Język aczmacki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Conlanger
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
m (1 wersja)
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 8: Linia 8:
 
|cel= na potrzeby konłorldu
 
|cel= na potrzeby konłorldu
 
|alfabet=runy aczmackie; zastępczo łacinka
 
|alfabet=runy aczmackie; zastępczo łacinka
|państwa=Republika Aczmatu, [[Królestwo Warhatu|Warhat]]
+
|państwa=Królestwo Aczmatu, [[Królestwo Warhatu|Warhat]]
 
|mówiący=96 780 000(2030)
 
|mówiący=96 780 000(2030)
 
|klasyfikacja=języki indoeuropejskie
 
|klasyfikacja=języki indoeuropejskie
Linia 14: Linia 14:
 
::języki południowoaczmackie
 
::języki południowoaczmackie
 
:::'''język aczmacki'''
 
:::'''język aczmacki'''
|regulowany= Rada Języka Aczmackiego (Vīt Ačmåci Kålbi)
 
 
}}
 
}}
  
'''Język aczmacki '''(acz. ačmåta kålba) język indoeuropejski z rodziny aczmackiej; oficjalny język Republiki Aczmatu i język aczmackiej mniejszości narodowej w Królestwie Warhatu. Posługuje się nim około 95 mln ludzi. Spokrewniony z językami: warhackim, kjeszjowskim i żróskim. Wraz z nimi wywodzi się z języka praaczmackiego.
+
'''Język aczmacki '''(acz. ačmåta kålba) język indoeuropejski z rodziny aczmackiej; oficjalny język Królestwa Aczmatu i język aczmackiej mniejszości narodowej w Królestwie Warhatu. Posługuje się nim około 95 mln ludzi. Spokrewniony z językami: warhackim, kjeszjowskim i poliskim. Wraz z nimi wywodzi się z języka praaczmackiego.
 +
 
 
==Alfabet i wymowa==
 
==Alfabet i wymowa==
 
{| style="width: 200px; height: 897px;"
 
{| style="width: 200px; height: 897px;"
Linia 173: Linia 173:
 
|}
 
|}
  
==Rzeczownik==
+
== STRONA W BUDOWIE ==
===Rodzaj===
 
Rzeczowniki w języku aczmackim posiadają trzy rodzaje:
 
*męski - wyrazy kończące się spógłoskami, np. ''cešimas'' 'dzieciństwo'
 
*żeński - wyrazy kończące się samogłoską "a", np. ''ceka'' 'dziewczynka'
 
*nijaki - wyrazy kończące się na "-is", np. ''cešis'' 'dziecko'
 
===Dejkinacja===
 
Język aczmacki rozróżnia cztery deklinacje:
 
*I deklinacja – wyrazy zakończone na samogłoskę "a"
 
{| border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" style="width: 333px; height: 248px;"
 
|Przypadek
 
|Liczba Poj.
 
|Liczba Pdw.
 
|Liczba Mnoga
 
|-
 
|Mianownik
 
|sōma napój
 
|sōmav
 
|sōm
 
|-
 
|Dopełniacz
 
|sōmi
 
|sōmiv
 
|sōmot
 
|-
 
|Celownik
 
|sōmen
 
|sōmęv
 
|sōmy
 
|-
 
|Biernik
 
|sōmie
 
|sōmyv
 
|sōmus
 
|-
 
|Narzędnik
 
|sōmu
 
|sōmov
 
|sōmaen
 
|-
 
|Miejscownik
 
|sōme
 
|sōmėv
 
|sōmoj
 
|-
 
|Ablatyw
 
|sōmo
 
|sōmovi
 
|sōmar
 
|-
 
|Allativus
 
|sōmė
 
|sōmėvi
 
|sōmik
 
|-
 
|Wołacz
 
|sōmå
 
|sōmes
 
|sōmikas
 
|}
 
*II deklinacja – wyrazy zakończone spółgłoską zmiękczaną
 
{| border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" style="width: 371px; height: 287px;"
 
|Przypadek
 
|Liczba Poj.
 
|Liczba Pdw.
 
|Liczba Mnoga
 
|-
 
|Mianownik
 
|nåsevekt plecak
 
|nåsevektav
 
|nåsevekci
 
|-
 
|Dopełniacz
 
|nåsevekten
 
|nåsevekciv
 
|nåsevektot
 
|-
 
|Celownik
 
|nåsevekcie
 
|nåsevektę
 
|nåsevekty
 
|-
 
|Biernik
 
|nåsevektu
 
|nåsevektyv
 
|nåsevektus
 
|-
 
|Narzędnik
 
|nåsevekte
 
|nåsevektozv
 
|nåsevektan
 
|-
 
|Miejscownik
 
|nåsevekto
 
|nåsevekcėv
 
|nåsevektoj
 
|-
 
|Ablatyw
 
|nåsevektǫ
 
|nåsevektov
 
|nåsevektar
 
|-
 
|Allativus
 
|nåsevekcė
 
|nåsevekcėvi
 
|nåsevekcik
 
|-
 
|Wołacz
 
|nåsevekctå
 
|nåsevektes
 
|nåsevektas
 
|}
 
*III deklinacja – wyrazy zakończone spółgłoską niezmiękczaną
 
{| border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" style="width: 333px; height: 248px;"
 
|Przypadek
 
|Liczba Poj.
 
|Liczba Pdw.
 
