Język padmarański: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Gramatyka) |
m (→Samogłoski) |
||
Linia 40: | Linia 40: | ||
=='''Samogłoski'''== | =='''Samogłoski'''== | ||
+ | |||
+ | Istnieją trzy fonemy samogłoskowe /a i u/ oraz dwa dyftongi /ai au/. Wyjątkowo mały inwentarz fonemowy samogłosek zapewne jest wynikiem wysoko posuniętej ewolucji fonemowej spółgłosek, w których na rzecz fonemów samogłoskowych wykształciło się bardzo wiele głosek palatalizowanych oraz dość częste fonemy emfatyczne (faryngalizowane) i gardłowe. | ||
{| class="wikitable" style="text-align: center;float:right" | {| class="wikitable" style="text-align: center;float:right" | ||
Linia 120: | Linia 122: | ||
| colspan=2| [ʌ̟̆wˑ] | | colspan=2| [ʌ̟̆wˑ] | ||
|- | |- | ||
− | |} | + | |} |
{| class="wikitable" style="text-align: center;" | {| class="wikitable" style="text-align: center;" | ||
Linia 151: | Linia 153: | ||
|- | |- | ||
|} | |} | ||
+ | |||
+ | Faktyczna realizacja fonetyczna samogłosek różni się jednak od ich otoczenia. Alofony te są jednak absolutnie niefonemiczne w standardowym języku padmarańskim - mogą być jednak traktowane jako osobne samogłoski przez użytkowników innych dialektów, szczególnie dialektów południowych, które są o wiele bogatsze w fonemiczne samogłoski od klasycznego padmarańskiego. | ||
{| | {| |
Wersja z 15:01, 14 lut 2018
Padmarański Padmaran [pʰadˈmaran] | |
---|---|
Utworzenie: | Ghoster w 2012 |
Sposoby zapisu: | Maqabra, transkrypcja łacińska |
Typologia: | A priori OSV, VOS Fleksyjny (alternacyjny), inkorporujący Trójdzielny |
Klasyfikacja: |
|
Kody | |
Conlanger–3 | pri.pad.gho |
Lista conlangów |
Padmarański (pad. Padmaran ŝafit [pʰadˈma.ran ʆæˈfɪt]) lub Klasyczny Język Padmarański pad. Padmaran aqĉase [pʰadˈma.ran aqˈʕ̝ɑsʲ]) jest jednym z czterech oficjalnych języków Kombinatu Szangryjskiego (tuż obok szangryjskiego, imfursyjskiego oraz torajańskiego). Stanowi język urzędowy w Szasmachu i prowincjach okalających. Klasycznym językiem padmarańskim posługuje się natywnie około 10,000 osób (głównie szlacheckie rody padmarańskie). Szacowana liczba nienatywnych użytkowników to około 2,920,000,000 osób (głównie natywni użytkownicy dialektów saszmarańskich).
Klasyczny język padmarański istnieje przede wszystkim w padmarańskiej literaturze (są w nim pisane książki, wypracowania naukowe, poezja, jest on głównym językiem używanym w szkolnych podręcznikach), używa się go także w oficjalnych sytuacjach, przemówieniach, w telewizji oraz innych mediach społecznościowych, jest szeroko rozpowszechniony w prawodawstwie oraz medycynie. Klasyczny padmarański, poza wspomnianymi sytuacjami, zastępowany jest często dialektami. Liczbę natywnych użytkowników łącznej sumy wszystkich dialektów padmarańskich szacuje się na ~54,000,000,000 osób.
Rodzina padmarańska
- Proto-padmarański
- Wczesno-padmarański
- Arnajski Arnai (†)
- Język narzecza Aqai Aqai (†)
- Średnio-padmarański
- Dialekty saszmarańskie
- Klasyczny padmarański Padmaran Aqĉase
- Wysoki saszmarański Saŝmaran Har̂eil
- Dialekt Szasmachu Ŝasmah Ŝafit
- Niski saszmarański Saŝmaran 'Afin
- Saszmarański prowincjalny Saŝmaran Attêisbi
- Dialekty lażadyjskie
- Północno-lażadyjski Lajad Taẑab
- Południowo-lażadyjski Lajad Xalaze
- Furajski Furai (†)
- Dialekt klasztoru w Turmizie Adamai Turmeiza
- Dialekty saszmarańskie
- Dialekty samĉańskie
- Mowa Samĉanu Samĉan
- Samiryński Sameir (†)
- Wczesno-padmarański
Fonetyka
Ta sekcja dotyczy fonetyki standardowego, klasycznego języku padmarańskiego według jego tradycyjnej wymowy saszmarańskiej (chyba że wskazane jest inaczej). By zapoznać się z fonetyką dialektalną, zobacz: Dialekty padmarańskie. Klasyczna szkoła saszmarańskiej wymowy języku padmarańskiego piętnowana jest w większych ośrodkach edukacyjnych (szkoły, uniwersytety), szczególnie w Szasmachu.
