Język iberyjski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Conlanger
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
 
(Nie pokazano 37 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 2: Linia 2:
 
| kolor = #008080
 
| kolor = #008080
 
| nazwa = Język iberyjski
 
| nazwa = Język iberyjski
| nazwa własna =  
+
| nazwa własna = Lenua hebiriuna
 
| alfabet u = Łacińskie
 
| alfabet u = Łacińskie
 
| typologia u = Fleksyjny<br/>
 
| typologia u = Fleksyjny<br/>
Linia 31: Linia 31:
 
*m n (m n)
 
*m n (m n)
 
*p b t d k g (p b t d c g)
 
*p b t d k g (p b t d c g)
*f v s z ʃ ʒ h (f v s~ç z ş z̧ ḥ)
+
*f v s z ʃ ʒ h~x (f v s~ç z ş z̧ ḥ)
 
*''dz'' (z)
 
*''dz'' (z)
 
*w l r j (w l r i)
 
*w l r j (w l r i)
  
Dźwięk /dz/ jest alofonem /z/ przed /j/, /i/.
+
Dźwięk /dz/ jest alofonem /z/ przed /j/, /i/. Spółgłoski /ḥ/, /g/ występują tylko w zapożyczeniach. Spółgłoski /b/, /d/ między samogłoskami często realizowane są jako /β/, /ð/, co w niektórych dialektach realizowane jest jako /w/, /dz/.
 +
 
 +
== Akcent ==
 +
Akcent jest nieregularny i ruchomy. Czasami jest oznaczany graficznie. Zawsze akcentowane są końcówki bezokoliczników, nigdy za to końcówki fleksji rzeczownika.
 +
 
 +
= Zapis =
 +
{| cellspacing="10" style="text-align: center;"
 +
|- style="font-size: 1.5em;"
 +
| Aa || Àà || Ââ || Bb || Cc || Çç || Dd || Ee || Èè || Êê
 +
|-
 +
| [ɑ] || [ɑ] || [a:] || [b]~[β] || [k] || [s] || [d]~[ð] || [ɛ] || [ɛ] || [e:]
 +
|- style="font-size: 1.5em;"
 +
| Ɇɇ || Ff || Gg || Hh || Ḥḥ || Ii || Ìì || Îî || Ll || Mm
 +
|-
 +
| [ɘ] || [f] || [g] || ∅ || [h]~[x] || [i], [j] || [i] || [i:] || [l] || [m]
 +
|- style="font-size: 1.5em;"
 +
| Nn || Oo || Òò || Ôô || Pp || Qq || Rr || Ss || Şş || Tt
 +
|-
 +
|[n] || [ɔ] || [ɔ] || [o:] || [p] || [k] || [r] || [s] || [ʃ] || [t]
 +
|- style="font-size: 1.5em;"
 +
| Uu || Ùù || Ûû || Vv || Ww || Zz || Z̧z̧
 +
|-
 +
| [u] || [u] || [u:] || [v] || [w] || [z]~[dz͡ʲ] || [ʒ] 
 +
|}
  
 
= Zmiany dźwiękowe =
 
= Zmiany dźwiękowe =
Linia 55: Linia 78:
 
*-v- > ∅
 
*-v- > ∅
 
*s, f > z, w (_V)
 
*s, f > z, w (_V)
 +
*w otwartej sylabie:
 +
**ie > iu
 +
**uo > uei
 
*VN > ɘN
 
*VN > ɘN
 
*VNC > VC
 
*VNC > VC
 
*sC > ʃC
 
*sC > ʃC
*dj, tj > zj,  
+
*dj, tj, di, ti > zj, çj, zi, çi
 
*-r- > z̧
 
*-r- > z̧
 
*-j- > ç
 
*-j- > ç
Linia 66: Linia 92:
 
*oe, ou, oa > ue, u, ua
 
*oe, ou, oa > ue, u, ua
 
*io > iu
 
*io > iu
*w otwartej sylabie:
+
*pT, kT > fT, kşT~şT
**ie > iu
+
*fT > T
**uo > uei
 
