Język istocki
| język istocki Isтoĸυ pıєĸa | |
|---|---|
| Utworzenie: | Serpentinius - Karol Biegała w 2012 |
| Sposoby zapisu: | alfabet istocki |
| Klasyfikacja: | języki sztuczne
|
| Przykład | |
| Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Sєтpı υƌєpı гıммas saƃaƌı ıʜ apʙı пa saʙo ʙıєpтıƃє ıʜ пpoʙas. Joʜaмs єssa ƌoтı opυм ıʜ sυзıʜa, ĸoĸıʜ ᴊoʜı ᴊaмıєтυ ʜυʜєsoтıs ʙıєƌєʜ sυ ĸıтυ ƃpoтєpısтo ƌυxє. | |
| Lista conlangów | |
Język istocki (Isтoĸυ pıєĸa [ıstɔku rjeka]) to język sztuczny, będący próbą języka międzynarodowego dla regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Charakteryzuje się on silnymi wpływami języka litewskiego na słownictwo i gramatykę. W mniejszym stopniu inspirowany językami słowiańskimi, łotewskim i rumuńskim. Najmniejszy wpływ na język, lecz istotny, miał język węgierski, albański i turecki.
Alfabet
Alfabet istocki jest oparty na alfabetach: łacińskim, greckim oraz cyrylicy. Potocznie nazywany abewied (aƃєʙıєƌ [abɛvjed]). System zapisu dostosowany do języka istockiego. Alfabet składa się z 26 liter wielkich i odpowiadającym im 26 liter małych. Zastosowana kolejność znaków w tabeli, obowiązuje również w słownikach. Wyszczególniono dwa digrafy, które nie stanowią osobnych liter. Hasła zaczynające się tymi dwuznakami występują w słownikach pod literą Ƌ.
| Litera w abewedzie |
Nazwa litery |
Litera w łacince |
Litera w cyrylicy |
Przykładowe słowa |
IPA | Znaczenia | Uwagi |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| A a | a | A a | A a | aƃєʙıєƌ | abɛvɪɛd | abecadło, alfabet | |
| Ƃ ƃ | ƃє | B b | Б б | ƃpoт | brɔt | brat | |
| B ʙ | ʙıє | V v | В в | ʙapƌ | vard | słowo | |
| Ƌ ƌ | ƌє | D d | Д д | ƌᴜĸтєpı | duktɛrɪ | córka | |
| Є є | є | E e | Е е | єзєpa | ɛzɛra | jezioro | |
| I ı | ı | I i | І і | Isтoĸ | ɪstɔk | Istok | |
| J ᴊ | ᴊo | J j | J j | ᴊoʜ | jɔn | on | |
| Г г | гa | G g | Г г | гєʜa | gɛna | żona | |
| K ĸ | ĸa | K k | К к | ĸєᴧıa | kɛlja | droga | |
| X x | xa | H h | Х х | ƌᴜx | dux | duch | jedynie w zapożyczeniach |
| Ʌ ʌ | ʌıє | L l | Л л | ᴧaзгa | lazga | kij | |
| М м | мo | M m | М м | мoтєpı | mɔtɛrɪ | matka | |
| H ʜ | ʜo | N n | H ʜ | ʜaг | nag | paznokieć | |
| O o | o | O o | O o | oᴊca | ɔjt͡sa | jajko | |
| П п | пı | P p | П п | пєƌa | pɛda | stopa | |
| Ф ф | фı | F f | Ф ф | фıᴧosoфıᴊa | fɪlɔsɔfɪja | filozofia | jedynie w zapożyczeniach |
| Р р | pıє | R r | Р р | pıєĸa | rjeka | mowa, język | |
| S s | sє | S s | С с | sʏʜ | sʉn | syn | |
| C c | cє | C c | Ц ц | cєтpı | t͡sɛtrɪ | cztery | |
| Т т | тє | T t | Т т | тєʙıєp | tɛvjer | ojciec | |
| U υ | υ | U u | У у | ᴜƌєp | udɛr | człowiek | |
| Y ʏ | ʏ (ᴜзa ᴜ) | Y y | И и | ʏтєp | ʉtɛr | poranek | |
| З з | зє | Z z | З з | зoᴧıa | zɔlja | trawa | |
| Ş ş | şє | Š š | Ш ш | şaмпᴜʜ, мaşıʜa | ʃampun, maʃɪna | szampon, samochód | jedynie w zapożyczeniach |
| Ҫ ҫ | ҫє | Č č | Ч ч | Ҫєx, ĸᴜᴧҫ | t͡ʃɛx, kult͡ʃ | Czech, klucz | jedynie w zapożyczeniach |
| Ҙ ҙ | ҙє | Ž ž | Ж ж | ҙᴜpʜaᴧ, мasaҙ | ʒurnal, masaʒ | żurnal, masaż | jedynie w zapożyczeniach |
| Ƌз ƌз | ƌзє | Dz dz | Ѕ ѕ | Kıм Ƌзoʜг Iᴧ | kɪm d͡zɔŋ ɪl | Kim Dzong Il | dwuznak, nie jest osobną literą |
| Ƌҙ ƌҙ | ƌҙє | Dž dž | Џ џ | ƌҙᴜʜгєᴧ, ƌҙєм | d͡ʒungɛl, d͡ʒɛm | dżungla, dżem | dwuznak, nie jest osobną literą |
Sposoby zapisu
Ze względu na internacjonalny charakter języka, funkcjonowało kilka sposobów jego zapisu. Poniżej lista opcjonalnych zapisów łacinki proponowanych w trakcie tworzenia języka:
- (z): cz [t͡ʃ], dz [d͡z], dzs [d͡ʒ], sz [ʃ], zs [ʒ];
- (h): ch ([t͡ʃ], x [d͡z], xh [d͡ʒ], sh [ʃ], zh [ʒ];
- (x): cx [t͡ʃ], dz [d͡z], dx [d͡ʒ], sx [ʃ], zx [ʒ].
Sposób zapisu (x) - współcześnie stosowany w obrębie portali społecznościowych, komunikatorów i blogów.
Fonologia
Spółgłoski
| wargowe | zębowe | dziąsłowe | podniebienne | tylnojęzykowe | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| nosowe | m (м) | n (ʜ) | ||||||||
| zwarte | p (п) | b (ƃ) | t (т) | d (ƌ) | t͡s (c) | d͡z (ƌз) | t͡ʃ (ҫ) | d͡ʒ (ƌҙ) | k (ĸ) | ɡ (г) |
| szczelinowe | v (ʙ) | f (ф) | s (s) | z (з) | ʃ (ş) | ʒ (ҙ) | x (x) | |||
| płynne | w (υ) | l (ʌ) | r (p) | j (ᴊ|ı) | ||||||
Uwagi:
- U wymawiane również jako [w] np.: Єυpoпa [ɛwrɔpa], aᴜтop [awtɔr];
- I wymawiane również jako [j] np.: мıєsтa [mjesta] "miasto", pıєĸa [rjeka] "język, mowa".
Samogłoski
| przednie | centralne | tylne | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| przymknięte | ɪ (ı) | ʉ (ʏ) | u (υ) | |||
| półprzymknięte | e (є) | |||||
| półotwarte | ɛ (є) | ɔ (o) | ||||
| otwarte | a (a) | |||||
Uwagi:
- Є w pozycji po I wymawiane jako [e].
Historia
To zagadnienie wymaga rozbudowania!
Gramatyka
- Główny artykuł: Gramatyka języka istockiego
