Język wendyjski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Conlanger
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Linia 96: Linia 96:
 
= Gramatyka =
 
= Gramatyka =
 
== Zaimek ==
 
== Zaimek ==
 +
=== Zaimek osobowy ===
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
! rowspan="2" | Cas.
 
! rowspan="2" | Cas.
Linia 192: Linia 193:
 
| anasmi
 
| anasmi
 
| colspan="2" | anoiχu
 
| colspan="2" | anoiχu
 +
|}
 +
 +
=== Zaimek pytający ===
 +
{| class="wikitable"
 +
! rowspan="2" | Cas.
 +
! colspan="2" | Sg.
 +
! colspan="2" | Pl.
 +
|-
 +
| An.
 +
| Inan.
 +
| An.
 +
| Inan.
 +
|-
 +
| Nom.
 +
| pis
 +
| pi
 +
| p̧ais
 +
| pī
 +
|-
 +
| Gen.
 +
| colspan="2" | p̧aša
 +
| colspan="2" | p̧aimas
 +
|-
 +
| Dat.
 +
| colspan="2" | p̧asmai
 +
| colspan="2" | p̧aiχōn
 +
|-
 +
| Acc.
 +
| pin
 +
| pi
 +
| p̧ains
 +
| pī
 +
|-
 +
| Loc.
 +
| colspan="2" | p̧asmi
 +
| colspan="2" | p̧aiχu
 +
|}
 +
 +
{| class="wikitable"
 +
! rowspan="2" | Cas.
 +
! colspan="3" | Sg.
 +
! colspan="2" | Pl.
 +
|-
 +
| m
 +
| f
 +
| n
 +
| An.
 +
| Inan.
 +
|-
 +
| Nom.
 +
| p̧anas
 +
| p̧anā
 +
| p̧ana
 +
| p̧anai
 +
| p̧anā
 +
|-
 +
| Gen.
 +
| p̧aša
 +
| p̧ašās
 +
| p̧aša
 +
| colspan="2" | p̧ašōn
 +
|-
 +
| Dat.
 +
| p̧asmai
 +
| p̧ašai
 +
| p̧asmai
 +
| colspan="2" | p̧aimas
 +
|-
 +
| Acc.
 +
| p̧anan
 +
| p̧anān
 +
| p̧ana
 +
| p̧anans
 +
| p̧anā
 +
|-
 +
| Loc.
 +
| p̧asmi
 +
| p̧ašā
 +
| p̧asmi
 +
| colspan="2" | p̧oiχu
 
|}
 
|}
  

Wersja z 16:06, 9 cze 2019

Język wendyjski
Sposoby zapisu: Łacińskie
Typologia: Fleksyjny
SVO
Faktycznie
Utworzenie: Henryk Pruthenia w 2018
W Adnacie
Używany w : brak
Lista conlangów
Nuvola apps bookcase 1 blue.svg.png Zobacz też słownik tego języka.

Język wendyjski, też wandyjski, wenedzki - język używany w Adnacie.

Dźwięki

Samogłoski

  • i iː u uː (i ī u ū)
  • e eː o oː (e ē o ō)
  • a aː (a ā)

Dyftongi

  • ai au (ai au)
  • oi (oi)
  • ei eu (ei eu)

Spółgłoski

  • m n (m n)
  • p b t d k g (p b t d k g)
  • s z ʃ ʒ χ (s z š ž h~χ)
  • l r j (l r j)

Alofonia

Przed i, ī, e, ē, ei oraz eu dochodzi do palatalizacji spółgłosek zwartych, nosowych, jak i szczelinowych. Dźwięki /k/, /g/ oraz /n/ są spalatalizowane do /c/, /ɟ/, /ɲ/. Przed o, ō, u, ū oraz oi dochodzi do silnej labializacji spółgłosek zwartych jak i nosowych.

Spółgłoski miękkie

Wszystkie spółgłoski nieszczelinowe posiadają także swój palatalizowany odpowiednik będący nie alofonem, a oddzielnym fonemem:

  • mʲ ɲ (m̧ ņ)
  • pʲ bʲ tsʲ dsʲ c ɟ (p̧ b̧ ţ ḑ ķ ģ)
  • lʲ rʲ (ļ ŗ)

Zmiany fonetyczne

  • h₁e, eh₁ > e, ē
  • eh₂, h₂e > ah₂, ah₂
  • eh₃, h₃e > oh₃, h₃o
  • ḱ, ǵ, ǵʰ > ś, ź, ź > s, z
  • N̥HC > N̥̄C
  • VH > V̄
  • H > ∅, ə
  • dt, tt > ss
  • sr > str
  • _s > χ {r, k, j, w, i, u}
  • kw, gw, > kʷ, gʷ
  • bʰ, dʰ, gʰ > b, d, g
  • eRa > aRa {r, l, m, n}
  • -ēR, ōR > -ī, -ū
  • R̥C- > RiC- {r, l}
  • R̥, M̥ > aR, aM (rzadko iR, iM, czasem przed /i/, /j/, a też /k/, /g/)
  • N̥̄C > āNC
  • ə > a
  • ē > ī
  • -T > -∅ {t, d}
  • pC, bC > C
  • T¹C² > χC² {t, d, k, g}
  • p...kʷ > kʷ...kʷ
  • kʷ, gʷ > k, g
  • o > a
  • ew > ow
  • uwa > owa
  • sj, zj > š, ž
  • VCN > VN
  • ĭ, ŭ > ∅ (nieakcentowane, w szczególności po akcencie)
  • ei > ai
  • eu > o
  • V:V̯ > VV̯
  • ou > eu