|Liczba Mnoga
 
|-
 
|Mianownik
 
|suniz pies
 
|sunizav
 
|sunizi
 
|-
 
|Dopełniacz
 
|sunizi
 
|suniziv
 
|sunizot
 
|-
 
|Celownik
 
|sunizyn
 
|sunizę
 
|sunizy
 
|-
 
|Biernik
 
|sunizi
 
|sunizy
 
|sunizus
 
|-
 
|Narzędnik
 
|sunizu
 
|sunizo
 
|sunizan
 
|-
 
|Miejscownik
 
|sunize
 
|sunizėv
 
|sunizoj
 
|-
 
|Ablatyw
 
|sunizǫ
 
|sunizov
 
|suniza
 
|-
 
|Allativus
 
|sunizė
 
|sunizėvi
 
|sunizik
 
|-
 
|Wołacz
 
|sunizå
 
|sunizes
 
|sunizas
 
|}
 
*IV deklinacja – wyrazy kończące się cząstką -is
 
{| border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" style="width: 333px; height: 248px;"
 
|Przypadek
 
|Liczba Poj.
 
|Liczba Pdw.
 
|Liczba Mnoga
 
|-
 
|Mianownik
 
|cešis dziecko
 
|cekav
 
|ceken
 
|-
 
|Dopełniacz
 
|ceši
 
|cešiv
 
|cekot
 
|-
 
|Celownik
 
|cešin
 
|cekę
 
|ceky
 
|-
 
|Biernik
 
|ceši
 
|ceky
 
|ceku
 
|-
 
|Narzędnik
 
|ceku
 
|ceko
 
|cekun
 
|-
 
|Miejscownik
 
|ceše
 
|cešėv
 
|cekoj
 
|-
 
|Ablatyw
 
|cekǫ
 
|cekov
 
|ceka
 
|-
 
|Allativus
 
|cešė
 
|cešėvi
 
|cešik
 
|-
 
|Wołacz
 
|cekå
 
|cekes
 
|cekas
 
|}
 
Niektóre spógłoski wymieniają się przed'' ė, i, ī ''oraz ''į'' :
 
*t > c
 
*k > š
 
*d > č
 
*g > ž
 
*h > š
 
==Przymiotnik==
 
Podobnie jak w języku polskim, przymiotnik odmienia się przez rodzaje i liczby. Podlega także stopniowaniu. Tworzy się go dodając do rzeczownika końcówkę -''isk''.
 
===Rodzaje===
 
W języku czmackim występują trzy rodzaje:
 
*męski - podstawowa forma przymiotnika; np. ''gor'' - wielki
 
*żeński - podstawowa forma przymiotnika z sufiksem "-a"; np. ''gora'' - wielka
 
*nijaki - podstawowa forma przymiotnika z sufiksem "-is"; np. ''goris'' - wielkie
 
===Odmiana przez przypadki i stopniowanie===
 
*Stopień równy
 
{| border="1" cellpadding="4" cellspacing="3" width="100%"
 
| rowspan="2" width="17%"|
 
Przypadek
 
| colspan="3" width="50%"|
 
Liczba Pojedyncza
 
| rowspan="2" width="17%"|
 
Liczba Podwójna
 
| rowspan="2" width="17%"|
 
Liczba Mnoga
 
|-
 
| width="17%"|
 
Rodzaj męski
 
| width="17%"|
 
Rodzaj żeński
 
| width="17%"|
 
Rodzaj nijaki
 
|-
 
| width="17%"|
 
Mianownik
 
| width="17%"|
 
gor
 
| width="17%"|
 
gora
 
| width="17%"|
 
goris
 
| width="17%"|
 
gorav
 
| width="17%"|
 
gori
 
|-
 
| width="17%"|
 
Dopełniacz
 
| width="17%"|
 
gori
 
| width="17%"|
 
gori
 
| width="17%"|
 
gori
 
| width="17%"|
 
goriv
 
| width="17%"|
 
gorot
 
|-
 
| width="17%"|
 
Celownik
 
| width="17%"|
 
goryn
 
| width="17%"|
 
goren
 
| width="17%"|
 
gorin
 
| width="17%"|
 
gorę
 
| width="17%"|
 
gory
 
|-
 
| width="17%"|
 
Biernik
 
| width="17%"|
 
gori
 
| width="17%"|
 
gorie
 
| width="17%"|
 
gori
 
| width="17%"|
 
gory
 
| width="17%"|
 
gorus
 
|-
 
| width="17%"|
 
Narzędnik
 
| width="17%"|
 
goru
 
| width="17%"|
 
goru
 
| width="17%"|
 
goru
 
| width="17%"|
 
goro
 
| width="17%"|
 
goran
 
|-
 
| width="17%"|
 
Miejscownik
 
| width="17%"|
 
gore
 
| width="17%"|
 
gore
 
| width="17%"|
 
gore
 
| width="17%"|
 
gorėv
 
| width="17%"|
 
goroj
 
|-
 
| width="17%"|
 
Ablatyw
 
| width="17%"|
 
gorǫ
 
| width="17%"|
 
goro
 
| width="17%"|
 
gorǫ
 
| width="17%"|
 
gorov
 
| width="17%"|
 
gora
 
|-
 
| width="17%"|
 
Allativus
 
| width="17%"|
 
gorė
 
| width="17%"|
 
gorė
 
| width="17%"|
 
gorė
 
| width="17%"|
 
gorėvi
 
| width="17%"|
 
gorik
 
|-
 
| width="17%"|
 
Wołacz
 
| width="17%"|
 
gorå
 
| width="17%"|
 
gorås
 
| width="17%"|
 
gorå
 
| width="17%"|
 
gores
 
| width="17%"|
 
goras
 
|}
 
*Stopień wyższy
 
{| border="1" cellpadding="4" cellspacing="3" width="100%"
 
