Język bojkowski

Język bojkowski Bojos jožď
Sposoby zapisu:	grecki, łaciński
Typologia:	fleksyjny SOV~SVO
Faktycznie
Utworzenie:	Pluur w 2014 (pierwszy zamysł)
Najnowsza wersja:	2
Kody
Conlanger–1	bo., boj.
W Althist Boiohæmum
Używany w :	Bojohemia Bojowska Afryka Wschodnia Bojowskie Indie Wschodnie Mała Wenecja Bojowskie Wyspy Pacyficzne Bojowski Kanton
Klasyfikacja:	Języki celtyckie Języki p-celtyckie Języki karpatoceltyckie Język bojkowski
Przykład
Piosenka tytułowa z Pory na przygodę Tona již, jo cezi s niň, žeršvá udnás tře, ku Džekje koň pie dasje Finnje, pláns chvílas vašvat´ ažatouře. Plik:Finn i Dżejk.mp3
Lista conlangów

Zobacz też słownik tego języka.

Język bojkowski - sztuczny język tworzony do althistu (...). Bojkowski jest językiem fleksyjnym, z bardzo licznymi naleciałościami słowiańskimi (leksyka i gramatyka). Używany przede wszystkim w Państwie Bojków oraz jego koloniach.

Fonetyka

Samogłoski

	Przednie	Środkowe	Tylne
Przymknięte	i i:		u
Prawie przymknięte	ɪ
Średnie			o̞
Półotwarte	ɛ ɛ:
Otwarte		a a:

Oprócz prostych samogłosek język bojkowski posiada trzy dyftongi: [au̯ ɛu̯ o̞u̯]

Spółgłoski

		Wargowe	Przedniojęzykowe	Podniebienne	Miękkopodniebienne
Nosowe		m	n	ɲ
Zwarte	bezdźwięczne	p	t	c	k
	dźwięczne	b	d	ɟ
	podwójnie artykułowane		ʦ ʧ
Szczelinowe	bezdźwięczne		s ʃ		x
	dźwięczne	w~v	z ʒ		ɣ
Aproksymanty				j
Drżące	podwyższona		r̝
	normalna		r
Boczne	szczelinowe		ɮ
	aproksymanty		l~ɫ

Zapis

Łacinka

A, a — [a]
AU, au — [au̯]
Á, á — [a:]
B, b — [b]
C, c — [ʦ]
CH, ch — [x]
Č, č — [ʧ]
D, d — [d]
Ď, ď — [ɟ]
E, e — [ɛ]
EU, eu — [ɛu̯]
É, é — [ɛ:]
H, h — [ɣ]
I, i — [i]
Í, í — [i:]
J, j — [j]
K, k — [k]
L, l — [l~ɫ]
Ł, ł — [ɮ]
M, m — [m]
N, n — [n]
Ň, ň — [ɲ]
O, o — [o̞]
OU, ou — [o̞u̯]
P, p — [p]
R, r — [r]
Ř, ř — [r̝]
S, s — [s]
Š, š — [ʃ]
T, t — [t]
Ť, ť — [c]
U, u — [u]
V, v — [w~v]
Y, y — [ɪ]
Z, z — [z]
Ž, ž — [ʒ]

Greczynka

Α, α — [a]
ΑΥ, αυ — [au̯]
Ᾱ, ᾱ — [a:]
Β, β — [b]
Β̊, β̊ — [w~v]
Γ, γ — [ɣ]
Δ, δ — [d]
ΔΊ, δί— [ɟ]
Ε, ε — [ɛ]
ΕΥ, ευ — [ɛu̯]
ΕΙ, ει — [ɪ]
Ζ, ζ — [z]
ΖΊ, ζί— [ʒ]
Η, η — [ɛ:]
Ι, ι — [i]
Ῑ, ῑ — [i:]
Ί, ί— [j]
Κ, κ — [k]
Λ, λ — [l~ɫ]
ΛΊ, λί— [ɮ]
Μ, μ — [m]
Ν, ν — [n]
ΝΊ, νί— [ɲ]
Ο, ο — [o̞]
Ῡ/ΟΥ, ῡ/ου — [o̞u̯]
Π, π — [p]
Ρ, ρ — [r]
ΡΊ, ρί— [r̝]
Σ, ς — [s]
ΣΊ, ςί— [ʃ]
Τ, τ — [t]
ΤΊ, τί— [c]
ΤΣ, τς — [ʦ]
ΤΣΊ, τςί — [ʧ]
Υ, υ — [u]
Χ, χ — [x]

