Język iszarski: Różnice pomiędzy wersjami
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
(Nie pokazano 55 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 8: | Linia 8: | ||
| mówiący = ''Do ustalenia'' | | mówiący = ''Do ustalenia'' | ||
| alfabet = pismo iszarskie, alfabet łaciński | | alfabet = pismo iszarskie, alfabet łaciński | ||
− | | typologia = fleksyjno-aglutynacyjny, OVS/ | + | | typologia = fleksyjno-aglutynacyjny, OVS/SOV |
| klasyfikacja = | | klasyfikacja = | ||
[[Języki iszarsko-affairskie]] | [[Języki iszarsko-affairskie]] | ||
Linia 15: | Linia 15: | ||
***'''Język iszarski''' | ***'''Język iszarski''' | ||
}} | }} | ||
− | '''Język iszarski''' - język z rodziny [[języki iszarsko-affairskie|języków iszarsko-affairskich]] używany w [[Iszaria|Republice Iszarii]] położonej w północnej [[Ajdyniriana|Ajdynirianie]]. Wywodzi się z [[język proto-iszarski|języka proto-iszarskiego]]. Jest to język fleksyjno-aglutynacyjny, o ludowym szyku zdania OVS i poetyckim | + | {{słownik|Słownik:Język iszarski}} |
+ | '''Język iszarski''' (isz. Íxàirou dùar [ˈi˩˥ʃʲɐ˥˩iɾɯw ˈdu˥˩ɐɾ]) - język z rodziny [[języki iszarsko-affairskie|języków iszarsko-affairskich]] używany w [[Iszaria|Republice Iszarii]] położonej w północnej [[Ajdyniriana|Ajdynirianie]]. Wywodzi się z [[język proto-iszarski|języka proto-iszarskiego]]. Jest to język fleksyjno-aglutynacyjny, o ludowym szyku zdania OVS i poetyckim SOV. | ||
=Fonologia= | =Fonologia= | ||
Linia 82: | Linia 83: | ||
|- | |- | ||
!<small>dźwięczne</small> | !<small>dźwięczne</small> | ||
− | | | + | | |
| | | | ||
|{{IPA|z}} • {{IPA|ʒʲ}} | |{{IPA|z}} • {{IPA|ʒʲ}} | ||
Linia 105: | Linia 106: | ||
|- | |- | ||
! colspan="2" | Aproksymanty | ! colspan="2" | Aproksymanty | ||
− | | | + | |{{IPA|ʋ}} |
| colspan=2 align=center | {{IPA|l}} | | colspan=2 align=center | {{IPA|l}} | ||
|{{IPA|j}} | |{{IPA|j}} | ||
Linia 145: | Linia 146: | ||
*'''ae''' - /ɐe/ | *'''ae''' - /ɐe/ | ||
*'''ao''' - /ɐɯ/ | *'''ao''' - /ɐɯ/ | ||
− | *'''ai''' - / | + | *'''ai''' - /ɐj/ |
− | *'''au''' - / | + | *'''au''' - /ɐw/ |
*'''ea''' - /eɐ/ | *'''ea''' - /eɐ/ | ||
*'''eo''' - /eɯ/ | *'''eo''' - /eɯ/ | ||
− | *'''ei''' - / | + | *'''ei''' - /ej/ |
− | *'''eu''' - / | + | *'''eu''' - /ew/ |
*'''oe''' - /ɯe/ | *'''oe''' - /ɯe/ | ||
− | *'''oi''' - / | + | *'''oi''' - /ɯj/ |
− | *'''ou''' - / | + | *'''ou''' - /ɯw/ |
*'''oa''' - /ɯɐ/ | *'''oa''' - /ɯɐ/ | ||
*'''ue''' - /ue/ | *'''ue''' - /ue/ | ||
*'''uo''' - /uɯ/ | *'''uo''' - /uɯ/ | ||
− | *'''ui''' - / | + | *'''ui''' - /uj/ |
*'''ua''' - /uɐ/ | *'''ua''' - /uɐ/ | ||
+ | |||
+ | ==Struktura sylaby== | ||
=Alfabet= | =Alfabet= | ||
Linia 165: | Linia 168: | ||
{| cellspacing="10" style="text-align: center;" | {| cellspacing="10" style="text-align: center;" | ||
|- style="font-size: 2.0em;" | |- style="font-size: 2.0em;" | ||
