Język Dwóch Okien
język Dwóch Okien лют лэ Зел | |
---|---|
Sposoby zapisu: | zmodyfikowana cyrylica |
Typologia: | SVO |
Faktycznie | |
Utworzenie: | Tоб ріс тоб w 2011 |
Cel utworzenia: | język, którego autor może się nauczyć |
Liczba użytkowników | 0 |
Kody | |
Conlanger–1 | zel |
Conlanger–3 | mer.zel.trt |
W świecie alternatywnym Tobristoba | |
Używany w : | Państwo Dwóch Okien |
Klasyfikacja: | Języki indoeuropejskie
|
Status urzędowy | |
Język urzędowy : | Państwo Dwóch Okien |
Oficjalna regulacja: | Państwo Dwóch Okien |
Przykład | |
"Tым амэн офэд" (Pieśń o wysokim mężczyźnie) A дэл щэс офэд я рѩт щэс гра амэн. О, шаў амэн рѩт щэс! Tлэн офэд щэс штам гра рядо, ґэр мен скяўэс рѩтэ. О, мен скяўэс рѩтэ. Ґэр прын прен масэс прѩтэ я прѩт ме вешэс ям. О, прѩт ме вешэс ям. | |
Lista conlangów |
Język Dwóch Okien (ang. Zyelish, zel. лют лэ Зел [lʲut le zʲɛl]) to język w większości aprioryczny stworzony w 2011 roku przez Tobristoba dla fikcyjnego ludu zamieszkującego fikcyjną wyspę - Wyspę Dwóch Okien.
Alfabet
Język Dwóch Okien posiada swój własny alfabet, ale w komputerach stosowana jest cyrylica:
A а [a]
Я я [ʲa]
Ā ā [ʲã]
Б б [b]
Ḃ ḃ [ʙ]
Ц ц [ʦ]
Д д [d]
Ӂ ӂ [ʣ]
Э э [ɛ]
Е е [ʲɛ]
Ѩ ѩ [ʲẽ]
Ф ф [f]
Г г [g]
Ґ ґ [h]
I i [i]
Ї ї [ʲi]
Ī ī [ʲĩ]
К к [k]
Ѯ ѯ [ks]
Х х [x]
Л л [l]
М м [m]
Н н [n]
О о [ɔ]
Ё ё [ʲɔ]
Ѭ ѭ [ʲõ]
П п [p]
Ѱ ѱ [ps]
Р р [r]
С с [s]
Ш ш [ʃ]
Щ щ [ʃʌt]
T т [t]
У у [u]
Ю ю [ʲu]
Ӯ ӯ [ʲũ]
Ў ў [w]
Ӱ ӱ [yː]
В в [v]
Ы ы [ɨ]
З з [z]
Ъ ъ [ə]
҂ [taw]
Gramatyka
Składnia
Główną składnią jest SVO, jednak w szczególnych przypadkach dozwolone jest użycie innego szyku.
Zdania przeczące tworzy się dodając partykułę "ме" (nie) przed czasownik.
Zdania pytające tworzy się dodając partykułę "ма" (czy, -li) na koniec zdania twierdzącego.
Rzeczownik
Każdy rzeczownik ma jeden z dwóch rodzajów: męski albo żeński. Odmienia się przez trzy liczby (singularis, dualis, pluralis) i osiem przypadków (nominatyw, akuzatyw, genetyw, datyw, ablatyw, instrumental, prepozytyw, wokatyw). Formy rozpoznaje się po przedimkach, które są następujące:
- dla rodzaju męskiego
Przypadek | l. poj. | l. podw. | l. mn. |
---|---|---|---|
Nominatyw | Краков | те Краков | рэ Краков |
Akuzatyw | дэ Краков | тэ Краков | рук Краков |
Genetyw | дрэ Краков | трэ Краков | ріс Краков |
Datyw | дё Краков | тё Краков | ра Краков |
Ablatyw | ёд Краков | ёт Краков | ар Краков |
Instrumental | лад Краков | ўат Краков | рла Краков |
Prepozytyw | Краков | те Краков | эр Краков |
Wokatyw | бэ Краков | тер Краков | пла Краков |
- dla rodzaju żeńskiego
Przypadek | l. poj. | l. podw. | l. mn. |
---|---|---|---|
Nominatyw | Емэн | тё Емэн | то Емэн |
Akuzatyw | лі Емэн | ло Емэн | по Емэн |
Genetyw | лыс Емэн | лэ Емэн | пэ Емэн |
Datyw | дя Емэн | ла Емэн | ап Емэн |
Ablatyw | яд Емэн | нэ Емэн | пар Емэн |
Instrumental | лэ Емэн | кё Емэн | лэс Емэн |
Prepozytyw | Емэн | те Емэн | эр Емэн |
Wokatyw | сэ Емэн | злі Емэн | тя Емэн |
Czasownik
Czasownik odmienia się przez aspekty (4), tryby (3) i osoby (3), a w trybie orzekającym jeszcze przez czasy (3).