 
*ĕ, ŏ > ∅ (w nieakcentowanych, plus wzdłużenie zastępcze)
 
*ĕ, ŏ > ∅ (w nieakcentowanych, plus wzdłużenie zastępcze)
 
*ɒ > a
 
*ɒ > a
*fT > ḥT
+
*g > w-, -w-
*pT, kT > fT, ḥT
 
*g > -, -w-
 
 
*buV, puV > w-, f-
 
*buV, puV > w-, f-
 
*sç > ş
 
*sç > ş
 +
*wiV > wV
 +
*asymilacja NN, TT
 +
*CC > C
 +
*şt > şc
 +
*-s > -ş
 +
*czasami cofnięcie akcentu (w szczególności CV1CV1)
 +
 +
= Gramatyka =
 +
 +
== Zaimek ==
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
|+I i II osoba
 +
! rowspan="2" | Cas.
 +
! colspan="2" | Sg
 +
! colspan="2" | Pl
 +
! rowspan="2" | Refl.
 +
|-
 +
! I
 +
! II
 +
! I
 +
! II
 +
|-
 +
! Nom.
 +
| iu
 +
| tuei
 +
| nuş
 +
| uş
 +
| —
 +
|-
 +
! Gen.
 +
| mêi
 +
| tûi
 +
| noşcɇ
 +
| beşcɇ
 +
| zûi
 +
|-
 +
! Dat.
 +
| miei
 +
| tebe
 +
| numeu
 +
| beu
 +
| zebe
 +
|-
 +
! Acc.
 +
| mi
 +
| ti
 +
| nuş
 +
| uş
 +
| zi
 +
|-
 +
! Poss.
 +
| meiu
 +
| tu
 +
| noşcu
 +
| beşcu
 +
| zu
 +
|}
 +
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
|+III osoba
 +
! rowspan="2" | Cas.
 +
! colspan="3" | Sg
 +
! rowspan="2" | Pl
 +
|-
 +
! m
 +
! f
 +
! n
 +
|-
 +
! Nom.
 +
| ieşcu
 +
| ieşca
 +
| hu
 +
| huei
 +
|-
 +
! Gen.
 +
| ieşcu
 +
| ieşca
 +
| ieşcu
 +
| huz̧
 +
|-
 +
! Dat.
 +
| colspan="3" | ieşciu
 +
| hiu
 +
|-
 +
! Acc.
 +
| ieşcɇ
 +
| ieşca
 +
| hu
 +
| huei
 +
|}
 +
 +
== Rzeczownik ==
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
|+Deklinacja I
 +
! rowspan="3" | Cas.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
|-
 +
! colspan="2" | f
 +
|-
 +
! colspan="2" | şcila<br>
 +
"gwiazda"
 +
|-
 +
! Nom.
 +
| şcila
 +
| şcile
 +
|-
 +
! Gen.
 +
| şcile
 +
| şcilaz̧
 +
|-
 +
! Dat.
 +
| şcile
 +
| şciliu
 +
|-
 +
! Acc.
 +
| şcila
 +
| şcile
 +
|}
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
|+Deklinacja II
 +
! rowspan="3" | Cas.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
|-
 +
! colspan="2" | m
 +
! colspan="2" | n
 +
! colspan="2" | m
 +
! colspan="2" | n
 +
|-
 +
! colspan="2" | dôm<br>"pan"
 +
! colspan="2" | uz̧<br>"srebro"
 +
! colspan="2" | weiu<br>"syn"
 +
! colspan="2" | ôşiu<br>"syn"
 +
|-
 +
! Nom.
 +
| dôm
 +
| dômiu
 +
| uz̧
 +
| uz̧a
 +
| weiu
 +
| weiu
 +
| ôşiu
 +
| ôşia
 +
|-
 +
! Gen.
 +
| dômiu
 +
| dômuz̧
 +
| uz̧iu
 +
| uz̧uz̧
 +
| weiu
 +
| weiuz̧
 +
| ôşiu
 +
| ôşiuz̧
 +
|-
 +
! Dat.
 +
| dômu
 +
| dômiu
 +
| uz̧u
 +
| uz̧iu
 +
| weiu
 +
| weiu
 +
| ôşiu
 +
| ôşiu
 +
|-
 +
! Acc.
 +
| dôm
 +
| dômiu
 +
| uz̧
 +
| uz̧a
 +
| weiu
 +
| weiu
 +
| ôşiu
 +
| ôşia
 +
|}
 +
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
|+Deklinacja III
 +
! rowspan="3" | Cas.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
|-
 +
! colspan="2" | m
 +
! colspan="2" | f
 +
! colspan="2" | n
 +
|-
 +
! colspan="2" | ducş<br>"książę"
 +
! colspan="2" | bertuoş<br>cecha
 +
! colspan="2" | nume<br>imię
 +
|-
 +
! Nom.
 +
| ducş
 +
| duçi
 +
| bertuoş
 +
| bertueiçi
 +
| nume
 +
| nûma
 +
|-
 +
! Gen.
 +
| duçe
 +
| ducɇ
 +
| bertueite
 +
| bertueitɇ
 +
| nûme
 +
| nûmɇ
 +
|-
 +
! Dat.
 +
| duçiu
 +
| duçeu
 +
| bertueiçiu
 +
| bertueiteu
 +
| nûmiu
 +
| nûmeu
 +
|-
 +
! Acc.
 +
| duçe
