Język ruserski
Język ruserski (russrs dix [ˈrʉsr̩s ˈdiks] - język Ruserów używany w świecie Nuqs funst. Jest to język wyprowadzony z PIE.
Zmiany fonetyczne
Rozwój laryngałów
- eh₂, h₂e > ah₂, h₂a
- eh₃, h₃e > oh₃, h₃o
- h₁ > 0, 0, e
- h₂ > s, x, a
- h₃ > sʷ, xʷ, u
Pierwszy rząd dotyczy rozwoju w nagłosie, drugi rząd przed akcentowaną samogłoską, a trzeci w tzw. silnej pozycji między dwoma spółgłoskami.
W pozostałych pozycjach laryngały odpadają nie wzdłużając poprzedzającej lub poprzedzanej samogłoski.
Rozwój palatalnych
- ḱ > ḱ
- ǵ > ǵ
- ǵʰ > ḱʰ > x́
Rozwój przydechowych
- ǵʰ > ḱʰ > x́
- bʰ > pʰ > f
- dʰ > tʰ > s
- gʰ > kʰ > x
- gʰʷ > kʰʷ > xʷ
Rozwój sonornych
- m̩, n̩, r̩, l̩ > om, on, or, ol
Rozwój dotyczy tylko pozycji w wygłosie. W innych pozycjach sonorne zachowały swój sylabotwórczy charakter.
Zwężenie przed m, n
- en, em > in, im
- on, om > un, um
- ēn, ēm > īn, īm
- ōn, ōm > ūn, ūm
Pierwsza labializacja
Przed kʷ, xʷ, w, sʷ:
- o > u
- ō > ū
Delabializacja
- u > ʉ
- ū > ʉː
Druga labializacja
Przed kʷ, gʷ, xʷ, w, sʷ:
- o > u
- ō > ū
Monoftongizacja
- au > o
- āu > ō
- ou > u
- ōu > ū
- ei > i
- ēi > ī
Monoftongizacja
- io > eo > jo
- iō > eō > jō
- iu > eʉ > jʉ
- iū > eʉ > jʉː
Wypadanie samogłosek
- wypadanie wygłosowego o, u przed -s
Zmiany spółgłoskowe
- w > v
- gʷ > kʷ
- o > u (przed kʷ, xʷ, w, sʷ)
- ng > ŋɣ > ɣ
- ni, niː > nʲ (oraz późniejsza reinterpretacja)
- li, liː > lʲ (oraz późniejsza reinterpretacja)
- sʷ > s
- uproszczenie zbitek spółgłoskowych (w większości przypadków do pierwszego składnika)
Alfabet
Alfabet | ||||
---|---|---|---|---|
A a
/a/ |
Ā ā
/ɑː/ |
B b
/b/ |
D d
/d/ |
E e
/ɛ/ |
Ē ē
/eː/ |
F f
/f/ |
G g
/g/ |
Ģ ģ
/ɟ/, /ʝ/ |
Ġ ġ
/ɣ/ |
H h
/x/ |
Ḩ ḩ
/ç/ |
Ƕ ƕ
/xʷ/ |
I i
/i/ |
Ī ī
/iː/ |
J j
/j/ |
K k
/k/ |
Ķ ķ
/c/ |
L l
/l/, /l̩/ |
Ļ ļ
/lʲ/, /l̩ʲ/ |
M m
/m/, /m̩/ |
N n
/n/, /n̩/ |
Ņ ņ
/nʲ/, /nʲ̩/ |
O o
/ɔ/ |
Ō ō
/oː/ |
P p
/p/ |
Q q
/kʷ/ |
R r
/r/, /r̩/ |
S s ſ
/s/ |
T t
/t/ |
U u
/ʉ/, /u/ |
Ū ū
/ʉː/, /uː/ |
V v
/v/ |
Z z
/z/ |
Dwuznaki | |||
---|---|---|---|
Ai ai
/ai/ |
Āi āi
/aːi/ |
Au au
/ɔ/ |
Āu āu
/oː/ |
Ei ei
/i/ |
Ēi ēi
/iː/ |
Eo eo
/ĭɔ/ |
Eō eō
/ĭoː/ |
Eu eu
/ɛu/ |
Ēu ēu
/eːu/ |
Eú eú
/ĭʉ/ |
Eū eū
/ĭʉː/ |
Oi oi
/ɔi/ |
Ōi ōi
/oːi/ |
Ou ou
/uː/ |
Ōu ōu
/uː/ |
Ui ui
/ʉi/ |
Ūi ūi
/ʉːi/ |
Morfologia
Fleksja imienna jak i słowna języka ruserskiego jest silnie rozbudowana. Słowa odmieniają się zgodnie z takimi kategoriami jak:
- rodzaj (męski żywotny : męski nieżywotny : żeński : nijaki)
- przypadek (mianownik : dopełniacz : partytyw : celownik : biernik : narzędnik : miejscownik : ablatyw : allatyw : forma liczebna : wołacz)
- liczba (pojedyncza : podwójna : mnoga : zbiorowa)
- stopień (równy : wyższy : najwyższy)
- czas (teraźniejszy : przyszły : perfekt : imperfekt : aoryst : plusquamperfect)
- aspekt (dokonany : niedokonany)
- osoba (pierwsza : druga : trzecia)
- strona (czynna : bierna : zwrotna)
- tryb (oznajmujący : rozkazujący : łączący : przypuszczający)
Zaimek
Zaimek osobowy
Zaimek wskazujący
Rzeczownik
Deklinacja | |||
---|---|---|---|
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | |||
Wołacz | |||
Biernik | |||
Narzędnik | |||
Celownik | |||
Ablatyw | |||
Dopełniacz | |||
Miejscownik | |||
Partytyw | |||
Allatyw | |||
Forma liczebna |
Rzeczowniki mocne i słabe
W języku ruserskim każdy rzeczownik mocny posiada dwie formy tematu:
- mocną (mianownik, wołacz, biernik)
- słabą (dopełniacz, celownik, narzędnik, miejscownik, ablatyw, allatyw, partytyw, forma liczebna)
Deklinacja I
Do deklinacji I należą wszystkie rzeczowniki posiadające w formie mianownika końcówkę -s, a w formie biernika -um.
Mocna
I Mocna | |||
---|---|---|---|
nuqs noc | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | nuqs | nuqo | nuqi |
Wołacz | nuqe | nuqo | nuqos |
Biernik | nuqum | nuqeve | nuquns |
Narzędnik | neqa | neqous | neqfi |
Celownik | neqei | neqous | neqofs |
Ablatyw | neqs | neqous | nequms |
Dopełniacz | neqs | neqofām | neqūm |
Miejscownik | neqi | neqofām | neqois |
Partytyw | neqosum | neqosof | neqos |
Allatyw | neqa | neqmous | neqmois |
Forma liczebna | neqors |
Słaba
I Słaba | |||
---|---|---|---|
vlqs wilk | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | vlqs | vlqo | vlqi |
Wołacz | vlqe | vlqo | vlqos |
Biernik | vlqum | vlqeve | vlquns |
Narzędnik | vlqa | vlqous | vlqfi |
Celownik | vlqei | vlqous | vlqofs |
Ablatyw | vlqes | vlqous | vlqums |
Dopełniacz | vlqes | vlqofām | vlqūm |
Miejscownik | vlqi | vlqofām | vlqois |
Partytyw | vlqosum | vlqosof | vlqos |
Allatyw | vlqa | vlqmous | vlqmois |
Forma liczebna | vlqors |
Deklinacja II
Do deklinacji II należą wszystkie rzeczowniki mające w mianowniku końcówkę -is.
Mocna
II Mocna | |||
---|---|---|---|
sovis owca | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | sovis | sovise | soves |
Wołacz | sove | sovise | soves |
Biernik | sovim | sovise | sovins |
Narzędnik | sevi | seveus | sevfi |
Celownik | sevei | seveus | sevefs |
Ablatyw | sevis | seveus | sevums |
Dopełniacz | sevis | sevefām | sevūm |
Miejscownik | sevi | sevefām | seveis |
Partytyw | sevesum | sevesof | sevos |
Allatyw | seva | sevmous | sevmois |
Forma liczebna | severs |
Słaba
II Słaba | |||
---|---|---|---|
suqņis ogień | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | suqņis | suqņise | suqņes |
Wołacz | suqņe | suqņise | suqņes |
Biernik | suqņim | suqņise | suqņins |
Narzędnik | suqņi | suqņeus | suqņfi |
Celownik | suqņei | suqņeus | suqņefs |
Ablatyw | suqņes | suqņeus | suqņums |
Dopełniacz | suqņes | suqņefām | suqņūm |
Miejscownik | suqņi | suqņefām | suqņeis |
Partytyw | suqņesum | suqņesof | suqņos |
Allatyw | suqņa | suqņmous | suqņmois |
Forma liczebna | suqņers |
Deklinacja III
Mocna
III Mocna | |||
---|---|---|---|
sonna ziarno | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | sonna | sonno | sonni |
Wołacz | sonne | sonno | sonnos |
Biernik | sonnam | sonneve | sonnuns |
Narzędnik | sennei | sennous | sennfi |
Celownik | sennei | sennous | sennofs |
Ablatyw | sennas | sennous | sennums |
Dopełniacz | sennas | sennofām | sennūm |
Miejscownik | sennei | sennofām | sennois |
Partytyw | sennosum | sennosof | sennos |
Allatyw | senno | sennmous | sennmois |
Forma liczebna | sennors |
Słaba
III Słaba | |||
---|---|---|---|
slna wełna | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | slna | slno | slni |
Wołacz | slne | slno | slnos |
Biernik | slnam | slneve | slnuns |
Narzędnik | slnei | slnous | slnfi |
Celownik | slnei | slnous | slnofs |
Ablatyw | slnas | slnous | slnums |
Dopełniacz | slnas | slnofām | slnūm |
Miejscownik | slnei | slnofām | slnois |
Partytyw | slnosum | slnosof | slnos |
Allatyw | slno | slnmous | slnmois |
Forma liczebna | slnors |
Deklinacja IV
Do deklinacji IV należą wszystkie rzeczowniki rodzaju nijakiego, posiadające w mianowniku, wołaczu, i bierniku końcówkę -um.
