Języki gamajskie: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Zaimki osobowe) |
|||
(Nie pokazano 28 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 88: | Linia 88: | ||
===Etap I=== | ===Etap I=== | ||
'''Rozpad wspólnoty protogamajskiej''' | '''Rozpad wspólnoty protogamajskiej''' | ||
+ | Prócz rozwoju ''gh'', można zaobserwować kilka innych godnych zauważenia cech, po których pogrupować języki: | ||
+ | *rozwój ''i-ii'' oraz ''u-uu'': zasadniczo można wyróżnić trzy kierunki rozwoju: w większości języków (zongepajckie, chamskie, onskie, lejhamskie i naskie) krótkie ''i u'' zachowały swoją barwę, zaś długie ''ii uu'' uległy dyftongizacji; jednak sam dyftong zależy od języka. W czyrejskich, naumowskich oraz baukucie iloczas zanikł inaczej: ''ii uu'' się skróciły, zaś ''i u'' obniżyły swoje brzmienie. Ostatecznie, w kszapszańskich i hawwajsko-hejdarskich wydarzyła się rzecz będąca poniekąd połączeniem obu innych rozwoi: ''i u'' przetrwały, zaś ''ii uu'' obniżyły się. Porównaj na przykładzie praonskiego, pranaumowskiego i prakszapszańskiego rozwój słów ''*dhuq'' "dawać" oraz ''*uur'' "wy": | ||
+ | **praonski: ''ðuğǫ, our''; | ||
+ | **pranaumowski: ''dock, ʉr''; | ||
+ | **prakszapszański: ''đhuq, og''. | ||
+ | *powiązany z tym rozwój ''ai au'': wiele języków przeprowadziło monoftongizacje tych dyftongów, z reguły do ''e o''. Przetrwały one jednak w prakszapszańskim (jako ''ae ao''), praonskim (''ai ei oi'' oraz ''au eu ou'') oraz pranaumowskim (jako ''ai aʉ''). | ||
+ | *rozwój harmonii samogłoskowej: o ile większość języków zachowała ową harmonię, tak niektóre (naskie, czyrejskie, naumowskie) pozbyło się jej, ewentualnie pozostawiając jej ślady w słownictwie. Praonski zaś przekształcił harmonię w różne tematy odmiany, których już nie można dokładnie przewidzieć na bazie rdzenia. | ||
+ | *utrzymanie liczby podwójnej: języki takie jak onskie i zongepajckie utrzymały tą kategorię, ale w hawwajsko-hejdarskich, kszapszańskich czy naumowskich kategoria ta zniknęła. | ||
===Etap II=== | ===Etap II=== | ||
Linia 104: | Linia 112: | ||
! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] | ! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] | ||
! width="7%"| [[Język protohawwajski|Protohawwajski]] | ! width="7%"| [[Język protohawwajski|Protohawwajski]] | ||
− | ! width="8%"| [[Język | + | ! width="8%"| [[Język pranaumowski|Pranaumowski]] |
! width="8%"| [[Język_czyrejski|Czyrejski]] | ! width="8%"| [[Język_czyrejski|Czyrejski]] | ||
− | ! width="7%"| | + | ! width="7%"| język 9 |
! width="8%"| [[Język naski|Naski]] | ! width="8%"| [[Język naski|Naski]] | ||
! width="7%"| język 11 | ! width="7%"| język 11 | ||
Linia 130: | Linia 138: | ||
| '''tahe'''<br> | | '''tahe'''<br> | ||
/{{IPA|'taɣe}}/ | /{{IPA|'taɣe}}/ | ||
− | |''' | + | |'''cåkŋi''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|t͡sʰɔ̞ˈk͡ŋi}}/ <br> |
"ojciec" | "ojciec" | ||
| '''daizî'''<br>/{{IPA|dai̯'ʒi}}/<br>"ojciec" | | '''daizî'''<br>/{{IPA|dai̯'ʒi}}/<br>"ojciec" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''tam'''<br>/{{IPA|tam}}/<br>"ojciec, wuj, stryj" | | '''tam'''<br>/{{IPA|tam}}/<br>"ojciec, wuj, stryj" | ||
| | | | ||
Linia 160: | Linia 166: | ||
| '''varach''' <br> | | '''varach''' <br> | ||
/{{IPA|'βarax}}/ | /{{IPA|'βarax}}/ | ||
− | |''' | + | |'''dåråʀ''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|tɔ̞ˈrɔ̞ʀ}}/ <br> |
"matka" | "matka" | ||
| '''vzie'''<br>/{{IPA|'vʒɛ}}/<br>"matka" | | '''vzie'''<br>/{{IPA|'vʒɛ}}/<br>"matka" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''zam'''<br>/{{IPA|zam}}/<br>"matka, ciotka" | | '''zam'''<br>/{{IPA|zam}}/<br>"matka, ciotka" | ||
| | | | ||
Linia 190: | Linia 194: | ||
| '''tekar''' <br> | | '''tekar''' <br> | ||
/{{IPA|'tekar}}/ | /{{IPA|'tekar}}/ | ||
− | | ''' | + | | '''cickår''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|t͡sʰiˈkːɔ̞r}}/ <br> |
"brat" | "brat" | ||
| '''cíquel'''<br>/{{IPA|t͡ʃikʷɛl}}/<br>"brat" | | '''cíquel'''<br>/{{IPA|t͡ʃikʷɛl}}/<br>"brat" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| - | | - | ||
| | | | ||
Linia 220: | Linia 222: | ||
| '''kełach''' <br> | | '''kełach''' <br> | ||
/{{IPA|'kelax}}/ | /{{IPA|'kelax}}/ | ||
− | | ''' | + | | '''kailåʀ''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|kʰæi̯ˈlɔ̞ʀ}}/ <br> |
"siostra" | "siostra" | ||
| '''celie'''<br>/{{IPA|'t͡ʃɛlʲɛ}}/<br>"siostra" | | '''celie'''<br>/{{IPA|'t͡ʃɛlʲɛ}}/<br>"siostra" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''kem'''<br>/{{IPA|kɛm}}/<br>"siostra, brat, kuzyn(ka)" | | '''kem'''<br>/{{IPA|kɛm}}/<br>"siostra, brat, kuzyn(ka)" | ||
| | | | ||
Linia 248: | Linia 248: | ||
| '''hachan''' <br> | | '''hachan''' <br> | ||
/{{IPA|'ɣaxan}}/ | /{{IPA|'ɣaxan}}/ | ||
− | | ''' | + | | '''nnåhån''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|nːɔ̞ˈhɔ̞n}}/ <br> |
"syn" | "syn" | ||
|'''cran'''<br>/{{IPA|kʀã}}/<br>"syn" | |'''cran'''<br>/{{IPA|kʀã}}/<br>"syn" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| - | | - | ||
| | | | ||
Linia 278: | Linia 276: | ||
| '''eyzë'''<br> | | '''eyzë'''<br> | ||
/{{IPA|'ejzə}}/ | /{{IPA|'ejzə}}/ | ||
− | |''' | + | |'''ijoro''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|iˈjɤro}}/ <br> |
"córka" | "córka" | ||
| '''íjúz'''<br>/{{IPA|'ijuʒ}}/<br>"córka" | | '''íjúz'''<br>/{{IPA|'ijuʒ}}/<br>"córka" | ||
− | | | + | | |
− | + | | '''jeažu'''<br>/{{IPA|jɛaʒu}}/<br>"dziecko, bratanek, bratanica, siostrzeniec, siostrzenica" | |
− | |||
− | | ''' | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 308: | Linia 304: | ||
| '''nifor'''<br> | | '''nifor'''<br> | ||
/{{IPA|'niɸor}}/ | /{{IPA|'niɸor}}/ | ||
− | | ''' | + | | '''nepur''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|neˈpʰʉr}}/ <br> |
"wnuk" | "wnuk" | ||
| '''nibul'''<br>/{{IPA|'ɲɪbɯl}}/<br>"wnuk" | | '''nibul'''<br>/{{IPA|'ɲɪbɯl}}/<br>"wnuk" | ||
− | | | + | | |
− | + | | '''nid'''<br>/{{IPA|nid}}/<br>"wnuk, wnuczka" | |
− | |||
− | | ''' | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 338: | Linia 332: | ||
| '''hattatahe'''<br> | | '''hattatahe'''<br> | ||
/{{IPA|'ɣat:ataɣe}}/ | /{{IPA|'ɣat:ataɣe}}/ | ||
− | | | + | | '''racåkŋi''' |
+ | /{{IPA|rat͡sʰɔ̞ˈk͡ŋiː}}/ <br> | ||
+ | "dziadek" | ||
| '''hattaizî'''/'''hattez'''<br>/{{IPA|hat.tai̯'ʒi/'hat.tɛʒ}}/<br>"dziadek" | | '''hattaizî'''/'''hattez'''<br>/{{IPA|hat.tai̯'ʒi/'hat.tɛʒ}}/<br>"dziadek" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''matam'''<br>/{{IPA|matam}}/<br>"dziadek" | | '''matam'''<br>/{{IPA|matam}}/<br>"dziadek" | ||
| | | | ||
Linia 366: | Linia 360: | ||
| '''hattavarach'''<br> | | '''hattavarach'''<br> | ||
/{{IPA|'ɣat:aβarax}}/ | /{{IPA|'ɣat:aβarax}}/ | ||
− | | | + | | '''radåråʀ''' |
+ | /{{IPA|ratɔ̞ˈrɔ̞ʀ}}/ <br> | ||
+ | "dziadek" | ||
| '''hattza'''<br>/{{IPA|'hat.tza}}/<br>"babcia" | | '''hattza'''<br>/{{IPA|'hat.tza}}/<br>"babcia" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''mazam'''<br>/{{IPA|mazam}}/<br>"babcia" | | '''mazam'''<br>/{{IPA|mazam}}/<br>"babcia" | ||
| | | | ||
Linia 394: | Linia 388: | ||
| '''yuzef'''<br> | | '''yuzef'''<br> | ||
/{{IPA|'juzeɸ}}/ | /{{IPA|'juzeɸ}}/ | ||
− | |''' | + | |'''jorif''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|jɤˈrif}}/ <br> |
"kuzyn" | "kuzyn" | ||
| '''juzî'''<br>/{{IPA|jɯ'ʒi}}/<br>"stryj" | | '''juzî'''<br>/{{IPA|jɯ'ʒi}}/<br>"stryj" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''žuž'''<br>/{{IPA|ʒuʒ}}/<br>"daleki krewny, bądź dobrze znany mężczyzna o wyższej pozycji społecznej" | | '''žuž'''<br>/{{IPA|ʒuʒ}}/<br>"daleki krewny, bądź dobrze znany mężczyzna o wyższej pozycji społecznej" | ||
| | | | ||
Linia 424: | Linia 416: | ||
| '''sitellën'''<br> | | '''sitellën'''<br> | ||
/{{IPA|'sitellʲen}}/ | /{{IPA|'sitellʲen}}/ | ||
− | |''' | + | |'''secallen''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|seˈt͡sʰælːen}}/ <br> |
"stryj, wuj" | "stryj, wuj" | ||
| '''zidaien'''<br>/{{IPA|ʒɪ'dai̯ɛ̃}}/<br>"wuj" | | '''zidaien'''<br>/{{IPA|ʒɪ'dai̯ɛ̃}}/<br>"wuj" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| - | | - | ||
| | | | ||
Linia 452: | Linia 442: | ||
| '''wenë'''<br> | | '''wenë'''<br> | ||
/{{IPA|'wenə}}/ | /{{IPA|'wenə}}/ | ||
− | | ''' | + | | '''vinå''' <br> |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ʋiˈnɔ̞}}/ <br> |
"kuzynka" | "kuzynka" | ||
| '''vin'''<br>/{{IPA|vɪ̃}}/<br>"ciotka (siostra ojca)" | | '''vin'''<br>/{{IPA|vɪ̃}}/<br>"ciotka (siostra ojca)" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''vean'''<br>/{{IPA|ʋɛan}}/<br>"daleka krewniaczka, bądź dobrze znana kobieta o wyższej pozycji społecznej" | | '''vean'''<br>/{{IPA|ʋɛan}}/<br>"daleka krewniaczka, bądź dobrze znana kobieta o wyższej pozycji społecznej" | ||
| | | | ||
Linia 481: | Linia 469: | ||
| '''kayë'''<br> | | '''kayë'''<br> | ||
/{{IPA|'kajə}}/ | /{{IPA|'kajə}}/ | ||