 +
| duçi
 +
| bertueite
 +
| bertueiçi
 +
| nume
 +
| nûma
 +
|}
 +
 +
== Rodzajnik ==
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
|+Rodzajnik określony
 +
! rowspan="2" | Cas.
 +
! colspan="3" | Sg.
 +
! rowspan="2" | Pl.
 +
|-
 +
! m
 +
! f
 +
! n
 +
|-
 +
! Nom.
 +
| ez
 +
| ia
 +
| e
 +
| iu
 +
|-
 +
! Gen.
 +
| eu
 +
| ia
 +
| eu
 +
| iuz̧
 +
|-
 +
! Dat.
 +
| colspan="3" | iu
 +
| rowspan="2" | iu
 +
|-
 +
! Acc.
 +
| iu
 +
| ia
 +
| e
 +
|}
 +
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
|+Rodzajnik nieokreślony
 +
! rowspan="2" | Cas.
 +
! colspan="3" | Sg.
 +
|-
 +
! m
 +
! f
 +
! n
 +
|-
 +
! Nom.
 +
| uei
 +
| ɇna
 +
| ɇnu
 +
|-
 +
! Gen.
 +
| ɇnu
 +
| ɇna
 +
| ɇnu
 +
|-
 +
! Dat.
 +
| colspan="3" | ɇniu
 +
|-
 +
! Acc.
 +
| ue
 +
| e
 +
| ɇnu
 +
|}
 +
 +
== Przymiotnik ==
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
|+Deklinacja I
 +
! rowspan="3" | Cas.
 +
! colspan="3" | Sg.
 +
! rowspan="2" | Pl.
 +
|-
 +
! m
 +
! f
 +
! n
 +
|-
 +
! colspan="4" | recşu<br>"dobry"
 +
|-
 +
! Nom.
 +
| recşu
 +
| recşa
 +
| recşu
 +
| recşiu
 +
|-
 +
! Gen.
 +
| recşiu
 +
| recşe
 +
| recşiu
 +
| recşuz̧
 +
|-
 +
! Dat.
 +
| recşu
 +
| recşe
 +
| recşu
 +
| recşiu
 +
|-
 +
! Acc.
 +
| recşu
 +
| recşa
 +
| recşu
 +
| recşiu
 +
|}
 +
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
|+Deklinacja II
 +
! rowspan="3" | Cas.
 +
! colspan="3" | Sg.
 +
! rowspan="2" | Pl.
 +
|-
 +
! m
 +
! f
 +
! n
 +
|-
 +
! colspan="4" | wrae<br>"trudny"
 +
|-
 +
! Nom.
 +
| colspan="3" | wrae
 +
| wrai
 +
|-
 +
! Gen.
 +
| wraiu
 +
| wrae
 +
| wraiu
 +
| wraiu
 +
|-
 +
! Dat.
 +
| wraiu
 +
| wrae
 +
| wraiu
 +
| wraeu
 +
|-
 +
! Acc.
 +
| colspan="3" | wrae
 +
| wrai
 +
|}
 +
 +
== Czasownik ==
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
|+Tabela koniugacyjna
 +
! Inf.
 +
! wɇmaz̧
 +
! mɇniz̧
 +
! tezez̧
 +
! uziuz̧
 +
|-
 +
! Prs.
 +
| wɇma
 +
| mɇne
 +
| teze
 +
| uzie
 +
|-
 +
! Imperf.
 +
| wɇmaba
 +
| mɇniba
 +
| teziba
 +
| uzieba
 +
|-
 +
! Futur.
 +
| wɇmeie
 +
| mɇneie
 +
| tezeie
 +
| uzieie
 +
|-
 +
! Perfect.
 +
| wɇmat
 +
| mɇnut
 +
| tişet
 +
| uziut
 +
|-
 +
! Imperat.
 +
| wɇma
 +
| mɇni
 +
| teze
 +
| uziu
 +
|}
 +
 +
=== Czas teraźniejszy ===
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
|+Koniugacja I<br>
 +
wɇmaz̧ "kochać"
 +
! Pers.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
|-
 +
! I
 +
| wɇmu
 +
| wɇmɇmuş
 +
|-
 +
! II
 +
| wɇmaş
 +
| wɇmateş
 +
|-
 +
! III
 +
| wɇma
 +
| wɇmɇ
 +
|}
 +
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
|+Koniugacja II<br>
 +
mɇniz̧ "strzec"
 +
! Pers.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
|-
 +
! I
 +
| mɇniu
 +
| mɇnɇmuş
 +
|-
 +
! II
 +
| mɇniş
 +
| mɇneteş
 +
|-
 +
! III
 +
| mɇne
 +
| mɇnɇ
 +
|}
 +
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
|+Koniugacja III<br>
 +
tezez̧ "chronić"
 +
! Pers.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
|-
 +
! I
 +
| tewu
 +
| tezɇmuş
 +
|-
 +
! II
 +
| tezeş
 +
| tezeteş
 +
|-
 +
! III
 +
| teze
 +
| tewɇ
 +
|}
 +
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
|+Koniugacja IV<br>uziuz̧ "słyszeć"
