Język tahareński

Język tahareński Taharanï celi
Utworzenie:	Artaxes w 2017 kontynuowany przez Borlacha w 2020
Używany w (Kyon):	Ajdynir, Królestwo Tahareńskie
Regiony (Kyon):	Ajdyniriana
Liczba użytkowników (Kyon)	do ustalenia
Sposoby zapisu:	pismo tahareńskie (abdżad persko-arabski) pismo ajdyniriańskie alfabet łaciński
Typologia:	aglutynacyjny VSO
Klasyfikacja:	Język pradahicki (†) Języki starodahickie (†) Języki nowodahickie Język starotahareński (†) Język nowotahareński
Lista conlangów

Zobacz też słownik tego języka.

Język tahareński, lub raczej język nowotahareński (tah. Taharanï celi [taharanɯ celi]) — język autorstwa Artaxesa, za zgodą autora przejęty później, rozwinięty i zmodyfikowany przez Borlacha na potrzeby projektu Kyonu. Jest to język należący do większej rodziny języków dahickich oraz rodzima mowa Tahareńczyków, stanowiąca wraz z językiem ajdyniriańskim lingua francę na rozległych obszarach Ajdyniriany. Język tahareński jest również jednym z urzędowych języków Królestwa Tahareńskiego, prowincji wchodzącej w skład Ajdyniru.

Język tahareński w jego oryginalnej formie można obejrzeć na stronie Artaxesa.

(Opisać historię i rozwój w ramach kąłordu)

Fonologia

Samogłoski

	Krótkie		Długie
	Przednie	Tylne	Przednie	Tylne
Przymknięte	i · y	ɯ · u	iː · y:	ɯ: · uː
Średnie	e · ø	o	e: · ø:	oː
Otwarte	a		aː

Harmonia samogłoskowa

	Przednie		Tylne
	Niezaokrąglone	Zaokrąglone	Niezaokrąglone	Zaokrąglone
Wysokie	i	y	ɯ	u
Niskie	e	ø	a	o

Spółgłoski

		Wargowe	Zębowe	Dziąsłowe	Podniebienne	Miękkopod.	Krtaniowe
Nosowe		m		n
Zwarte	bezdźwięczne	p	t		c	k
	dźwięczne	b	d		ɟ	g
Afrykaty	bezdźwięczne			t͡ʃ
	dźwięczne			d͡ʒ
Szczelinowe	bezdźwięczne	f		s	ʃ	x	h
	dźwięczne	v		z	ʒ	ɣ
Drżące			r
Aproksymanty			l		j	w

Struktura sylaby

Struktura sylaby w języku tahareńskim to CVCC, gdzie V to dowolna samogłoska a C dowolna spółgłoska.

Akcent

W języku tahareńskim akcent pada zawsze na pierwszą sylabę wyrazu.

Pismo

Zapis łaciński

Samogłoski

i	ii	ü	üü	ï	ïï	u	uu
[i]	[iː]	[y]	[y:]	[ɯ]	[ɯ:]	[u]	[u:]
e	ee	ö	öö	o	oo
[e]	[e:]	[ø]	[ø:]	[o]	[o:]
a	aa
[a]	[a:]

Spółgłoski

p	t	c	k
[p]	[t]	[c]	[k]
b	d	y	g
[b]	[d]	[ɟ]	[g]
č	j
[t͡ʃ]	[d͡ʒ]
f	s	š	ḫ	h
[f]	[s]	[ʃ]	[x]	[h]
v	z	ž	x
[v]	[z]	[ʒ]	[ɣ]
m	n
[m]	[n]
r	l
[r]	[l]
i	u
[j]	[w]

Gramatyka

Określoność i nieokreśloność

W języku tahareńskim określoność i nieokreśloność wyraża się poprzez odpowiedni sufiks doklejany na koniec rzeczownika.

• Sufiks określoności: -(e)t

Wyraża wskazanie na konkretny, określony lub wcześniej wspomniany obiekt, na przykład:

tooget - "ta góra"

• Sufiks nieokreśloności: -(e)n

Wyraża wskazanie na nieokreślony, dowolny lub właśnie wprowadzany do rozmowy obiekt, na przykład:

toogen - "jakaś góra"

Posesywność

man - druh, przyjaciel, kompan
	Jeden posiadacz						Więcej posiadaczy
1.	ši-		šiman		mój druh		ne-		neman		nasz druh
2.	mi-		miman		twój druh		de-		deman		wasz druh
3.	i-		iman		jego druh		u-		uman		ich druh

Prefiksy dla pierwszej i drugiej osoby liczby pojedynczej (ši- oraz mi-) są w pewnym stopniu podobne do zaimków dzierżawczych dla pierwszej i drugiej osoby liczby pojedynczej w ajdyniriańskim (kshûn "mój" oraz mûn "twój"). Jest to prawdopodobnie efekt wpływu ajdyniriańskiego na rozwój języka nowotahareńskiego.

Czasownik

Strona czasownika

• Strona aktywna: -ø

Strona aktywna jest podstawową formą tahareńskich czasowników, na przykład:

did - "obserwować"

• Strona medialna: -im / -ïm

Charakterystyczną cechą strony medialnej jest to, że obiekt czynności pozornie jest podmiotem w zdaniu, mimo iż faktycznie jest on bliższy obiektowi strony biernej, na przykład:

didim · "obserwować się"

• Strona kauzatywna: -aḫ / -eḫ

Strona kauzatywna wyraża powodowanie jakiejś czynności, na przykład:

dideḫ - "pokazywać"

Aspekt

Aspekt podstawowy

Statyczny: -es-

Np: dides - "widzieć"

Progresywny: -ø

Np: did - "obserwować"

Aspekt drugorzędny

Inceptive: -or / -ör

Np: didör - "zacząć obserwować"

Continuative: -on / -ön

Np: didön - "wciąż obserwować"

Pausative: -aš / -eš

Np: dideš - "przestać obserwować" (chwilowo)

Terminative: -ut / -üt

Np: didüt - "przestać obserwować" (ostatecznie)

Czasy

	Sufiks	Przykład	Znaczenie
Zaprzeszły	-ok / -ök	didök	obserwować (w odległej przeszłości)
Przeszły	-oč / -öč	didöč	obserwować (w nieodległej przeszłości)
Nieprzeszły	-ø	did	obserwować (obecnie lub w przyszłości)

Negacja

W tahareńskim negacja odbywa się poprzez dodanie partykuły lo na początku zdania.

lo me did - "Nie obserwuję"