Język siedmiogrodzki

język siedmiogrodzki søbbyrgiska spargha
Utworzenie:	Toivo w 2013
Sposoby zapisu:	alfabet łaciński
Klasyfikacja:	języki indoeuropejskie germańskie zachodniogermańskie wysokoniemieckie siedmiogrodzki
Kody
Conlanger–1	sbs
Przykład
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Awe mescsi frígje odd zslékhe wyrgjíb sín odd reghidab sín zsborone esadd. Sǿ fornomoftim odd zswezém beskeggone esadd odd egjaddarim buradsággs gøgjstin obbhalthó skoljadd.
Lista conlangów

Język siedmiogrodzki (søbbyrgiska spargha [ʃøbɵːkɪʃkʰɒ ʃpʌːʕɒ]), to sztuczny język stworzony przez Toivo.

Rozwój

Siedmiogrodzki oddzielił się od wczesnego stadium języka starowysokoniemieckiego. Od tej pory był wyizolowany od innych języków germańskich i podlegał silnym wpływom węgierskim.

Poniżej opisano najważniejsze zmiany fonetyczne:

Cofnięcie /s/ do /ʃ/

Przesuwka spółgłoskowa przebiegała równolegle do starowysokoniemieckiego, ale trochę inaczej:

/p/- > /p͡f/ > /f/ > /θ/ (pflanza > thalza "roślina")
/t/- > /t͡s/ > /s/ (zwei > szew "dwa")
/k/- > /k͡χ/ (katza > khasza "kot")

-/p/- > /f/ > /θ/ (hloufan > halthó "iść")
-/t/- > /s/ > /z/ (ezzen > ezó "jeść")
-/k/- > /x/ > /ɣ/ > /ʕ/ (makhen > maghó "robić")

-/pː/- > /p͡f/ > /f/ > /θ/ (apful > athul "jabłko")
-/tː/- > /t͡s/ > /s/ (krazzôn > kharszó "drapać")
-/kː/- > /k͡χ/

Powstanie samogłosek jotowanych
/e/ > /ja/
/io/ > /jo/
/iu/ > /ju/

Palatalizacja/jotacja spółgłosek (zaczęła się przed przesuwką spółgłoskową)
/nj/ > /ɲ/
/tj/ > /c/ (tior > tjor "zwierzę")
/dj/ > /ɟ/
/kj/, /ki/ > /t͡ʃ/ (np. kind > csedd "dziecko")
/gj/, /gi/ > /ʒ/ (np. gilī(k)h > zslékh "równy", bruggja > børzsa "most")

Udzwięcznienie nosówkami, powoduje też obniżenie poprzedzającej samogłoski
/mp/, /mb/ > /bː/ > /b/ (np. umbi > obb "o", "naokoło")
/nt/, /nd/ > /dː/ > /d/ (np. unti > odd "i")
/ŋk/, /ŋg/ > /gː/ > /g/ (np. zunga > szogga "język (narząd)")

Fortycja półsamogłosek
/j/ > /ɟ/
/ei/ > /ɛɟ/
/w/ > /v/

Fonologia

Samogłoski

Język rozróżnia 7 podstawowych jakości samogłosek: /a e i o u ø y/, z których każda może być realizowana krótko lub długo (długość oznacza się akutem). Kolejne trzy fonemy powstają przez połączenie krótkich samogłosek z /ʁ/: ar /ʌː/, ir /ɘː/, yr /ɵː/. Łącznie daje to 17 fonemów samogłoskowych, które ilustruje poniższy diagram. Dyftongi nie występują.

	Przednie		Centralne		Tylne
Przymknięte	iː ɪ ʊ uː yː ʏ ɘː ɵː ɛ eː œ øː o(ː) ʌː ɒ ɑː
Prawie przymknięte
Półprzymknięte
Środkowe
Półotwarte
Prawie otwarte
Otwarte

Spółgłoski

		Wargowe	Zębowe	Dziąs- łowe	Zadziąs- łowe	Podnie- bienne	Welarne	Języczkowe	Gardłowe
Nosowe		m /m/		n /n̪/		nj /ɲ/
Zwarte	przydechowe	p /pʰ/		t /tʰ/		tj /cʰ/	k /kʰ/
	czyste	b /p/		d /t/		gj /c/	g /k/
	dźwięczne	bb /b/		dd /d/		ggj /ɟ/	gg /g/
Afrykaty				c /t͡s/	cs /t͡ʃ/		kh /k͡χ/
Szczelinowe	bezdźwięczne	f /f/	th /θ/	sz /s/	s /ʃ/				h /ħ/
	dźwięczne	w /v/		z /z/	zs /ʒ/	j /ʝ/		r /ʁ/	gh /ʕ/
Boczne				l /l/

Morfologia

Rzeczownik

Rzeczownik odmienia się przez liczbę (pojedyncza, mnoga) i przypadki. Istnieją dwa rodzaje: ludzki i nieludzki. Rodzaj słowa jest zawsze zgodny z jego znaczeniem, tzn. rodzaj ludzki mają tylko słowa odnoszące się do ludzi.

Liczba mnoga

Liczbę mnogą rzeczownika tworzy się na kilka sposobów:

1. rdzenie jednosylabowe otrzymują końcówkę -i, a ich samogłoska podlega I-mutacji, np. hús "dom" - hýsi, tagh "dzień" - teghi, tjor "zwierzę" - tjøri,
2. w przypadku rdzeni dwusylabowych druga samogłoska zostaje zamieniona na i, zaś pierwsza podlega I-mutacji, np. worod "słowo" - wørid, burad "brat" - byrid, reghed "prawo" - reghid.

Czasownik

Koniugacja

Koniugacja czasownika polega na dodaniu końcówki oraz dokonaniu ewentualnej mutacji samogłoskowej (1. os. lp i 3 os. lm - A-mutacja, 2,3 os. lp - I-mutacja).

	isó "być"	sperghó "mówić"	ezó "jeść"	halthó "iść"	ríszó "pisać"
egh	esa	spergha	eza	haltha	résza
dú	is	sperghis	ezis	helthis	ríszis
ǿ, ez	ist	sperghid	ezid	helthid	ríszid
wír	ysum	spørghum	øzum	holthum	rýszum
ír	isegj	sperghegj	ezegj	halthegj	ríszegj
sø	esadd	sperghadd	ezadd	halthadd	részadd