| rowspan="2" width="17%"|
 
Przypadek
 
| colspan="3" width="50%"|
 
Liczba Pojedyncza
 
| rowspan="2" width="17%"|
 
Liczba Podwójna
 
| rowspan="2" width="17%"|
 
Liczba Mnoga
 
|-
 
| width="17%"|
 
Rodzaj męski
 
| width="17%"|
 
Rodzaj żeński
 
| width="17%"|
 
Rodzaj nijaki
 
|-
 
| width="17%"|
 
Mianownik
 
| width="17%"|
 
gorījas
 
| width="17%"|
 
gorjasa
 
| width="17%"|
 
gorjasis
 
| width="17%"|
 
gorjasav
 
| width="17%"|
 
gorjasi
 
|-
 
| width="17%"|
 
Dopełniacz
 
| width="17%"|
 
gorjasi
 
| width="17%"|
 
gorjasi
 
| width="17%"|
 
gorjasi
 
| width="17%"|
 
gorjasiv
 
| width="17%"|
 
gorjasot
 
|-
 
| width="17%"|
 
Celownik
 
| width="17%"|
 
gorjasyn
 
| width="17%"|
 
gorjasen
 
| width="17%"|
 
gorjasin
 
| width="17%"|
 
gorjasę
 
| width="17%"|
 
gorjasy
 
|-
 
| width="17%"|
 
Biernik
 
| width="17%"|
 
gorjasi
 
| width="17%"|
 
gorjasie
 
| width="17%"|
 
gorjasi
 
| width="17%"|
 
gorjasy
 
| width="17%"|
 
gorjasus
 
|-
 
| width="17%"|
 
Narzędnik
 
| width="17%"|
 
gorjasu
 
| width="17%"|
 
gorjasu
 
| width="17%"|
 
gorjasu
 
| width="17%"|
 
gorjaso
 
| width="17%"|
 
gorjasan
 
|-
 
| width="17%"|
 
Miejscownik
 
| width="17%"|
 
gorjase
 
| width="17%"|
 
gorjase
 
| width="17%"|
 
gorjase
 
| width="17%"|
 
gorjasėv
 
| width="17%"|
 
gorjasoj
 
|-
 
| width="17%"|
 
Ablatyw
 
| width="17%"|
 
gorjasǫ
 
| width="17%"|
 
gorjaso
 
| width="17%"|
 
gorjasǫ
 
| width="17%"|
 
gorjasov
 
| width="17%"|
 
gorjasa
 
|-
 
| width="17%"|
 
Allativus
 
| width="17%"|
 
gorjasė
 
| width="17%"|
 
gorjasė
 
| width="17%"|
 
gorjasė
 
| width="17%"|
 
gorjasėvi
 
| width="17%"|
 
gorjasik
 
|-
 
| width="17%"|
 
Wołacz
 
| width="17%"|
 
gorjaså
 
| width="17%"|
 
gorjasås
 
| width="17%"|
 
gorjaså
 
| width="17%"|
 
gorjases
 
| width="17%"|
 
gorjasas
 
|}
 
*Stopień najwyższy
 
{| border="1" cellpadding="4" cellspacing="3" width="100%"
 
| rowspan="2" width="17%"|
 
Przypadek
 
| colspan="3" width="50%"|
 
Liczba Pojedyncza
 
| rowspan="2" width="17%"|
 
Liczba Podwójna
 
| rowspan="2" width="17%"|
 
Liczba Mnoga
 
|-
 
| width="17%"|
 
Rodzaj męski
 
| width="17%"|
 
Rodzaj żeński
 
| width="17%"|
 
Rodzaj nijaki
 
|-
 
| width="17%"|
 
Mianownik
 
| width="17%"|
 
lojgor
 
| width="17%"|
 
lojgora
 
| width="17%"|
 
lojgoris
 
| width="17%"|
 
lojgorav
 
| width="17%"|
 
lojgori
 
|-
 
| width="17%"|
 
Dopełniacz
 
| width="17%"|
 
lojgori
 
| width="17%"|
 
lojgori
 
| width="17%"|
 
lojgori
 
| width="17%"|
 
lojgoriv
 
| width="17%"|
 
lojgorot
 
|-
 
| width="17%"|
 
Celownik
 
| width="17%"|
 
lojgoryn
 
| width="17%"|
 
lojgoren
 
| width="17%"|
 
lojgorin
 
| width="17%"|
 
lojgorę
 
| width="17%"|
 
lojgory
 
|-
 
| width="17%"|
 
Biernik
 
| width="17%"|
 
lojgori
 
| width="17%"|
 
lojgorie
 
| width="17%"|
 
lojgori
 
| width="17%"|
 
lojgory
 
| width="17%"|
 
lojgorus
 
|-
 
| width="17%"|
 
Narzędnik
 
| width="17%"|
 
lojgoru
 
| width="17%"|
 
lojgoru
 
| width="17%"|
 
lojgoru
 
| width="17%"|
 
lojgoro
 
| width="17%"|
 
lojgoran
 
|-
 
| width="17%"|
 
Miejscownik
 
| width="17%"|
 
lojgore
 
| width="17%"|
 
lojgore
 
| width="17%"|
 
lojgore
 
| width="17%"|
 
lojgorėv
 
| width="17%"|
 
lojgoroj
 
|-
 
| width="17%"|
 
Ablatyw
 
| width="17%"|
 
lojgorǫ
 
| width="17%"|
 
lojgoro
 
| width="17%"|
 
lojgorǫ
 
| width="17%"|
 
lojgorov
 
| width="17%"|
 
lojgora
 
|-
 
| width="17%"|
 
Allativus
 
| width="17%"|
 
lojgorė
 
| width="17%"|
 
lojgorė
 
| width="17%"|
 
lojgorė
 
| width="17%"|
 
lojgorėvi
 
| width="17%"|
 
lojgorik
 
|-
 
| width="17%"|
 
Wołacz
 
| width="17%"|
 
lojgorå
 
| width="17%"|
 
lojgorås
 
| width="17%"|
 
lojgorå
 
| width="17%"|
 
lojgores
 
| width="17%"|
 
lojgoras
 
|}
 
==Przysłówek==
 
Przysłówek tworzy się dodając końcówke -''ci'' do przymiotnika lub rzeczownika. Część przysłówków odmienia się przez przypadki.
 
