Język fylski

Z Conlanger
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Język fylski - jeden z języków fylskich. Wyrósł na bazie języka starofylskiego i dialektów nowyfylskich (to jest cechy nowofylskie przedostały się do fylskiego języka literackiego). Jest językiem fleksyjno-aglutynacyjnym z pewnymi analitycznymi konstrukcjami. Występuje w nim kategoria określoności.

Głoski

Spółgłoski

  • m n (m n)
  • t k q ʔ (t k q ')
  • f s (f s)
  • l (l)
  • ɬ (ll)

Samogłoski

  • i iː u uː (i ī u ū)
  • a aː (a ā)

Akcent

Akcent pada na przedprzedostatnią sylabę, o ile w przedostatniej sylabie nie występuje samogłoska długa - wtedy to ona jest akcentowana.

Struktura sylaby

Ogólna struktura sylaby to (C)V; występuje więc prawo otwartej sylaby. Niektóre dźwięki (/ll/ oraz /'/) nigdy nie występują jednak w sylabie nagłosowej. W jednym słowie może występować tylko jedna samogłoska długa.

Gramatyka

Zaimek

Zaimki osobowe
Osoba Sg Pl
1. mina
2. sina
3. māsa

Rzeczownik

Rzeczownik odmienia się przez przypadki i liczby. Możliwe jest też aglutynacyjne utworzenie form rodzaju żeńskiego od form męskich.

Rodzaj

W języku fylskim rodzaj nie jest zjawiskiem stricte gramatycznym. Nie jest też on też nigdzie zaznaczany. Istnieje za to leksykalne rozróżnienie pomiędzy osoba płci męskiej i żeńskiej. Należy nadmienić, że forma męska pełni też funkcję formy neutralnej. Formy żeńskie tworzy się za pomocą jednego z trzech sufiksów:

  • -ma; np. āfa "sprzedawca" > āfa "XXX";
  • -qa; np. tūku "brat" > tūkuqa "siostra";
  • -li; np. illa "słuchacz" > illali "słuchaczka".

Liczba

Istnieją trzy ogólne końcówki liczby mnogiej występujące w języku fylskim:

  • -na - głównie dla rzeczowników oznaczających ludzi (przede wszystkim mężczyzn), zwierzęta i pojęcia abstrakcyjne;
  • -la - głównie dla rzeczowników oznaczających ludzi (tak mężczyzn, jak i kobiet), a także elementów przyrody,
  • -'i - dla elementów przyrody, przedmiotów, zwierząt, abstrakcji, a także zbiorów jednostek.

Sufiks liczby jest dodawany aglutynacyjnie do odmienionego przez przypadek rzeczownika.

Przypadek

W języku fylskim istnieje pięć przypadków:

  • mianownik - pełni funkcję podmiotu w zdaniu;
  • biernik - pełni funkcję dopełnienia dalszego i bliższego w zdaniu, używany jest także w bezpośrednich zwrotach do ludzi (pełni także funkcję podobną do polskiego wołacza);
  • narzędnik - używany jest tak samo dla opisu sposobu wykonywania jakiejś czynności, używanych narzędzi, a także dla charakterystyki (w jaki sposób? samochodem jaki? samochodowy jak? jak samochodem, podobnie do samochodu); używany jest także jako orzecznik;
  • prepozycjonal - łączy się z przyimkami miejsca i czasu, wyraża ruch dokądś, a także stateczne położenie;
  • ablatyw - wyraża ruch skądś, od czegoś, używany jest także z częścią przyimków, w tym w konstrukcjach posesywnych; czasem pełni też funkcję dopełnienia bliższego (biernik partytywny).

Deklinacja

Istnieje pięć głównych deklinacji rzeczownika, a także trzy deklinacje rozszerzające temat rzeczownika.

Zaimki osobowe
Przypadek Deklinacja
I II III IV V Tematowa
a b c
Nom. āfa

sprzedawca

illa

słuchacz

tūku

brat

fū'a

ręka

qāfa

kamień

ī'a

woda

drzewo

dzień

Acc. āfa illama tūkuma fū'a'u qāfa'u īfu tūmu qīnu
Ins. āfana illana tūkuna fū'ami qāfafa īfana tūmana qīnana
Prep. āfa'i illa'i tūkuma fū'ama qāfama īfu tūmu qīnu
Abl. āfaqa illa'u tūku'u fū'ana qāfa na īfa tūma qīna

Słownik

  • āfa - sprzedawca
  • fū'a - ręka
  • illa - słuchacz
  • ī'a - woda
  • qāfa - kamień
  • qī - dzień
  • tū - drzewo
  • tūku - brat