Mocna
IV Mocna | |||
---|---|---|---|
sōvum jajko | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | sōvum | sōvoi | sōva |
Wołacz | sōvum | sōvoi | sōva |
Biernik | sōvum | sōvoi | sōva |
Narzędnik | seva | sevous | sevois |
Celownik | sevei | sevous | sevofs |
Ablatyw | sevot | sevous | sevums |
Dopełniacz | sevseo | sevofām | sevūm |
Miejscownik | sevi | sevofām | sevois |
Partytyw | sevosum | sevosof | sevos |
Allatyw | seva | sevmous | sevmois |
Forma liczebna | sevors |
Słaba
IV Słaba | |||
---|---|---|---|
eúgum jarzmo | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | eúgum | eúgoi | eúga |
Wołacz | eúgum | eúgoi | eúga |
Biernik | eúgum | eúgoi | eúga |
Narzędnik | eúga | eúgous | eúgois |
Celownik | eúgei | eúgous | eúgofs |
Ablatyw | eúgot | eúgous | eúgums |
Dopełniacz | eúgseo | eúgofām | eúgūm |
Miejscownik | eúgi | eúgofām | eúgois |
Partytyw | eúgosum | eúgosof | eúgos |
Allatyw | eúga | eúgmous | eúgmois |
Forma liczebna | eúgors |
Deklinacja V
Do deklinacji X należą wszystkie rzeczowniki rodzaju nijakiego, mające w mianowniku i bierniku końcówkę -it.
Mocna
V Mocna | |||
---|---|---|---|
suqit oko | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | suqit | suqoi | suqi |
Wołacz | suqe | suqoi | suqi |
Biernik | suqit | suqoi | suqi |
Narzędnik | seqimoi | seqous | seqfi |
Celownik | seqimoi | seqous | seqofs |
Ablatyw | seqimt | seqous | sequms |
Dopełniacz | seqis | seqofām | seqūm |
Miejscownik | seqimi | seqofām | seqois |
Partytyw | seqmosum | seqosof | seqos |
Allatyw | seqima | seqmous | seqmois |
Forma liczebna | seqors |
Słaba
V Słaba | |||
---|---|---|---|
saņit powietrze | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | saņit | saņoi | saņi |
Wołacz | saņe | saņoi | saņi |
Biernik | saņit | saņoi | saņi |
Narzędnik | saņimoi | saņous | saņfi |
Celownik | saņimoi | saņous | saņofs |
Ablatyw | saņimt | saņous | saņums |
Dopełniacz | saņis | saņofām | saņūm |
Miejscownik | saņimi | saņofām | saņois |
Partytyw | saņmosum | saņosof | saņos |
Allatyw | saņima | saņmous | saņmois |
Forma liczebna | saņors |
Deklinacja VI
Do deklinacji VI należą wszystkie rzeczowniki rodzaju męskiego posiadające formę mianownika na -o.
Mocna
VI Mocna | |||
---|---|---|---|
seķo kamień | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | seķo | seķuno | seķuns |
Wołacz | seķun | seķuno | seķuns |
Biernik | seķunum | seķuneve | seķuns |
Narzędnik | sķuna | sķunous | sķunfi |
Celownik | sķunei | sķunous | sķunofs |
Ablatyw | sķunes | sķunous | sķunums |
Dopełniacz | sķunes | sķunofām | sķunūm |
Miejscownik | sķuni | sķunofām | sķunois |
Partytyw | sķunosum | sķunosof | sķunos |
Allatyw | sķunmoi | sķunmous | sķunmois |
Forma liczebna | sķunors |
Słaba
VI Słaba | |||
---|---|---|---|
limo - jezioro | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | limo | limuno | limuns |
Wołacz | limun | limuno | limuns |
Biernik | limunum | limuneve | limuns |
Narzędnik | limuna | limunous | limunfi |
Celownik | limunei | limunous | limunofs |
Ablatyw | limunes | limunous | limunums |
Dopełniacz | limunes | limunofām | limunūm |
Miejscownik | limuni | limunofām | limunois |
Partytyw | limunosum | limunosof | limunos |
Allatyw | limunmoi | limunmous | limunmois |
Forma liczebna | limunors |
Deklinacja VII
Do deklinacji VII należą wszystkie rzeczowniki rodzaje męskiego przyjmujące w mianowniku i bierniku końcówkę -in
VII Słaba | |||
---|---|---|---|
svotin wiatr | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | svotin | svotuno | svotins |
Wołacz | svotin | svotuno | svotins |
Biernik | svotin | svotuneve | svotins |
Narzędnik | svetuna | svetunous | svetunfi |
Celownik | svetunei | svetunous | svetunofs |
Ablatyw | svetunes | svetunous | svetunums |
Dopełniacz | svetunes | svetunofām | svetunūm |
Miejscownik | svetuni | svetunofām | svetunois |
Partytyw | svetunosum | svetunosof | svetunos |
Allatyw | svetunmoi | svetunmous | svetunmois |
Forma liczebna | svetunors |
Słaba
VII Słaba | |||
---|---|---|---|
uķin wół | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | uķin | uķuno | uķins |
Wołacz | uķin | uķuno | uķins |
Biernik | uķin | uķuneve | uķins |
Narzędnik | uķuna | uķunous | uķunfi |
Celownik | uķunei | uķunous | uķunofs |
Ablatyw | uķunes | uķunous | uķunums |
Dopełniacz | uķunes | uķunofām | uķunūm |
Miejscownik | uķuni | uķunofām | uķunois |
Partytyw | uķunosum | uķunosof | uķunos |
Allatyw | uķunmoi | uķunmous | uķunmois |
Forma liczebna | uķunors |
Deklinacja VIII
Deklinacja VIII (lub I spółgłoskowa) obejmuje wszystkie rzeczowniki, odmieniające się jak rzeczowniki I deklinacji, tylko rozszerzone o dodatkową spółgłoskę -r-.
Mocna
Mocna na -r- | |||
---|---|---|---|
deķers narzeczona | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | deķers | deķro | deķri |
Wołacz | deķre | deķro | deķros |
Biernik | deķrum | deķreve | deķruns |
Narzędnik | dķura | dķurous | dķurfi |
Celownik | dķurei | dķurous | dķurofs |
Ablatyw | dķures | dķurous | dķurums |
Dopełniacz | dķures | dķurofām | dķurūm |
Miejscownik | dķuri | dķurofām | dķurois |
Partytyw | dķurosum | dķurosof | dķuros |
Allatyw | dķura | dķurmous | dķurmois |
Forma liczebna | dķurors |
Słaba
Słaba na -r- | |||
---|---|---|---|
paters ojciec | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | paters | patro | patri |
Wołacz | patre | patro | patros |
Biernik | patrum | patreve | patruns |
Narzędnik | patura | paturous | paturfi |
Celownik | paturei | paturous | paturofs |
Ablatyw | patures | paturous | paturums |
Dopełniacz | patures | paturofām | paturūm |
Miejscownik | paturi | paturofām | paturois |
Partytyw | paturosum | paturosof | paturos |
Allatyw | patura | paturmous | paturmois |
Forma liczebna | paturors |
Deklinacja IX
Do deklinacji IX należą wszystkie rzeczowniki rozszerzające swój temat o spółgłoski:
- -s-
- -r/n-
- -v-
Deklinacja oparta jest o I deklinację, z wyjątkiem mianownika, wołacza i biernika liczby pojedynczej, gdzie dochodzi do synkretyzmu przypadków.
