Język sweński

sweński svenska
Utworzenie:	Toivo w 2008
Cel utworzenia:	na potrzeby conworldu
Używany w (Unia Krajów Słowiańskich):	Swenia (Svenska kungrika)
Sposoby zapisu:	łaciński
Klasyfikacja:	języki indoeuropejskie  słowiańskie   północnosłowiańskie    sweński
Status urzędowy
Język urzędowy (Unia Krajów Słowiańskich):	Swenia
Oficjalna regulacja:	Svenske Move Instituten åd Kungske Navukev Akademiene
Kody
Conlanger–1	svn
Przykład
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Veskje lyde rodjas svobodne a rovne u svöje dåstönöstene a svöjme pråvenme. Öne es åbdarene s orsumenem a sumenenem a mä delat s durgeme v ducke braterstva.
Lista conlangów

Język sweński (svenska (mova)) - język słowiański używany w Swenii.

Cel utworzenia i zamysły

Flaga Swenii.

Mimo że sweński jest językiem słowiańskim, jego brzmienie i gramatyka w założeniu są silnie bazowane na szwedzkim. Język ten powstał do roli "słowiańskiego szwedzkiego". Wiele pomysłów jest współdzielonych z rodzkim.

Upodobnienie się do szwedzkiego oznacza silne zmiany fonetyczne: utratę wielu charakterystycznych dla języków słowiańskich spółgłosek (m. in. /z/, /ʒ/, /x/, /ts/), a jednocześnie znaczne poszerzenie inwentarza samogłosek (/ʉ/, /ə/, samogł. przednie zaokrąglone). W warstwie morfologicznej natomiast relacja sweńskiego do prasłowiańskiego jest mniej więcej taka, jak szwedzkiego do pragermańskiego / staronordyckiego: nastąpiły drastyczne uproszczenia końcówek morfologicznych, spowodowane głównie redukcją samogłosek w tych końcówkach.

Z uwagi na te cechy język mógłby być klasyfikowany w fikcyjnej grupie "północnosłowiańskiej", charakteryzującej się podobnymi cechami, jak języki północnogermańskie w rodzinie germańskiej. W bardziej realistycznej klasyfikacji mógłby natomiast być zaliczony do języków zachodniosłowiańskich.

Rozwój

Poniżej podano najważniejsze procesy fonetyczne, które doprowadziły do wyodrębnienia się języka sweńskiego:

Zachowanie jaci (jako ä /ɛ/)

Przegłos:
a, o, u > ä /ɛ/, ö /ø/, y /y/ przed spółgłoską spalatalizowaną (równocześnie depalatalizacja)

Redukcja iloczasu: (rozwiniętego jak w zachodniosłow.)
ă > a /ɑ/
ā > å /o/
ŏ > o /o/
ō > o /u/
w pozostałych przypadkach - skrócenie samogł.

Usunięcie /ɨ/:
y /ɨ/ > u /ʉ/

Rozwój nosówek:
ę, ǫ > ą > ä
ę:, ǫ: > ą: > å

Redukcja samogłosek w końcówkach:
i, u, e, o > e /ə/
a, ä, å > a /ɑ/

Zmiany spółgłoskowe:
z > s
č /tʃ/ > kj /ɕ/
ž /ʒ/ > /ʝ/, /g/
x /x/ > /h/, /k/
šč > skj /ɕː/

Wałczenie:
l > v po samogł.

Fonologia

Samogłoski

Sweński rozróżnia 10 fonemów samogłoskowych, które ilustruje poniższy diagram. Są one zapisywane następująco: a /ɑ/, å /o/, o /o, u/, u /ʉ/, e /e, ə/, i /i/, ä /ɛ/, ö /ø/, y /y/. Litera o może powodować pewne trudności, ponieważ reguły jej pisania niedokładnie pokrywają się z wymową.

