistĕ/
  • dwunasty - /dvenădistĕ/
  • trzynasty - /trainădistĕ/
  • czternasty - ?/citĕrnădistĕ/
  • piętnasty - /pątnădistĕ/
  • szesnasty - /sesnădistĕ/
  • siedemnasty - /sedĕmnadistĕ/
  • osiemnasty - /visĕmnădistĕ/
  • dziewiętnasty - /divątnădistĕ/
  • dwudziesty - /disątnădistĕ/

Liczebniki zbiorowe

Przyimek

Przyimki miejsca

  • /ai/ - u, przy (z dopełniaczem), np. /ai dåvüx grauk/
  • /no/ - na, w (z biernikiem i miejscownikiem), np. /no pic/, /no zimĕ/

Przyimki czasu

  • /dü/ - do (z dopełniaczem)

Spójnik

Składnia

Partytyw

Czasy

Czasowniki rozdzielnie złożone

Słowotwórstwo

Przyrostki tworzące rzeczowniki

  • -aidlĕ (<*-idlo): tworzy nazwy narzędzi, odczasownikowy, np. /stovaidlĕ/, /mötüvaidlĕ/, /mücaidlĕ/.
  • -aikă (<*-ika): tworzy nazwy zawodów, wykonawców czynności, męzkie jak i żeńskie, odczasownikowy, np. /låzaikă/, /bezaikă/, /peraikă/.
  • -aină (<*-ina): tworzy nazwy przedmiotów, zjawisk, odprzymiotnikowy i odrzeczownikowy, np. /låisaină/, /brizaină/, /glåvaină/.
  • -aistĕ (<*-išče): tworzy nazwy miejsc, odrzeczownikowy, np. /gordaistĕ/, /postvaistĕ/, /sidlaistĕ/.
  • -ą (<*-ę): tworzy nazwy osobników młodych, odrzeczownikowy, np. /blaizą/, /büzą/, /rovną/.
  • -ăr (<*-ařь): tworzy nazwy zawodów, wykonawców czynności, odrzeczownikowy i odczasownikowy, np. /gresnăr/, /lekăr/, /bǫkăr/.
  • -ĕ (<*ьje): tworzy nazwy rzeczowników zbiorowych, np. /perĕ/, /klåsĕ/, /blånĕ/.
  • -kă (<*-ъka): 1) tworzy zdrobnienia, stosowany do rzeczowników rodzaju żeńskiego, np. /bopkă/, /defkă/, /zopkă/.
    2) przyrostek tworzący zdrobnienia imion obojga płci, np. /Ånskă/, /Moraikă/.
  • -nĕk (<*-nikъ): tworzy nazwy zawodów, wykonawców czynności, odrzeczownikowy, np. /crivnĕk/, /gloznĕk/, /grobalnĕk/.
  • -'onĕk (<*-janъkъ): tworzy nazwy osobowe odgeograficzne, stosowany do rzeczowników, poświadczono tylko /ďörconĕk/, /ďörconi/.
  • -'onkă (<*-janъka): tworzy nazwy osobowe odgeograficzne, stosowany do rzeczowników, żeńska wersja poprzedniego, poświadczono tylko /döŕonkă/
  • -skă (<-ske): tworzy nazwy zawodów, wykonawców czynności rodzaju żeńskiego, np. /brüderskă/, /lasterårskă/.
  • -üvă (<*ova): tworzy nazwy żon wykonawców czynności, np. /vartüvă/.

Przyrostki tworzące przymiotniki

  • -enĕ (<*-enъjь): tworzy przymiotniki związane z substancjami, materjałami, odrzeczownikowy, np. /våunenĕ/, /clåvăcenĕ/, /gnüjenĕ/.
  • -ĕ (<*-ьjь): tworzy przymiotniki od nazw zwierząt, niekiedy roślin, np. /korvĕ/, /godĕ/, /gǫsĕ/.
  • -ĕn (<*-inъ): tworzy przymiotniki dzierżawcze od nazw osób kończących się na -a, np. /Morajĕn/, /ľoľĕn/, /moterĕn/.
  • -nĕ (<-*ьnъjь): tworzy przymiotniki związane z przedmiotami, wyrażające cechę powiązania z nimi, należenia, np. /plauznĕ/, /x́aiznĕ/, /lesnĕ/.
  • -(üv)otĕ (<*-(ov)atъjь): tworzy przymiotniki związane z przedmiotami, wyrażające cechę ich posiadania, np. /drenüvotĕ/, /glådüvotĕ/, /varxüvotĕ/, /nügotĕ/. Rozszerzenie -üv- dochodzi po rzeczownikach rodzaju męzkiego.
  • -üv(ĕ) (<-*ovъ(jь)): tworzy przymiotniki dzierżawcze od nazw osób kończących się na spółgłoskę, np. /malnaiťüv/, /Maixelevĕ/, /torťüvĕ/.

Przyrostki tworzące czasowniki