− | | ''' | + | | '''kåhjå''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|kʰɔ̞hˈjɔ̞}}/ <br> |
"ciotka" | "ciotka" | ||
| '''gas'''<br>/{{IPA|gaʃ}}/<br>"ciotka (siostra matki)" | | '''gas'''<br>/{{IPA|gaʃ}}/<br>"ciotka (siostra matki)" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| - | | - | ||
| | | | ||
Linia 504: | Linia 490: | ||
! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] | ! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] | ||
! width="7%"| [[Język protohawwajski|Protohawwajski]] | ! width="7%"| [[Język protohawwajski|Protohawwajski]] | ||
− | ! width="8%"| [[Język | + | ! width="8%"| [[Język pranaumowski|Pranaumowski]] |
! width="8%"| [[Język_czyrejski|Czyrejski]] | ! width="8%"| [[Język_czyrejski|Czyrejski]] | ||
− | ! width="7%"| | + | ! width="7%"| język 9 |
! width="8%"| [[Język naski|Naski]] | ! width="8%"| [[Język naski|Naski]] | ||
! width="7%"| język 11 | ! width="7%"| język 11 | ||
Linia 527: | Linia 513: | ||
"człowiek" | "człowiek" | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''nnåmmå''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|nːɔ̞ˈmːɔ̞}}/ <br> |
"człowiek" | "człowiek" | ||
|'''cranz''' | |'''cranz''' | ||
/{{IPA|kʀãʒ}}/<br> | /{{IPA|kʀãʒ}}/<br> | ||
"człowiek" | "człowiek" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''man'''<br>/{{IPA|man}}/<br>"człowiek, Nas" | | '''man'''<br>/{{IPA|man}}/<br>"człowiek, Nas" | ||
| | | | ||
Linia 556: | Linia 540: | ||
"mężczyzna" | "mężczyzna" | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''laukŋål''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|læʉ̯ˈk͡ŋɔ̞l}}/ <br> |
"mężczyzna" | "mężczyzna" | ||
|'''luogel''' | |'''luogel''' | ||
/{{IPA|'lu̯ɔgəl}}/<br> | /{{IPA|'lu̯ɔgəl}}/<br> | ||
"mężczyzna" | "mężczyzna" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''lol'''<br>/{{IPA|lɔl}}/<br>"mężczyzna, mąż" | | '''lol'''<br>/{{IPA|lɔl}}/<br>"mężczyzna, mąż" | ||
| | | | ||
Linia 585: | Linia 567: | ||
"kobieta" | "kobieta" | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''lemme''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|leˈmːe}}/ <br> |
"kobieta" | "kobieta" | ||
|'''lienz''' | |'''lienz''' | ||
/{{IPA|ʝɛ̃ʒ}}/<br> | /{{IPA|ʝɛ̃ʒ}}/<br> | ||
"kobieta" | "kobieta" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''lin'''<br>/{{IPA|lin}}/<br>"kobieta, żona" | | '''lin'''<br>/{{IPA|lin}}/<br>"kobieta, żona" | ||
| | | | ||
Linia 614: | Linia 594: | ||
"król" | "król" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''hecla''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|het͡sʰˈla}}/ <br> |
"kapłan" | "kapłan" | ||
|'''sidlo''' | |'''sidlo''' | ||
/{{IPA|'ʃɪdlɔ}}/<br> | /{{IPA|'ʃɪdlɔ}}/<br> | ||
"władca, kapłan" | "władca, kapłan" | ||
− | | | + | | |
| '''qil'''<br>/{{IPA|ʔil}}/<br>"szaman" | | '''qil'''<br>/{{IPA|ʔil}}/<br>"szaman" | ||
| | | | ||
Linia 641: | Linia 621: | ||
"kapłan" | "kapłan" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''vailå''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ʋæi̯ˈlɔ̞}}/ <br> |
− | "kapłanka" | + | "kapłanka, nierządnica" |
|'''vel''' | |'''vel''' | ||
/{{IPA|vɛl}}/<br> | /{{IPA|vɛl}}/<br> | ||
"władczyni, kapłanka" | "władczyni, kapłanka" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''vel'''<br>/{{IPA|ʋɛl}}/<br>"szamanka" | | '''vel'''<br>/{{IPA|ʋɛl}}/<br>"szamanka" | ||
| | | | ||
Linia 668: | Linia 646: | ||
| ― | | ― | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''chåbri''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|xɔ̞pˈri}}/ <br> |
"wódz" | "wódz" | ||
|'''quabrie''' | |'''quabrie''' | ||
/{{IPA|'kʷabri̯ə}}/<br> | /{{IPA|'kʷabri̯ə}}/<br> | ||
"król, dowódca" | "król, dowódca" | ||
− | | | + | | |
− | + | | '''kad'''<br>/{{IPA|kad}}/<br>"wódz" | |
− | |||
− | | ''' | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 697: | Linia 673: | ||
"osoba" | "osoba" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''vålig''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ʋɔ̞ˈlik}}/ <br> |
− | + | "nie-człowiek" | |
− | |||
− | |||
− | " | ||
|'''vailîc''' | |'''vailîc''' | ||
/{{IPA|vai̯'lik}}/<br> | /{{IPA|vai̯'lik}}/<br> | ||
"współplemienny, członek plemienia" | "współplemienny, członek plemienia" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| - | | - | ||
| | | | ||
Linia 729: | Linia 700: | ||
"myśliwy" | "myśliwy" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''sovårezo<br>sovåredo''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|soˈʋɔ̞ret͡so<br>soˈʋɔ̞reto}}/ <br> |
"myśliwy" | "myśliwy" | ||
|'''zuorjôt''' | |'''zuorjôt''' | ||
/{{IPA|zu̯ɔr'jɔt}}/<br> | /{{IPA|zu̯ɔr'jɔt}}/<br> | ||
"myśliwy" | "myśliwy" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''suvdid'''<br>/{{IPA|suʋdid}}/<br>"myśliwy" | | '''suvdid'''<br>/{{IPA|suʋdid}}/<br>"myśliwy" | ||
| | | | ||
Linia 758: | Linia 727: | ||
"przywódca, bohater, wódz" | "przywódca, bohater, wódz" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''auf''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ˈæʉ̯f}}/ <br> |
"pasterz" | "pasterz" | ||
|'''op''' | |'''op''' | ||
/{{IPA|ɔp}}}/<br> | /{{IPA|ɔp}}}/<br> | ||
"przewodnik, pasterz" | "przewodnik, pasterz" | ||
− | | | + | | |
− | + | | '''voq'''<br>/{{IPA|ʋɔʔ}}/<br>"zastępca wodza" | |
− | |||
− | | ''' | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 787: | Linia 754: | ||
"rolnik" | "rolnik" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''kigiro''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|kʰiˈkiro}}/ <br> |
"rolnik" | "rolnik" | ||
|'''cíôr''' | |'''cíôr''' | ||
Linia 796: | Linia 763: | ||
/{{IPA|'t͡ʃiʒir}}/<br> | /{{IPA|'t͡ʃiʒir}}/<br> | ||
"rolnik" | "rolnik" | ||
− | | | + | | |
− | + | | '''kead'''<br>/{{IPA|kɛad}}/<br>"rolnik" | |
− | |||
− | | ''' | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 819: | Linia 784: | ||
"jeździec" | "jeździec" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''chåzono''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|xɔ̞ˈt͡sono}}/ <br> |
"jeździec" | "jeździec" | ||
| '''quaitzun''' | | '''quaitzun''' | ||
/ {{IPA|'kʷai̯t͡sɯ̃}}/ <br> | / {{IPA|'kʷai̯t͡sɯ̃}}/ <br> | ||
"jeździec" | "jeździec" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''kanu'''<br>/{{IPA|kanu}}/<br>"żołnierz" | | '''kanu'''<br>/{{IPA|kanu}}/<br>"żołnierz" | ||
| | | | ||
Linia 844: | Linia 807: | ||
! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] | ! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] | ||
! width="7%"| [[Język protohawwajski|Protohawwajski]] | ! width="7%"| [[Język protohawwajski|Protohawwajski]] | ||
− | ! width="8%"| [[Język | + | ! width="8%"| [[Język pranaumowski|Pranaumowski]] |
! width="8%"| [[Język_czyrejski|Czyrejski]] | ! width="8%"| [[Język_czyrejski|Czyrejski]] | ||
− | ! width=" | + | ! width="7%"| język 9 |
! width="8%"| [[Język naski|Naski]] | ! width="8%"| [[Język naski|Naski]] | ||
! width="7%"| język 11 | ! width="7%"| język 11 | ||
Linia 867: | Linia 830: | ||
"głowa" | "głowa" | ||
| | | | ||
− | | | + | | — |
− | |||
− | |||
|'''zuvan''' | |'''zuvan''' | ||
/{{IPA|'zɯvã}}/ <br> | /{{IPA|'zɯvã}}/ <br> | ||
"głowa" | "głowa" | ||
− | | | + | | |
− | + | | '''jašun'''<br>/{{IPA|jaʃun}}/<br>"głowa, początek" | |
− | |||
− | | ''' | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 899: | Linia 858: | ||
"oko" | "oko" | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''rumåk''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|rʉˈmɔ̞kʰ}}/ <br> |
"oko" | "oko" | ||
|'''zúmaic''' | |'''zúmaic''' | ||
/{{IPA|'zumai̯k}}/ <br> | /{{IPA|'zumai̯k}}/ <br> | ||
"oko" | "oko" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''žoam'''<br>/{{IPA|ʒɔam}}/<br>"oko" | | '''žoam'''<br>/{{IPA|ʒɔam}}/<br>"oko" | ||
| | | | ||
Linia 928: | Linia 885: | ||
"woda morska" | "woda morska" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''nerrjå''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|nerːˈjɔ̞}}/ <br> |
"sól" | "sól" | ||
| '''nirie''' | | '''nirie''' | ||
/{{IPA|'nɪri̯ə}}/ <br> | /{{IPA|'nɪri̯ə}}/ <br> | ||
"łza, ciecz" | "łza, ciecz" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''niž'''<br>/{{IPA|niʒ}}/<br>"przyprawa" | | '''niž'''<br>/{{IPA|niʒ}}/<br>"przyprawa" | ||
| | | | ||
Linia 960: | Linia 915: | ||
"ucho"<br> | "ucho"<br> | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''zågum''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|t͡sɔ̞ˈkʉm}}/ <br> |
"ucho" | "ucho" | ||
|'''tzacrún''' | |'''tzacrún''' | ||
/{{IPA|'t͡sakʀũ}}/ <br> | /{{IPA|'t͡sakʀũ}}/ <br> | ||
"ucho" | "ucho" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''dam'''<br>/{{IPA|dam}}/<br>"ucho" | | '''dam'''<br>/{{IPA|dam}}/<br>"ucho" | ||
| | | | ||
Linia 989: | Linia 942: | ||
"krew" | "krew" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''rårrcack''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|rɔ̞rːˈt͡sʰækː}}/ <br> |