	Przednie		Centralne		Tylne
Przymknięte	i u ʉ y ə e ɛ ø o ɑ
Prawie przymknięte
Półprzymknięte
Środkowe
Półotwarte
Prawie otwarte
Otwarte

Spółgłoski

		Wargowe	Dziąs- łowe	Zadziąs- łowe	Podnie- bienne	Welarne	Gardłowe
Nosowe		m /m/	n /n/
Zwarte	bezdźwięczne	p /p/	t /t/			k /k/
	dźwięczne	b /b/	d /d/			g /g/
Szczelinowe			s /s/	sj /ʃ/	kj, tj /ɕ/		h /h/
Sonanty		v /ʋ/	r /r/, l /l/		j /ʝ/

Akcent

Akcent pada przeważnie na pierwszą sylabę. Istnieją jednak wyjątki od tej reguły, np. desåte "dziesiąty".

Morfologia

Rzeczownik

Sweńskie rzeczowniki odmieniają się przez dwie liczby: pojedynczą i mnogą oraz trzy przypadki: mianownik, dopełniacz, celownik (dodatkowo rozróżniany jest biernik, jednakże różni się on od mianownika tylko w przypadku zaimków). Ponadto rozróżnia się formę nieokreśloną (w l. poj. występującą w towarzystwie rodzajnika en, ena, ene) oraz określoną. Rodzaj rzeczownika zazwyczaj bardzo łatwo rozpoznać z jego końcówki: spółgłoska - rodzaj męski, -a - rodzaj żeński, -e - rodzaj nijaki. Również odmiana przez przypadki jest bardzo regularna, co ilustruje poniższa tabela.

	kvät "kwiat"		mova "mowa, język"		mäste "miasto"
	l.poj.	l.mn.	l.poj.	l.mn.	l.poj.	l.mn.
forma nieokreślona
N	en kvät	kväte	ena mova	move	ene mäste	mästa
G	enev kväta	kvätev	ene move	movev	enev mästa	mästev
D	enem kväte	kvätem	ene move	movem	enem mäste	mästem
A	en kvät	kväte	ena mova	move	ene mäste	mästa
forma określona
N	kväten	kvätene	movana	movene	mästene	mästane
G	kvätanev	kväteneck	movene	moveneck	mästanev	mästeneck
D	kvätenem	kvätenme	movene	movnem	mästenem	mästenme
A	kväten	kvätene	movana	movene	mästene	mästane

Czasownik

Odmiana czasownika jest w sweńskim bardzo uproszczona w stosunku do innych języków słowiańskich. Brak odmiany przez osoby, natomiast tworzenie różnych form czasowych jest bardzo łatwe i regularne.

Podstawową formą czasownika jest bezokolicznik posiada zawsze jedną z dwóch końcówek: -et lub -at. Wyjątkiem jest kilka czasowników jednosylabowych, np. byt "być", ät "jechać" itp. Odmiana tych czasowników jest nieregularna.

Formę czasu teraźniejszego tworzy się odcinając końcówkę bezokolicznika i dodając -a, np. kjitat "czytać" > kjita, hötet "chcieć" > höta.

Tryb rozkazujący tworzy się dwojako: od bezokoliczników zakończonych na -et odcina się całą końcówkę, zaś w przypadku bezokoliczników zakończonych na -at tryb rozkazujący jest identyczny z formą czasu teraźniejszego (końcówka -a).

Istnieją dwie formy używane do tworzenia czasu przeszłego: imiesłów przeszły czynny tworzy się dodając w zależności od rodzaju końcówkę -v/-va/-ve, a imiesłów przeszły bierny - końcówką -n/-na-/ne.

Poniższa tabela zawiera zestawienie form dla przykładowych czasowników (w tym przykładowe czasowniki nieregularne).

znaczenie	bezokolicznik	cz. ter.	tr. rozk.	im. prz. czyn.			im. prz. brn.
być	byt	es	bäd	buv	buva	buve	-
czytać	kjitat	kjita	kjita	kjitav	kjitava	kjitave	kjitan	kjitana	kjitane
iść	idet	ida	id	sjev	sjeva	sjeve	-
mieć	mät	mä	mä	mäv	mäva	mäve	-
mówić	mövet	möva	möv	mövev	möveva	möveve	möven	mövena	mövene
znać	snät	snäja	snä	snäv	snäva	snäve	snän	snäna	snäne

Przykładowe zdania:
Mu kjita kniga. - Czytamy książkę.
Ona höta kjitat kniga. - Ona chce czytać książkę.
Kjita kniga! - Czytaj książkę!
Ås es kjitav kniga. - Czytałem książkę.
Ås mä kjitana kniga. - Przeczytałem książkę.