Rozwój systemu akcentuacyjnego

  • retrakcja akcentu z końcówki na:
    • pierwszą sylabę wyrazu, jeżeli wszystkie samogłoski są krótkie
    • na sylabę z samogłoską długą;
    • proces miał miejsce przed rozbiciu się samogłosek sonornych na sekwencję VR, przez co akcent pozostawał w wygłosie. Akcent też nie przechodził na samogłoskę słabą /ə/.
  • w wyrazach z samogłoskami krótkimi (gdy akcentowana jest pierwsza sylaba, za wyjątkiem wyrazów jednosylabowych (jeżeli chodzi o rdzeń) z zamkniętą sylabą w mianowniku) akcent przeskakuje na fleksję z samogłoską długą.
  • skrócenie samogłosek w fleksji rzeczownika (w całkowitym wygłosie sylaby)
  • ustabilizowanie się systemu paradygmatów:
    • A - stała sylaba akcentowana
    • B - przeskakiwanie akcentu na fleksję
    • C - stały akcent na fleksji

Gramatyka

Zaimek

Zaimek osobowy

Cas. Sg. Pl. Refl.
I II I II
Nom. es tū wai jū –
Gen. mene tewe nas was se
Dat. meni ti ansmai uχmai si
Acc. men ten ansme uχme sen
Loc. menai tai ansmi uχmi sai
Poss. menas twas ansas uχas swas
Cas. Sg. Pl.
m f n An. Inan.
Nom. anas anā ana anai anā
Gen. anaša anašās anaša anašōn
Dat. anasmai anašai anasmai anaimas
Acc. anan anān ana anans anā
Loc. anasmi anašā anasmi anoiχu

Zaimek pytający

Cas. Sg. Pl.
An. Inan. An. Inan.
Nom. pis pi p̧ais pī
Gen. p̧aša p̧aimas
Dat. p̧asmai p̧aiχōn
Acc. pin pi p̧ains pī
Loc. p̧asmi p̧aiχu
Cas. Sg. Pl.
m f n An. Inan.
Nom. p̧anas p̧anā p̧ana p̧anai p̧anā
Gen. p̧aša p̧ašās p̧aša p̧ašōn
Dat. p̧asmai p̧ašai p̧asmai p̧aimas
Acc. p̧anan p̧anān p̧ana p̧anans p̧anā
Loc. p̧asmi p̧ašā p̧asmi p̧oiχu

Rzeczownik

a-deklinacja

Cas. Sg. Pl.
Nom. walpas walpais
Gen. walpaš walpōn
Dat. walpoi walpamas
Acc. walpan walpans
Loc. walpai walpaiχu
Voc. walpe walpais
Cas. Sg. Pl.
Nom. ōjan ōjā
Gen. ōjaš ōjōn
Dat. ōjoi ōjamas
Acc. ōjan ōjā
Loc. ōjai ōjaiχu
Voc. ōjan ōjā

i-deklinacja

Cas. Sg. Pl.
Nom. gastis gasţais
Gen. gastiš gasţōn
Dat. gasţai gastimas
Acc. gastin gastins
Loc. gasti gastiχu
Voc. gasti gasţais

u-deklinacja

Cas. Sg. Pl.
Nom. sūnus sūnos
Gen. sūnauš sūnowan
Dat. sūnowai sūnumas
Acc. sūnun sūnuns
Loc. sūneu sūnuχu
Voc. sūn sūnos

ā-deklinacja

Cas. Sg. Pl.
Nom. bīnā bīnai
Gen. bīnāš bīnān
Dat. bīnai bīnāmas
Acc. bīnām bīnāns
Loc. bīnai bīnāχu
Voc. bīnā bīnai

C-deklinacja

Cas. Sg. Pl.
Nom. pōss pades
Gen. padeš padōn
Dat. paḑai pasmas
Acc. padan padans
Loc. padi pasχu
Voc. pade pades

ī-deklinacja

Cas. Sg. Pl.
Nom. skājī skājīs
Gen. skājīš skājījōn
Dat. skājai skājīmas
Acc. skājīn skājīns
Loc. skājā skājīχu
Voc. skājī skājī

V-deklinacja

Cas. Sg. Pl.
Nom. dros drowes
Gen. droweš drowōn
Dat. drowai dromas
Acc. dron drons
Loc. drowi droχu
Voc. drowe drowes

Przymiotnik

Przysłówek

Czasownik

Źródło: „https://jezykotw.webd.pl/w/index.php?title=Język_wendyjski&oldid=27641”