− | | a || á || à || b || d || dj || e || é || è || | + | | a || á || à || b || d || dj || e || é || è || ê || ph || qx || kh || h || i || í || ì || y || c |
|- | |- | ||
| [{{IPA|ɐ}}] || [{{IPA|ɐ˩˥}}] || [{{IPA|ɐ˥˩}}] || [{{IPA|b}}] || [{{IPA|d}}] || [{{IPA|d͡ʒ}}] || [{{IPA|e}}] || [{{IPA|e˩˥}}] || [{{IPA|e˥˩}}] || [{{IPA|ə}}] || [{{IPA|f}}] || [{{IPA|ʇ}}] || [{{IPA|x}}] || [{{IPA|χ}}] || [{{IPA|i}}] || [{{IPA|i˩˥}}] || [{{IPA|i˥˩}}] || [{{IPA|j}}] || [{{IPA|k}}] | | [{{IPA|ɐ}}] || [{{IPA|ɐ˩˥}}] || [{{IPA|ɐ˥˩}}] || [{{IPA|b}}] || [{{IPA|d}}] || [{{IPA|d͡ʒ}}] || [{{IPA|e}}] || [{{IPA|e˩˥}}] || [{{IPA|e˥˩}}] || [{{IPA|ə}}] || [{{IPA|f}}] || [{{IPA|ʇ}}] || [{{IPA|x}}] || [{{IPA|χ}}] || [{{IPA|i}}] || [{{IPA|i˩˥}}] || [{{IPA|i˥˩}}] || [{{IPA|j}}] || [{{IPA|k}}] | ||
Linia 171: | Linia 174: | ||
| l || m || n || o || ó || ò || r || rh || s || x || t || tx || u || ú || ù || w || v || z || j | | l || m || n || o || ó || ò || r || rh || s || x || t || tx || u || ú || ù || w || v || z || j | ||
|- | |- | ||
− | | [{{IPA|l}}] || [{{IPA|m}}] || [{{IPA|n}}] ||[{{IPA|ɯ}}] ||[{{IPA|ɯ˩˥}}] || [{{IPA|ɯ˥˩}}] || [{{IPA|ɾ}}] || [{{IPA|ʀ}}] || [{{IPA|s}}] || [{{IPA|ʃʲ}}] || [{{IPA|t}}] || [{{IPA|t͡ʃ}}] || [{{IPA|u}}] || [{{IPA|u˩˥}}] || [{{IPA|u˥˩}}] || [{{IPA|w}}] || [{{IPA| | + | | [{{IPA|l}}] || [{{IPA|m}}] || [{{IPA|n}}] ||[{{IPA|ɯ}}] ||[{{IPA|ɯ˩˥}}] || [{{IPA|ɯ˥˩}}] || [{{IPA|ɾ}}] || [{{IPA|ʀ}}] || [{{IPA|s}}] || [{{IPA|ʃʲ}}] || [{{IPA|t}}] || [{{IPA|t͡ʃ}}] || [{{IPA|u}}] || [{{IPA|u˩˥}}] || [{{IPA|u˥˩}}] || [{{IPA|w}}] || [{{IPA|ʋ}}] || [{{IPA|z}}] || [{{IPA|ʒʲ}}] |
|} | |} | ||
Linia 177: | Linia 180: | ||
==Czasownik== | ==Czasownik== | ||
===Odmiana czasowników=== | ===Odmiana czasowników=== | ||
− | Czasowniki regularne odmienia się przez osoby poprzez dodanie odpowiedniego sufiksu. Wszystkie czasowniki regularne w bezokoliczniku kończą się na - | + | Czasowniki regularne odmienia się przez osoby poprzez dodanie odpowiedniego sufiksu. Wszystkie czasowniki regularne w bezokoliczniku kończą się na '''-we'''. |
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|- | |- | ||
Linia 183: | Linia 186: | ||
! sufiks | ! sufiks | ||
! ìtxáwe - pływać | ! ìtxáwe - pływać | ||
− | ! | + | ! phèawe - mówić |
− | ! | + | ! béixèwe - chodzić |
|- | |- | ||
| align="center" | ja - '''xàn''' | | align="center" | ja - '''xàn''' | ||
− | | align="center" | '''- | + | | align="center" | '''-rè''' |
− | | align="center" | ìtxáwe''' | + | | align="center" | ìtxáwe'''rè''' - pływam |
− | | align="center" | | + | | align="center" | phèawe'''rè''' - mówię |
− | | align="center" | | + | | align="center" | béixèwe'''rè''' - chodzę |
|- | |- | ||
| align="center" | ty - '''khér''' | | align="center" | ty - '''khér''' | ||
− | | align="center" | '''- | + | | align="center" | '''-hó''' |