Mocna na -s-
IX Mocna na -s- | |||
---|---|---|---|
ģons wiosna | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | ģons | ģono | ģoni |
Wołacz | ģons | ģono | ģonos |
Biernik | ģons | ģoneve | ģonuns |
Narzędnik | ģenosa | ģenosous | ģenosfi |
Celownik | ģenosei | ģenosous | ģenosofs |
Ablatyw | ģenoses | ģenosous | ģenosums |
Dopełniacz | ģenoses | ģenosofām | ģenosūm |
Miejscownik | ģenosi | ģenosofām | ģenosois |
Partytyw | ģenososum | ģenososof | ģenosos |
Allatyw | ģenosa | ģenosmous | ģenosmois |
Forma liczebna | ģenosors |
Słaba na -s-
IX Słaba na -s- | |||
---|---|---|---|
nefs chmura | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | nefs | nefo | nefi |
Wołacz | nefs | nefo | nefos |
Biernik | nefs | nefeve | nefuns |
Narzędnik | nefosa | nefosous | nefosfi |
Celownik | nefosei | nefosous | nefosofs |
Ablatyw | nefoses | nefosous | nefosums |
Dopełniacz | nefoses | nefosofām | nefosūm |
Miejscownik | nefosi | nefosofām | nefosois |
Partytyw | nefososum | nefososof | nefosos |
Allatyw | nefosa | nefosmous | nefosmois |
Forma liczebna | nefosors |
Mocna na -r/n-
IX Mocna na -r/n- | |||
---|---|---|---|
vodurs woda | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | vodurs | voduro | voduri |
Wołacz | vodurs | voduro | voduros |
Biernik | vodurs | vodureve | voduruns |
Narzędnik | vedina | vedinous | vedinfi |
Celownik | vedinei | vedinous | vedinofs |
Ablatyw | vedines | vedinous | vedinums |
Dopełniacz | vedines | vedinofām | vedinūm |
Miejscownik | vedini | vedinofām | vedinois |
Partytyw | vedinosum | vedinosof | vedinos |
Allatyw | vedina | vedinmous | vedinmois |
Forma liczebna | vedinors |
Słaba na -r/n-
IX Słaba na -r/n- | |||
---|---|---|---|
duġurs plemię | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | duġurs | duġuro | duġuri |
Wołacz | duġurs | duġuro | duġuros |
Biernik | duġurs | duġureve | duġuruns |
Narzędnik | duġina | duġinous | duġinfi |
Celownik | duġinei | duġinous | duġinofs |
Ablatyw | duġines | duġinous | duġinums |
Dopełniacz | duġines | duġinofām | duġinūm |
Miejscownik | duġini | duġinofām | duġinois |
Partytyw | duġinosum | duġinosof | duġinos |
Allatyw | duġina | duġinmous | duġinmois |
Forma liczebna | duġinors |
Mocna na -v-
IX Słaba na -v- | |||
---|---|---|---|
dors drzewo | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | dors | doro | dori |
Wołacz | dors | doro | doros |
Biernik | dors | doreve | doruns |
Narzędnik | dreva | drevous | dreufi |
Celownik | drevei | drevous | drevofs |
Ablatyw | dreves | drevous | drevums |
Dopełniacz | dreves | drevofām | drevūm |
Miejscownik | drevi | drevofām | drevois |
Partytyw | drevosum | drevosof | drevos |
Allatyw | dreva | dreumous | dreumois |
Forma liczebna | drevors |
Słaba na -v-
IX Słaba na -v- | |||
---|---|---|---|
duņķs język | |||
Liczba | Sg | Du | Pl |
Mianownik | duņķs | duņķo | duņķi |
Wołacz | duņķs | duņķo | duņķos |
Biernik | duņķs | duņķeve | duņķuns |
Narzędnik | duņķeva | duņķevous | duņķeufi |
Celownik | duņķevei | duņķevous | duņķevofs |
Ablatyw | duņķeves | duņķevous | duņķevums |
Dopełniacz | duņķeves | duņķevofām | duņķevūm |
Miejscownik | duņķevi | duņķevofām | duņķevois |
Partytyw | duņķevosum | duņķevosof | duņķevos |
Allatyw | duņķeva | duņķeumous | duņķeumois |
Forma liczebna | duņķevors |
Przymiotnik
Deklinacja I
I Słaba | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
sins mądry | |||||||||
Rodzaj | Męski | Żeński | Nijaki | ||||||
Liczba | Sg | Du | Pl | Sg | Du | Pl | Sg | Du | Pl |
Mianownik | sins | sino | sini | sina | sino | sini | sinit | sinoi | sini |
Wołacz | sine | sino | sinos | sine | sino | sinos | sine | sinoi | sini |
Biernik | sinum | sineve | sinuns | sinam | sineve | sinuns | sinit | sinoi | sini |
Narzędnik | sina | sinous | sinfi | sinei | sinous | sinfi | sinimoi | sinous | sinfi |
Celownik | sinei | sinous | sinofs | sinei | sinous | sinofs | sinimoi | sinous | sinofs |
Ablatyw | sines | sinous | sinums | sinas | sinous | sinums | sinimt | sinous | sinums |
Dopełniacz | sines | sinofām | sinūm | sinas | sinofām | sinūm | sinis | sinofām | sinūm |
Miejscownik | sini | sinofām | sinois | sinei | sinofām | sinois | sinimi | sinofām | sinois |
Partytyw | sinosum | sinosof | sinos | sinosum | sinosof | sinos | sinmosum | sinosof | sinos |
Allatyw | sina | sinmous | sinmois | sino | sinmous | sinmois | sinima | sinmous | sinmois |
Forma liczebna | sinors |
Czasownik
Fleksja czasownikowa jest w języku ruserskim silnie rozbudowana. Występują następujące kategorie:
- osoby (pierwsza : druga : trzecia)
- liczby (pojedyncza : podwójna : mnoga)
- aspektu (niedokonany : dokonany)
- czasu (teraźniejszy niedokonany : teraźniejszy dokonany : aoryst : perfekt : imperfekt : przyszły)
- tryb (oznajmujący : rozkazujący : łączący : przypuszczający)
- strona (czynna : bierna : zwrotna)
Ablaut
Ablaut | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stopień | e:∅ | o:∅ | u:∅ | i:∅ | ē:e | ei:i | eu:u | oi:i | ne:n̩ | er:r̩ | or:r̩ |
I | edum | ķeķlovo | nimuno | ƕinum | vēḩsum | feidum | jeugum | sehoiķo | ļnevum | vertum | torpo |
II | dunt | ķeķlverunt | nimnerunt | ƕnunt | veḩsunt | fidunt | eúgunt | sehiķerunt | ļnvunt | vrtunt | trperunt |
Porównanie koniugacji
Czas | I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1. os. sg. cz. ter. | fero | sesum | reupum | seģo | deqojo | moho | sum | stam | snam |
3. os. sg. cz. ter. | feret | seset | rēup | sēģ | deqojet | mōh | sot | stat | snat |
3. os. pl. cz. ter. | ferunt | sesunt | reupunt | seģunt | deqojerunt | mherunt | sunt | stunt | snhunt |
3. os. pl. ao. | feferest | sesesest | rireup | siseģ | dedeqojest | mimh | sisost | stestast | sesnast |
Czasowniki nieregularne
Być
Koniugacja smi, est, sint - być
Czas teraźniejszy niedokonany | |||
---|---|---|---|
Liczba | Sg | Du | Pl |
1. | smi | svo | smo |
2. | sti | stu | sta |
3. | est | ste | sint |
Czas teraźniejszy dokonany | |||
1. | sinmi | sinvo | sinmo |
2. | sinti | sintu | sinta |
3. | inst | sinte | sinint |
Aoryst | |||
1. | sumo | sumvo | summo |
2. | sumes | sumtu | sumta |
3. | sumt | sumta | sumunt |
Perfekt | |||
1. | sismi | sisvo | sismo |
2. | sisti | sistu | sista |
3. | sest | siste | sisint |
Imperfekt | |||
1. | imi sun | svo sun | smo sun |
2. | si sun | stu sun | ste sun |
3. | est sun | sta sun | sint sun |
Przyszły | |||
1. | sinesta | sinesvo | sinesmo |
2. | sineses | sinestu | sinesta |
3. | sinest | sinesta | sinesint |
Łączący | |||
1. | eststa | estsvo | estsmo |
2. | estste | eststu | eststa |
3. | eststi | estste | eststanti |
Tryb Przypuszczający | |||
1. | estjum | estjevo | estjemo |
2. | estjes | estjetu | estjeta |
3. | estjet | estjeta | estjunt |
Tryb rozkazujący
niedokonany | |||
2. | si | sita | site |
Tryb rozkazujący
dokonany | |||
2. | sin | sinta | sinte |
Imiesłów czynny niedokonany teraźniejszy | |||
suts | |||
Imiesłów czynny dokonany teraźniejszy | |||
sunts | |||
Imiesłów czynny niedokonany przeszły | |||
sesuts | |||
Imiesłów czynny dokonany przeszły | |||
sesunts | |||
Bezokolicznik niedokonany | |||
sutis |
Koniugacja I
Koniugacja I obejmuje czasowniki słabe o temacie spółgłoskowym rozszerzonym o -e-, posiadające w pierwszej osobie liczby pojedynczej czasu teraźniejszego końcówkę -o, w trzeciej osobie liczby pojedynczej -et, a w trzeciej osobie liczby mnogiej -unt.
Koniugacja dla fero, feret, ferunt - 'nieść'.