Język padmarański zawiera podstawowe trzy fonemy samogłoskowe, dwa dyftongi oraz czterdzieści pięć fonemów spółgłoskowych. Jego fonetyka uważana jest za jedną z najtrudniejszych wśród języków Nieuklękłego, szczególnie dla natywnych użytkowników języków torajańskich (zawierających zazwyczaj około dziesięciu fonemów spółgłoskowych).
Samogłoski
Istnieją trzy fonemy samogłoskowe /a i u/ oraz dwa dyftongi /ai au/. Wyjątkowo mały inwentarz fonemowy samogłosek zapewne jest wynikiem wysoko posuniętej ewolucji fonemowej spółgłosek, w których na rzecz fonemów samogłoskowych wykształciło się bardzo wiele głosek palatalizowanych oraz dość częste fonemy emfatyczne (faryngalizowane) i gardłowe.
Fonem | Pozycja | Akcent | Brak | Pauza |
---|---|---|---|---|
/a/ | (C)V | [a] | [ɐ] | |
CʲV | [æ] | [a̝] | ||
CˤV | [ɑ] | [ʌ̟] | [ə] | |
/i/ | (C)V | [i] | [Ø] | |
(C)VC | [ɪ] | |||
CʲV | [i̞] | [Ø] | ||
CʲVC | [i̞] | |||
CˤV | [ɪ] | [Ø] | ||
CˤVC | [ɪ] | |||
/u/ | (C)V | [ʊ̝] | ||
CʲV | [ʉ̠] | |||
CˤV | [ɵ] | |||
/ai/ | (C)V | [aj] | [ɐj] | |
CʲV | [æj] | |||
CˤV | [ɑ̆jˑ] | [ə̆jˑ] | ||
/au/ | (C)V | [aw] | ||
CʲV | [æw] | [a̝w] | ||
CˤV | [ɑ̆wˑ] | [ʌ̟̆wˑ] |
Przednie | Tylne | |
---|---|---|
Przymknięte | [i] i | [ʊ̝] u |
Otwarte | [a] a |
Przednie | Tylne | |
---|---|---|
Przymknięte | [aj] ai | [aw] au |
Otwarte |
Faktyczna realizacja fonetyczna samogłosek różni się jednak od ich otoczenia. Alofony te są jednak absolutnie niefonemiczne w standardowym języku padmarańskim - mogą być jednak traktowane jako osobne samogłoski przez użytkowników innych dialektów, szczególnie dialektów południowych, które są o wiele bogatsze w fonemiczne samogłoski od klasycznego padmarańskiego.
SpółgłoskiPadmarański zawiera czterdzieści sześć fonemów spółgłoskowych, które dzielone są na twarde oraz miękkie. Większość spółgłosek posiada swoje twarde/miękkie odpowiedniki, jednak istnieją fonemy z tylko i wyłącznie miękką realizacją oraz takie, które nie są na stałe przyporządkowane żadnej z tych grup.
ZapisZdecydowana większość języków padmarańskich zapisywana jest maqabrą, to jest klasycznym pismem padmarańskim, będącym absolutnym abdżadem (nie zaznaczającym w żaden sposób samogłosek) z elementami hieroglificznymi (większość słów posiada damat (pad. "ogon"), na którym wypisane są symbolicznie informacje gramatyczne na temat słowa. Pismo to uważane jest za dość trudne do opanowania (chociażby z powodu nierozróżniania w piśmie pięciu przypadków padmarańskich), jednak dzięki swojej formie większość dialektów, nawet mimo przejścia skomplikowanych zmian fonetycznych, zapisywana może być tak samo lub względnie podobnie do tego stopnia, że niezrozumiałe wzajemnie dialekty padmarańskie (w szczególności saszmarańskie i lażadyjskie) mogą być całkowicie tożsame w piśmie. Język padmarański bywa także zapisywany innymi skryptami używanymi na Nieuklękłym, takimi jak szangryjskim tiar, jednak są to rzadkie przypadki. Z racji natury padmarańskiej fonetyki, a w szczególności obecności znacznie większej ilości fonemów spółgłoskowych w w porównaniu do innych języków planety, zapisywanie padmarańskiego innymi skryptami jest niezwykle utrudnione, dlatego to prędzej zmodyfikowane wersje maqabry są używane do zapisywania innych mów, niż na odwrót. GramatykaPadmarański jest językiem silnie fleksyjnym i alternującym. Zdecydowana większość słów pochodzi od rdzeni trójspółgłoskowych, traktowanych jako leksykalne wykładniki znaczeniowe, które poddawane są metafiksacji w postaci opończ (składających się z samogłosek, czasami także spółgłosek nierdzeniowych). Głoski emfatycznie w żadnym przypadku nie występują jako elementy końcówek, są zawsze rdzeniowe.
|