===Stopniowanie przysłówka===
 
{| border="1" cellpadding="4" cellspacing="3" width="454"
 
|- valign="TOP"
 
| width="248"|
 
Stopień
 
| width="179"|
 
Przykład w aczmackim
 
|- valign="TOP"
 
| width="248"|
 
Przymiotnik w formie podstawowej
 
| width="179"|
 
gor
 
|- valign="TOP"
 
| width="248"|
 
Równy
 
| width="179"|
 
gorci
 
|- valign="TOP"
 
| width="248"|
 
Wyższy
 
| width="179"|
 
goreci
 
|- valign="TOP"
 
| width="248"|
 
Najwyższy
 
| width="179"|
 
lojgorci
 
|}
 
==Czasownik==
 
===Bezokolicznik===
 
 
 
W języku aczmackim wszystkie czasownik posiadają bezokolicznik kończący się na "-evi".
 
===Czas zaprzeszły dokonany===
 
Czas przeszły dokonany wyraża czynność, którą dokonano jednokrotnie w przeszłości, przed innnym wydarzeniem. Nie jest używany w mowie potocznej.
 
 
 
Tabela przedstawiająca odmianę czasownika ''ėtevi'' - jeść:
 
 
 
{| border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" style="width: 200px;"
 
| style="text-align: center;"|Osoba
 
!Liczba Pojedyncza
 
!Liczba Podwójna
 
!Liczba Mnoga
 
|-
 
! style="text-align: center;"|1
 
| style="text-align: center;"|sivėtlų
 
| style="text-align: center;"|
 
sivėtlā
 
| style="text-align: center;"|sivėtlę
 
|-
 
! style="text-align: center;"|2
 
| style="text-align: center;"|sivėtlasi
 
| style="text-align: center;"|sivėtlůš
 
| style="text-align: center;"|sivėtlmy
 
|-
 
! style="text-align: center;"|3
 
| colspan="3" rowspan="1" style="text-align: center;"|sivėtl
 
|}
 
===Czas zaprzeszły niedokonany===
 
Czas zaprzeszły niedokonany wyraża czynność, którą wykonywano kiedyś w przeszłości przez dłuższy czas, ale doszło do niej przed inną czynnością. Nie jest używany w mowie potocznej.
 
 
 
Tabela przedstawiająca odmianę czasownika ''ėtevi'' - jeść:
 
 
 
{| border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" style="width: 200px;"
 
| style="text-align: center;"|Osoba
 
!Liczba Pojedyncza
 
!Liczba Podwójna
 
!Liczba Mnoga
 
|-
 
! style="text-align: center;"|1
 
| style="text-align: center;"|šėtlų
 
| style="text-align: center;"|šėtlā
 
| style="text-align: center;"|šėtlę
 
|-
 
! style="text-align: center;"|2
 
| style="text-align: center;"|šėtlasi
 
| style="text-align: center;"|šėtlůš
 
| style="text-align: center;"|šėtlmy
 
|-
 
! style="text-align: center;"|3
 
| colspan="3" rowspan="1" style="text-align: center;"|šėtl
 
|}
 
===Czas przeszły dokonany===
 
Czas przeszły dokonany wyraża czynność, którą dokonano jednokrotnie kiedyś w przeszłości
 
 
 
Tabela przedstawiająca odmianę czasownika ''ėtevi'' - jeść:
 
 
 
{| border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" style="width: 200px;"
 
| style="text-align: center;"|Osoba
 
!Liczba Pojedyncza
 
!Liczba Podwójna
 
!Liczba Mnoga
 
|-
 
! style="text-align: center;"|1
 
| style="text-align: center;"|vėtlų
 
| style="text-align: center;"|
 
vėtlā
 
| style="text-align: center;"|vėtlę
 
|-
 
! style="text-align: center;"|2
 
| style="text-align: center;"|vėtlasi
 
| style="text-align: center;"|vėtlůš
 
| style="text-align: center;"|vėtlmy
 
|-
 
! style="text-align: center;"|3
 
| colspan="3" rowspan="1" style="text-align: center;"|vėtl
 
|}
 
===Czas przeszły niedokonany===
 
Czas przeszły niedokonany wyraża czynność, którą wykonywano kiedyś w przeszłości przez dłuższy czas.
 
  
Tabela przedstawiająca odmianę czasownika ''ėtevi'' - jeść:
 
  
{| border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" style="width: 200px;"
+
[[Kategoria:Użytkownik:Henryk Pruthenia]][[Kategoria:Ziemlia]]
| style="text-align: center;"|Osoba
 
!Liczba Pojedyncza
 
!Liczba Podwójna
 
!Liczba Mnoga
 
|-
 
! style="text-align: center;"|1
 
| style="text-align: center;"|ėtlų
 
| style="text-align: center;"|ėtlā
 
| style="text-align: center;"|ėtlę
 
|-
 
! style="text-align: center;"|2
 
| style="text-align: center;"|ėtlasi
 
| style="text-align: center;"|ėtlůš
 
| style="text-align: center;"|ėtlmy
 
|-
 
! style="text-align: center;"|3
 
| colspan="3" rowspan="1" style="text-align: center;"|ėtl
 
|}
 
==='''Czas teraźniejszy uniwersalny'''===
 
Wyraża czynność, która odbywa się regularnie, bądź jest uniwersalna, np. "''W poniedziałki chodzę do szkoły''" czy "''Słońce wschodzi i zachodzi''".
 