Czas teraźniejszy niedokonany | |||
---|---|---|---|
Liczba | Sg | Du | Pl |
1. | fero | ferevo | feremo |
2. | feres | feretu | ferete |
3. | feret | fereta | ferunt |
Czas teraźniejszy dokonany | |||
1. | finro | finrevo | finremo |
2. | finres | finretu | finrete |
3. | finret | finreta | finrunt |
Aoryst | |||
1. | fefereso | feferesvo | feferesmo |
2. | fefereses | feferestu | feferesta |
3. | feferest | feferesta | feferesunt |
Perfekt | |||
1. | fefero | feferevo | feferemo |
2. | feferes | feferetu | fefereta |
3. | feferet | fefereta | feferunt |
Imperfekt | |||
1. | imi ferun | svo ferun | smo ferun |
2. | si ferun | stu ferun | ste ferun |
3. | est ferun | sta ferun | sint ferun |
Przyszły | |||
1. | ferinso | ferinsvo | ferinsmo |
2. | ferinses | ferinstu | ferinsta |
3. | ferinst | ferinsta | ferinsint |
Łączący | |||
1. | fereso | feresvo | feresmo |
2. | feresi | ferestu | feresta |
3. | feresti | feresta | feresunti |
Tryb Przypuszczający | |||
1. | ferojum | ferojevo | ferojemo |
2. | ferojes | ferojetu | ferojeta |
3. | ferojet | ferojeta | ferojunt |
Tryb rozkazujący
niedokonany | |||
2. | fere | fereta | ferete |
Tryb rozkazujący
dokonany | |||
2. | finre | finreta | finrete |
Strona bierna niedokonana | |||
1. | feretoimi | feretrvo | feretrmo |
2. | feretoisi | feretrtu | feretrte |
3. | feretoisti | feretrta | feretrint |
Strona bierna dokonana | |||
1. | finretoimi | finretrvo | finretrmo |
2. | finretoisi | finretrtu | finretrte |
3. | finretoisti | finretrta | finretrint |
Imiesłów czynny niedokonany teraźniejszy | |||
ferunts | |||
Imiesłów czynny dokonany teraźniejszy | |||
finrunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany teraźniejszy | |||
ferums | |||
Imiesłów bierny dokonany teraźniejszy | |||
finrums | |||
Imiesłów czynny niedokonany przeszły | |||
feferunts | |||
Imiesłów czynny dokonany przeszły | |||
fefinrunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany przeszły | |||
feferums | |||
Imiesłów bierny dokonany przeszły | |||
fefinrums | |||
Bezokolicznik niedokonany | |||
ferintis | |||
Bezokolicznik dokonany | |||
finrintis |
Koniugacja II
Koniugacja II obejmuje czasowniki słabe i mocne o temacie spółgłoskowym rozszerzonym o -e-, posiadające w pierwszej osobie liczby pojedynczej czasu teraźniejszego końcówkę -um, w trzeciej osobie liczby pojedynczej -et, a w trzeciej osobie liczby mnogiej -unt.
Koniugacja mocna
Koniugacja dla dēiķum, dēiķet, deiķunt - pokazać, wskazać, zaznaczyć:
Czas teraźniejszy niedokonany | |||
---|---|---|---|
Liczba | Sg | Du | Pl |
1. | dēiķum | deiķevo | deiķemo |
2. | dēiķes | deiķetu | deiķete |
3. | dēiķet | deiķeta | deiķunt |
Czas teraźniejszy dokonany | |||
1. | dēinķum | deinķevo | deinķemo |
2. | dēinķes | deinķetu | deinķete |
3. | dēinķet | deinķeta | deinķunt |
Aoryst | |||
1. | dedeiķeso | dedeiķesvo | dedeiķesmo |
2. | dedeiķeses | dedeiķestu | dedeiķesta |
3. | dedeiķest | dedeiķesta | dedeiķesunt |
Perfekt | |||
1. | dedēiķo | dedēiķevo | dedēiķemo |
2. | dedēiķes | dedēiķetu | dedēiķeta |
3. | dedēiķet | dedēiķeta | dedēiķunt |
Imperfekt | |||
1. | imi deiķum | svo deiķum | smo deiķum |
2. | si deiķum | stu deiķum | ste deiķum |
3. | est deiķum | sta deiķum | sint deiķum |
Przyszły | |||
1. | dēiķinso | deiķinsvo | deiķinsmo |
2. | dēiķinses | deiķinstu | deiķinsta |
3. | dēiķinst | deiķinsta | deiķinsint |
Tryb Łączący | |||
1. | deiķeso | deiķesvo | deiķesmo |
2. | deiķesi | deiķestu | deiķesta |
3. | deiķesti | deiķesta | deiķesunti |
Tryb Przypuszczający | |||
1. | deiķojum | deiķojevo | deiķojemo |
2. | deiķojes | deiķojetu | deiķojeta |
3. | deiķojet | deiķojeta | deiķojunt |
Tryb rozkazujący
niedokonany | |||
2. | dēiķe | deiķeta | deiķete |
Tryb rozkazujący
dokonany | |||
2. | dēinķe | deinķeta | deinķete |
Strona bierna niedokonana | |||
1. | deiķetoimi | deiķetrvo | deiķetrmo |
2. | deiķetoisi | deiķetrtu | deiķetrte |
3. | deiķetoisti | deiķetrta | deiķetrint |
Strona bierna dokonana | |||
1. | deinķetoimi | deinķetrvo | deinķetrmo |
2. | deinķetoisi | deinķetrtu | deinķetrte |
3. | deinķetoisti | deinķetrta | deinķetrint |
Imiesłów czynny niedokonany teraźniejszy | |||
deiķunts | |||
Imiesłów czynny dokonany teraźniejszy | |||
deinķunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany teraźniejszy | |||
deiķums | |||
Imiesłów bierny dokonany teraźniejszy | |||
deinķums | |||
Imiesłów czynny niedokonany przeszły | |||
dedēiķunts | |||
Imiesłów czynny dokonany przeszły | |||
dedēinķunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany przeszły | |||
dedēiķums | |||
Imiesłów bierny dokonany przeszły | |||
dedēinķums | |||
Bezokolicznik niedokonany | |||
deiķintis | |||
Bezokolicznik dokonany | |||
deinķintis |
Ablaut w pozycji silnej występuje w formach liczby pojedynczej obydwu czasów teraźniejszych, czasu przyszłego i trybu rozkazującego oraz we wszystkich formach perfektu i imiesłowów przeszłych. W reszcie pozycji występuje słaby ablaut.
Koniugacja słaba
Odmiana dla czasownika sesum, seset, sesunt - 'kłaść'
Czas teraźniejszy niedokonany | |||
---|---|---|---|
Liczba | Sg | Du | Pl |
1. | sesum | sesevo | sesemo |
2. | seses | sesetu | sesete |
3. | seset | seseta | sesunt |
Czas teraźniejszy dokonany | |||
1. | sinsum | sinsevo | sinsemo |
2. | sinses | sinsetu | sinsete |
3. | sinset | sinseta | sinsunt |
Aoryst | |||
1. | seseseso | sesesesvo | sesesesmo |
2. | seseseses | sesesestu | sesesesta |
3. | sesesest | sesesesta | sesesesunt |
Perfekt | |||
1. | seseso | sesesevo | sesesemo |
2. | seseses | sesesetu | seseseta |
3. | seseset | seseseta | sesesunt |
Imperfekt | |||
1. | imi sesum | svo sesum | smo sesum |
2. | si sesum | stu sesum | ste sesum |
3. | est sesum | sta sesum | sint sesum |
Przyszły | |||
1. | sesinso | sesinsvo | sesinsmo |
2. | sesinses | sesinstu | sesinsta |
3. | sesinst | sesinsta | sesinsint |
Tryb Łączący | |||
1. | seseso | sesesvo | sesesmo |
2. | sesesi | sesestu | sesesta |
3. | sesesti | sesesta | sesesunti |
Tryb Przypuszczający | |||
1. | sesojum | sesojevo | sesojemo |
2. | sesojes | sesojetu | sesojeta |
3. | sesojet | sesojeta | sesojunt |
Tryb rozkazujący
niedokonany | |||
2. | sese | seseta | sesete |
Tryb rozkazujący
dokonany | |||
2. | sinse | sinseta | sinsete |
Strona bierna niedokonana | |||
1. | sesetoimi | sesetrvo | sesetrmo |
2. | sesetoisi | sesetrtu | sesetrte |
3. | sesetoisti | sesetrta | sesetrint |
Strona bierna dokonana | |||
1. | sinsetoimi | sinsetrvo | sinsetrmo |
2. | sinsetoisi | sinsetrtu | sinsetrte |
3. | sinsetoisti | sinsetrta | sinsetrint |
Imiesłów czynny niedokonany teraźniejszy | |||
sesunts | |||
Imiesłów czynny dokonany teraźniejszy | |||
sinsunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany teraźniejszy | |||
sesums | |||
Imiesłów bierny dokonany teraźniejszy | |||
sinsums | |||
Imiesłów czynny niedokonany | |||
sesesunts | |||
Imiesłów czynny dokonany | |||
sesinsunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany | |||
sesesums | |||
Imiesłów bierny dokonany | |||
sesinsums | |||
Bezokolicznik niedokonany | |||
sesintis | |||
Bezokolicznik dokonany | |||
sinsintis |
Koniugacja III
Koniugacja II obejmuje czasowniki słabe i mocne o temacie spółgłoskowym, posiadające w pierwszej osobie liczby pojedynczej czasu teraźniejszego końcówkę -um, w trzeciej osobie liczby pojedynczej postać zerową z wzdłżeniem, a w trzeciej osobie liczby mnogiej -unt.