 +
! Pers.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
|-
 +
! I
 +
| uziu
 +
| uziɇmuş
 +
|-
 +
! II
 +
| uzieş
 +
| uziuteş
 +
|-
 +
! III
 +
| uzie
 +
| uziɇ
 +
|}
 +
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
|+Czasownik<br>
 +
iez̧ "być"
 +
! Pers.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
|-
 +
! I
 +
| ziu
 +
| zɇmuş
 +
|-
 +
! II
 +
| ieş
 +
| zieşceş
 +
|-
 +
! III
 +
| ieşc
 +
| zɇ
 +
|}
 +
 +
=== Imperfekt ===
 +
{| class="wikitable"
 +
! Pers.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
|-
 +
! I
 +
| wɇmabɇ
 +
| wɇmabɇmuş
 +
|-
 +
! II
 +
| wɇmabаş
 +
| wɇmabаtеş
 +
|-
 +
! III
 +
| wɇmaba
 +
| wɇmabɇ
 +
|}
 +
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
|+Czasownik<br>
 +
iez̧ "być"
 +
! Pers.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
|-
 +
! I
 +
| iez̧ɇ
 +
| iez̧ɇmuş
 +
|-
 +
! II
 +
| iez̧аş
 +
| iez̧аtеş
 +
|-
 +
! III
 +
| iez̧a
 +
| iez̧ɇ
 +
|}
 +
 +
=== Przyszły ===
 +
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
! Pers.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
|-
 +
! I
 +
| wɇmeu
 +
| wɇmeiɇmuş
 +
|-
 +
! II
 +
| wɇmei
 +
| wɇmeiteş
 +
|-
 +
! III
 +
| wɇmeie
 +
| wɇmeiɇ
 +
|}
 +
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
! Pers.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
|-
 +
! I
 +
| uzieu
 +
| uzieiɇmuş
 +
|-
 +
! II
 +
| uziei
 +
| uzieiteş
 +
|-
 +
! III
 +
| uzieie
 +
| uzieiɇ
 +
|}
 +
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
|+Czasownik<br>
 +
iez̧ "być"
 +
! Pers.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
|-
 +
! I
 +
| iez̧u
 +
| iez̧eiɇmuş
 +
|-
 +
! II
 +
| iez̧ei
 +
| iez̧eiteş
 +
|-
 +
! III
 +
| iez̧e
 +
| iez̧eiɇ
 +
|}
 +
 +
=== Perfekt ===
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
! Pers.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
|-
 +
! I
 +
| wɇmiei
 +
| wɇmamuş
 +
|-
 +
! II
 +
| wɇmaşciei
 +
| wɇmaşceş
 +
|-
 +
! III
 +
| wɇmat
 +
| wɇmaz̧ɇ
 +
|}
 +
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
! Pers.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
|-
 +
! I
 +
| mɇniei
 +
| mɇnumuş
 +
|-
 +
! II
 +
| mɇnuşciei
 +
| mɇnuşceş
 +
|-
 +
! III
 +
| mɇnut
 +
| mɇnuz̧ɇ
 +
|}
 +
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
! Pers.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
|-
 +
! I
 +
| tişiei
 +
| tişemuş
 +
|-
 +
! II
 +
| tişeşciei
 +
| tişeşceş
 +
|-
 +
! III
 +
| tişet
 +
| tişiz̧ɇ
 +
|}
 +
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
! Pers.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
|-
 +
! I
 +
| uziei
 +
| uziumuş
 +
|-
 +
! II
 +
| uziuşciei
 +
| uziuşceş
 +
|-
 +
! III
 +
| uziut
 +
| uziuz̧ɇ
 +
|}
 +
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
|+Czasownik<br>
 +
iez̧ "być"
 +
! Pers.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
|-
 +
! I
 +
| wei
 +
| wemuş
 +
|-
 +
! II
 +
| weşciei
 +
| weşceş
 +
|-
 +
! III
 +
| wet
 +
| wez̧ɇ
 +
|}
 +
 +
=== Tryb rozkazujący ===
 +
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
! Pers.
 +
! Sg.
 +
! Pl.
 +
|-
 +
! II
 +
| wɇma
 +
| wɇmate
 +
|}
  