 
 
Tabela przedstawiająca odmianę czasownika ''ėtevi'' - jeść:
 
 
 
{| border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" style="width: 200px;"
 
| style="text-align: center;"|Osoba
 
!Liczba Pojedyncza
 
!Liczba Podwójna
 
!Liczba Mnoga
 
|-
 
! style="text-align: center;"|1
 
| style="text-align: center;"|ėta
 
| style="text-align: center;"|ėtev
 
| style="text-align: center;"|ėtes
 
|-
 
! style="text-align: center;"|2
 
| style="text-align: center;"|ėteš
 
| style="text-align: center;"|ėtešvi
 
| style="text-align: center;"|ėtam
 
|-
 
! style="text-align: center;"|3
 
| colspan="3" rowspan="1" style="text-align: center;"|ėt
 
|}
 
 
 
===Czas teraźniejszy nieuniwersalny===
 
Wyraża czynnoścci, które odbywają się "w chwili mówienia", bądź, które się napewno odbędą w niedalekiej przyszłości:
 
 
 
Tabela przedstawiająca odmianę czasownika ''ėtevi'' - jeść:
 
{| border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" style="width: 200px;"
 
| style="text-align: center;"|Osoba
 
|
 
<p style="text-align:center">Liczba Pojedyncza</p>
 
|
 
<p style="text-align:center">Liczba Podwójna</p>
 
|
 
<p style="text-align:center">Liczba Mnoga</p>
 
|-
 
| style="text-align: center;"|1
 
| style="text-align: center;"|ėcim
 
| style="text-align: center;"|ėcėv
 
| style="text-align: center;"|ėcės
 
|-
 
| style="text-align: center;"|2
 
| style="text-align: center;"|ėcėš
 
| style="text-align: center;"|ėcėšvi
 
| style="text-align: center;"|ėtom
 
|-
 
| style="text-align: center;"|3
 
| colspan="3" rowspan="1" style="text-align: center;"|ėci
 
|}
 
 
 
==='''Czas przyszły dokonany'''===
 
 
 
<!--{cke_protected}{C}%3C!%2D%2D%0A%09%09%40page%20%7B%20size%3A%2021cm%2029.7cm%3B%20margin%3A%202cm%20%7D%0A%09%09P%20%7B%20margin-bottom%3A%200.21cm%20%7D%0A%09%2D%2D%3E-->
 
<!--{cke_protected}{C}%3C!%2D%2D%0A%09%09%40page%20%7B%20size%3A%2021cm%2029.7cm%3B%20margin%3A%202cm%20%7D%0A%09%09P%20%7B%20margin-bottom%3A%200.21cm%20%7D%0A%09%2D%2D%3E-->Oznacza czynność, którą ma się zamiar dokonać w przyszłości. Aby go stworzyć, używamy czasownika posiłkowego "štåcevi" 'stać się' w odpowiedniej osobie i imiesłowu przymiotnikowego czynnego przyszłego w odpowiednim rodzaju (!) Na przykład:
 
 
 
 
<!--{cke_protected}{C}%3C!%2D%2D%0A%09%09%40page%20%7B%20size%3A%2021cm%2029.7cm%3B%20margin%3A%202cm%20%7D%0A%09%09P%20%7B%20margin-bottom%3A%200.21cm%20%7D%0A%09%2D%2D%3E-->štåcim štåcųs buju - Ja (facet) zostanę chłopcem.
 
 
 
Oš štåcim štåcųsa vębu - Ja (kobieta) zostanę dziewczyną.
 
<!--{cke_protected}{C}%3C!%2D%2D%0A%09%09%40page%20%7B%20size%3A%2021cm%2029.7cm%3B%20margin%3A%202cm%20%7D%0A%09%09P%20%7B%20margin-bottom%3A%200.21cm%20%7D%0A%09
 
<!--{cke_protected}{C}%3C!%2D%2D%0A%09%09%40page%20%7B%20size%3A%2021cm%2029.7cm%3B%20margin%3A%202cm%20%7D%0A%09%09P%20%7B%20margin-bottom%3A%200.21cm%20%7D%0A%09%2D%2D%3E-->
 
==='''Czas przyszły niedokonany'''===
 
Oznacza czynność, którą będziemy wykonywać w przyszłości przez dłuższy czas
 
 
 
- używamy czasownika posiłkowego 'być' w odpowiedniej osobie i imiesłowu przymiotnikowego czynnego przyszłego w odpowiednim rodzaju. Na przykład:
 
 
 
Vevmim vemjųs - Będę (mówi facet). ale
 
 
 
Vevmim vemjųsa - Będę (mówi kobieta).
 
===Tryb przypuszczający===
 
Wyraża czynność, które nie odbyła/nie odbywa/nie odbędzie się. Tworzy się go dodając po odmienionym czasowniku partykułę ''vy''.
 
===Tryb Nieświadka===
 
Jego użycie podkreśla nieobecność mówiącego przy opisywanych wydarzeniach. Tworzy się dodając po odmienionym w jednym z czasów czasowniku partykułę ''inė''.
 