Koniugacja mocna
Koniugacja dla ƕinum, ƕīn, ƕnunt - zabić:
Czas teraźniejszy niedokonany | |||
---|---|---|---|
Liczba | Sg | Du | Pl |
1. | ƕinum | ƕnevo | ƕnemo |
2. | ƕines | ƕnetu | ƕnete |
3. | ƕīn | ƕneta | ƕnunt |
Czas teraźniejszy dokonany | |||
1. | ƕinnum | ƕnnevo | ƕnnemo |
2. | ƕinnes | ƕnnetu | ƕnnete |
3. | ƕīnn | ƕnneta | ƕnnunt |
Aoryst | |||
1. | ƕiƕno | ƕiƕnesvo | ƕiƕnesmo |
2. | ƕiƕnes | ƕiƕnestu | ƕiƕnesta |
3. | ƕiƕn | ƕiƕnesta | ƕiƕnesunt |
Perfekt | |||
1. | ƕiƕino | ƕiƕinevo | ƕiƕinemo |
2. | ƕiƕines | ƕiƕinetu | ƕiƕineta |
3. | ƕiƕinet | ƕiƕineta | ƕiƕinunt |
Imperfekt | |||
1. | imi ƕnum | svo ƕnum | smo ƕnum |
2. | si ƕnum | stu ƕnum | ste ƕnum |
3. | est ƕnum | sta ƕnum | sint ƕnum |
Przyszły | |||
1. | ƕininso | ƕninsvo | ƕninsmo |
2. | ƕininses | ƕninstu | ƕninsta |
3. | ƕininst | ƕninsta | ƕninsint |
Tryb Łączący | |||
1. | ƕneso | ƕnesvo | ƕnesmo |
2. | ƕnesi | ƕnestu | ƕnesta |
3. | ƕnesti | ƕnesta | ƕnesunti |
Tryb Przypuszczający | |||
1. | ƕnojum | ƕnojevo | ƕnojemo |
2. | ƕnojes | ƕnojetu | ƕnojeta |
3. | ƕnojet | ƕnojeta | ƕnojunt |
Tryb rozkazujący
niedokonany | |||
2. | ƕine | ƕneta | ƕnete |
Tryb rozkazujący
dokonany | |||
2. | ƕinne | ƕnneta | ƕnnete |
Strona bierna niedokonana | |||
1. | ƕnetoimi | ƕnetrvo | ƕnetrmo |
2. | ƕnetoisi | ƕnetrtu | ƕnetrte |
3. | ƕnetoisti | ƕnetrta | ƕnetrint |
Strona bierna dokonana | |||
1. | ƕnnetoimi | ƕnnetrvo | ƕnnetrmo |
2. | ƕnnetoisi | ƕnnetrtu | ƕnnetrte |
3. | ƕnnetoisti | ƕnnetrta | ƕnnetrint |
Imiesłów czynny niedokonany teraźniejszy | |||
ƕnunts | |||
Imiesłów czynny dokonany teraźniejszy | |||
ƕnnunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany teraźniejszy | |||
ƕnums | |||
Imiesłów bierny dokonany teraźniejszy | |||
ƕnnums | |||
Imiesłów czynny niedokonany przeszły | |||
ƕiƕinunts | |||
Imiesłów czynny dokonany przeszły | |||
ƕiƕinnunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany przeszły | |||
ƕiƕinums | |||
Imiesłów bierny dokonany przeszły | |||
ƕiƕinnums | |||
Bezokolicznik niedokonany | |||
ƕnintis | |||
Bezokolicznik dokonany | |||
ƕnnintis |
Ablaut w pozycji silnej występuje w formach liczby pojedynczej obydwu czasów teraźniejszych, czasu przyszłego i trybu rozkazującego oraz we wszystkich formach perfektu i imiesłowów przeszłych. W reszcie pozycji występuje słaby ablaut.
Koniugacja słaba
Koniugacja dla reupum, rēup, reupunt - łamać
Czas teraźniejszy niedokonany | |||
---|---|---|---|
Liczba | Sg | Du | Pl |
1. | reupum | reupevo | reupemo |
2. | reupes | reupetu | reupete |
3. | rēup | reupeta | reupunt |
Czas teraźniejszy dokonany | |||
1. | reunpum | reunpevo | reunpemo |
2. | reunpes | reunpetu | reunpete |
3. | rēunp | reunpeta | reunpunt |
Aoryst | |||
1. | rireupo | rireupesvo | rireupesmo |
2. | rireupes | rireupestu | rireupesta |
3. | rireup | rireupesta | rireupesunt |
Perfekt | |||
1. | rireupo | rireupevo | rireupemo |
2. | rireupes | rireupetu | rireupeta |
3. | rireupet | rireupeta | rireupunt |
Imperfekt | |||
1. | imi reupum | svo reupum | smo reupum |
2. | si reupum | stu reupum | ste reupum |
3. | est reupum | sta reupum | sint reupum |
Przyszły | |||
1. | reupinso | reupinsvo | reupinsmo |
2. | reupinses | reupinstu | reupinsta |
3. | reupinst | reupinsta | reupinsint |
Tryb Łączący | |||
1. | reupeso | reupesvo | reupesmo |
2. | reupesi | reupestu | reupesta |
3. | reupesti | reupesta | reupesunti |
Tryb Przypuszczający | |||
1. | reupojum | reupojevo | reupojemo |
2. | reupojes | reupojetu | reupojeta |
3. | reupojet | reupojeta | reupojunt |
Tryb rozkazujący
niedokonany | |||
2. | reupe | reupeta | reupete |
Tryb rozkazujący
dokonany | |||
2. | reunpe | reunpeta | reunpete |
Strona bierna niedokonana | |||
1. | reupetoimi | reupetrvo | reupetrmo |
2. | reupetoisi | reupetrtu | reupetrte |
3. | reupetoisti | reupetrta | reupetrint |
Strona bierna dokonana | |||
1. | reunpetoimi | reunpetrvo | reunpetrmo |
2. | reunpetoisi | reunpetrtu | reunpetrte |
3. | reunpetoisti | reunpetrta | reunpetrint |
Imiesłów czynny niedokonany teraźniejszy | |||
reupunts | |||
Imiesłów czynny dokonany teraźniejszy | |||
reunpunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany teraźniejszy | |||
reupums | |||
Imiesłów bierny dokonany teraźniejszy | |||
reunpums | |||
Imiesłów czynny niedokonany | |||
rireupunts | |||
Imiesłów czynny dokonany | |||
rireunpunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany | |||
rireupums | |||
Imiesłów bierny dokonany | |||
rireunpums | |||
Bezokolicznik niedokonany | |||
reupintis | |||
Bezokolicznik dokonany | |||
reunpintis |
Koniugacja IV
Koniugacja IV obejmuje czasowniki o temacie spółgłoskowym, posiadające w pierwszej osobie liczby pojedynczej czasu teraźniejszego końcówkę -o, w trzeciej osobie liczby pojedynczej końcówkę zerową, a w trzeciej osobie liczby mnogiej -unt.
Koniugacja mocna
Koniugacja dla vesto, vēst, vstunt - odziewać, być odzianym:
Czas teraźniejszy niedokonany | |||
---|---|---|---|
Liczba | Sg | Du | Pl |
1. | vesto | vstevo | vstemo |
2. | vestes | vstetu | vstete |
3. | vēst | vsteta | vstunt |
Czas teraźniejszy dokonany | |||
1. | vinsto | vnstevo | vnstemo |
2. | vinstes | vnstetu | vnstete |
3. | vīnst | vnsteta | vnstunt |
Aoryst | |||
1. | vivsto | vivstesvo | vivstesmo |
2. | vivstes | vivstestu | vivstesta |
3. | vivst | vivstesta | vivstesunt |
Perfekt | |||
1. | vivesto | vivestevo | vivestemo |
2. | vivestes | vivestetu | vivesteta |
3. | vivestet | vivesteta | vivestunt |
Imperfekt | |||
1. | imi vstum | svo vstum | smo vstum |
2. | si vstum | stu vstum | ste vstum |
3. | est vstum | sta vstum | sint vstum |
Przyszły | |||
1. | vestinso | vstinsvo | vstinsmo |
2. | vestinvst | vstinstu | vstinsta |
3. | vestinst | vstinsta | vstinsint |
Tryb Łączący | |||
1. | vsteso | vstesvo | vstesmo |
2. | vstesi | vstestu | vstesta |
3. | vstesti | vstesta | vstesunti |
Tryb Przypuszczający | |||
1. | vstojum | vstojevo | vstojemo |
2. | vstojes | vstojetu | vstojeta |
3. | vstojet | vstojeta | vstojunt |
Tryb rozkazujący
niedokonany | |||
2. | veste | vsteta | vstete |
Tryb rozkazujący
dokonany | |||
2. | vinste | vnsteta | vnstete |
Strona bierna niedokonana | |||
1. | vstetoimi | vstetrvo | vstetrmo |
2. | vstetoisi | vstetrtu | vstetrte |
3. | vstetoisti | vstetrta | vstetrint |
Strona bierna dokonana | |||
1. | vnstetoimi | vnstetrvo | vnstetrmo |
2. | vnstetoisi | vnstetrtu | vnstetrte |
3. | vnstetoisti | vnstetrta | vnstetrint |
Imiesłów czynny niedokonany teraźniejszy | |||
vstunts | |||
Imiesłów czynny dokonany teraźniejszy | |||
vnstunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany teraźniejszy | |||
vstums | |||
Imiesłów bierny dokonany teraźniejszy | |||
vnstums | |||
Imiesłów czynny niedokonany przeszły | |||
vivestunts | |||
Imiesłów czynny dokonany przeszły | |||
vivinstunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany przeszły | |||
vivestums | |||
Imiesłów bierny dokonany przeszły | |||
vivinstums | |||
Bezokolicznik niedokonany | |||
vstintis | |||
Bezokolicznik dokonany | |||
vnstintis |
Ablaut w pozycji silnej występuje w formach liczby pojedynczej obydwu czasów teraźniejszych, czasu przyszłego i trybu rozkazującego oraz we wszystkich formach perfektu i imiesłowów przeszłych. W reszcie pozycji występuje słaby ablaut.
