Wersja do druku nie jest już wspierana i może powodować błędy w wyświetlaniu. Zaktualizuj swoje zakładki i zamiast funkcji strony do druku użyj domyślnej funkcji drukowania w swojej przeglądarce.
Ta strona opisuje restart języka wigierskiego rozwijany od stycznia 2020. Rozwijany tu projekt całkowicie odbiega od wcześniejszych opisów wigierskiego, choć kontynuuje ten sam ogólny zamysł. Rozwój języka jest tutaj pokazywany "od kuchni" - ostateczne decyzje mogą podlegać częstym zmianom.
Gdy projekt będzie "w miarę gotowy", zastąpi wcześniejsze opisy wigierskiego. Chyba że w międzyczasie zostanie porzucony.
Cele, zamysły i powody restartu
Klasyfikacja
Cechy wyróżniające wigierski
Cechy wspólne z liwońskim
Cechy peryferyjne
Fonologia
Samogłoski
Wigierski posiada standardowy, 5-samogłoskowy system z rozróżnieniem iloczasu. Krótkie nieśrednie samogłoski (a, i, u) są wyraźnie zredukowane (podobnie jak w litewskim).
|
|
przednie
|
centralne
|
tylne
|
| przymknięte
|
i /ɪ/, ī /iː/
|
|
u /ʊ/, ū /uː/
|
| średnie
|
e /e/, ē /eː/
|
|
o /ɔ/, ō /ɔː/
|
| otwarte
|
|
a /ɐ/, ā /aː/
|
|
Następujące sekwencje są dyftongami:
|
|
i
|
u
|
a
|
e
|
o
|
| a
|
ai /ai̯/
|
au /au̯/
|
|
|
|
| e
|
ei /ei̯/
|
eu /eu̯/
|
ea /ea̯/
|
|
|
| i
|
|
iu /iu̯/
|
|
ie /ie̯/
|
|
| o
|
oi /ɔi̯/
|
ou /ɔu̯/
|
|
|
|
| u
|
ui /ui̯/
|
|
|
|
uo /uɔ̯/
|
Rozwój krótkich samogłosek
| PBF
|
wig.
|
Przykłady, uwagi
|
| *a
|
a
|
*kala > kala "ryba"
|
| *e
|
e
|
*emä > ema "matka"
|
| *i
|
i
|
*icä > ica "ojciec"
|
| *o
|
o
|
*toci > toci "prawda"
|
| *u
|
u
|
*tupa > tuba "pokój"
|
| *ä
|
e
|
po wargowych: *märkä > merga "mokry", *väki > vegi "osoba"
|
| ʲa
|
*käci > čaci "ręka", *tähti > caʔdi "gwiazda
|
| *ü
|
i
|
po wargowych: *pühä > piʔva "święty",
|
| ʲu
|
*külma > čulma "zimny", *hüvä > juva "dobry"
|
Rozwój długich samogłosek
| PBF
|
wig.
|
Przykłady, uwagi
|
| *aa
|
ō
|
*saari > sōri "wyspa"
|
| *ee
|
ie
|
*keeli > kieli "język"
|
| *ii
|
ī
|
*viici > vīci "pięć"; *viisas > vīzas "mądry"
|
| *oo
|
uo
|
*joodak > juoda "pić"
|
| *uu
|
ū
|
*kuuci > kūci "sześć"; *suuri > sūri "duży"
|
| *ää
|
ea
|
*pää > pea "głowa", *väärä > veara "zły, fałszywy"
|
| *öö
|
ie
|
*söödäk > sieda "jeść"; *öö > ie "noc"
|
| *üü
|
iu
|
*müüdäk > miuda "sprzedawać"; *tüüni > ciuni "spokój"
|
Rozwój dyftongów
| PBF
|
wig.
|
Przykłady, uwagi
|
| *ai
|
?
|
TODO
|
| *ei
|
?
|
TODO
|
| *oi
|
?
|
TODO
|
| *ui
|
?
|
TODO
|
| *äi
|
?
|
TODO
|
| *üi
|
?
|
TODO
|
| *au
|
?
|
TODO
|
| *ou
|
?
|
TODO
|
| *iu
|
?
|
TODO
|
| *äü
|
?
|
TODO
|
| *eü
|
?
|
TODO
|
| *iü
|
?
|
TODO
|
Rozwój nosówek
Spółgłoski
|
|
Wargowe
|
Koronalne
|
Palatalne
|
Welarne
|
| Nosowe
|
m /m/
|
n /n/
|
ṅ /ɲ/
|
|
| Zwarte
|
bezdźw.
|
p /p/
|
t /t/
|
|
k /k/
|
| dźw.
|
b /b/
|
d /d/
|
|
|
| Afrykaty
|
|
c /t͡s/
|
č /t͡ʃ/
|
|
| Szczelinowe
|
bezdźw.
|
|
s /s/
|
š /ʃ/
|
|
| dźw.
|
|
z /z/
|
|
g /ɣ/
|
| Półotwarte
|
v /ʋ/
|
|
j /j/
|
|
| Boczne
|
|
l /l̪/
|
ľ /ʎ/
|
|
| Drżące
|
|
r /r/
|
|
|
Gradacja i lenicja
Palatalizacja
Rozwój zbitek
Akcent
Morfologia
Rzeczownik
Przymiotnik
Zaimek
Czasownik
Słownictwo
Źródła