 
 
==Zaimki==
 
===Zaimki Osobowe===
 
 
 
 
 
Ja
 
{| border="1" cellpadding="2" cellspacing="3" width="392"
 
| width="84"|
 
Przypadek
 
| width="103"|
 
Liczba Poj.
 
| width="80"|
 
Liczba Pdw.
 
| width="93"|
 
Liczba Mnoga
 
|-
 
| width="84"|
 
Mianownik
 
| width="103"|
 
 
| width="80"|
 
 
| width="93"|
 
ųsm'''å'''
 
|-
 
| width="84"|
 
Dopełniacz
 
| width="103"|
 
mnē
 
| width="80"|
 
 
| width="93"|
 
ųser'''ǫ'''
 
|-
 
| width="84"|
 
Celownik
 
| width="103"|
 
mežę
 
| width="80"|
 
 
| width="93"|
 
ųsmę
 
|-
 
| width="84"|
 
Biernik
 
| width="103"|
 
mevǫ
 
| width="80"|
 
v'''o'''
 
| width="93"|
 
 
|-
 
| width="84"|
 
Narzędnik
 
| width="103"|
 
 
| width="80"|
 
 
| width="93"|
 
nosvis
 
|-
 
| width="84"|
 
Miejscownik
 
| width="103"|
 
 
| width="80"|
 
mvę
 
| width="93"|
 
ųsm'''i'''
 
|-
 
| width="84"|
 
Ablatyw
 
| width="103"|
 
met
 
| width="80"|
 
vet
 
| width="93"|
 
ųsmet
 
|-
 
| width="84"|
 
Allativus
 
| width="103"|
 
mečė
 
| width="80"|
 
večė
 
| width="93"|
 
ųsmečė
 
|-
 
| width="84"|
 
Wołacz
 
| width="103"|
 
--
 
| width="80"|
 
--
 
| width="93"|
 
--
 
|}
 
Ty
 
{| border="1" cellpadding="2" cellspacing="3" width="392"
 
| width="84"|
 
Przypadek
 
| width="103"|
 
Liczba Poj.
 
| width="80"|
 
Liczba Pdw.
 
| width="93"|
 
Liczba Mnoga
 
|-
 
| width="84"|
 
Mianownik
 
| width="103"|
 
cu
 
| width="80"|
 
jy
 
| width="93"|
 
juve
 
|-
 
| width="84"|
 
Dopełniacz
 
| width="103"|
 
tvē
 
| width="80"|
 
jyvō
 
| width="93"|
 
vesr'''ǫ'''
 
|-
 
| width="84"|
 
Celownik
 
| width="103"|
 
tevę
 
| width="80"|
 
jyvę
 
| width="93"|
 
jusmę
 
|-
 
| width="84"|
 
Biernik
 
| width="103"|
 
tevǫ
 
| width="80"|
 
jyvǫ
 
| width="93"|
 
vǫs
 
|-
 
| width="84"|
 
Narzędnik
 
| width="103"|
 
 
| width="80"|
 
jyvů
 
| width="93"|
 
vosvis
 
|-
 
| width="84"|
 
Miejscownik
 
| width="103"|
 
tvę
 
| width="80"|
 
ivę
 
| width="93"|
 
vos'''i'''
 
|-
 
| width="84"|
 
Ablatyw
 
| width="103"|
 
tet
 
| width="80"|
 
jyvet
 
| width="93"|
 
jusm'''o'''t
 
|-
 
| width="84"|
 
Allativus
 
| width="103"|
 
tečė
 
| width="80"|
 
jyvečė
 
| width="93"|
 
jusm'''o'''čė
 
|-
 
| width="84"|
 
Wołacz
 
| width="103"|
 
--
 
| width="80"|
 
--
 
| width="93"|
 
--
 
|}
 
On
 
{| border="1" cellpadding="2" cellspacing="3" width="392"
 
| width="84"|
 
Przypadek
 
| width="103"|
 
Liczba Poj.
 
| width="80"|
 
Liczba Pdw.
 
| width="93"|
 
Liczba Mnoga
 
|-
 
| width="84"|
 
Mianownik
 
| width="103"|
 
von
 
| width="80"|
 
vni
 
| width="93"|
 
vone
 
|-
 
| width="84"|
 
Dopełniacz
 
| width="103"|
 
vonē
 
| width="80"|
 
vnivō
 
| width="93"|
 
vnj'''ǫ'''
 
|-
 
| width="84"|
 
Celownik
 
| width="103"|
 
vonę
 
| width="80"|
 
vnivę
 
| width="93"|
 
vnję
 
|-
 
| width="84"|
 
Biernik
 
| width="103"|
 
vonǫ
 
| width="80"|
 
vnivǫ
 
| width="93"|
 
vnjǫs
 
|-
 
| width="84"|
 
Narzędnik
 
| width="103"|
 
vonů
 
| width="80"|
 
vnivů
 
| width="93"|
 
vnis
 
|-
 
| width="84"|
 
Miejscownik
 
| width="103"|
 
vnę
 
| width="80"|
 
vnivę
 
| width="93"|
 
vn'''i'''
 
|-
 
| width="84"|
 
Ablatyw
 
| width="103"|
 
vonet
 
| width="80"|
 
vnivet
 
| width="93"|
 
vnj'''o'''t
 
|-
 
| width="84"|
 
Allativus
 
| width="103"|
 
vonečė
 
| width="80"|
 
vnivečė
 
| width="93"|
 
vnj'''o'''čė
 
|-
 
| width="84"|
 
Wołacz
 
| width="103"|
 
--
 
| width="80"|
 
--
 
| width="93"|
 
--
 
|}
 
Ona
 
{| border="1" cellpadding="2" cellspacing="3" width="392"
 
| width="84"|
 
Przypadek
 
| width="103"|
 
Liczba Poj.
 