− | | align="center" | ìtxáwe''' | + | | align="center" | ìtxáwe'''hó''' - pływasz |
− | | align="center" | | + | | align="center" | phèawe'''hó''' - mówisz |
− | | align="center" | | + | | align="center" | béixèwe'''hó''' - chodzisz |
|- | |- | ||
| align="center" | on - '''tèav''' | | align="center" | on - '''tèav''' | ||
− | | align="center" | '''- | + | | align="center" | '''-txá''' |
− | | align="center" | ìtxáwe''' | + | | align="center" | ìtxáwe'''txá''' - on pływa |
− | | align="center" | | + | | align="center" | phèawe'''txá''' - on mówi |
− | | align="center" | | + | | align="center" | béixèwe'''txà''' - on chodzi |
|- | |- | ||
| align="center" | ona - '''phaòn''' | | align="center" | ona - '''phaòn''' | ||
− | | align="center" | '''- | + | | align="center" | '''-xrà''' |
− | | align="center" | ìtxáwe''' | + | | align="center" | ìtxáwe'''xrà''' - ona pływa |
− | | align="center" | | + | | align="center" | phèawe'''xrà''' - ona mówi |
− | | align="center" | | + | | align="center" | béixèwe'''xrà''' - ona chodzi |
|- | |- | ||
| align="center" | ono - '''chás''' | | align="center" | ono - '''chás''' | ||
− | | align="center" | '''- | + | | align="center" | '''-phò''' |
− | | align="center" | ìtxáwe''' | + | | align="center" | ìtxáwe'''phò''' - ono pływa |
− | | align="center" | | + | | align="center" | phèawe'''phò''' - ono mówi |
− | | align="center" | | + | | align="center" | béixèwe'''phò''' - ono chodzi |
|- | |- | ||
| align="center" | my - '''zúer''' | | align="center" | my - '''zúer''' | ||
− | | align="center" | '''- | + | | align="center" | '''-zá''' |
− | | align="center" | ìtxáwe''' | + | | align="center" | ìtxáwe'''zá''' - pływamy |
− | | align="center" | | + | | align="center" | phèawe'''zá''' - mówimy |
− | | align="center" | | + | | align="center" | béixèwe'''zá''' - chodzimy |
|- | |- | ||
| align="center" | wy - '''txoàr''' | | align="center" | wy - '''txoàr''' | ||
− | | align="center" | '''- | + | | align="center" | '''-lé''' |
− | | align="center" | ìtxáwe''' | + | | align="center" | ìtxáwe'''lé''' - pływacie |
− | | align="center" | | + | | align="center" | phèawe'''lé''' - mówicie |
− | | align="center" | | + | | align="center" | béixèwe'''lé''' - chodzicie |
|- | |- | ||
| align="center" | oni - '''vuác''' | | align="center" | oni - '''vuác''' | ||
− | | align="center" | '''- | + | | align="center" | '''-cì''' |
− | | align="center" | ìtxáwe''' | + | | align="center" | ìtxáwe'''cì''' - pływają |
− | | align="center" | | + | | align="center" | phèawe'''cì''' - mówią |
− | | align="center" | | + | | align="center" | béixèwe'''cì''' - chodzą |
|- | |- | ||
|} | |} | ||
Linia 239: | Linia 242: | ||
*'''xàn''' /ˈʃʲɐ˥˩n/ - ja | *'''xàn''' /ˈʃʲɐ˥˩n/ - ja | ||
*'''khér''' /ˈxe˩˥ɾ/ - ty | *'''khér''' /ˈxe˩˥ɾ/ - ty | ||