"krew" | "krew" | ||
| '''hairtav''' | | '''hairtav''' | ||
/{{IPA|'xai̯rtav}}/ <br> | /{{IPA|'xai̯rtav}}/ <br> | ||
"krew" | "krew" | ||
− | | | + | | |
− | + | | '''mar'''<br>/{{IPA|mar}}/<br>"krew" | |
− | |||
− | | ''' | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 1018: | Linia 969: | ||
"broda" | "broda" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''vårnnåc''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ʋɔ̞rˈnːɔ̞t͡sʰ}}/ <br> |
− | "szczęka" | + | "szczęka, usta" |
|'''varge''' | |'''varge''' | ||
/{{IPA|'vargə}}/ <br> | /{{IPA|'vargə}}/ <br> | ||
"twarz, buzia" | "twarz, buzia" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
| '''vam'''<br>/{{IPA|ʋam}}/<br>"szczęka" | | '''vam'''<br>/{{IPA|ʋam}}/<br>"szczęka" | ||
| | | | ||
Linia 1050: | Linia 996: | ||
"noga" | "noga" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''cairem''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|t͡sʰæi̯ˈrem}}/ <br> |
"noga" | "noga" | ||
| '''derin''' | | '''derin''' | ||
/{{IPA|derɪ̃}}/ <br> | /{{IPA|derɪ̃}}/ <br> | ||
"noga, stopa" | "noga, stopa" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''tem'''<br>/{{IPA|tɛm}}/<br>"stopa" | | '''tem'''<br>/{{IPA|tɛm}}/<br>"stopa" | ||
| | | | ||
Linia 1079: | Linia 1023: | ||
"kolano" | "kolano" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''sokairem''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|soˈkʰæi̯rem}}/ <br> |
− | "kolano" | + | "kolano, łokieć" |
| '''zugerin''' | | '''zugerin''' | ||
/{{IPA|zu'gerɪ̃}}/ <br> | /{{IPA|zu'gerɪ̃}}/ <br> | ||
"kolano" | "kolano" | ||
− | | | + | | |
− | + | | '''šukem'''<br>/{{IPA|ʃukɛm}}/<br>"noga, kolano, połączenie" | |
− | |||
− | | ''' | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 1111: | Linia 1053: | ||
"siła" | "siła" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''ain''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ˈæi̯n}}/ <br> |
"ręka" | "ręka" | ||
| '''en''' | | '''en''' | ||
/{{IPA|'ɛ̃}}/ <br> | /{{IPA|'ɛ̃}}/ <br> | ||
"ręka, dłoń" | "ręka, dłoń" | ||
− | | | + | | |
− | + | | '''jen'''<br>/{{IPA|jɛn}}/<br>"dłoń" | |
− | |||
− | | ''' | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 1140: | Linia 1080: | ||
"kość" | "kość" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''kåhen''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|kʰɔ̞ˈhen}}/ <br> |
"kość" | "kość" | ||
| '''gaîn''' | | '''gaîn''' | ||
/{{IPA|ga.'ɪ̃}}/ <br> | /{{IPA|ga.'ɪ̃}}/ <br> | ||
"kość" | "kość" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
| '''kan'''<br>/{{IPA|kan}}/<br>"kość, ręka" | | '''kan'''<br>/{{IPA|kan}}/<br>"kość, ręka" | ||
| | | | ||
Linia 1173: | Linia 1107: | ||
"ząb" | "ząb" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''jugån''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|jʉˈkɔ̞n}}/ <br> |
"ząb" | "ząb" | ||
| '''júcran''' | | '''júcran''' | ||
Linia 1182: | Linia 1116: | ||
/{{IPA|'kʀɔ̃}}/ <br> | /{{IPA|'kʀɔ̃}}/ <br> | ||
"szczęka" | "szczęka" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''žoan'''<br>/{{IPA|ʒɔan}}/<br>"ząb" | | '''žoan'''<br>/{{IPA|ʒɔan}}/<br>"ząb" | ||
| | | | ||
Linia 1215: | Linia 1147: | ||
/{{IPA|'kʷivai̯}}/ <br> | /{{IPA|'kʷivai̯}}/ <br> | ||
"serce, wierność, wiara" <br> | "serce, wierność, wiara" <br> | ||
− | | | + | | |
| '''kim'''<br>/{{IPA|kim}}/<br>"wiara" | | '''kim'''<br>/{{IPA|kim}}/<br>"wiara" | ||
| | | | ||
Linia 1245: | Linia 1177: | ||
"wierzyć"<br> | "wierzyć"<br> | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''fårråh''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|fɔ̞ˈrːɔ̞h}}/<br> |
"serce" <br> | "serce" <br> | ||
| '''far''' | | '''far''' | ||
Linia 1254: | Linia 1186: | ||
/{{IPA|'fɔr}}/<br> | /{{IPA|'fɔr}}/<br> | ||
"miłość" <br> | "miłość" <br> | ||
− | | | + | | |
− | + | | '''jar'''<br>/{{IPA|jar}}/<br>"serce, miłość" | |
− | |||
− | | ''' | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 1277: | Linia 1207: | ||
"włos" | "włos" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''rubo''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|rʉˈpo}}/ <br> |
− | "włosy" | + | "włosy" |
| '''rúp''' | | '''rúp''' | ||
/{{IPA|'rup}}/ <br> | /{{IPA|'rup}}/ <br> | ||
"włosy" | "włosy" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''doab'''<br>/{{IPA|dɔab}}/<br>"włos" | | '''doab'''<br>/{{IPA|dɔab}}/<br>"włos" | ||
| | | | ||
Linia 1302: | Linia 1230: | ||
! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] | ! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] | ||
! width="7%"| [[Język protohawwajski|Protohawwajski]] | ! width="7%"| [[Język protohawwajski|Protohawwajski]] | ||
− | ! width="8%"| [[Język | + | ! width="8%"| [[Język pranaumowski|Pranaumowski]] |
! width="8%"| [[Język_czyrejski|Czyrejski]] | ! width="8%"| [[Język_czyrejski|Czyrejski]] | ||
− | ! width=" | + | ! width="7%"| język 9 |
! width="8%"| [[Język naski|Naski]] | ! width="8%"| [[Język naski|Naski]] | ||
! width="7%"| język 11 | ! width="7%"| język 11 | ||
Linia 1323: | Linia 1251: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''kårråz''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|kɔ̞ˈrːɔ̞t͡s}}/ <br> |
− | "kłos" | + | "kłos, roślina" |
| '''cral''' | | '''cral''' | ||
/{{IPA|kʀal}}/<br> "zboże" | /{{IPA|kʀal}}/<br> "zboże" | ||
Linia 1331: | Linia 1259: | ||
'''crol''' | '''crol''' | ||
/{{IPA|kʀɔl}}/<br> "jedzenie, pożywienie" | /{{IPA|kʀɔl}}/<br> "jedzenie, pożywienie" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''kar'''<br>/{{IPA|kar}}/<br>"zboże" | | '''kar'''<br>/{{IPA|kar}}/<br>"zboże" | ||
| | | | ||
Linia 1352: | Linia 1278: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''burcis''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|pʉrˈt͡sʰis}}/ <br> |
"pole" | "pole" | ||
| '''pfúrces''' | | '''pfúrces''' | ||
/{{IPA|'p͡furt͡ʃəʃ}}/ <br> | /{{IPA|'p͡furt͡ʃəʃ}}/ <br> | ||
"obszar, teren, terytorium" | "obszar, teren, terytorium" | ||
− | | | + | | |
− | + | | '''boaš'''<br>/{{IPA|bɔaʃ}}/<br>"pole" | |
− | |||
− | | ''' | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 1383: | Linia 1307: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''rim''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ˈrim}}/ <br> |
"orać" | "orać" | ||
| '''zin''' | | '''zin''' | ||
/{{IPA|ʒɪ̃}}/ <br> | /{{IPA|ʒɪ̃}}/ <br> | ||
"orać" | "orać" | ||
− | | | + | | |
− | + | | '''žeam'''<br>/{{IPA|ʒɛam}}/<br>"orać" | |
− | |||
− | | ''' | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 1418: | Linia 1340: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''påhåg''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|pʰɔ̞ˈhɔ̞k}}/ <br> |
"siać" | "siać" | ||
|'''bac''' | |'''bac''' | ||
/{{IPA|bak}}/ <br> | /{{IPA|bak}}/ <br> | ||
"siać" | "siać" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''paq'''<br>/{{IPA|paʔ}}/<br>"siać" | | '''paq'''<br>/{{IPA|paʔ}}/<br>"siać" | ||
| | | | ||
Linia 1443: | Linia 1363: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''såhmåc''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|sɔ̞hˈmɔ̞t͡sʰ}}/ <br> |
"mleć" | "mleć" | ||
| '''zame''' | | '''zame''' | ||
/{{IPA|'zamə}}/ <br> | /{{IPA|'zamə}}/ <br> | ||
"mleć" | "mleć" | ||
− | | | + | | |
− | + | | '''šam'''<br>/{{IPA|ʃam}}/<br>"mielić" | |
− | |||
− | | ''' | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 1466: | Linia 1384: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''hålor''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|hɔ̞ˈlɤr}}/ <br> |
"ziarno" | "ziarno" | ||
| '''aluz''' | | '''aluz''' | ||
/{{IPA|'alɯʒ}}/ <br> | /{{IPA|'alɯʒ}}/ <br> | ||
"ziarno" | "ziarno" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''qaž'''<br>/{{IPA|ʔaʒ}}/<br>"ziarno" | | '''qaž'''<br>/{{IPA|ʔaʒ}}/<br>"ziarno" | ||
| | | | ||
Linia 1491: | Linia 1407: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''åsal''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ɔ̞ˈsæl}}/ <br> |
"mleko" | "mleko" | ||
| '''asel''' | | '''asel''' | ||
/{{IPA|'asəl}}/ <br> | /{{IPA|'asəl}}/ <br> | ||
"mleko" | "mleko" | ||
− | | | + | | |
− | + | | '''jaš'''<br>/{{IPA|jaʃ}}/<br>"mleko" | |
− | |||
− | | ''' | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 1516: | Linia 1430: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''jogcon''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|jokˈt͡sʰon}}/ <br> |
"miód" | "miód" | ||
| '''jugdun''' | | '''jugdun''' | ||
/{{IPA|jɯgdɯ̃}}/ <br> | /{{IPA|jɯgdɯ̃}}/ <br> | ||
"miód" | "miód" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''žun'''<br>/{{IPA|ʒun}}/<br>"miód" | | '''žun'''<br>/{{IPA|ʒun}}/<br>"miód" | ||
| | | | ||
Linia 1541: | Linia 1453: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''haucla''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|hæʉ̯t͡sˈlæ}}/ <br> |
"wypas" | "wypas" | ||