| width="80"|
 
Liczba Pdw.
 
| width="93"|
 
Liczba Mnoga
 
|-
 
| width="84"|
 
Mianownik
 
| width="103"|
 
vona
 
| width="80"|
 
sāv
 
| width="93"|
 
juve
 
|-
 
| width="84"|
 
Dopełniacz
 
| width="103"|
 
 
| width="80"|
 
sāvō
 
| width="93"|
 
vesr'''ǫ'''
 
|-
 
| width="84"|
 
Celownik
 
| width="103"|
 
sēvę
 
| width="80"|
 
sāvę
 
| width="93"|
 
jusmę
 
|-
 
| width="84"|
 
Biernik
 
| width="103"|
 
sēvǫ
 
| width="80"|
 
sāvǫ
 
| width="93"|
 
vǫs
 
|-
 
| width="84"|
 
Narzędnik
 
| width="103"|
 
 
| width="80"|
 
sāvů
 
| width="93"|
 
vosvis
 
|-
 
| width="84"|
 
Miejscownik
 
| width="103"|
 
sēvę
 
| width="80"|
 
sāvę
 
| width="93"|
 
vos'''i'''
 
|-
 
| width="84"|
 
Ablatyw
 
| width="103"|
 
sēt
 
| width="80"|
 
sāvet
 
| width="93"|
 
jusm'''o'''t
 
|-
 
| width="84"|
 
Allativus
 
| width="103"|
 
sēčė
 
| width="80"|
 
sāvečė
 
| width="93"|
 
jusm'''o'''čė
 
|-
 
| width="84"|
 
Wołacz
 
| width="103"|
 
--
 
| width="80"|
 
--
 
| width="93"|
 
--
 
|}
 
Ono
 
{| border="1" cellpadding="2" cellspacing="3" width="392"
 
| width="84"|
 
Przypadek
 
| width="103"|
 
Liczba Poj.
 
| width="80"|
 
Liczba Pdw.
 
| width="93"|
 
Liczba Mnoga
 
|-
 
| width="84"|
 
Mianownik
 
| width="103"|
 
ton
 
| width="80"|
 
tni
 
| width="93"|
 
tone
 
|-
 
| width="84"|
 
Dopełniacz
 
| width="103"|
 
tonē
 
| width="80"|
 
tnivō
 
| width="93"|
 
tnj'''ǫ'''
 
|-
 
| width="84"|
 
Celownik
 
| width="103"|
 
tonę
 
| width="80"|
 
tnivę
 
| width="93"|
 
tnję
 
|-
 
| width="84"|
 
Biernik
 
| width="103"|
 
tonǫ
 
| width="80"|
 
tnivǫ
 
| width="93"|
 
tnjǫs
 
|-
 
| width="84"|
 
Narzędnik
 
| width="103"|
 
tonů
 
| width="80"|
 
tnivů
 
| width="93"|
 
tnis
 
|-
 
| width="84"|
 
Miejscownik
 
| width="103"|
 
tnę
 
| width="80"|
 
tnivę
 
| width="93"|
 
tni
 
|-
 
| width="84"|
 
Ablatyw
 
| width="103"|
 
tonet
 
| width="80"|
 
tnivet
 
| width="93"|
 
tnj'''o'''t
 
|-
 
| width="84"|
 
Allativus
 
| width="103"|
 
tonečė
 
| width="80"|
 
tnivečė
 
| width="93"|
 
tnj'''o'''čė
 
|-
 
| width="84"|
 
Wołacz
 
| width="103"|
 
--
 
| width="80"|
 
--
 
| width="93"|
 
--
 
|}
 
 
 
==Imiesłowy==
 
==='''Imiesłów przymiotnikowy czynny przyszły'''===
 
 
 
Imiesłów oznaczający mniej więcej "robiący coś w przyszłości".
 
<!--{cke_protected}{C}%3C!%2D%2D%0A%09%09%40page%20%7B%20size%3A%2021cm%2029.7cm%3B%20margin%3A%202cm%20%7D%0A%09%09P%20%7B%20margin-bottom%3A%200.21cm%20%7D%0A%09%2D%2D%3E-->Tworzymy go od bezokolicznika zamieniając końcówkę bezokolicznika (-evi) na końcówkę:
 
 
 
*- vųs, gdy temat czasownika (bezokolicznik bez końcówki) kończy się samogłoską.
 
*- ųs, gdy temat kończy się spółgłoską.
 
 
 
 
 
Jeżeli ostatnią spógłoska tematu czasownika (bezokolicznik bez -evi) jest spółgłoska "s", to przechodzi ona w "t".
 
==Liczebnik==
 
===Liczebniki Głowne===
 
{| border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" style="width: 200px;"
 