Koniugacja słaba
Koniugacja dla seģo, sēģ, seģunt - jechać:
Czas teraźniejszy niedokonany | |||
---|---|---|---|
Liczba | Sg | Du | Pl |
1. | seģo | seģevo | seģemo |
2. | seģes | seģetu | seģete |
3. | sēģ | seģeta | seģunt |
Czas teraźniejszy dokonany | |||
1. | sinģo | sinģevo | sinģemo |
2. | sinģes | sinģetu | sinģete |
3. | sīnģ | sinģeta | sinģunt |
Aoryst | |||
1. | siseģo | siseģesvo | siseģesmo |
2. | siseģes | siseģestu | siseģesta |
3. | siseģ | siseģesta | siseģesunt |
Perfekt | |||
1. | siseģo | siseģevo | siseģemo |
2. | siseģes | siseģetu | siseģeta |
3. | siseģet | siseģeta | siseģunt |
Imperfekt | |||
1. | imi seģum | svo seģum | smo seģum |
2. | si seģum | stu seģum | ste seģum |
3. | est seģum | sta seģum | sint seģum |
Przyszły | |||
1. | seģinso | seģinsvo | seģinsmo |
2. | seģinses | seģinstu | seģinsta |
3. | seģinst | seģinsta | seģinsint |
Tryb Łączący | |||
1. | seģeso | seģesvo | seģesmo |
2. | seģesi | seģestu | seģesta |
3. | seģesti | seģesta | seģesunti |
Tryb Przypuszczający | |||
1. | seģojum | seģojevo | seģojemo |
2. | seģojes | seģojetu | seģojeta |
3. | seģojet | seģojeta | seģojunt |
Tryb rozkazujący
niedokonany | |||
2. | seģe | seģeta | seģete |
Tryb rozkazujący
dokonany | |||
2. | sinģe | sinģeta | sinģete |
Strona bierna niedokonana | |||
1. | seģetoimi | seģetrvo | seģetrmo |
2. | seģetoisi | seģetrtu | seģetrte |
3. | seģetoisti | seģetrta | seģetrint |
Strona bierna dokonana | |||
1. | sinģetoimi | sinģetrvo | sinģetrmo |
2. | sinģetoisi | sinģetrtu | sinģetrte |
3. | sinģetoisti | sinģetrta | sinģetrint |
Imiesłów czynny niedokonany teraźniejszy | |||
seģunts | |||
Imiesłów czynny dokonany teraźniejszy | |||
sinģunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany teraźniejszy | |||
seģums | |||
Imiesłów bierny dokonany teraźniejszy | |||
sinģums | |||
Imiesłów czynny niedokonany przeszły | |||
siseģunts | |||
Imiesłów czynny dokonany przeszły | |||
sisinģunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany przeszły | |||
siseģums | |||
Imiesłów bierny dokonany przeszły | |||
sisinģums | |||
Bezokolicznik niedokonany | |||
seģintis | |||
Bezokolicznik dokonany | |||
sinģintis |
Ablaut w pozycji silnej występuje w formach liczby pojedynczej obydwu czasów teraźniejszych, czasu przyszłego i trybu rozkazującego oraz we wszystkich formach perfektu i imiesłowów przeszłych. W reszcie pozycji występuje słaby ablaut.
Koniugacja V
Koniugacja V obejmuje czasowniki o temacie spółgłoskowym rozszerzonym o -e-, -er-, posiadające w pierwszej osobie liczby pojedynczej czasu teraźniejszego końcówkę -o, w trzeciej osobie liczby pojedynczej -et, a w trzeciej osobie liczby mnogiej -erunt.
Koniugacja mocna
Koniugacja dla ķeķlovo, ķeķlovet, ķeķlverunt - krzyczeć:
Czas teraźniejszy niedokonany | |||
---|---|---|---|
Liczba | Sg | Du | Pl |
1. | ķeķlovo | ķeķlverevo | ķeķlveremo |
2. | ķeķloves | ķeķlveretu | ķeķlverete |
3. | ķeķlovet | ķeķlvereta | ķeķlverunt |
Czas teraźniejszy dokonany | |||
1. | ķinķlovo | ķinķlverevo | ķinķlveremo |
2. | ķinķloves | ķinķlveretu | ķinķlverete |
3. | ķinķlovet | ķinķlvereta | ķinķlverunt |
Aoryst | |||
1. | ķeķeķlveso | ķeķeķlvesvo | ķeķeķlvesmo |
2. | ķeķeķlveķeķlv | ķeķeķlvestu | ķeķeķlvesta |
3. | ķeķeķlvest | ķeķeķlvesta | ķeķeķlvesunt |
Perfekt | |||
1. | ķeķeķlovo | ķeķeķlovevo | ķeķeķlovemo |
2. | ķeķeķloves | ķeķeķlovetu | ķeķeķloveta |
3. | ķeķeķlovet | ķeķeķloveta | ķeķeķlovunt |
Imperfekt | |||
1. | imi ķeķlvum | svo ķeķlvum | smo ķeķlvum |
2. | si ķeķlvum | stu ķeķlvum | ste ķeķlvum |
3. | est ķeķlvum | sta ķeķlvum | sint ķeķlvum |
Przyszły | |||
1. | ķeķlovinso | ķeķlverinsvo | ķeķlverinsmo |
2. | ķeķlovinses | ķeķlverinstu | ķeķlverinsta |
3. | ķeķlovinst | ķeķlverinsta | ķeķlverinsint |
Tryb Łączący | |||
1. | ķeķlveso | ķeķlveresvo | ķeķlveresmo |
2. | ķeķlvesi | ķeķlverestu | ķeķlveresta |
3. | ķeķlvesti | ķeķlveresta | ķeķlveresunti |
Tryb Przypuszczający | |||
1. | ķeķlvojum | ķeķlvojevo | ķeķlvojemo |
2. | ķeķlvojes | ķeķlvojetu | ķeķlvojeta |
3. | ķeķlvojet | ķeķlvojeta | ķeķlvojunt |
Tryb rozkazujący
niedokonany | |||
2. | ķeķlove | ķeķlveta | ķeķlvete |
Tryb rozkazujący
dokonany | |||
2. | ķinķlove | ķinķlveta | ķinķlvete |
Strona bierna niedokonana | |||
1. | ķeķlvetoimi | ķeķlvetrvo | ķeķlvetrmo |
2. | ķeķlvetoisi | ķeķlvetrtu | ķeķlvetrte |
3. | ķeķlvetoisti | ķeķlvetrta | ķeķlvetrint |
Strona bierna dokonana | |||
1. | ķinķlvetoimi | ķinķlvetrvo | ķinķlvetrmo |
2. | ķinķlvetoisi | ķinķlvetrtu | ķinķlvetrte |
3. | ķinķlvetoisti | ķinķlvetrta | ķinķlvetrint |
Imiesłów czynny niedokonany teraźniejszy | |||
ķeķlvunts | |||
Imiesłów czynny dokonany teraźniejszy | |||
ķinķlvunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany teraźniejszy | |||
ķeķlvums | |||
Imiesłów bierny dokonany teraźniejszy | |||
ķinķlvums | |||
Imiesłów czynny niedokonany przeszły | |||
ķeķeķlovunts | |||
Imiesłów czynny dokonany przeszły | |||
ķeķinķlovunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany przeszły | |||
ķeķeķlovums | |||
Imiesłów bierny dokonany przeszły | |||
ķeķinķlovums | |||
Bezokolicznik niedokonany | |||
ķeķlvintis | |||
Bezokolicznik dokonany | |||
ķinķlvintis |
Ablaut w pozycji silnej występuje w formach liczby pojedynczej obydwu czasów teraźniejszych, czasu przyszłego i trybu rozkazującego oraz we wszystkich formach perfektu i imiesłowów przeszłych. W reszcie pozycji występuje słaby ablaut.