| '''uodla''' | | '''uodla''' | ||
/{{IPA|'u̯ɔdla}}/ <br> | /{{IPA|'u̯ɔdla}}/ <br> | ||
"wypad" | "wypad" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''qož'''<br>/{{IPA|ʔoʒ}}/<br>"wypas" | | '''qož'''<br>/{{IPA|ʔoʒ}}/<br>"wypas" | ||
| | | | ||
Linia 1566: | Linia 1476: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''såmån''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|sɔ̞ˈmɔ̞n}}/ <br> |
"jarzmo" | "jarzmo" | ||
| '''zon''' | | '''zon''' | ||
/{{IPA|zɔ̃}}/ <br> | /{{IPA|zɔ̃}}/ <br> | ||
"jarzmo" | "jarzmo" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''šan'''<br>/{{IPA|ʃan}}/<br>"jarzmo" | | '''šan'''<br>/{{IPA|ʃan}}/<br>"jarzmo" | ||
| | | | ||
Linia 1591: | Linia 1499: | ||
! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] | ! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] | ||
! width="7%"| [[Język protohawwajski|Protohawwajski]] | ! width="7%"| [[Język protohawwajski|Protohawwajski]] | ||
− | ! width="8%"| [[Język | + | ! width="8%"| [[Język pranaumowski|Pranaumowski]] |
! width="8%"| [[Język_czyrejski|Czyrejski]] | ! width="8%"| [[Język_czyrejski|Czyrejski]] | ||
− | ! width=" | + | ! width="7%"| język 9 |
! width="8%"| [[Język naski|Naski]] | ! width="8%"| [[Język naski|Naski]] | ||
! width="7%"| język 11 | ! width="7%"| język 11 | ||
Linia 1610: | Linia 1518: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''tånnef''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|tɔ̞ˈnːef}}/ <br> |
"niebo" | "niebo" | ||
| '''psanzies''' | | '''psanzies''' | ||
/{{IPA|'pʃãʒi̯ɛʃ}}/ <br> | /{{IPA|'pʃãʒi̯ɛʃ}}/ <br> | ||
"niebo, nieboskłon" | "niebo, nieboskłon" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''san'''<br>/{{IPA|san}}/<br>"niebo" | | '''san'''<br>/{{IPA|san}}/<br>"niebo" | ||
| | | | ||
Linia 1635: | Linia 1541: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''railå''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ræi̯ˈlɔ̞}}/ <br> |
"gwiazda" | "gwiazda" | ||
| '''ziel''' | | '''ziel''' | ||
/{{IPA|ʒi̯ɛl}}/ <br> | /{{IPA|ʒi̯ɛl}}/ <br> | ||
"gwiazda" | "gwiazda" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''žež'''<br>/{{IPA|ʒɛʒ}}/<br>"gwiazda" | | '''žež'''<br>/{{IPA|ʒɛʒ}}/<br>"gwiazda" | ||
| | | | ||
Linia 1660: | Linia 1564: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''gauzå''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|kæʉ̯ˈt͡sɔ̞}}/ <br> |
"dzień" | "dzień" | ||
| '''crot''' | | '''crot''' | ||
/{{IPA|kʀɔt}}/ <br> | /{{IPA|kʀɔt}}/ <br> | ||
"dzień" | "dzień" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''god'''<br>/{{IPA|gɔd}}/<br>"dzień" | | '''god'''<br>/{{IPA|gɔd}}/<br>"dzień" | ||
| | | | ||
Linia 1685: | Linia 1587: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''bailår''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|pæi̯ˈlɔ̞r}}/ <br> |
"noc" | "noc" | ||
| '''pfelel''' | | '''pfelel''' | ||
/{{IPA|'p͡fɛləl}}/ <br> | /{{IPA|'p͡fɛləl}}/ <br> | ||
"noc" | "noc" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''bež'''<br>/{{IPA|bɛʒ}}/<br>"noc" | | '''bež'''<br>/{{IPA|bɛʒ}}/<br>"noc" | ||
| | | | ||
Linia 1710: | Linia 1610: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''rawejå''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ræˈɣʷejɔ̞}}/ <br> |
"bóg" | "bóg" | ||
| '''ruocia''' | | '''ruocia''' | ||
/{{IPA|ru̯ɔt͡ʃi̯a}}/ <br> | /{{IPA|ru̯ɔt͡ʃi̯a}}/ <br> | ||
"bóg, bóstwo" | "bóg, bóstwo" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
| '''Davža'''<br>/{{IPA|daʋʒa}}/<br>"najwyższy bóg religji naskiej" | | '''Davža'''<br>/{{IPA|daʋʒa}}/<br>"najwyższy bóg religji naskiej" | ||
| | | | ||
Linia 1738: | Linia 1633: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''aʀurå''' <br> |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|æˈʀʉrɔ̞}}/ <br> |
"duch" | "duch" | ||
| '''hora''' <br> | | '''hora''' <br> | ||
Linia 1747: | Linia 1642: | ||
/{{IPA|a'xul}}/ <br> | /{{IPA|a'xul}}/ <br> | ||
"demon" | "demon" | ||
− | | | + | | |
− | + | | '''janda'''<br>/{{IPA|janda}}/<br>"bóg" | |
− | |||
− | | ''' | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 1766: | Linia 1659: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''ʀarrim''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ʀæˈrːim}}/ <br> |
"demon" | "demon" | ||
| '''arin''' | | '''arin''' | ||
/{{IPA|'arɪ̃}}/ <br> | /{{IPA|'arɪ̃}}/ <br> | ||
"człowiek, które źle czyni"<ref>okrutnik</ref> | "człowiek, które źle czyni"<ref>okrutnik</ref> | ||
− | | | + | | |
− | + | | '''jam'''<br>/{{IPA|jam}}/<br>"demon" | |
− | |||
− | | ''' | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 1791: | Linia 1682: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''jenmåd''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|jenˈmɔ̞t}}/ <br> |
"księżyc" | "księżyc" | ||
| '''imbaz''' | | '''imbaz''' | ||
/{{IPA|'ɪ̃baʒ}}/ <br> | /{{IPA|'ɪ̃baʒ}}/ <br> | ||
"księżyc" | "księżyc" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''žim'''<br>/{{IPA|ʒim}}/<br>"miesiąc, księżyc" | | '''žim'''<br>/{{IPA|ʒim}}/<br>"miesiąc, księżyc" | ||
| | | | ||
Linia 1816: | Linia 1705: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''nnabi''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|nːæˈpi}}/ <br> |
"słońce" | "słońce" | ||
| '''crabî''' | | '''crabî''' | ||
/{{IPA|kʀa'bi}}/ <br> | /{{IPA|kʀa'bi}}/ <br> | ||
"słońce" | "słońce" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''mab'''<br>/{{IPA|mab}}/<br>"słońce" | | '''mab'''<br>/{{IPA|mab}}/<br>"słońce" | ||
| | | | ||
Linia 1841: | Linia 1728: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''ab''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ˈæp}}/ <br> |
− | " | + | "terytorium, obszar" |
| '''vop''' | | '''vop''' | ||
/{{IPA|vɔp}}/ <br> | /{{IPA|vɔp}}/ <br> | ||
"ojcowizna" | "ojcowizna" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| - | | - | ||
| | | | ||
Linia 1866: | Linia 1751: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''kåcårå''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|kʰɔ̞ˈt͡sʰɔ̞rɔ̞}}/ <br> |
"jezioro" | "jezioro" | ||
| '''gatôl''' | | '''gatôl''' | ||
/{{IPA|ga'tɔl}}/ <br> | /{{IPA|ga'tɔl}}/ <br> | ||
"woda, napój" | "woda, napój" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''kada'''<br>/{{IPA|kada}}/<br>"woda" | | '''kada'''<br>/{{IPA|kada}}/<br>"woda" | ||
| | | | ||
Linia 1891: | Linia 1774: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''facra''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|fæt͡sʰˈræ}}/ <br> |
"ogień" | "ogień" | ||
| '''vodra''' | | '''vodra''' | ||
Linia 1900: | Linia 1783: | ||
/{{IPA|vat}}/ <br> | /{{IPA|vat}}/ <br> | ||
"życie" | "życie" | ||
− | | | + | | |
− | + | | '''qad'''<br>/{{IPA|ʔad}}/<br>"ogień" | |
− | |||
− | | ''' | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 1919: | Linia 1800: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''durckåŋ''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|tʉrˈkːɔ̞ŋ}}/ <br> |
"wiatr" | "wiatr" | ||
| '''vzúraquo''' | | '''vzúraquo''' | ||
Linia 1928: | Linia 1809: | ||
/{{IPA|'kʷɔkʷɔ}}/ <br> | /{{IPA|'kʷɔkʷɔ}}/ <br> | ||
"wiatr górski, halny" <br> | "wiatr górski, halny" <br> | ||
− | | | + | | |
| '''zuk'''<br>/{{IPA|zuk}}/<br>"wiatr" | | '''zuk'''<br>/{{IPA|zuk}}/<br>"wiatr" | ||
| | | | ||
Linia 1945: | Linia 1826: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''chorrån''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|xoˈrːɔ̞n}}/ <br> |
"burza" | "burza" | ||
| '''quorân''' | | '''quorân''' | ||
/{{IPA|kʷɔ'rã}}/ <br> | /{{IPA|kʷɔ'rã}}/ <br> | ||
"deszcz" | "deszcz" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''kun'''<br>/{{IPA|kun}}/<br>"burza" | | '''kun'''<br>/{{IPA|kun}}/<br>"burza" | ||
| | | | ||
Linia 1970: | Linia 1849: | ||
! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] | ! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] | ||
! width="7%"| [[Język protohawwajski|Protohawwajski]] | ! width="7%"| [[Język protohawwajski|Protohawwajski]] | ||
− | ! width="8%"| [[Język | + | ! width="8%"| [[Język pranaumowski|Pranaumowski]] |
! width="8%"| [[Język_czyrejski|Czyrejski]] | ! width="8%"| [[Język_czyrejski|Czyrejski]] | ||
− | ! width=" | + | ! width="7%"| język 9 |
! width="8%"| [[Język naski|Naski]] | ! width="8%"| [[Język naski|Naski]] | ||
! width="7%"| język 11 | ! width="7%"| język 11 | ||
Linia 1991: | Linia 1870: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''nnau''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ˈnːæʉ̯}}/ <br> |
"ja" | "ja" | ||
| '''go'''<br>/{{IPA|gɔ}}/<br>"ja" | | '''go'''<br>/{{IPA|gɔ}}/<br>"ja" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''mo'''<br>/{{IPA|mɔ}}/<br>"ja" | | '''mo'''<br>/{{IPA|mɔ}}/<br>"ja" | ||
| | | | ||
Linia 2016: | Linia 1893: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''li''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ˈli}}/ <br> |