Gramatyka

Czasownik

Czasownik w odmianie fleksyjnej posiada sześć form: czasu teraźniejszego, przeszłego dokonanego, przyszłego, trybu przypuszczającego i rozkazującego oraz stronę bierną. Ponad to czasowniki bojkowskie posiadają imiesłowy: teraźniejszy czynny, teraźniejszy bierny, przeszły niedokonany (bierny) i przeszły dokonany. Wraz z wzrostem kontaktów ze Słowianami w języku średniobojkowskim zaczęły pojawiać się czasy złożone. Nowy czas przeszły dokonany, nowy czas przeszły niedokonany, czas zaprzeszły, teraźniejszy ciągły oraz tryb nieświadka i nowy tryb rozkazujący.

Tablice koniugacyjne

Końcówka bezokolicznika	Osoba	Czas teraźniejszy		Czas przeszły (I) dokonany		Czas przyszły		Tryb przypuszczający		Tryb rozkazujący		Strona bierna		Imiesłów teraźniejszy czynny		Imiesłów teraźniejszy bierny		Imiesłów przeszły niedokonany		Imiesłów przeszły dokonany
	Liczba	pojedyncza	mnoga	pojedyncza	mnoga	pojedyncza	mnoga	pojedyncza	mnoga	pojedyncza	mnoga	pojedyncza	mnoga	ND		ND		ND		ND
-í	1.	-ja	-jom	-jtov	-jtomy	-švaň	-švá	-a	-amnie	-	-	-or	-amár	-ut		-amna		-jetu		-á
	2.	-ješ	-jí	-jti	-jtí	-švaš	-švat´	-aš	-atiy	-i	-	-jtor	-ježy
	3.	-jet´	-jat´	-jet	-jat	-švat´	-švat´	-at´	-at´	-	-	-jtar	-ár
-a	1.	-aň	-omy	-acov	-acomy	-švaň	-švá	-a	-amnie	-	-	-ar	-amár	-at		-amna		-otu		-á
	2.	-aš	-ati	-aci	-ací	-švaš	-švatiy	-aš	-atiy	-a	-	-ator	-ažy
	3.	-at´	-at´	-ac	-ut	-švat´	-švat´	-at´	-at´	-	-	-ár	-ár

Czasy złożone

Nazwa czasu	Sposób tworzenia
Czas przeszły (III) dokonany	imiesłów przeszły dokonany + czasownik va w czasie teraźniejszym
Czas przeszły (IV) niedokonany	imiesłów przeszły niedokonany + czasownik va w czasie teraźniejszym
Czas zaprzeszły (V)	imiesłów przeszły dokonany + czasownik bževa w czasie przeszłym (I) dokonanym
Czas teraźniejszy (II) ciągły	imiesłów teraźniejszy czynny + czasownik va w czasie teraźniejszym
Tryb nieświadka	imiesłów teraźniejszy bierny + czasownik va w czasie teraźniejszym
Tryb rozkazujący	et´ + czasownik w czasie teraźniejszym

Rzeczownik

Rzeczowniki bojkowskie odmieniają się przez pięć przypadków i dwie liczby. Przypadki co do zasady są stosowane analogicznie do ich funkcji i zakresu znanych z języków zachodniosłowiańskich. Jedynym wyjątkiem jest dopełniacz, który raczej pełni funkcje dzierżawcze, niźli typowo dopełnieniowe. Nie tworzy on też przeczeń. Z przyimkami łączą się natomiast: biernik, celownik i narzędniko-miejscownik. Język nowobojkowski wyróżnia siedem deklinacji.

