Język mezmarski: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Słownictwo) |
|||
| Linia 260: | Linia 260: | ||
|*eǵh₂óm | |*eǵh₂óm | ||
|əǰam | |əǰam | ||
| − | | | + | |jā |
| | | | ||
|- align=center | |- align=center | ||
Wersja z 01:26, 30 paź 2016
| język mezmarski dejva mezmarika | |
|---|---|
| Utworzenie: | Toivo w 2016 |
| Cel utworzenia: | na potrzeby conworldu |
| Używany w (???): | Imperium Mezmarskie |
| Sposoby zapisu: | łaciński |
| Klasyfikacja: | języki indoeuropejskie mezmarski |
| Kody | |
| Conlanger–1 | mem |
| Przykład | |
| Powszechna Deklaracja Praw Człowieka ??? | |
| Lista conlangów | |
Język mezmarski (dejva mezmarika) - język indoeuropejski stworzony przez Toivo na potrzeby powstającego conworldu fantasy. Jest to właściwie kontynuum dialektalne, albo nawet rodzina językowa, obejmująca narzecza używane w ogromnym Imperium Mezmarskim.
Cel utworzenia i zamysły
Klasyfikacja i warianty
Mezmarski jest językiem indoeuropejskim satemowym, jednak nie zalicza się do żadnej ze znanych rodzin.
Planowane jest rozwijanie następujących wariantów języka:
- proto-mezmarski: wariant rozwinięty bezpośrednio z pie. Nie jest używany w conworldzie ani znany ze źródeł pisanych - pełni jedynie rolę pomocniczą w rozwoju dalszych wariantów.
- klasyczny: wariant używany w edukacji, administracji i religii, głównie w formie pisanej przez wykształcone warstwy społeczeństwa. Jako język mówiony raczej wymarły.
- powszechny: pełni rolę języka "wspólnego" w Imperium Mezmarskim, a także w państwach ościennych, jednak dla prawie nikogo nie jest to język ojczysty. Cechują go znaczne uproszczenia w gramatyce i fonologii w stosunku do języka klasycznego, jak również ludowych.
- języki ludowe: kontynuum wzajemnie zrozumiałych dialektów, które rozwinęły się z klasycznego mezmarskiego. Są językami ojczystymi dla większości obywateli Imperium.
- języki ościenne: języki, które rozwinęły się z proto-mezmarskiego i mogą nie być wzajemnie zrozumiałe ze standardowym (powszechnym) mezmarskim. Używane na peryferiach Imperium i (być może) w krajach z nim sąsiadujących.
Rozwój
Proto-mezmarski
Na etapie proto-mezmarkim zachodzą zmiany typowe dla rozwoju indoeuropejskich prajęzyków: satemizacja, zmiany spółgłosek dysząco-dźwięcznych, zanik laryngałów i rozwój systemu samogłoskowego. Już na tym etapie pojawiają się zmiany odróżniające mezmarski od innych języków indoeuropejskich, jak:
- rozwój spółgłosek dysząco-dźwięcznych w dźwięczne szczelinowe,
- zamiana poziomego systemu samogłoskowego (e:o) w pionowy (ə:a),
- rozwój sonantów nosowych w samogłoski nosowe,
- protezy spółgłoskowe z nagłosowego h₁.
Warte zauważenia jest również współdzielone z hetyckim zachowanie nagłosowego h₂ (jako /h/). Zachowany zostaje również pie. ruchomy akcent.
Spółgłoski:
- ḱ, kʷ, ǵ, gʷ > c /t͡ʃ/, k, ǰ /d͡ʒ/, g
- bʰ, dʰ, ǵʰ, gʰ, gʷʰ > β, ð, ʝ, ɣ, ɣ
Samogłoski:
- e, o > ə, a
- ē, ō > ?, ō
- h₁e, h₁o > ya, wa (w nagł.) / ə, a
- eh₁, oh₁ > ē, ō
- h₂e, h₂o > (h)a
- eh₂, oh₂ > ā
- h₃e, h₃o > o
- eh₃, oh₃ > ō
- n̥, m̥ > ę /ɛ̃/, ǫ /ɔ̃/
Laryngały:
| CHC | HC- | r̥H | l̥H | m̥H | n̥H | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| h₁ | a | - | ? | ? | ǭ | ę̄ |
| h₂ | a | ha | rā | lā | mā | nā |
| h₃ | o | a | rō | lō | mō | nō |
Klasyczny
| Krótkie | Długie | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| i /i/ | u /u/ | ī /iː/ | ū /uː/ | |||
| e /e/ | ə /ə/ | o /o/ | ē /eː/ | ō /oː/ | ||
| ę /ɛ/ | ǫ /ɔ/ | ę̄ /ɛː/ | ǭ /ɔː/ | |||
| a /a/ | ā /aː/ | |||||
| Wargowe | Dziąs- łowe |
Podnie- bienne |
Welarne | Krtaniowe | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Nosowe | m /m/ | n /n/ | ||||
| Zwarte i afrykaty | bezdźwięczne | p /p/ | t /t/ | c /t͡ʃ/ | k /k/ | |
| dźwięczne | b /b/ | d /d/ | j /d͡ʒ/ | g /g/ | ||
| Szczelinowe | bezdźwięczne | s /s/ | ç /ç~ʃ/ | x /x/ | h /h/ | |
| dźwięczne | v /v/ | z /z/ | ||||
| Inne | r /r/, l /l/ | y /j/ | ||||
Powszechny
Słownictwo
| znaczenie | PIE | proto-mezmarski | klasyczny | powszechny |
|---|---|---|---|---|
| brat | *bʰréh₂tēr | βrātēr | ||
| bóg | *deywós | dəyvás | devás | |
| dziesięć | *déḱm̥t | d´əcǫt | ||
| ziemia | *dʰéǵʰōm | ð´əʝōm | ||
| córka | *dʰugh₂tḗr | ðuktḗr | ||
| dym | *dʰuh₂mós | ðūmás | ||
| drzwi | *dʰworom | ðwáram | zvára | |
| język | *dn̥ǵʰwéh₂s | dęʝvā́ | dęçvá | |
| dwa | *dwoh₁ | dwā | ||
| ja | *eǵh₂óm | əǰam | jā | |
| miasto | *gʰórdʰos | ɣárðas | xárzas | |
| koń | *h₁éḱwos | yácwas | yácvas | |
| dziewięć | *h₁newn̥ | n´əwę | nóvę | |
| osiem | *h₁oḱtṓw | wactṓ | vactṓ | |
| i | *h₁epi | yap | yap | |
| ziemia | *h₁er | yar- | yara | |
| przed | *h₂énti | hanti | ||
| czerwony | *h₁rowdʰós | rawðás | ||
| niedźwiedź | *h₂ŕ̥tḱos | hárcas | ||
| gwiazda | *h₂stḗr | hastḗr | ||
| ząb | *h₃dónts | adánts? | ||
| sto | *ḱm̥tóm | cǫtám | cǫtám | |
| cztery | *kʷetwóres | kətwárəs | ||
| środek | *médʰyos | m´əðyas | m´əzis | |
| matka | *méh₂tēr | m´ātēr | ||
| morze | *móri | mári | ||
| noc | *nókʷts | nákts | ||
| jeden | *óynos | áynas | ||
| pięć | *pénkʷe | p´ənte | ||
| ojciec | *ph₂tér | patér | ||
| siedem | *septm̥ | səpt´ǫ | ||
| sześć | *sweḱs | svəcs | ||
| trzy | *tréyes | tr´əyəs |