− | *'''tèav''' / | + | *'''tèav''' /ˈte˥˩ɐʋ/ - on |
*'''phaòn''' /ˈfɐɯ˥˩n/ - ona | *'''phaòn''' /ˈfɐɯ˥˩n/ - ona | ||
*'''chás''' /ˈkχɐ˩˥s/ - ono | *'''chás''' /ˈkχɐ˩˥s/ - ono | ||
*'''zúer''' /ˈzu˩˥eɾ/ - my | *'''zúer''' /ˈzu˩˥eɾ/ - my | ||
*'''txoàr''' /ˈt͡ʃɯɐ˥˩ɾ/ - wy | *'''txoàr''' /ˈt͡ʃɯɐ˥˩ɾ/ - wy | ||
− | *'''vuác''' / | + | *'''vuác''' /ˈʋuɐ˩˥k/ - oni[e] |
+ | |||
==Przypadki== | ==Przypadki== | ||
Odmiana spółgłoskowa: | Odmiana spółgłoskowa: | ||
Linia 258: | Linia 262: | ||
*Biernik/[-wan]/'''raìtxáwan''' | *Biernik/[-wan]/'''raìtxáwan''' | ||
*Wołacz/[-cu]/'''raìtxácu''' | *Wołacz/[-cu]/'''raìtxácu''' | ||
+ | |||
+ | =Dialekty= | ||
=Słowniczek= | =Słowniczek= | ||
− | #'''txaàln''' / | + | #'''txaàln''' /ˈt͡ʃɐː˥˩ln/ - republika [stara wym. /t͡ʃa.əln˥˩/] |
− | #'''Íxàir''' / | + | #'''Íxàir''' /ˈi˩˥ʃʲɐ˥˩iɾ/ - Iszaria [stara wym. /i˩˥ʃʲɪi̯˥˩ɾ/] |
− | #'''raìtxá''' / | + | #'''raìtxá''' /ˈɾɐi˥˩t͡ʃɐ˩˥/ - port |
− | #'''lákhrè''' / | + | #'''lákhrè''' /ˈlɐ˩˥xɾe˥˩/ - statek |
− | #'''ìtxáwe''' /' | + | #'''ìtxáwe''' /ˈi˥˩t͡ʃɐ˩˥we/ - pływać |
+ | #'''phèawe''' /ˈfe˥˩ɐwe/ - mówić | ||
+ | #'''béixèwe''' /ˈbe˩˥iʃʲe˥˩we/ - chodzić | ||
+ | #'''airàwe''' /ˈɐiɾɐ˥˩we/ - lubić | ||
+ | #'''teàri''' /ˈteɐ˥˩ɾi/ - morze | ||
+ | #'''aéveln''' /ˈɐe˩˥ʋeln/ - królestwo | ||
+ | #'''bóylaè''' /ˈbɯ˩˥jlɐe˥˩/ - | ||
+ | #'''coàwe''' /ˈkɯɐ˥˩we/ - być | ||
+ | #'''dorèwe''' /ˈdɯɾe˥˩we/ - mieć | ||
+ | #'''dùar''' /ˈdu˥˩ɐɾ/ - język/mowa |
Aktualna wersja na dzień 11:20, 25 wrz 2020
Język iszarski | |
---|---|
Utworzenie: | F1req w 2020 |
Używany w (Kyon): | Iszaria (urzędowy) |
Liczba użytkowników (Kyon) | Do ustalenia |
Sposoby zapisu: | pismo iszarskie, alfabet łaciński |
Typologia: | fleksyjno-aglutynacyjny, OVS/SOV |
Klasyfikacja: | Języki iszarsko-affairskie
|
Lista conlangów |
Zobacz też słownik tego języka. |
Język iszarski (isz. Íxàirou dùar [ˈi˩˥ʃʲɐ˥˩iɾɯw ˈdu˥˩ɐɾ]) - język z rodziny języków iszarsko-affairskich używany w Republice Iszarii położonej w północnej Ajdynirianie. Wywodzi się z języka proto-iszarskiego. Jest to język fleksyjno-aglutynacyjny, o ludowym szyku zdania OVS i poetyckim SOV.
Fonologia
Akcent
W iszarskim akcent zawsze pada na pierwszą sylabę.
Spółgłoski
Wargowe | Zębowe | Dziąsłowe | Podnieb. | Welarne | Języczkowe | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Nosowe | m | n | |||||
Zwarte | bezdźwięczne | t | k | ||||
dźwięczne | b | d | |||||
Afrykaty | bezdźwięczne | t͡s • t͡ʃ | |||||
dźwięczne | d͡ʒ | ||||||
Szczelinowe | bezdźwięczne | f | s • ʃʲ | x | χ | ||
dźwięczne | z • ʒʲ | ||||||
Drżące | ʀ | ||||||
Uderzeniowe | ɾ | ||||||
Aproksymanty | ʋ | l | j | w |
Samogłoski
Przednie | Centralne | Tylne | |
---|---|---|---|
Przymknięte | i | ɯ • u | |
Półprzymknięte | e | ||
Średnie | ə | ||
Prawie otwarte | ɐ |
Dyftongi
W języku iszarskim występuje 16 dyftongów.