| style="text-align: center;"| Liczba
 
| style="text-align: center;"|Rodzaj męski i nijaki
 
| style="text-align: center;"|Rodzaj żeński
 
|-
 
| style="text-align: center;"|1
 
| style="text-align: center;"|semos
 
| style="text-align: center;"|seta
 
|-
 
| style="text-align: center;"|2
 
| style="text-align: center;"|bės
 
| style="text-align: center;"|bjav
 
|-
 
| style="text-align: center;"|3
 
| style="text-align: center;"|cris
 
| style="text-align: center;"|trō
 
|-
 
| style="text-align: center;"|4
 
| style="text-align: center;"|šybyres
 
| style="text-align: center;"|šybyresa
 
|-
 
| style="text-align: center;"|5
 
| style="text-align: center;"|pęšis
 
| style="text-align: center;"|pęša
 
|-
 
| style="text-align: center;"|6
 
| style="text-align: center;"|zveh
 
| style="text-align: center;"|zveha
 
|-
 
| style="text-align: center;"|7
 
| style="text-align: center;"|septym
 
| style="text-align: center;"|septyma
 
|-
 
| style="text-align: center;"|8
 
| style="text-align: center;"|okcės
 
| style="text-align: center;"|oš
 
|-
 
| style="text-align: center;"|9
 
| style="text-align: center;"|nevac
 
| style="text-align: center;"|nevā
 
|-
 
| style="text-align: center;"|10
 
| style="text-align: center;"| dekym
 
| style="text-align: center;"|  dekyma
 
|-
 
| style="text-align: center;"|11
 
| style="text-align: center;"|semymt
 
| style="text-align: center;"| semymca
 
|-
 
| style="text-align: center;"|12
 
| style="text-align: center;"|bičyůs
 
| style="text-align: center;"|bičy
 
|-
 
| style="text-align: center;"|13
 
| style="text-align: center;"|crisymt
 
| style="text-align: center;"|crisymca
 
|-
 
| style="text-align: center;"|14
 
| style="text-align: center;"|šybyresymt
 
| style="text-align: center;"| šybyresymca
 
|-
 
| style="text-align: center;"|15
 
| style="text-align: center;"|pęščymt
 
| style="text-align: center;"|pęščymca
 
|-
 
| style="text-align: center;"|16
 
| style="text-align: center;"|zvehymt
 
| style="text-align: center;"|zvehymca
 
|-
 
| style="text-align: center;"|17
 
| style="text-align: center;"|septymymt
 
| style="text-align: center;"|septymymca
 
|-
 
| style="text-align: center;"|18
 
| style="text-align: center;"|okcėsymt
 
| style="text-align: center;"|okcėsymca
 
|-
 
| style="text-align: center;"|19
 
| style="text-align: center;"|nevacymt
 
| style="text-align: center;"|nevacymca
 
|-
 
| style="text-align: center;"|20
 
| style="text-align: center;"|bėzdekym
 
| style="text-align: center;"|bėsdekyma
 
|-
 
| style="text-align: center;"|21
 
| style="text-align: center;"|bėzdekym semos
 
| style="text-align: center;"|bėsdekyma seta
 
|-
 
| style="text-align: center;"|30
 
| style="text-align: center;"|crizdekym
 
| style="text-align: center;"|crisdekyma
 
|-
 
| style="text-align: center;"|40
 
| style="text-align: center;"|šybyrezdekym
 
| style="text-align: center;"|šybyresdekyma
 
|-
 
| style="text-align: center;"|50
 
| style="text-align: center;"|pęšizdekym
 
| style="text-align: center;"|pęšisdekyma
 
|-
 
| style="text-align: center;"|60
 
| style="text-align: center;"|zvehdekym
 
| style="text-align: center;"|zvehadekyma
 
|-
 
| style="text-align: center;"|70
 
| style="text-align: center;"|septymdekym
 
| style="text-align: center;"|septymdekyma
 
|-
 
| style="text-align: center;"|80
 
| style="text-align: center;"|okcėsdekym
 
| style="text-align: center;"|okcėsdekyma
 
|-
 
| style="text-align: center;"|90
 
| style="text-align: center;"|nevacdekym
 
| style="text-align: center;"|nevacdekyma
 
|-
 
| style="text-align: center;"|100
 
| style="text-align: center;"|syntom
 
| style="text-align: center;"|synta
 
|-
 
| style="text-align: center;"|1000
 
| style="text-align: center;"|tūtk
 
| style="text-align: center;"|tytka
 
|}
 
[[Kategoria:Języki sztuczne|Aczmacki]]
 

Aktualna wersja na dzień 11:16, 12 mar 2016

aczmacki
Ačmåta Kålba
Utworzenie: Pruthenia w 2009 - dziś
Cel utworzenia: na potrzeby konłorldu
Używany w : Królestwo Aczmatu, Warhat
Liczba użytkowników 96 780 000(2030)
Sposoby zapisu: runy aczmackie; zastępczo łacinka
Klasyfikacja: języki indoeuropejskie
języki aczmackie
języki południowoaczmackie
język aczmacki
Lista conlangów


Język aczmacki (acz. ačmåta kålba) język indoeuropejski z rodziny aczmackiej; oficjalny język Królestwa Aczmatu i język aczmackiej mniejszości narodowej w Królestwie Warhatu. Posługuje się nim około 95 mln ludzi. Spokrewniony z językami: warhackim, kjeszjowskim i poliskim. Wraz z nimi wywodzi się z języka praaczmackiego.

Alfabet i wymowa

Zapis IPA Uwagi
a [a]
ā [a:]
å [o]
b [b]
c [ʦ]
č [ʧ]
d [d]
e [ɛ]
ē [ɛ:]
ę [ɛ̃]
ė [e] palatalizuje poprzedzające spółgłoski
g [g]
h [x] przed "v" wymawiane jako [ɣ]
i [i] palatalizuje poprzedzające spółgłoski
ī [i:] palatalizuje poprzedzające spółgłoski
į [ĩ] palatalizuje poprzedzające spółgłoski
j [j] pomiędzi dwoma spółgłoskami czytane jako [i]
k [k]
l [l]
m [m]
n [n]
o [ɔ]
ō [ɔ:]
ǫ [ɔ̃]
p [p]
r [r]
s [s]
š [ʃ]
t [t]
u [u]
ū [u:]
ų [ũ]
ů [ɤ]
v [v]
y [ɯ]
z [z]
ž [ʒ]

STRONA W BUDOWIE