Koniugacja słaba
Koniugacja dla deqojo, deqojet, deqojerunt - 'bać się':
Czas teraźniejszy niedokonany | |||
---|---|---|---|
Liczba | Sg | Du | Pl |
1. | deqojo | deqojerevo | deqojeremo |
2. | deqojes | deqojeretu | deqojerete |
3. | deqojet | deqojereta | deqojerunt |
Czas teraźniejszy dokonany | |||
1. | dinqojo | dinerqojerevo | dinerqojeremo |
2. | dinqojes | dinerqojeretu | dinerqojerete |
3. | dinqojet | dinerqojereta | dinerqojerunt |
Aoryst | |||
1. | dedeqojeso | dedeqojesvo | dedeqojesmo |
2. | dedeqojeses | dedeqojestu | dedeqojesta |
3. | dedeqojest | dedeqojesta | dedeqojesunt |
Perfekt | |||
1. | dedeqojo | dedeqojevo | dedeqojemo |
2. | dedeqojes | dedeqojetu | dedeqojeta |
3. | dedeqojet | dedeqojeta | dedeqojunt |
Imperfekt | |||
1. | imi deqojum | svo deqojum | smo deqojum |
2. | si deqojum | stu deqojum | ste deqojum |
3. | est deqojum | sta deqojum | sint deqojum |
Przyszły | |||
1. | deqojinso | deqojerinsvo | deqojerinsmo |
2. | deqojinses | deqojerinstu | deqojerinsta |
3. | deqojinst | deqojerinsta | deqojerinsint |
Łączący | |||
1. | deqojeso | deqojeresvo | deqojeresmo |
2. | deqojesi | deqojerestu | deqojeresta |
3. | deqojesti | deqojeresta | deqojeresunti |
Tryb Przypuszczający | |||
1. | deqojojum | deqojojevo | deqojojemo |
2. | deqojojes | deqojojetu | deqojojeta |
3. | deqojojet | deqojojeta | deqojojunt |
Tryb rozkazujący
niedokonany | |||
2. | deqoje | deqojeta | deqojete |
Tryb rozkazujący
dokonany | |||
2. | dinqoje | dinqojeta | dinqojete |
Strona bierna niedokonana | |||
1. | deqojetoimi | deqojetrvo | deqojetrmo |
2. | deqojetoisi | deqojetrtu | deqojetrte |
3. | deqojetoisti | deqojetrta | deqojetrint |
Strona bierna dokonana | |||
1. | dinqojetoimi | dinqojetrvo | dinqojetrmo |
2. | dinqojetoisi | dinqojetrtu | dinqojetrte |
3. | dinqojetoisti | dinqojetrta | dinqojetrint |
Imiesłów czynny niedokonany teraźniejszy | |||
deqojunts | |||
Imiesłów czynny dokonany teraźniejszy | |||
dinqojunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany teraźniejszy | |||
deqojums | |||
Imiesłów bierny dokonany teraźniejszy | |||
dinqojums | |||
Imiesłów czynny niedokonany przeszły | |||
dedeqojunts | |||
Imiesłów czynny dokonany przeszły | |||
dedinqojunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany przeszły | |||
dedeqojums | |||
Imiesłów bierny dokonany przeszły | |||
dedinqojums | |||
Bezokolicznik niedokonany | |||
deqojintis | |||
Bezokolicznik dokonany | |||
dinqojintis |
Koniugacja VI
Koniugacja VI obejmuje czasowniki mocne o temacie spółgłoskowym rozszerzonym o -e-, -er-, posiadające w pierwszej osobie liczby pojedynczej czasu teraźniejszego końcówkę -o, w trzeciej osobie liczby pojedynczej końcówkę zerową z wzdłużeniem, a w trzeciej osobie liczby mnogiej -erunt.
Koniugacja dla moho, mōh, mherunt - móc:
Czas teraźniejszy niedokonany | |||
---|---|---|---|
Liczba | Sg | Du | Pl |
1. | moho | mherevo | mheremo |
2. | mohes | mheretu | mherete |
3. | mōh | mhereta | mherunt |
Czas teraźniejszy dokonany | |||
1. | munhero | mnherevo | mnheremo |
2. | munhes | mnheretu | mnherete |
3. | mūnhet | mnhereta | mnherunt |
Aoryst | |||
1. | mimho | mimhesvo | mimhesmo |
2. | mimhes | mimhestu | mimhesta |
3. | mimh | mimhesta | mimhesunt |
Perfekt | |||
1. | mimoho | mimohevo | mimohemo |
2. | mimohes | mimohetu | mimoheta |
3. | mimohet | mimoheta | mimohunt |
Imperfekt | |||
1. | imi mhum | svo mhum | smo mhum |
2. | si mhum | stu mhum | ste mhum |
3. | est mhum | sta mhum | sint mhum |
Przyszły | |||
1. | mohinso | mherinsvo | mherinsmo |
2. | mohinses | mherinstu | mherinsta |
3. | mohinst | mherinsta | mherinsint |
Tryb Łączący | |||
1. | mheso | mheresvo | mheresmo |
2. | mhesi | mherestu | mheresta |
3. | mhesti | mheresta | mheresunti |
Tryb Przypuszczający | |||
1. | mhojum | mhojevo | mhojemo |
2. | mhojes | mhojetu | mhojeta |
3. | mhojet | mhojeta | mhojunt |
Tryb rozkazujący
niedokonany | |||
2. | mohe | mheta | mhete |
Tryb rozkazujący
dokonany | |||
2. | munhe | mnheta | mnhete |
Strona bierna niedokonana | |||
1. | mhetoimi | mhetrvo | mhetrmo |
2. | mhetoisi | mhetrtu | mhetrte |
3. | mhetoisti | mhetrta | mhetrint |
Strona bierna dokonana | |||
1. | mnhetoimi | mnhetrvo | mnhetrmo |
2. | mnhetoisi | mnhetrtu | mnhetrte |
3. | mnhetoisti | mnhetrta | mnhetrint |
Imiesłów czynny niedokonany teraźniejszy | |||
mhunts | |||
Imiesłów czynny dokonany teraźniejszy | |||
mnhunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany teraźniejszy | |||
mhums | |||
Imiesłów bierny dokonany teraźniejszy | |||
mnhums | |||
Imiesłów czynny niedokonany przeszły | |||
mimohunts | |||
Imiesłów czynny dokonany przeszły | |||
mimunhunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany przeszły | |||
mimohums | |||
Imiesłów bierny dokonany przeszły | |||
mimunhums | |||
Bezokolicznik niedokonany | |||
mhintis | |||
Bezokolicznik dokonany | |||
mnhintis |
Ablaut w pozycji silnej występuje w formach liczby pojedynczej obydwu czasów teraźniejszych, czasu przyszłego i trybu rozkazującego oraz we wszystkich formach perfektu i imiesłowów przeszłych. W reszcie pozycji występuje słaby ablaut.
Koniugacja VII
Koniugacja VII obejmuje czasowniki oparte o temat samogłoskowy, które przyjmują w pierwszej osobie liczby pojedynczej końcówkę -m, w trzeciej osobie liczby pojedynczej -t, a w trzecziej osobie liczby mnogiej -nt.
Koniugacja dla sum, sot, sunt - robić:
Czas teraźniejszy niedokonany | |||
---|---|---|---|
Liczba | Sg | Du | Pl |
1. | sum | sovo | somo |
2. | sos | sotu | sote |
3. | sot | sota | sunt |
Czas teraźniejszy dokonany | |||
1. | su'num | sunevo | sunemo |
2. | sunes | sunetu | sunete |
3. | sunst | suneta | sununt |
Aoryst | |||
1. | sisoso | sisosvo | sisosmo |
2. | sisoses | sisostu | sisosta |
3. | sisost | sisosta | sisosunt |
Perfekt | |||
1. | sisum | sisovo | sisomo |
2. | sisos | sisotu | sisota |
3. | sisot | sisota | sisunt |
Imperfekt | |||
1. | imi sun | svo sun | smo sun |
2. | si sun | stu sun | ste sun |
3. | est sun | sta sun | sint sun |
Przyszły | |||
1. | soneso | sonesvo | sonesmo |
2. | soneses | sonestu | sonesta |
3. | sonest | sonesta | sonesint |
Łączący | |||
1. | soso | sosvo | sosmo |
2. | sosi | sostu | sosta |
3. | sosti | sosta | sosunti |
Tryb Przypuszczający | |||
1. | sojum | sojevo | sojemo |
2. | sojes | sojetu | sojeta |
3. | sojet | sojeta | sojunt |
Tryb rozkazujący
niedokonany | |||
2. | so | sota | sote |
Tryb rozkazujący
dokonany | |||
2. | sune | suneta | sunete |
Strona bierna niedokonana | |||
1. | sotoimi | sotrvo | sotrmo |
2. | sotoisi | sotrtu | sotrte |
3. | sotoisti | sotrta | sotrint |
Strona bierna dokonana | |||
1. | sunetoimi | sunetrvo | sunetrmo |
2. | sunetoisi | sunetrtu | sunetrte |
3. | sunetoisti | sunetrta | sunetrint |
Imiesłów czynny niedokonany teraźniejszy | |||
sots | |||
Imiesłów czynny dokonany teraźniejszy | |||
sununts | |||
Imiesłów bierny niedokonany teraźniejszy | |||
sums | |||
Imiesłów bierny dokonany teraźniejszy | |||
sunums | |||
Imiesłów czynny niedokonany przeszły | |||
sisots | |||
Imiesłów czynny dokonany przeszły | |||
sisununts | |||
Imiesłów bierny niedokonany przeszły | |||
sisums | |||
Imiesłów bierny dokonany przeszły | |||
sisunums | |||
Bezokolicznik niedokonany | |||
sotis | |||
Bezokolicznik dokonany | |||
suntis |
Koniugacja VIII
Koniugacja VIII obejmuje czasowniki oparte o temat samogłoskowe -a-, które przyjmują w pierwszej osobie liczby pojedynczej końcówkę -am, w trzeciej osobie liczby pojedynczej -at, a w trzecziej osobie liczby mnogiej -unt.