"ty" | "ty" | ||
|'''lí'''<br>/{{IPA|'ʝi}}/<br>"ty" | |'''lí'''<br>/{{IPA|'ʝi}}/<br>"ty" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''žea'''<br>/{{IPA|ʒɛa}}/<br>"ty" | | '''žea'''<br>/{{IPA|ʒɛa}}/<br>"ty" | ||
| | | | ||
Linia 2037: | Linia 1912: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''deli''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|deˈli}}/ <br> |
"Ty (grzecznościowe)" | "Ty (grzecznościowe)" | ||
| '''vzil'''<br>/{{IPA|vʒɪl}}/<br>"Ty" | | '''vzil'''<br>/{{IPA|vʒɪl}}/<br>"Ty" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| - | | - | ||
| | | | ||
Linia 2055: | Linia 1928: | ||
/{{IPA|'pe}}/ <br> | /{{IPA|'pe}}/ <br> | ||
"on" | "on" | ||
− | | '''be'''<ref>w zaimku tym występuje nieregularny brak | + | | '''be'''<ref>w zaimku tym występuje nieregularny brak przydechu, por. zongepajckie ''pe''</ref> |
/{{IPA|pɛ}}/ <br> | /{{IPA|pɛ}}/ <br> | ||
"ona", "on" | "ona", "on" | ||
Linia 2062: | Linia 1935: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''pai''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ˈpʰæi̯}}/<br> |
"on" | "on" | ||
| '''pe'''<br>/{{IPA|pɛ}}/<br>"ona", "on" | | '''pe'''<br>/{{IPA|pɛ}}/<br>"ona", "on" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''pe'''<br>/{{IPA|pɛ}}/<br>"on, ona" | | '''pe'''<br>/{{IPA|pɛ}}/<br>"on, ona" | ||
| | | | ||
Linia 2083: | Linia 1954: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''depai''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|teˈpʰæi̯}}/<br> |
− | " | + | "On (grzecznościowe)" |
|– | |– | ||
− | | | + | | |
− | | | + | | - |
| | | | ||
| | | | ||
Linia 2106: | Linia 1977: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''refåjjå''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|reˈɔ̞jːɔ̞}}/ <br> |
"My (grzecznościowe)" | "My (grzecznościowe)" | ||
|'''ziasie'''<br>/{{IPA|'ʒaʃɛ}}/<br>"my oba" | |'''ziasie'''<br>/{{IPA|'ʒaʃɛ}}/<br>"my oba" | ||
− | | | + | | |
| - | | - | ||
| | | | ||
Linia 2129: | Linia 2000: | ||
|– | |– | ||
|'''urie'''<br>/{{IPA|'ɯrjɛ}}/<br>"wy dwa" | |'''urie'''<br>/{{IPA|'ɯrjɛ}}/<br>"wy dwa" | ||
− | | | + | | |
| - | | - | ||
| | | | ||
Linia 2148: | Linia 2019: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''rejå''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|reˈjɔ̞}}/ <br> |
"my" | "my" | ||
| '''zias'''<br>/{{IPA|ʒaʃ}}/<br>"my" | | '''zias'''<br>/{{IPA|ʒaʃ}}/<br>"my" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''žiq'''<br>/{{IPA|ʒiʔ}}/<br>"my" | | '''žiq'''<br>/{{IPA|ʒiʔ}}/<br>"my" | ||
| | | | ||
Linia 2173: | Linia 2042: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''ur''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ˈʉr}}/ <br> |
"wy" | "wy" | ||
| '''úl'''<br>/{{IPA|ul}}/<br>"wy" | | '''úl'''<br>/{{IPA|ul}}/<br>"wy" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''voad'''<br>/{{IPA|ʋɔad}}/<br>"wy" | | '''voad'''<br>/{{IPA|ʋɔad}}/<br>"wy" | ||
| | | | ||
Linia 2194: | Linia 2061: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | |''' | + | |'''dur''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ˈtʉr}}/ <br> |
"Wy (grzecznościowe)" | "Wy (grzecznościowe)" | ||
| '''vzílul'''<br>/{{IPA|'vʒilɯl}}/<br>"Wy" | | '''vzílul'''<br>/{{IPA|'vʒilɯl}}/<br>"Wy" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| - | | - | ||
| | | | ||
Linia 2220: | Linia 2085: | ||
| | | | ||
| '''chå''' | | '''chå''' | ||
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ˈxɔ̞}}/ <br> |
"oni" | "oni" | ||
| '''qua'''<br>/{{IPA|kʷa}}/<br>"oni", "one" | | '''qua'''<br>/{{IPA|kʷa}}/<br>"oni", "one" | ||
− | | | + | | |
− | |||
− | |||
| '''ka'''<br>{{IPA|ka}}/<br>"oni, one" | | '''ka'''<br>{{IPA|ka}}/<br>"oni, one" | ||
| | | | ||
Linia 2240: | Linia 2103: | ||
| | | | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''dechå''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|teˈxɔ̞}}/ <br> |
"Oni (grzecznościowe)" | "Oni (grzecznościowe)" | ||
|– | |– | ||
− | | | + | | |
| - | | - | ||
| | | | ||
Linia 2261: | Linia 2124: | ||
! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] | ! width="8%"| [[Język prakszapszański|Prakszapszański]] | ||
! width="7%"| [[Język protohawwajski|Protohawwajski]] | ! width="7%"| [[Język protohawwajski|Protohawwajski]] | ||
− | ! width="8%"| [[Język | + | ! width="8%"| [[Język pranaumowski|Pranaumowski]] |
! width="8%"| [[Język_czyrejski|Czyrejski]] | ! width="8%"| [[Język_czyrejski|Czyrejski]] | ||
− | ! width="7%"| | + | ! width="7%"| język 9 |
− | ! width=" | + | ! width="8%"| [[Język naski|Naski]] |
! width="7%"| język 11 | ! width="7%"| język 11 | ||
! width="7%"| język 12 | ! width="7%"| język 12 | ||
Linia 2288: | Linia 2151: | ||
/{{IPA|hazrə}}/ <br> | /{{IPA|hazrə}}/ <br> | ||
"jeden" | "jeden" | ||
− | | ''' | + | | '''hårro''' <br> |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|hɔ̞ˈrːo}}/ <br> |
"jeden" | "jeden" | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
| '''asl''' <br> | | '''asl''' <br> | ||
/{{IPA|asl}}/ <br> | /{{IPA|asl}}/ <br> | ||
Linia 2301: | Linia 2160: | ||
/{{IPA|zal}}/ <br> | /{{IPA|zal}}/ <br> | ||
"jeden" | "jeden" | ||
− | | ''' | + | | |
− | /{{IPA| | + | | '''qaž'''<br>/{{IPA|ʔaʒ}}/<br>"jeden" |
− | "jeden" | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 2332: | Linia 2185: | ||
/{{IPA|ɸarə}}/ <br> | /{{IPA|ɸarə}}/ <br> | ||
"dwa" | "dwa" | ||
− | |''' | + | |'''tåro''' <br> |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|tʰɔ̞ˈro}}/ <br> |
"dwa" | "dwa" | ||
| '''psol'''<br> | | '''psol'''<br> | ||
/{{IPA|psɔl}}/ <br> | /{{IPA|psɔl}}/ <br> | ||
"dwa" | "dwa" | ||
− | | ''' | + | | |
− | /{{IPA| | + | | '''sad'''<br>/{{IPA|sad}}/<br>"dwa" |
− | "dwa" | ||
− | |||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 2365: | Linia 2216: | ||
/{{IPA|βinːə}}/ <br> | /{{IPA|βinːə}}/ <br> | ||
"trzy" | "trzy" | ||
− | | ''' | + | | '''denno''' <br> |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|teˈno}}/ <br> |
"trzy" | "trzy" | ||
| '''vzinz''' <br> | | '''vzinz''' <br> | ||
/{{IPA|vʒɪ̃ʒ}}/ <br> | /{{IPA|vʒɪ̃ʒ}}/ <br> | ||
"trzy" | "trzy" | ||
− | |''' | + | | |
− | /{{IPA| | + | | '''zin'''<br>/{{IPA|zin}}/<br>"trzy" |
− | "trzy" | ||
− | |||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 2398: | Linia 2247: | ||
/{{IPA|oso}}/ <br> | /{{IPA|oso}}/ <br> | ||
"cztery" | "cztery" | ||
− | | ''' | + | | '''asau''' <br> |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|æˈsæʉ̯}}/ <br> |
"cztery" | "cztery" | ||
| '''osô''' <br> | | '''osô''' <br> | ||
/{{IPA|ɔ'sɔ}}/ <br> | /{{IPA|ɔ'sɔ}}/ <br> | ||
− | |||
− | |||
− | |||
"cztery" | "cztery" | ||
| | | | ||
+ | | '''jaš'''<br>/{{IPA|jaʃ}}/<br>"cztery" | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 2431: | Linia 2278: | ||
/{{IPA|karɣə}}/ <br> | /{{IPA|karɣə}}/ <br> | ||
"pięć" | "pięć" | ||
− | | ''' | + | | '''kårnnå''' <br> |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|kɔ̞rˈnːɔ̞}}/ <br> |
"pięć" | "pięć" | ||
| '''garga''' <br> | | '''garga''' <br> | ||
Linia 2439: | Linia 2286: | ||
'''gar''' <br> | '''gar''' <br> | ||
/{{IPA|gar}}/ <br> | /{{IPA|gar}}/ <br> | ||
− | |||
− | |||
− | |||
"pięć" | "pięć" | ||
| | | | ||
+ | | '''kam'''<br>/{{IPA|kam}}/<br>"pięć" | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 2467: | Linia 2312: | ||
/{{IPA|nerːə}}/ <br> | /{{IPA|nerːə}}/ <br> | ||
"sześć" | "sześć" | ||
− | | ''' | + | | '''nirrå''' <br> |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|niˈrːɔ̞}}/ <br> |
"sześć" | "sześć" | ||
| '''nir''' <br> | | '''nir''' <br> | ||
/{{IPA|nir}}/ <br> | /{{IPA|nir}}/ <br> | ||
"sześć" | "sześć" | ||
− | | ''' | + | | |
− | /{{IPA| | + | | '''near'''<br>/{{IPA|nɛar}}/<br>"sześć" |
− | "sześć" | ||
− | |||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 2500: | Linia 2343: | ||
/{{IPA|sox}}/ <br> | /{{IPA|sox}}/ <br> | ||
"siedem" | "siedem" | ||
− | | ''' | + | | '''sauŋ''' <br> |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ˈsæʉ̯ŋ}}/ <br> |
"siedem" | "siedem" | ||
| '''zo''' <br> | | '''zo''' <br> | ||
/{{IPA|zɔ}}/ <br> | /{{IPA|zɔ}}/ <br> | ||
"siedem" | "siedem" | ||
− | | | + | | |
− | /{{IPA| | + | | '''šom'''<br>/{{IPA|sɔm}}/<br>"siedem" |
− | "siedem" | ||
− | |||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 2533: | Linia 2374: | ||
/{{IPA|wer}}/ <br> | /{{IPA|wer}}/ <br> | ||
"osiem" | "osiem" | ||
− | | ''' | + | | '''vair''' <br> |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ˈʋæi̯r}}/ <br> |
"osiem" | "osiem" | ||
| '''vel''' <br> | | '''vel''' <br> | ||
/{{IPA|vɛl}}/ <br> | /{{IPA|vɛl}}/ <br> | ||
"osiem" | "osiem" | ||
− | |''' | + | | |
− | /{{IPA| | + | | '''ved'''<br>/{{IPA|ʋɛd}}/<br>"osiem" |
− | "osiem" | ||
− | |||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 2566: | Linia 2405: | ||
/{{IPA|βolːə}}/ <br> | /{{IPA|βolːə}}/ <br> | ||
"dziewięć" | "dziewięć" | ||