Pełna koniugacja wygląda tak:
aspekt | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
niedokonany | dokonany | |||||
powt. się | niepowt. się | powt. się | niepowt. się | |||
tryb orzekający | czas przeszły | 1. i 3. osoba | скіокэс | скіэс | скіэѯэс | скіэрэс |
2. osoba | скіокэстат | скіэстат | скіэѯэстат | скіэрэстат | ||
czas teraźniejszy | 1. i 3. osoba | скіок | скі | скіэѯ | скіэр | |
2. osoba | скіоктат | скітат | скіэѯтат | скіэртат | ||
czas przyszły | 1. i 3. osoba | скіокӯ | скіӯ | скіэѯӯ | скіэрӯ | |
2. osoba | скіокӯтат | скіӯтат | скіэѯӯтат | скіэрӯтат | ||
tryb przypuszczający | 1. i 3. osoba | скіоквэ | сківэ | скіэѯвэ | скіэрвэ | |
2. osoba | скіоквэтат | сківэтат | скіэѯвэтат | скіэрвэтат | ||
tryb rozkazujący | 1. i 3. osoba | скіокію | скіію | скіэѯію | скіэрію | |
2. osoba | скіокіютат | скііютат | скіэѯіютат | скіэріютат |
Przymiotnik, przysłówek, imiesłów
Przymiotnikiem jest każde słowo postawione przed rzeczownikiem. Przysłówkiem jest każde słowo postawione przed przymiotnikiem, przysłówkiem bądź czasownikiem. Imiesłowem przymiotnikowym jest czasownik postawiony przed rzeczownikiem, a przysłówkowym - czasownik postawiony przed czasownikiem, przymiotnikiem bądź przysłówkiem. Uwaga, imiesłów przymiotnikowy jest także przymiotnikiem, a przysłówkowy - także przysłówkiem.
Liczebnik
system polski | system Dwóch Okien | słownie |
---|---|---|
0 | зэт | |
1 | ла | |
2 | ра | |
3 | ā | |
4 | гаґ | |
5 | вэр | |
6 | да | |
7 | нян | |
8 | ӂэ | |
9 | хэ | |
10 | е | |
100 | ӯ | |
1000 | ҂1 | ҂ла |
10 000 | ҂10 | ҂е |
100 000 | ҂100 | ҂ӯ |
1 000 000 | ҂҂1 | ҂҂ла |
1 000 000 000 | 3҂1 | ā҂ла |
10100 | 33҂10 | āеā҂е |
Każdy liczebnik ma rodzaj żeński i występuje tylko w liczbie pojedynczej.
Liczebnik porządkowy
Liczebniki porządkowe tworzy się dodając przed słowo przedimek лыс, a w przypadku liczb - skrót л, na przykład: 33҂10, āеā҂е - л33҂10, лыс āеā҂е.
Zaimki
pytające | wskazujące | nieokreślone | uogólniające | przeczące | |
---|---|---|---|---|---|
co? | шэн | тлэн | прэн | ёўэн | мэн |
kto? | ўэм | тлен | прен | ёўен | мен |
który? | на | тлэн | прэн | шоў | мэн |
kiedy? | шын | тлын | прын | ёўън | мын |
jak? | шлаг | тлаг | праг | ||
gdzie? | шэр | тлар/тлэр[1] | іет | ѱэт | нет |
ile? | шаў | тўо | мот | ||
dlaczego? | шэя | тлэя | прэя |
- ↑ tam/tu
Zaimki osobowe
osoba\liczba | liczba pojedyncza | liczba podwójna | liczba mnoga |
---|---|---|---|
1. os. inkluzywnie | ам | роз | |
1. os. ekskluzywnie | дэр / нас | рос | прас |
2. os. | рат / ло | ту | кѩс |
3. os., rodzaj określony | пѩт / лэ | ге / ле | нэд / на |
3. os., rodzaj nieokreślony | шла | што | тӱ |
Przyimki
Przedimki domyślnie stoją przed rzeczownikiem w prepozytywie, jednak kiedy określają cel - przed celownikiem, a jeżeli miejsce początkowe - przed ablatywem. Na przykład:
ілп цэтэс (za [prepozytyw] mur) - za murem
ілп дя цэтэс (za [celownik] mur) - za mur
ілп яд цэтэс (za [ablatyw] mur) - zza muru
а 12 (w [prepozytyw] dwanaście) - o dwunastej
а дя 12 (w [celownik] dwanaście) - na dwunastą
а яд 12 (w [ablatyw] dwanaście) - z dwunastej