Język ański: Różnice pomiędzy wersjami
(Nie pokazano 2 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 63: | Linia 63: | ||
! style="text-align:center;" | | ! style="text-align:center;" | | ||
! style="text-align:center;" | Wargowe | ! style="text-align:center;" | Wargowe | ||
− | ! | + | ! Dziąsłowe |
− | |||
! Palatalne | ! Palatalne | ||
! Welarne | ! Welarne | ||
Linia 73: | Linia 72: | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#cbcefb;" | m | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#cbcefb;" | m | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#cbcefb;" | n | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#cbcefb;" | n | ||
− | |||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; color:#9b9b9b;" | | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; color:#9b9b9b;" | | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#cbcefb;" | ŋ | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#cbcefb;" | ŋ | ||
Linia 82: | Linia 80: | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#9b9b9b;" | | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#9b9b9b;" | | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | t | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | t | ||
− | |||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | ts | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | ts | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | k | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | k | ||
Linia 90: | Linia 87: | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#9b9b9b;" | | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#9b9b9b;" | | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | d | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | d | ||
− | |||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | dz | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | dz | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | g | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | g | ||
Linia 98: | Linia 94: | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#9b9b9b;" | | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#9b9b9b;" | | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | tʰ | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | tʰ | ||
− | |||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | tsʰ | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | tsʰ | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | kʰ | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | kʰ | ||
Linia 107: | Linia 102: | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#9b9b9b;" | | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#9b9b9b;" | | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | s | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | s | ||
− | |||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#9b9b9b; color:#9b9b9b;" | | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#9b9b9b; color:#9b9b9b;" | | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | x | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | x | ||
Linia 115: | Linia 109: | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#cbcefb;" | z | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#cbcefb;" | z | ||
− | |||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; color:#9b9b9b;" | | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; color:#9b9b9b;" | | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | ||
Linia 123: | Linia 116: | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#cbcefb;" | sʰ | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#cbcefb;" | sʰ | ||
− | |||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; color:#9b9b9b;" | | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; color:#9b9b9b;" | | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | ||
Linia 131: | Linia 123: | ||
| style="background-color:#9698ed;" | Aproksymanty | | style="background-color:#9698ed;" | Aproksymanty | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | ||
− | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | + | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | |
− | |||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#cbcefb;" | j | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#cbcefb;" | j | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#cbcefb;" | w | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#cbcefb;" | w | ||
Linia 141: | Linia 132: | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#cbcefb;" | r | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#cbcefb;" | r | ||
− | |||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | ||
Linia 150: | Linia 140: | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#cbcefb;" | l~ʟ | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;; background-color:#cbcefb;" | l~ʟ | ||
− | |||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | ||
| style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | | | style="font-family:Arial, Helvetica, sans-serif !important;;" | |
Aktualna wersja na dzień 02:29, 29 paź 2020
Język Ański Αν | |
---|---|
Typologia: | VOS Aglutynacyjny Ergatywny Lewogłowy |
Utworzenie: | 커래얟쓰 w 2020 |
Sposoby zapisu: | Grecki~Ański Łaciński Pismo Tybetańskie |
Klasyfikacja: | Izolowany |
Kody | |
Conlanger–1 | an, ann |
Lista conlangów |
Język ański - Aprioryczny, naturalistyczny conlang użytkownika 커래얟쓰.
Tło Historyczne
Język ański był tworzony przez użytkownika 커래얟쓰 prawdopodobnie od 2018 roku, przy czym dopiero w połowie 2020 przybrał obecny zadowalający kształt. Język ten nie jest tworzony na potrzeby żadnego conworldu, jest wyrazem zainteresowania twórcy bogactwem i zróżnicowaniem językowym świata oraz chęcią posiadania flagowego conlangu na własne potrzeby. Ciężko więc jest wskazać jednoznacznie jakikolwiek wzór czy inspiracje w językach naturalnych. Język ański jest niejako wypadkową wiedzy autora na temat najróżniejszych rodzin językowych oraz uniwersaliów i łączy cechy składniowe, gramatyczne, leksykalne i fonologiczne uznane przez autora za ciekawe, wygodne i wzajemnie spójne. Można zatem wskazać jedynie pojedyncze podobieństwa w pewnych obszarach – w przypadku fonologii i początkowym braku spółgłosek wargowych (współcześnie istnieje fonem /m/) jest to cecha wspólna z częścią języków północnoamerykańskich, przede wszystkim irokeskich. W przypadku składni – ergatywność, lewogłowość, szyk VOS przywodzi na myśl od razu języki majańskie przy czym odróżnia go od nich wybitnie odrębna gramatyka, do której podobieństw (jak i do składni) można bardziej dopatrywać się w niektórych językach austronezyjskich. Z punktu widzenia conlangu można zaklasyfikować go jako:
- A priori - tworzony od podstaw, nie bazujący na żadnym naturalnym prajęzyku. Może posiadać pewną dozę zapożyczeń z języków naturalnych, zwłaszcza w obrębie nowych technologii jednak docelowo będzie miał słowa rodzime na wypadek potrzeby wykorzystania go w conworldzie nie mającego styczności z ziemią
- Realistyczny – język posiada spójne cechy które mogłyby zaistnieć w rzeczywistości
Język ański wykorzystywany jest w nieopublikowanej personalnej twórczości autora – w przynajmniej 2 poniekąd nakładających się na siebie conworldach. Prawdopodobnie będzie również używany w projekcie Kyon jako izolowany język mniejszości etnicznej w Surandralu.