 +
= Tekst =
 +
{| class="wikitable" style="text-align:center"
 +
!Owca i konie
 +
!Ia wona que iu ieciu
 +
|-
 +
|Na wzgórzu owca, która nie miała wełny, zobaczyła konie: jeden ciągnął ciężki wóz, drugi dźwigał wielki ładunek, a trzeci wiózł szybko człowieka. Owca rzekła do koni: „Serce mnie boli, widząc, co człowiek nakazuje robić koniom”. Konie odpowiedziały: „Słuchaj, owco, serca nas bolą, kiedy widzimy, jak człowiek, pan, zabiera twoją wełnę na płaszcz dla samego siebie. I owca nie ma wełny”. Usłyszawszy to, owca pobiegła przez równinę.
 +
|Suz̧’niu cliu ia wona, cça ne wobiba lɇna, bedut ieciu: uei traiba ue car brueitu, zêdu wez̧iba ue ɇn manu, que terçu wòportaba cɇ rafdu ue ême. Ia wona ziucut iu eciu: „Meiu coz̧ doie, cɇ beziu, quo uei ɇmu ɇpez̧a waçez̧ eciu”. Iu eciu reşpɇdut: „Uziu, wona, noşciu coz̧da doiɇ, cɇ bedɇmuş, queu uei ɇmu, uei dôm, cape ta lɇna pru iu paliu pru zebe zuiu. Que ia wona ne wobe lɇna”. Cɇ hu uziut, ieşca curet pez̧ e plɇnçia.
 +
|}
  