− | | ''' | + | | '''ballå''' <br> |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|pæˈlːɔ̞}}/ <br> |
"dziewięć" | "dziewięć" | ||
| '''bol''' <br> | | '''bol''' <br> | ||
/{{IPA|bɔl}}/ <br> | /{{IPA|bɔl}}/ <br> | ||
− | |||
− | |||
− | |||
"dziewięć" | "dziewięć" | ||
| | | | ||
+ | |'''bal'''<br>/{{IPA|bal}}/<br>"dziewięć" | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 2599: | Linia 2436: | ||
/{{IPA|aβox}}/ <br> | /{{IPA|aβox}}/ <br> | ||
"dziesięć" | "dziesięć" | ||
− | | ''' | + | | '''åbaŋ''' <br> |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ɔ̞ˈpæŋ}}/ <br> |
"dziesięć" | "dziesięć" | ||
| '''abo''' <br> | | '''abo''' <br> | ||
/{{IPA|abɔ}}/ <br> | /{{IPA|abɔ}}/ <br> | ||
"dziesięć" | "dziesięć" | ||
− | |||
− | |||
− | |||
| | | | ||
+ | | '''am'''<br>/{{IPA|am}}/<br>"dziesięć" | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 2629: | Linia 2464: | ||
| | | | ||
| '''tårve''' <br> | | '''tårve''' <br> | ||
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|tɔ̞rˈʋe}}/ <br> |
"dwadzieścia" | "dwadzieścia" | ||
| '''psar''' <br> | | '''psar''' <br> | ||
/{{IPA|psar}}/ <br> | /{{IPA|psar}}/ <br> | ||
− | |||
− | |||
− | |||
"dwadzieścia" | "dwadzieścia" | ||
| | | | ||
+ | | '''sav'''<br>/{{IPA|saʋ}}/<br>"dwadzieścia" | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 2657: | Linia 2490: | ||
"pięćdziesiąt" | "pięćdziesiąt" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''kårnnåwå''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|kʰɔ̞rˈnːɔ̞ɣʷɔ̞}}/ <br> |
"pięćdziesiąt" | "pięćdziesiąt" | ||
| '''gargo''' | | '''gargo''' | ||
/{{IPA|'gargɔ}}/ <br> | /{{IPA|'gargɔ}}/ <br> | ||
"pięćdziesiąt" | "pięćdziesiąt" | ||
− | |||
− | |||
− | |||
| | | | ||
+ | | '''kav'''<br>/{{IPA|kaʋ}}/<br>"pięćdziesiąt" | ||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 2686: | Linia 2517: | ||
"siedemdziesiąt" | "siedemdziesiąt" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''saukŋev''' |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|sæʉ̯ˈk͡ŋeʋ}}/ |
"siedemdziesiąt" | "siedemdziesiąt" | ||
| '''zogiv''' | | '''zogiv''' | ||
/{{IPA|zɔgiv}}/ | /{{IPA|zɔgiv}}/ | ||
"siedemdziesiąt" | "siedemdziesiąt" | ||
− | | ''' | + | | |
− | /{{IPA| | + | | '''sov'''<br>/{{IPA|sɔʋ}}/<br>"siedemdziesiąt" |
− | "siedemdziesiąt" | ||
− | |||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 2715: | Linia 2544: | ||
"sto" | "sto" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''tafjår''' <br> |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|tʰæfˈjɔ̞r}}/ <br> |
"sto" | "sto" | ||
|'''psofel''' <br> | |'''psofel''' <br> | ||
/{{IPA|'psɔfəl}}/ <br> | /{{IPA|'psɔfəl}}/ <br> | ||
"sto" | "sto" | ||
− | | | + | | |
− | /{{IPA| | + | | '''saž'''<br>/{{IPA|saʒ}}/<br>"sto" |
− | "sto" | ||
− | |||
| | | | ||
| | | | ||
Linia 2743: | Linia 2570: | ||
"tysiąc" | "tysiąc" | ||
| | | | ||
− | | ''' | + | | '''ʀåhcåtafjår''' <br> |
− | /{{IPA| | + | /{{IPA|ʀɔ̞ht͡sʰɔ̞tʰæfˈjɔ̞r}}/ <br> |
"tysiąc" | "tysiąc" | ||
| '''adapsofel''' <br> | | '''adapsofel''' <br> | ||
/{{IPA|ada'psɔfəl}}/ <br> | /{{IPA|ada'psɔfəl}}/ <br> | ||
"tysiąc" | "tysiąc" | ||
− | | ''' | + | | |
− | /{{IPA| | + | | '''masaž'''<br>/{{IPA|masaʒ}}/<br>"tysiąc" |
− | " | ||
− | |||
| | | | ||
| | | |
Aktualna wersja na dzień 19:29, 11 lut 2024
Raħ Ghammarasa | Czytasz artykuł z serii Pragamajowie. | Język protogamajski (Słownik · Lista Swadesha · Rodzina języków gamajskich) · Mitologia · Nuzaarghis · Step Gamajski |
Języki gamajskie to projekt grupowy tworzony wspólnie przez użytkowników Polskiego Forum Językowego, polegający na symulacji rozwoju całej rodziny conlangów apriori, wywodząc ją od jednego wspólnego prajęzyka - tytułowego języka protogamajskiego. Z biegiem czasu wokół rodziny języków gamajskich zaczął wyrastać oddzielny conworld, w którym języki te zostały osadzone. Świat ten jest po części luźną wariacją na temat Ziemi (choć Ziemią nie jest), zainspirowaną teoriami Ericha von Dänikena, o warunkach klimatycznych odpowiadających mniej więcej końcowi ostatniej epoki lodowcowej, oraz z możliwym lecz ograniczonym występowaniem magii.
Projekt jest dowodzony przez Borlacha. Podobnie jak w wielu innych forumowych projektach grupowych, jednym z podstawowych założeń jest aprioryczność - nie można w ramach języków gamajskich, czy innych możliwych rodzin językowych występujących w conworldzie, opracowywać języków opartych na językach naturalnych. Można za to inspirować się nimi a na komputerach korzystać ze systemów zapisu znanych z rzeczywistości, z zastrzeżeniem, że dany lud ma własne pismo, a użyte systemy pisma stanowią jedynie reprezentację prawdziwych sposobów zapisu stosowanych wewnątrz conworldu.
Grupowy projekt „języków gamajskich” narodził się w 2018 roku na forumowym Discordzie, w ramach żartów na temat gammy (spółgłoski szczelinowej miękkopodniebiennej dźwięcznej [ɣ]), różnicy zdań oraz personalnej sympatii (lub jej braku) wobec tego dźwięku. Tak też padł pomysł stworzenia rodziny języków, w ramach której każdy mógłby potraktować gammę wedle własnej woli. Punktem wyjścia dla powstania rodziny stała się więc kwestia zaniku lub zachowania występującej w prajęzyku gammy.
W wrześniu 2020 roku w projekcie brało udział 12 osób:
Klasyfikacja języków gamajskich
Języki centralne i peryferyjne
Języki gamajskie dzieli się na dwie najbardziej podstawowe grupy, tak zwaną Grupę Centralną oraz Grupę Peryferyjną.
Grupa Centralna obejmuje te języki, w których protogamajska gamma [ɣ] przeszła w [ŋ]. Należą do niej przede wszystkim języki ngamskie, ńanyjskie oraz ńamski, a także naumowski. Ponieważ proces [ɣ] > [ŋ] zaszedł jeszcze przed ostatecznym rozdzieleniem się powyższych grup językowych, możliwym jest, że języki centralne są ze sobą bliżej spokrewnione i stanowią jedną grupę genetyczną, w przeciwieństwie do języków peryferyjnych.
Los gammy w językach peryferyjnych był natomiast różny – niektóre zachowały ją w niemal niezmienionej formie, część natomiast zastąpiła innym dźwiękiem lub zatraciła całkowicie.
Lista języków gamajskich
Grupa centralna
- Język protogamajski
- Język prangamajski
- Język ngamski
- języki ngamskie
- Język ńanyjski
- języki ńanyjskie
- Język ńamski
- Język pranaumowski
- Język Centralnego Stepu
- Język naski
- Język ngamski
- Język prangamajski
Grupa peryferyjna
- Język protogamajski
- Język starozongepajcki
- Język średniozongepajcki
- Język zongepajski klasyczny
- Język zongepajski ludowy
- Języki wschodniozongepajckie
- Język onigammajski
- Języki południowozongepajckie
- Język prazachodniozongepajcki
- Język wysokozongepajcki
- Języki wysokozongepajckie
- Język starochwadeński
- Języki chwadeńskie
- Język wysokozongepajcki
- Język średniozongepajcki
- Język prakszapszański
- języki kszapszańskie
- języki kszapszańskie przymorskie
- języki dolnokszapszańskie
- języki górnokszapszańskie
- języki kszapszańskie zamorskie
- języki kszapszańskie przymorskie
- języki kszapszańskie
- Język protohawwajski
- języki hawwajsko-hejdarskie
- Język prachamski
- Język onski
- Język indoński
- Język czyrejski
- Baukut (język izolowany)
- Język pralejhamski
- Język starozongepajcki
Historia rozwoju języków gamajskich
Etap 0
- Główny artykuł: Język protogamajski
- Zobacz też: Pragamajowie
Etap I
Rozpad wspólnoty protogamajskiej Prócz rozwoju gh, można zaobserwować kilka innych godnych zauważenia cech, po których pogrupować języki:
- rozwój i-ii oraz u-uu: zasadniczo można wyróżnić trzy kierunki rozwoju: w większości języków (zongepajckie, chamskie, onskie, lejhamskie i naskie) krótkie i u zachowały swoją barwę, zaś długie ii uu uległy dyftongizacji; jednak sam dyftong zależy od języka. W czyrejskich, naumowskich oraz baukucie iloczas zanikł inaczej: ii uu się skróciły, zaś i u obniżyły swoje brzmienie. Ostatecznie, w kszapszańskich i hawwajsko-hejdarskich wydarzyła się rzecz będąca poniekąd połączeniem obu innych rozwoi: i u przetrwały, zaś ii uu obniżyły się. Porównaj na przykładzie praonskiego, pranaumowskiego i prakszapszańskiego rozwój słów *dhuq "dawać" oraz *uur "wy":
- praonski: ðuğǫ, our;
- pranaumowski: dock, ʉr;
- prakszapszański: đhuq, og.
- powiązany z tym rozwój ai au: wiele języków przeprowadziło monoftongizacje tych dyftongów, z reguły do e o. Przetrwały one jednak w prakszapszańskim (jako ae ao), praonskim (ai ei oi oraz au eu ou) oraz pranaumowskim (jako ai aʉ).
- rozwój harmonii samogłoskowej: o ile większość języków zachowała ową harmonię, tak niektóre (naskie, czyrejskie, naumowskie) pozbyło się jej, ewentualnie pozostawiając jej ślady w słownictwie. Praonski zaś przekształcił harmonię w różne tematy odmiany, których już nie można dokładnie przewidzieć na bazie rdzenia.
- utrzymanie liczby podwójnej: języki takie jak onskie i zongepajckie utrzymały tą kategorię, ale w hawwajsko-hejdarskich, kszapszańskich czy naumowskich kategoria ta zniknęła.