Koniugacja dla stan, stat, stunt - stać:
Czas teraźniejszy niedokonany | |||
---|---|---|---|
Liczba | Sg | Du | Pl |
1. | stam | stavo | stamo |
2. | stas | statu | state |
3. | stat | stata | stunt |
Czas teraźniejszy dokonany | |||
1. | sta'num | stanevo | stanemo |
2. | stanes | stanetu | stanete |
3. | stanst | staneta | stanunt |
Aoryst | |||
1. | stestaso | stestasvo | stestasmo |
2. | stestases | stestastu | stestasta |
3. | stestast | stestasta | stestastant |
Perfekt | |||
1. | stestam | stestavo | stestamo |
2. | stestas | stestatu | stestata |
3. | stestat | stestata | stestant |
Imperfekt | |||
1. | imi stan | svo stan | smo stan |
2. | si stan | stu stan | ste stan |
3. | est stan | sta stan | sint stan |
Przyszły | |||
1. | stanesta | stanesvo | stanesmo |
2. | staneses | stanestu | stanesta |
3. | stanest | stanesta | stanesint |
Łączący | |||
1. | stasta | stasvo | stasmo |
2. | staste | stastu | stasta |
3. | stasti | stasta | stastanti |
Tryb Przypuszczający | |||
1. | stajum | stajevo | stajemo |
2. | stajes | stajetu | stajeta |
3. | stajet | stajeta | stajunt |
Tryb rozkazujący
niedokonany | |||
2. | sta | stata | state |
Tryb rozkazujący
dokonany | |||
2. | stane | staneta | stanete |
Strona bierna niedokonana | |||
1. | statoimi | statrvo | statrmo |
2. | statoisi | statrtu | statrte |
3. | statoisti | statrta | statrint |
Strona bierna dokonana | |||
1. | stanetoimi | stanetrvo | stanetrmo |
2. | stanetoisi | stanetrtu | stanetrte |
3. | stanetoisti | stanetrta | stanetrint |
Imiesłów czynny niedokonany teraźniejszy | |||
stats | |||
Imiesłów czynny dokonany teraźniejszy | |||
stanunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany teraźniejszy | |||
stams | |||
Imiesłów bierny dokonany teraźniejszy | |||
stanums | |||
Imiesłów czynny niedokonany przeszły | |||
stestats | |||
Imiesłów czynny dokonany przeszły | |||
stestanunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany przeszły | |||
stestams | |||
Imiesłów bierny dokonany przeszły | |||
stestanums | |||
Bezokolicznik niedokonany | |||
statis | |||
Bezokolicznik dokonany | |||
stantis |
Koniugacja IX
Koniugacja IX obejmuje czasowniki oparte o temat samogłoskowe -a-, które przyjmują w pierwszej osobie liczby pojedynczej końcówkę -am, w trzeciej osobie liczby pojedynczej -at, a w trzecziej osobie liczby mnogiej -hunt.
Koniugacja dla snam, snat, snhunt - pozostawić:
Czas teraźniejszy niedokonany | |||
---|---|---|---|
Liczba | Sg | Du | Pl |
1. | snam | snhavo | snhamo |
2. | snas | snhatu | snhata |
3. | snat | snhata | snhunt |
Czas teraźniejszy dokonany | |||
1. | sna'num | snhanevo | snhanemo |
2. | snanes | snhanetu | snhaneta |
3. | snanst | snhaneta | snhanunt |
Aoryst | |||
1. | sesnaso | sesnasvo | sesnasmo |
2. | sesnases | sesnastu | sesnasta |
3. | sesnast | sesnaste | sesnasnant |
Perfekt | |||
1. | sesnam | sesnavo | sesnamo |
2. | sesnas | sesnatu | sesnata |
3. | sesnat | sesnata | sesnant |
Imperfekt | |||
1. | imi snan | svo snan | smo snan |
2. | si snan | stu snan | ste snan |
3. | est snan | ste snan | sint snan |
Przyszły | |||
1. | snanesna | snanesvo | snanesmo |
2. | snaneses | snanestu | snanesna |
3. | snanest | snanesna | snanesint |
Łączący | |||
1. | snaso | snasvo | snasmo |
2. | snase | snastu | snasta |
3. | snasti | snasta | snasnanti |
Tryb Przypuszczający | |||
1. | snajum | snajevo | snajemo |
2. | snajes | snajetu | snajeta |
3. | snajet | snajeta | snajunt |
Tryb rozkazujący
niedokonany | |||
2. | sna | snata | snate |
Tryb rozkazujący
dokonany | |||
2. | snane | snaneta | snanete |
Strona bierna niedokonana | |||
1. | snatoimi | snatrvo | snatrmo |
2. | snatoisi | snatrtu | snatrte |
3. | snatoisti | snatrta | snatrint |
Strona bierna dokonana | |||
1. | snanetoimi | snanetrvo | snanetrmo |
2. | snanetoisi | snanetrtu | snanetrte |
3. | snanetoisti | snanetrta | snanetrint |
Imiesłów czynny niedokonany teraźniejszy | |||
snats | |||
Imiesłów czynny dokonany teraźniejszy | |||
snanunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany teraźniejszy | |||
snams | |||
Imiesłów bierny dokonany teraźniejszy | |||
snanums | |||
Imiesłów czynny niedokonany przeszły | |||
sesnats | |||
Imiesłów czynny dokonany przeszły | |||
sesnanunts | |||
Imiesłów bierny niedokonany przeszły | |||
sesnams | |||
Imiesłów bierny dokonany przeszły | |||
sesnanums | |||
Bezokolicznik niedokonany | |||
snatis | |||
Bezokolicznik dokonany | |||
snantis |
Przyimek
Przyimek w języku ruserskim nie pełni tylko funkcję pomocniczego słowa modyfikującego główne znaczenie, ale także funkcję przysłówka. Część przyimków tworzy także przedrostki przy czasownikach złożonych. Pojedynczy przyimek może łączyć się z tylko jednym przypadkiem, dwoma, lub trzema przypadkami.
Z wołaczem
- nfi - o, na temat
Z biernikiem
- tra - przez (coś), na drugą stronę (czegoś)
- pus - po (czymś),
- pro - przed (coś)
Z narzędnikiem
- pro - przed (czymś)
Z celownikiem
- pe - z (kimś)
- suf - z powodu (czegoś), ze względu na (coś), przez (kogoś)
Z ablatywem
- rōsi - dla (kogoś), aby, po (coś)
- feģ - bez (kogoś)
ez - z, od (z wnętrza)
Z dopełniaczem
- kapi - na górze (czegoś)
- pedi - na dole, u dołu (czegoś)
Z miejscownikiem
- ur(pi) - nad czymś
- ups - za (czymś)
- nsi - pod (czymś)
- ant - przed
- mesi - w środku
Z partytywem
- ab - od, z (od początku, zaczynając od) - używany przy wyliczeniach;
Z allatywem
- ni - w dół
- do - do, w
- nsi - pod (coś)
- ant - przed (coś)
- jin - do, w (do środka)
- ad - ku, w stronę
Słownik
- deķers (dķures) - narzeczona
- dēiķum (dēiķet, deiķunt) - pokazać, wskazać, zaznaczyć
- dors (dreves) - drzewo
- duġurs (duġines) - plemię
- duņķs (duņķeves) - język
- eúgum (eúgseo) - jarzmo
- fero (feret, ferunt) - nieść
- ģons (ģenoses) - wiosna
- kaps (kapes) - głowa
- ķera (ķeras) - czaszka
- limo (limunes) - jezioro
- nass (nases) - nos
- nefs (nefosi) - chmura
- nuqs (neqs) - noc
- paters (patures) - ojciec
- pula (pulas) - futro
- saņit (saņis) - powietrze
- seķo (sķunes) - kamień
- sesum (seset, sesunt) - kłaść
- sfruss (sfruses) - brew
- sins (sines) - mądry
- slna (slnas) - wełna
- sous (soves) - ucho
- sovis (sevis) - owca
- sōvum (sevseo) - jajko
- sunna (sinnas) - ziarno
- suqņis (suqņes) - ogień
- suqit (seqis) - oko
- svotin (svetuni) - wiatr
- uķin (uķunes) - woł
- vlqs (vlqes) - wilk
- vodurs (vedines) - woda