 
[[Kategoria:Użytkownik:Henryk Pruthenia]][[Kategoria:Adnata]]
 
[[Kategoria:Użytkownik:Henryk Pruthenia]][[Kategoria:Adnata]]

Aktualna wersja na dzień 22:46, 19 lut 2019

Język iberyjski
Lenua hebiriuna
Sposoby zapisu: Łacińskie
Typologia: Fleksyjny
Faktycznie
Utworzenie: Henryk Pruthenia w 2019
W Adnacie
Używany w : brak
Klasyfikacja: j. indoeuropejskie
  • j. romańskie
    • j. iberyjski
Lista conlangów
Nuvola apps bookcase 1 blue.svg.png Zobacz też słownik tego języka.

Język iberyjski - język używany przez Iberów zamieszkujących Adnatę.

Dźwięki

Samogłoski

  • i i: u u: (i î ɇ u û)
  • ɛ e: ɘ ɔ o: (e ê o ô)
  • ɑ a: (a â)

Spółgłoski

  • m n (m n)
  • p b t d k g (p b t d c g)
  • f v s z ʃ ʒ h~x (f v s~ç z ş z̧ ḥ)
  • dz (z)
  • w l r j (w l r i)

Dźwięk /dz/ jest alofonem /z/ przed /j/, /i/. Spółgłoski /ḥ/, /g/ występują tylko w zapożyczeniach. Spółgłoski /b/, /d/ między samogłoskami często realizowane są jako /β/, /ð/, co w niektórych dialektach realizowane jest jako /w/, /dz/.

Akcent

Akcent jest nieregularny i ruchomy. Czasami jest oznaczany graficznie. Zawsze akcentowane są końcówki bezokoliczników, nigdy za to końcówki fleksji rzeczownika.

Zapis

Aa Àà Ââ Bb Cc Çç Dd Ee Èè Êê
[ɑ] [ɑ] [a:] [b]~[β] [k] [s] [d]~[ð] [ɛ] [ɛ] [e:]
Ɇɇ Ff Gg Hh Ḥḥ Ii Ìì Îî Ll Mm
[ɘ] [f] [g] [h]~[x] [i], [j] [i] [i:] [l] [m]
Nn Oo Òò Ôô Pp Qq Rr Ss Şş Tt
[n] [ɔ] [ɔ] [o:] [p] [k] [r] [s] [ʃ] [t]
Uu Ùù Ûû Vv Ww Zz Z̧z̧
[u] [u] [u:] [v] [w] [z]~[dz͡ʲ] [ʒ]

Zmiany dźwiękowe

  • h > ∅
  • i, e > e
  • ī > ie
  • u, ō > u
  • ū > uo
  • ē > i
  • a, ā > ɒ, a
  • ae, au > e, u
  • eV, iV > jV
  • ns > s
  • rs > ss
  • k', g' > ç, z
  • ks, kt > ş, kş
  • ɒ- > wo-
  • v- > b-
  • -v- > ∅
  • s, f > z, w (_V)
  • w otwartej sylabie:
    • ie > iu
    • uo > uei
  • VN > ɘN
  • VNC > VC
  • sC > ʃC
  • dj, tj, di, ti > zj, çj, zi, çi
  • -r- > z̧
  • -j- > ç
  • -l- > j
  • ɒi, ɒe, ɒo, ɒu > e, e, ɒu, ɒu
  • ai, ae, ao, au > ei, ei, eu, eu
  • oe, ou, oa > ue, u, ua
  • io > iu
  • pT, kT > fT, kşT~şT
  • fT > T
  • ĕ, ŏ > ∅ (w nieakcentowanych, plus wzdłużenie zastępcze)
  • ɒ > a
  • g > w-, -w-
  • buV, puV > w-, f-
  • sç > ş
  • wiV > wV
  • asymilacja NN, TT
  • CC > C
  • şt > şc
  • -s > -ş
  • czasami cofnięcie akcentu (w szczególności CV1CV1)