Fonetyka
Samogłoski
Przednie | Centralne | Tylne | |
---|---|---|---|
Przymknięte | i | ɯ • u | |
Środkowe | e̞ | ɤ̞ • o̞ | |
Otwarte | a |
Język ański posiada symetryczny zestaw 7 samogłosek rozróżnianych pod względem barwy. Nie ma kontrastu długości czy nosowości. Tylne niezaokrąglone samogłoski (ɯ, ɤ̞) mają czasami tendencje do centralizacji przez co niektórzy użytkownicy mogą je realizować odpowiednio jako ɨ oraz ə. Fonemy e̞ oraz o̞ mogą być również realizowane jako ɛ ɔ.
Ściemnienie samogłosek
Charakterystycznym dla języka ańskiego jest zjawisko tzw. ściemniania samogłosek po spółgłoskach uwularnych (języczkowych), które można scharakteryzować jako RTR (retracted tongue root) czyli wymawianie samogłoski z wycofanym korzeniem języka do tyłu, przez co nazywane mogą być także faryngalizowanymi. Samogłoski takie mają dość charakterystyczną ciemną barwę przez powstające przewężenie między korzeniem języka, a tylną ścianą gardła co jest zdecydowanie bardziej słyszalne w przypadku samogłosek tylnych i centralnych niż przednich (i, e̞), przy których może nie występować wcale. Zjawisko to ma również wpływ na barwę samogłosek przymkniętych oraz otwartych - i ɯ u a ulegają centralizacji odpowiednio do ɪ ɨ ʊ ɐ~ɑ.
W przeciwieństwie np do języka kazachskiego, który kontrastuje samogłoski przednie (ATR+) z tylnymi (RTR) w języku ańskim sytuacja jest odwrotna. Samogłoski ściemnione występują niefonemicznie jako efekt wpływu poprzedzających je spółgłosek uwularnych.
Dyftongi
Istnienie dyftongów w ańskim jest kwestią sporną, powszechnie uważa się że ich nie ma[1]. Wszelkie pary z [i] lub [u] (te drugie rzadko występujące) jako drugim elementem tradycyjnie przez anistów traktowane są nie jako dyftongi tylko jako pary z wygłosową spółgłoską [j] oraz [w]. Nawet przy założeniu iż byłyby to dyftongi problemem takiej interpretacji jest to iż często i/u tworzy osobną morę lub nawet sylabę i realizowane jest odpowiednio jako [ji] i [wu]. Osoby odrzucające powyższą interpretację mogą w takim wypadku postulować istnienie dyftongów uj ɯj e̞j ɤ̞j o̞j aj aw o̞w ɤ̞w.
Występowanie innych samogłosek obok siebie jest niezmiernie rzadkie i wymawiane z rozziewem. W sytuacji gdy na skutek złożeń czy afiksacji powstałoby takie połączenie często dochodzi do wstawienia epentetycznej półsamogłoski lub zwarcia krtaniowego lub też zmiany pierwszej z samogłosek w [j] lub [w].
Spółgłoski
Wargowe | Dziąsłowe | Palatalne | Welarne | Uwularne | Krtaniowe | |
---|---|---|---|---|---|---|
Nosowe | m | n | ŋ | |||
Zwarte / Afrykaty |
t | ts | k | q | ʔ | |
d | dz | g | ɢ | |||
tʰ | tsʰ | kʰ | qʰ | |||
Szczelinowe | s | x | χ | h | ||
z | ||||||
sʰ | ||||||
Aproksymanty | j | w | ||||
Drżące | r | |||||
Boczne | l~ʟ |
Przypisy
- ↑ Zwolennikiem takiej interpretacji jest twórca języka