- ae - /ɐe/
- ao - /ɐɯ/
- ai - /ɐj/
- au - /ɐw/
- ea - /eɐ/
- eo - /eɯ/
- ei - /ej/
- eu - /ew/
- oe - /ɯe/
- oi - /ɯj/
- ou - /ɯw/
- oa - /ɯɐ/
- ue - /ue/
- uo - /uɯ/
- ui - /uj/
- ua - /uɐ/
Struktura sylaby
Alfabet
Zapis łaciński
Do zapisu języka iszarskiego używa się rodzimego pisma. Używa się też zapisu alfabetem łacińskim, gdzie występują 32 litery i 6 dwuznaków.
a | á | à | b | d | dj | e | é | è | ê | ph | qx | kh | h | i | í | ì | y | c |
[ɐ] | [ɐ˩˥] | [ɐ˥˩] | [b] | [d] | [d͡ʒ] | [e] | [e˩˥] | [e˥˩] | [ə] | [f] | [ʇ] | [x] | [χ] | [i] | [i˩˥] | [i˥˩] | [j] | [k] |
l | m | n | o | ó | ò | r | rh | s | x | t | tx | u | ú | ù | w | v | z | j |
[l] | [m] | [n] | [ɯ] | [ɯ˩˥] | [ɯ˥˩] | [ɾ] | [ʀ] | [s] | [ʃʲ] | [t] | [t͡ʃ] | [u] | [u˩˥] | [u˥˩] | [w] | [ʋ] | [z] | [ʒʲ] |
Gramatyka
Czasownik
Odmiana czasowników
Czasowniki regularne odmienia się przez osoby poprzez dodanie odpowiedniego sufiksu. Wszystkie czasowniki regularne w bezokoliczniku kończą się na -we.
osoba | sufiks | ìtxáwe - pływać | phèawe - mówić | béixèwe - chodzić |
---|---|---|---|---|
ja - xàn | -rè | ìtxáwerè - pływam | phèawerè - mówię | béixèwerè - chodzę |
ty - khér | -hó | ìtxáwehó - pływasz | phèawehó - mówisz | béixèwehó - chodzisz |
on - tèav | -txá | ìtxáwetxá - on pływa | phèawetxá - on mówi | béixèwetxà - on chodzi |
ona - phaòn | -xrà | ìtxáwexrà - ona pływa | phèawexrà - ona mówi | béixèwexrà - ona chodzi |
ono - chás | -phò | ìtxáwephò - ono pływa | phèawephò - ono mówi | béixèwephò - ono chodzi |
my - zúer | -zá | ìtxáwezá - pływamy | phèawezá - mówimy | béixèwezá - chodzimy |
wy - txoàr | -lé | ìtxáwelé - pływacie | phèawelé - mówicie | béixèwelé - chodzicie |
oni - vuác | -cì | ìtxáwecì - pływają | phèawecì - mówią | béixèwecì - chodzą |
Zaimek
- xàn /ˈʃʲɐ˥˩n/ - ja
- khér /ˈxe˩˥ɾ/ - ty
- tèav /ˈte˥˩ɐʋ/ - on
- phaòn /ˈfɐɯ˥˩n/ - ona
- chás /ˈkχɐ˩˥s/ - ono
- zúer /ˈzu˩˥eɾ/ - my
- txoàr /ˈt͡ʃɯɐ˥˩ɾ/ - wy
- vuác /ˈʋuɐ˩˥k/ - oni[e]
Przypadki
Odmiana spółgłoskowa:
- Mianownik/[-ø]/txaàln
- Dopełniacz/[-ou]/txaàlnou
- Celownik/[-wo]/txaàlnwo
- Biernik/[-khu]/txaàlnkhu
- Wołacz/[-ec]/txaàlnec
Odmiana samogłoskowa:
- Mianownik/[-ø]/raìtxá
- Dopełniacz/[-sav]/raìtxásav
- Celownik/[-he]/raìtxáhe
- Biernik/[-wan]/raìtxáwan
- Wołacz/[-cu]/raìtxácu
Dialekty
Słowniczek
- txaàln /ˈt͡ʃɐː˥˩ln/ - republika [stara wym. /t͡ʃa.əln˥˩/]
- Íxàir /ˈi˩˥ʃʲɐ˥˩iɾ/ - Iszaria [stara wym. /i˩˥ʃʲɪi̯˥˩ɾ/]
- raìtxá /ˈɾɐi˥˩t͡ʃɐ˩˥/ - port
- lákhrè /ˈlɐ˩˥xɾe˥˩/ - statek
- ìtxáwe /ˈi˥˩t͡ʃɐ˩˥we/ - pływać
- phèawe /ˈfe˥˩ɐwe/ - mówić
- béixèwe /ˈbe˩˥iʃʲe˥˩we/ - chodzić
- airàwe /ˈɐiɾɐ˥˩we/ - lubić
- teàri /ˈteɐ˥˩ɾi/ - morze
- aéveln /ˈɐe˩˥ʋeln/ - królestwo
- bóylaè /ˈbɯ˩˥jlɐe˥˩/ -
- coàwe /ˈkɯɐ˥˩we/ - być
- dorèwe /ˈdɯɾe˥˩we/ - mieć
- dùar /ˈdu˥˩ɐɾ/ - język/mowa