Gramatyka

Zaimek

I i II osoba
Cas. Sg Pl Refl.
I II I II
Nom. iu tuei nuş
Gen. mêi tûi noşcɇ beşcɇ zûi
Dat. miei tebe numeu beu zebe
Acc. mi ti nuş zi
Poss. meiu tu noşcu beşcu zu
III osoba
Cas. Sg Pl
m f n
Nom. ieşcu ieşca hu huei
Gen. ieşcu ieşca ieşcu huz̧
Dat. ieşciu hiu
Acc. ieşcɇ ieşca hu huei

Rzeczownik

Deklinacja I
Cas. Sg. Pl.
f
şcila

"gwiazda"

Nom. şcila şcile
Gen. şcile şcilaz̧
Dat. şcile şciliu
Acc. şcila şcile
Deklinacja II
Cas. Sg. Pl. Sg. Pl. Sg. Pl. Sg. Pl.
m n m n
dôm
"pan"
uz̧
"srebro"
weiu
"syn"
ôşiu
"syn"
Nom. dôm dômiu uz̧ uz̧a weiu weiu ôşiu ôşia
Gen. dômiu dômuz̧ uz̧iu uz̧uz̧ weiu weiuz̧ ôşiu ôşiuz̧
Dat. dômu dômiu uz̧u uz̧iu weiu weiu ôşiu ôşiu
Acc. dôm dômiu uz̧ uz̧a weiu weiu ôşiu ôşia
Deklinacja III
Cas. Sg. Pl. Sg. Pl. Sg. Pl.
m f n
ducş
"książę"
bertuoş
cecha
nume
imię
Nom. ducş duçi bertuoş bertueiçi nume nûma
Gen. duçe ducɇ bertueite bertueitɇ nûme nûmɇ
Dat. duçiu duçeu bertueiçiu bertueiteu nûmiu nûmeu
Acc. duçe duçi bertueite bertueiçi nume nûma

Rodzajnik

Rodzajnik określony
Cas. Sg. Pl.
m f n
Nom. ez ia e iu
Gen. eu ia eu iuz̧
Dat. iu iu
Acc. iu ia e
Rodzajnik nieokreślony
Cas. Sg.
m f n
Nom. uei ɇna ɇnu
Gen. ɇnu ɇna ɇnu
Dat. ɇniu
Acc. ue e ɇnu

Przymiotnik

Deklinacja I
Cas. Sg. Pl.
m f n
recşu
"dobry"
Nom. recşu recşa recşu recşiu
Gen. recşiu recşe recşiu recşuz̧
Dat. recşu recşe recşu recşiu
Acc. recşu recşa recşu recşiu
Deklinacja II
Cas. Sg. Pl.
m f n
wrae
"trudny"
Nom. wrae wrai
Gen. wraiu wrae wraiu wraiu
Dat. wraiu wrae wraiu wraeu
Acc. wrae wrai

Czasownik

Tabela koniugacyjna
Inf. wɇmaz̧ mɇniz̧ tezez̧ uziuz̧
Prs. wɇma mɇne teze uzie
Imperf. wɇmaba mɇniba teziba uzieba
Futur. wɇmeie mɇneie tezeie uzieie
Perfect. wɇmat mɇnut tişet uziut
Imperat. wɇma mɇni teze uziu