• Deklinacja I pochodzi z praceltyckiej deklinacji, która w mianowniku liczby pojedyńczej przyjmowała końcówkę *-ā(s).
• Deklinacja II pochodzi z praceltyckiej deklinacji, która w mianowniku liczby pojedyńczej przyjmowała końcówkę *-o(s).
• Deklinacja III pochodzi z praceltyckiej deklinacji, która w mianowniku liczby pojedyńczej przyjmowała końcówkę *-i(s).
• Deklinacja IV pochodzi z praceltyckiej deklinacji, która w mianowniku liczby pojedyńczej przyjmowała końcówkę *-u(s).
• Deklinacja V pochodzi z praceltyckiej deklinacji, która w mianowniku liczby pojedyńczej przyjmowała końcówkę *-r.
• Deklinacja VI pochodzi z praceltyckiej deklinacji, która w mianowniku liczby pojedyńczej przyjmowała końcówkę *-n. Wyrosła ze zmieszania się samogłosek nosowych przednich, które ostatecznie przeszły w nienosowe a.
• Deklinacja VII pochodzi z praceltyckiej deklinacji, która w mianowniku liczby pojedyńczej przyjmowała końcówkę *-n. Wyrosła ze zmieszania się samogłosek nosowych tylnych, które ostatecznie przeszły w nienosowe u.

Język bojkowski bardzo wcześnie pozbył się pozostałych deklinacji praceltyckich. Deklinacja welarna i dentalna przeszła w całości do bojkowskiej deklinacji II (przyjmując niejako dodatkową końcówkę -as). Z kolei deklinacja s-tematyczna przeszła w większości przypadków do deklinacji I (opuszczając wygłosowe -s i przyjmując końcówkę -a). Zapożyczenia słowiańskie zostały przyjmowane do poszczególnych deklinacji ze względu na ich zakończenia w mianowniku.

• Rzeczowniki zakończone samogłoską *-a, bądź -e (żeńskie po przegłosie bojkowskim) weszły w skład deklinacji I.
• Rzeczowniki zakończone samogłoską *-e, *-ę (nijakie) weszły w skład deklinacji VI.
• Rzeczowniki zakończone samogłoską *-o (nijakie) weszły w skład deklinacji VII, przyjmując końcówkę -u.
• Rzeczowniki zakończone spółgłoską różną od *-s oraz *-r weszły w skład deklinacji III.
• Rzeczowniki zakończone spółgłoską *-s weszły w skład deklinacji II, przyjmując końcówkę -as.
• Rzeczowniki zakończone spółgłoską *-r weszły w skład deklinacji V.
• Rzeczowniki zakończone samogłoską *-i lub *-y stały się, jako jedyne rzeczowniki w języku bojkowskim nieodmienne.

Tablice koniugacyjne

Deklinacja	I		II		III		IV		V		VI		VII
Liczba	pojedyncza	mnoga	pojedyncza	mnoga	pojedyncza	mnoga	pojedyncza	mnoga	pojedyncza	mnoga	pojedyncza	mnoga	pojedyncza	mnoga
Mianownik	-a -e	-as	-as	-i -´	∅	-i -´	-y -ou	-ouc	-r	-jí	-a -e (<*ę)	-e	-u -i (<*ǫ)	-oň
Biernik	-je	-ov	-a -e	-ov	-je	-´ -ov	-u -i	-ov	-je	-jov	-e		-ou	-ona
Dopełniacz	-je	-a -e	-i	-a -e	-i	-je	-u -i		-ra		-e		-ona
Celownik	-i	-á -é	-ov	-á -é	-i	-jé -jí	-ji	-á -é	-ře	-řba	-e	-le	-nie	-uba
Narzędniko-miejscownik	-i	-sy	-je	-´sy	-je	-jes	-ji	-jus	-r	-řy	-e		-oň	-usy

• Apostrof (´) oznacza zmiękczenie poprzedzającej spółgłoski.
• Pogrubione końcówki są przyjmowane jeśli poprzedza je spółgłoska miękka (ň, d´, t´, j, c, č, z, ž, s, š, ř, ł).

Przymiotnik

Przymiotnik w języku bojkowskim jedynie się stopniuje, nie odmienia się ani przez przypadki, ani przez rodzaje. Wraz ze wzrostem kontaktów ze Słowianami powstały dwa równoległe systemy stopniowania: fleksyjny celtycki i analityczny słowiański. W tym pierwszym wymienia się końcówki, w drugim do danego rzeczownika dodaje się odpowiednią partykułę.

	System celtycki	System słowiański
Stopień równy	-s
Stopień wyższy	-ár	zelši
Stopień najwyższy	-ja	nejzelši
Stopień niższy	-ár	mni
Stopień najniższy	-ja	mníj
Stopień porównawczy	ka