Etap II
Etap III
Tabela kognatów
- Zobacz też: Pragamajska Lista Swadesha
Porównanie kognatów u bezpośrednich potomków protogamajskiego
Rodzina
Protogamajski | Zongepajcki | Prachamski | Onski | Baukut | Prakszapszański | Protohawwajski | Pranaumowski | Czyrejski | język 9 | Naski | język 11 | język 12 | język 13 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
taghii
/'taɣi:/ |
sagai /'sɐɣaɪ̯/ |
taqey /ˈtʰaɣeɪ̯/ |
tahei /ˈtaʔej/ |
ŧaꝃe /ˈtʰakʃe/ |
tahe /'taɣe/ |
cåkŋi
/t͡sʰɔ̞ˈk͡ŋi/ |
daizî /dai̯'ʒi/ "ojciec" |
tam /tam/ "ojciec, wuj, stryj" |
|||||
dharaħ
/'ðaraħ/ |
ðaslax /'ðɐslɐk͡x/ |
cara
/ˈɬara/ |
ðarai /ðaraj/ |
đhaga /ˈðʰaɣa/ |
varach /'βarax/ |
dåråʀ
/tɔ̞ˈrɔ̞ʀ/ |
vzie /'vʒɛ/ "matka" |
zam /zam/ "matka, ciotka" |
|||||
tiiqar
/'ti:qar/ |
saikhaslo /'saɪ̯χɐslo/ |
teyqar
/ˈtʰeɪ̯ɣal/ |
taiğar /ˈtajɣaɾ/ |
teqa /ˈteqa/ |
tekar /'tekar/ |
cickår
/t͡sʰiˈkːɔ̞r/ |
cíquel /t͡ʃikʷɛl/ "brat" |
- | |||||
kaylaħ
/'kaylaħ/ |
chełax /'xeɫɐk͡x/ |
kela
/ˈkʰɛla/ |
kailai /kajɫaj/ |
ꝁaera /ˈkʰaeɾa/ |
kełach /'kelax/ |
kailåʀ
/kʰæi̯ˈlɔ̞ʀ/ |
celie /'t͡ʃɛlʲɛ/ "siostra" |
kem /kɛm/ "siostra, brat, kuzyn(ka)" |
|||||
ghahan
/'ɣahan/ |
gahan /'ɣɐhɐn/ |
qān
/xãː/ |
— | ꝅaha /ˈkʃapʃaha/ |
hachan /'ɣaxan/ |
nnåhån
/nːɔ̞ˈhɔ̞n/ |
cran /kʀã/ "syn" |
- | |||||
iiyuzu
/'i:juzu/ |
aijuszu /'aɪ̯juzu/ |
ēyuzu
/ˈɛːjʊzʊ/ |
oyu /ojuw/ |
eyuzu /ˈejʉzʉ/ |
eyzë /'ejzə/ |
ijoro
/iˈjɤro/ |
íjúz /'ijuʒ/ "córka" |
jeažu /jɛaʒu/ "dziecko, bratanek, bratanica, siostrzeniec, siostrzenica" |
|||||
nipuur
/'nipu:r/ |
ňifauslo /'ɲifaʊ̯slo/ |
nipowr
/ˈnɪbʱoʊ̯l/ |
nibour /nibowɾ/ |
niꝑogo /ˈnɨpʰoɣo/ |
nifor /'niɸor/ |
nepur
/neˈpʰʉr/ |
nibul /'ɲɪbɯl/ "wnuk" |
nid /nid/ "wnuk, wnuczka" |
|||||
ħahtataghii[1]
/ħahta'taɣi:/ |
xahsasagai /'kxɐːsɐsɐɣaɪ̯/ |
ataqey /ˈadʱaɣeɪ̯/ |
ğaidatahei /'ɣajdataʔej/ |
ħahŧaꝃe /ˈħahtʰakʃe/ |
hattatahe /'ɣat:ataɣe/ |
racåkŋi
/rat͡sʰɔ̞ˈk͡ŋiː/ |
hattaizî/hattez /hat.tai̯'ʒi/'hat.tɛʒ/ "dziadek" |
matam /matam/ "dziadek" |
|||||
ħahtadharaħ[2]
/ħahta'ðaraħ/ |
xahsaðaslax /'kxɐːsɐðɐslɐk͡x/ |
acara /ˈaɮara/ |
ğaidaðar /'ɣajdaðaɾ/ |
hahđhagara /ˈhahðʰaɣaɾa/ |
hattavarach /'ɣat:aβarax/ |
radåråʀ
/ratɔ̞ˈrɔ̞ʀ/ |
hattza /'hat.tza/ "babcia" |
mazam /mazam/ "babcia" |
|||||
yuziif
/'juzi:f/ |
uszaipf /'uzaɪ̯p͡f/ |
yuzeyf /ˈjʊzeɪ̯p̚/ |
yuwei /juwej/ |
yuzefi /ˈjʉzefɨ/ |
yuzef /'juzeɸ/ |
jorif
/jɤˈrif/ |
juzî /jɯ'ʒi/ "stryj" |
žuž /ʒuʒ/ "daleki krewny, bądź dobrze znany mężczyzna o wyższej pozycji społecznej" |
|||||
sitaallin
/'sita:l:in/ |
žisěľin /'t͡ʃisɛʎin/ |
sitōlin
/ˈsʰɪdʱɔːlɪ̃/ |
sedelį /sɛdɛʎiw̃/ |
siŧeri /ˈsɨtʰeɾɨ/ |
sitellën /'sitellʲen/ |
secallen
/seˈt͡sʰælːen/ |
zidaien /ʒɪ'dai̯ɛ̃/ "wuj" |
- | |||||
wiina
/'wi:na/ |
waina /'waɪ̯nɐ/ |
weyna
/'weɪ̯na/ |
— | eňa /ˈenʰa/ |
wenë /'wenə/ |
vinå /ʋiˈnɔ̞/ |
vin /vɪ̃/ "ciotka (siostra ojca)" |
vean /ʋɛan/ "daleka krewniaczka, bądź dobrze znana kobieta o wyższej pozycji społecznej" |
|||||
kahya
/'kahja/ |
ołł. chaja /'xɐjɐ/ |
kaya
/ˈkʰaja/ |
kai /kaj/ |
ꝁaħa /ˈkʰaħa/ |
kayë /'kajə/ |
kåhjå
/kʰɔ̞hˈjɔ̞/ |
gas /gaʃ/ "ciotka (siostra matki)" |
- |
Ludzie i zawody
Protogamajski | Zongepajcki | Prachamski | Onski | Baukut | Prakszapszański | Protohawwajski | Pranaumowski | Czyrejski | język 9 | Naski | język 11 | język 12 | język 13 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ghamma
/'ɣam:a/ |
gaba /'ɣɐbɐ/ |
hąn /ˈʔaw̃n/ |
ꝅama /ˈkʃapʃama/ |
nnåmmå
/nːɔ̞ˈmːɔ̞/ |
cranz
/kʀãʒ/ |
man /man/ "człowiek, Nas" |
|||||||
laughal
/'lawɣal/ |
łogał /'ɫoɣɐɫ/ |
lauhal /'lawʔal/ |
laoꝅa /ˈʟaokʃapʃa/ |
laukŋål
/læʉ̯ˈk͡ŋɔ̞l/ |
luogel
/'lu̯ɔgəl/ |
lol /lɔl/ "mężczyzna, mąż" |
|||||||
limmi
/'lim:i/ |
ľibi /'ʎibi/ |
lįn /'ʎiw̃n/ |
rimi /ˈɾɨmɨ/ |
lemme
/leˈmːe/ |
lienz
/ʝɛ̃ʒ/ |
lin /lin/ "kobieta, żona" |
|||||||
hitlaa
/'hitla:/ |
jisłě /'iːsɫɛ/ |
ğehl /'ɣɛʔɫ/ |
hitra /ˈhɨtɾa/ |
hecla
/het͡sʰˈla/ |
sidlo
/'ʃɪdlɔ/ |
qil /ʔil/ "szaman" |
|||||||
wayla
/'wajla/ |
weła /'weɫɐ/ |
wail /'wajɫ/ |
waera /ˈwaeɾa/ |
vailå
/ʋæi̯ˈlɔ̞/ |
vel
/vɛl/ |
vel /ʋɛl/ "szamanka" |
|||||||
qabrii
/'qabri:/ |
khapsolai /'χɐpsolaɪ̯/ |
ğamrei /'ɣamɾej/ |
― | chåbri
/xɔ̞pˈri/ |
quabrie
/'kʷabri̯ə/ |
kad /kad/ "wódz" |
|||||||
waliig
/'wali:g/ |
wałaik /'wɐɫaɪ̯k/ |
waleing /'walejŋ/ |
wari /ˈwaɾɨ/ |
vålig
/ʋɔ̞ˈlik/ |
vailîc
/vai̯'lik/ |
- | |||||||
suwaridu
/'suwaridu/ |
zuwasľitu /'t͡suwɐsʎitu/ |
sowereu /'sowɛrew/ |
šuwagiđu /ˈʃʉwaɣɨdʰʉ/ |
sovårezo sovåredo /soˈʋɔ̞ret͡so |
zuorjôt
/zu̯ɔr'jɔt/ |
suvdid /suʋdid/ "myśliwy" |
|||||||
auf
/'awf/ |
opf /'op͡f/ |
au /'aw/ |
ao /ao/ |
auf
/ˈæʉ̯f/ |
op
/ɔp}/ |
voq /ʋɔʔ/ "zastępca wodza" |
|||||||
kiigiiru
/'ki:gi:ru/ |
chaikaislu /'xaɪ̯kaɪ̯slu/ |
keiğoir /'kejɣojɾ/ |
keꝃegu /ˈkekʃeɣʉ/ |
kigiro
/kʰiˈkiro/ |
cíôr
/t͡ʃi.'ɔr/ |
kead /kɛad/ "rolnik" |
|||||||
qadunu
/'qadunu/ |
khatunu /'χɐtunu/ |
ğowun /'ɣowun/ |
qađuňu /ˈqadʰʉnʰʉ/ |
chåzono
/xɔ̞ˈt͡sono/ |
quaitzun
/ 'kʷai̯t͡sɯ̃/ |
kanu /kanu/ "żołnierz" |
Części ciała
Protogamajski | Zongepajcki | Prachamski | Onski | Baukut | Prakszapszański | Protohawwajski | Pranaumowski | Czyrejski | język 9 | Naski | język 11 | język 12 | język 13 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
asuwan
/'asuwan/ |
azuwan /'ɐt͡suwɐn/ |
osową
/ˈosowaw̃/ |
ašuwan /ˈašʉwan/ |
— | zuvan
/'zɯvã/ |
jašun /jaʃun/ "głowa, początek" |
|||||||
zuumak
/'zu:mak/ |
szaimach /'zaɪ̯mɐx/ |
zaumah /ˈzawmaʔ/ |
zom̌ak /ˈzomʰak/ |
rumåk
/rʉˈmɔ̞kʰ/ |
zúmaic
/'zumai̯k/ |
žoam /ʒɔam/ "oko" |
|||||||
nirrya
/'nir:ja/ |
ňija /'ɲijɐ/ |
nerr /'nɛr/ |
nirya /ˈnɨrja/ |
nerrjå
/nerːˈjɔ̞/ |
nirie
/'nɪri̯ə/ |
niž /niʒ/ "przyprawa" |
|||||||
daguum
/'dagu:m/ |
takaim /'tɐkaɪ̯m/ |
dağǫ /'daɣow̃/ |
đakom /ˈdʰakom/ |
zågum
/t͡sɔ̞ˈkʉm/ |
tzacrún
/'t͡sakʀũ/ |
dam /dam/ "ucho" |
|||||||
ħarrtaaq
/'ħar:ta:q/ |
xorsěkh /'kxoɾsɛχ/ |