Czas teraźniejszy

Koniugacja I
wɇmaz̧ "kochać"
Pers. Sg. Pl.
I wɇmu wɇmɇmuş
II wɇmaş wɇmateş
III wɇma wɇmɇ
Koniugacja II
mɇniz̧ "strzec"
Pers. Sg. Pl.
I mɇniu mɇnɇmuş
II mɇniş mɇneteş
III mɇne mɇnɇ
Koniugacja III
tezez̧ "chronić"
Pers. Sg. Pl.
I tewu tezɇmuş
II tezeş tezeteş
III teze tewɇ
Koniugacja IV
uziuz̧ "słyszeć"
Pers. Sg. Pl.
I uziu uziɇmuş
II uzieş uziuteş
III uzie uziɇ
Czasownik
iez̧ "być"
Pers. Sg. Pl.
I ziu zɇmuş
II ieş zieşceş
III ieşc

Imperfekt

Pers. Sg. Pl.
I wɇmabɇ wɇmabɇmuş
II wɇmabаş wɇmabаtеş
III wɇmaba wɇmabɇ
Czasownik
iez̧ "być"
Pers. Sg. Pl.
I iez̧ɇ iez̧ɇmuş
II iez̧аş iez̧аtеş
III iez̧a iez̧ɇ

Przyszły

Pers. Sg. Pl.
I wɇmeu wɇmeiɇmuş
II wɇmei wɇmeiteş
III wɇmeie wɇmeiɇ
Pers. Sg. Pl.
I uzieu uzieiɇmuş
II uziei uzieiteş
III uzieie uzieiɇ
Czasownik
iez̧ "być"
Pers. Sg. Pl.
I iez̧u iez̧eiɇmuş
II iez̧ei iez̧eiteş
III iez̧e iez̧eiɇ

Perfekt

Pers. Sg. Pl.
I wɇmiei wɇmamuş
II wɇmaşciei wɇmaşceş
III wɇmat wɇmaz̧ɇ
Pers. Sg. Pl.
I mɇniei mɇnumuş
II mɇnuşciei mɇnuşceş
III mɇnut mɇnuz̧ɇ
Pers. Sg. Pl.
I tişiei tişemuş
II tişeşciei tişeşceş
III tişet tişiz̧ɇ
Pers. Sg. Pl.
I uziei uziumuş
II uziuşciei uziuşceş
III uziut uziuz̧ɇ
Czasownik
iez̧ "być"
Pers. Sg. Pl.
I wei wemuş
II weşciei weşceş
III wet wez̧ɇ

Tryb rozkazujący

Pers. Sg. Pl.
II wɇma wɇmate

Tekst

Owca i konie Ia wona que iu ieciu
Na wzgórzu owca, która nie miała wełny, zobaczyła konie: jeden ciągnął ciężki wóz, drugi dźwigał wielki ładunek, a trzeci wiózł szybko człowieka. Owca rzekła do koni: „Serce mnie boli, widząc, co człowiek nakazuje robić koniom”. Konie odpowiedziały: „Słuchaj, owco, serca nas bolą, kiedy widzimy, jak człowiek, pan, zabiera twoją wełnę na płaszcz dla samego siebie. I owca nie ma wełny”. Usłyszawszy to, owca pobiegła przez równinę. Suz̧’niu cliu ia wona, cça ne wobiba lɇna, bedut ieciu: uei traiba ue car brueitu, zêdu wez̧iba ue ɇn manu, que terçu wòportaba cɇ rafdu ue ême. Ia wona ziucut iu eciu: „Meiu coz̧ doie, cɇ beziu, quo uei ɇmu ɇpez̧a waçez̧ eciu”. Iu eciu reşpɇdut: „Uziu, wona, noşciu coz̧da doiɇ, cɇ bedɇmuş, queu uei ɇmu, uei dôm, cape ta lɇna pru iu paliu pru zebe zuiu. Que ia wona ne wobe lɇna”. Cɇ hu uziut, ieşca curet pez̧ e plɇnçia.