ğarrtah /'ɣartaʔ/ |
ħarŧaka /ˈħartʰaka/ |
rårrcack
/rɔ̞rːˈt͡sʰækː/ |
hairtav
/'xai̯rtav/ |
mar /mar/ "krew" |
|||||||
warghat
/'warɣat/ |
waslogas /'wɐsloɣɐs/ |
warhah /'waɾʔaʔ/ |
warꝅa /ˈwarkʃapʃa/ |
vårnnåc
/ʋɔ̞rˈnːɔ̞t͡sʰ/ |
varge
/'vargə/ |
vam /ʋam/ "szczęka" |
|||||||
tayrim
/'tajrim/ |
šesľim /'ʃesʎim/ |
teirį /'tejɾiw̃/ |
ŧaegi /ˈtʰaeɣɨ/ |
cairem
/t͡sʰæi̯ˈrem/ |
derin
/derɪ̃/ |
tem /tɛm/ "stopa" |
|||||||
sukayrim
/'sukajrim/ |
zusėsľim /'t͡susisʎim/ |
sogeirį /'soɡejriw̃/ |
suꝁaegi /ˈsukʰaeɣɨ/ |
sokairem
/soˈkʰæi̯rem/ |
zugerin
/zu'gerɪ̃/ |
šukem /ʃukɛm/ "noga, kolano, połączenie" |
|||||||
ayn
/'ajn/ |
en /'en/ |
aį /'aj̃/ |
ae /ˈae/ |
ain
/ˈæi̯n/ |
en
/'ɛ̃/ |
jen /jɛn/ "dłoń" |
|||||||
kahin
/'kahin/ |
chajin /'xɐjin/ |
keğį /'keɣiw̃/ |
ꝁahi /ˈkʰahɨ/ |
kåhen
/kʰɔ̞ˈhen/ |
gaîn
/ga.'ɪ̃/ |
kan /kan/ "kość, ręka" |
|||||||
yuugan
/'ju:gan/ |
aukan /'aʊ̯kɐn/ |
yauğą /'jawɣaw̃/ |
yoga /ˈjoɣa/ |
jugån
/jʉˈkɔ̞n/ |
júcran
/'jukʀã/ |
žoan /ʒɔan/ "ząb" |
|||||||
qiwaħ
/'qiwaħ/ |
siwax /'siwɐk͡x/ |
ğewai /'ɣewaj/ |
hhiwaħa /ˈʡɨwaħa/ |
— | quivai
/'kʷivai̯/ |
kim /kim/ "wiara" |
|||||||
farra, farrah
/'far:a/, /'far:ah/ |
pforah /'p͡foɾɐː/ |
farr /'far/ |
faga /ˈfaɣa/ |
fårråh
/fɔ̞ˈrːɔ̞h/ |
far
/'far/ |
jar /jar/ "serce, miłość" |
|||||||
ruubu
/'ru:bu/ |
oslaipu /'oslaɪ̯pu/ |
ruv /'ɾuf/ |
loƀu /ˈlobʰʉ/ |
rubo
/rʉˈpo/ |
rúp
/'rup/ |
doab /dɔab/ "włos" |
Hodowla i rolnictwo
Protogamajski | Zongepajcki | Prachamski | Onski | Baukut | Prakszapszański | Protohawwajski | Pranaumowski | Czyrejski | język 9 | Naski | język 11 | język 12 | język 13 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
karrad
/'kar:ad/ |
chorat /'xoɾɐt/ |
karran /ˈkaran/ |
kårråz
/kɔ̞ˈrːɔ̞t͡s/ |
cral
/kʀal/ |
kar /kar/ "zboże" |
||||||||
buurtiis
/'bu:rti:s/ |
pauslosaiz /'paʊ̯slosaɪ̯t͡s/ |
bourtei /ˈbowɾtej/ |
burcis
/pʉrˈt͡sʰis/ |
pfúrces
/'p͡furt͡ʃəʃ/ |
boaš /bɔaʃ/ "pole" |
||||||||
ziim
/'zi:m/ |
szaiměj /'zaɪ̯mɛj/ |
zeimį /ˈzejmiw̃/ zeim |
rim
/ˈrim/ |
zin
/ʒɪ̃/ |
žeam /ʒɛam/ "orać" |
||||||||
pahag
/'pahag/ |
fahakěj /'fɐhɐkɛj/ fahak |
pağangą /ˈpaɣaŋaw̃/ pağang |
påhåg
/pʰɔ̞ˈhɔ̞k/ |
bac
/bak/ |
paq /paʔ/ "siać" |
||||||||
sahmat
/'sahmat/ |
zahmasěj /'ts͡ɐːmɐsɛj/ |
såhmåc
/sɔ̞hˈmɔ̞t͡sʰ/ |
zame
/'zamə/ |
šam /ʃam/ "mielić" |
|||||||||
haluz
/'haluz/ |
– | hålor
/hɔ̞ˈlɤr/ |
aluz
/'alɯʒ/ |
qaž /ʔaʒ/ "ziarno" |
|||||||||
asaal
/'asa:l/ |
azěł /'ɐt͡sɛɫ/ |
åsal
/ɔ̞ˈsæl/ |
asel
/'asəl/ |
jaš /jaʃ/ "mleko" |
|||||||||
yugtun
/'jugtun/ |
uksun /'uksun/ |
jogcon
/jokˈt͡sʰon/ |
jugdun
/jɯgdɯ̃/ |
žun /ʒun/ "miód" |
|||||||||
hautlaa
/'hawtla:/ |
hosłě /'hosɫɛ/ |
haucla
/hæʉ̯t͡sˈlæ/ |
uodla
/'u̯ɔdla/ |
qož /ʔoʒ/ "wypas" |
|||||||||
saman
/'saman/ |
zaman /'t͡sɐmɐn/ |
såmån
/sɔ̞ˈmɔ̞n/ |
zon
/zɔ̃/ |
šan /ʃan/ "jarzmo" |
Religia i zjawiska przyrodnicze
Protogamajski | Zongepajcki | Prachamski | Onski | Baukut | Prakszapszański | Protohawwajski | Pranaumowski | Czyrejski | język 9 | Naski | język 11 | język 12 | język 13 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
phannif
/'θan:if/ |
zadzipf /'t͡sɐd͡zip͡f/ |
tånnef
/tɔ̞ˈnːef/ |
psanzies
/'pʃãʒi̯ɛʃ/ |
san /san/ "niebo" |
|||||||||
zayla
/'zajla/ |
šzeła /'ʒeɫɐ/ |
railå
/ræi̯ˈlɔ̞/ |
ziel
/ʒi̯ɛl/ |
žež /ʒɛʒ/ "gwiazda" |
|||||||||
gauda
/'gawda/ |
kota /'kotɐ/ |
gauzå
/kæʉ̯ˈt͡sɔ̞/ |
crot
/kʀɔt/ |
god /gɔd/ "dzień" |
|||||||||
baylar
/'bajlar/ |
pełaslo /'peɫɐslo/ |
bailår
/pæi̯ˈlɔ̞r/ |
pfelel
/'p͡fɛləl/ |
bež /bɛʒ/ "noc" |
|||||||||
raawwiya
/'ra:w:ija/ |
oslěwawija /'oslɛwawijɐ/ |
rawejå
/ræˈɣʷejɔ̞/ |
ruocia
/ru̯ɔt͡ʃi̯a/ |
Davža /daʋʒa/ "najwyższy bóg religji naskiej" |
|||||||||
aaħura
/'a:ħura/ |
ěxusla /'ɛk͡xuslɐ/ |
aʀurå /æˈʀʉrɔ̞/ |
hora /'xɔra/ |
janda /janda/ "bóg" |
|||||||||
aaħrriim
/'a:ħr:i:m/ |
ěxraim /'ɛk͡xraɪ̯m/ |
ʀarrim
/ʀæˈrːim/ |
arin
/'arɪ̃/ |
jam /jam/ "demon" |
|||||||||
yinmadh
/'jinmað/ |
inmað /'inmɐð/ |
jenmåd
/jenˈmɔ̞t/ |
imbaz
/'ɪ̃baʒ/ |
žim /ʒim/ "miesiąc, księżyc" |
|||||||||
ghaabii
/'ɣa:bi:/ |
gěpai /'ɣɛpaɪ̯/ |
nnabi
/nːæˈpi/ |
crabî
/kʀa'bi/ |
mab /mab/ "słońce" |
|||||||||
aab
/'a:b/ |
ěp /'ɛp/ |
ab
/ˈæp/ |
vop
/vɔp/ |
- | |||||||||
katara
/'katara/ |
chasasla /'xɐsɐslɐ/ |
kåcårå
/kʰɔ̞ˈt͡sʰɔ̞rɔ̞/ |
gatôl
/ga'tɔl/ |
kada /kada/ "woda" |
|||||||||
faatraa
/'fa:tra:/ |
pfěslě /'p͡fɛslɛ/ |
facra
/fæt͡sʰˈræ/ |
vodra
/'vɔdra/ |
qad /ʔad/ "ogień" |
|||||||||
dhurqagh
/'ðurqaɣ/ |
ðuslokhag /'ðusloχɐɣ/ |
durckåŋ
/tʉrˈkːɔ̞ŋ/ |
vzúraquo
/vzu'rakʷɔ/ |
zuk /zuk/ "wiatr" |
|||||||||
qurran
/'qur:an/ |
khuran /'χuɾɐn/ |
chorrån
/xoˈrːɔ̞n/ |
quorân
/kʷɔ'rã/ |
kun /kun/ "burza" |
Zaimki osobowe
Protogamajski | Zongepajcki | Prachamski | Onski | Baukut | Prakszapszański | Protohawwajski | Pranaumowski | Czyrejski | język 9 | Naski | język 11 | język 12 | język 13 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ghau
/'ɣaw/ |
go
/'ɣo/ |
qo
/xɔ/ |
nnau
/ˈnːæʉ̯/ |
go /gɔ/ "ja" |
mo /mɔ/ "ja" |
||||||||
lii
/'liː/ |
łai
/'ɫɐɪ̯/ |
ley
/leɪ̯/ |
li
/ˈli/ |
lí /'ʝi/ "ty" |
žea /ʒɛa/ "ty" |
||||||||
dhilii
/'ðiliː/ |
– | – | deli
/deˈli/ |
vzil /vʒɪl/ "Ty" |
- | ||||||||
pay
/'paj/ |
pe[4]
/'pe/ |
be[5]
/pɛ/ |
pai
/ˈpʰæi̯/ |
pe /pɛ/ "ona", "on" |
pe /pɛ/ "on, ona" |
||||||||
dhipay
/'ðipaj/ |
– | – | depai
/teˈpʰæi̯/ |
– | - | ||||||||
zifayya
/'zifajːa/ |
šzipfajěja
/'ʒipfɐjɛjɐ/ |
zifeya
/ˈsɪvɛja/ |
refåjjå
/reˈɔ̞jːɔ̞/ |
ziasie /'ʒaʃɛ/ "my oba" |
- | ||||||||
uuruyya
/'uːrujːa/ |
ujěja [6]
/'ujɛjɐ/ |
– | – | urie /'ɯrjɛ/ "wy dwa" |
- | ||||||||
zifa
/'zifa/ |
šzipfa
/'ʒipfɐ/ |
zifa
/ˈsɪva/ |
rejå
/reˈjɔ̞/ |
zias /ʒaʃ/ "my" |
žiq /ʒiʔ/ "my" |
||||||||
uur
/'uːr/ |
auslo
/'aʊ̯slo/ |
owr
/oʊ̯l/ |
ur
/ˈʉr/ |
úl /ul/ "wy" |
voad /ʋɔad/ "wy" |
||||||||
dhinuur
/'ðinuːr/ |
– | – | dur
/ˈtʉr/ |
vzílul /'vʒilɯl/ "Wy" |
- | ||||||||
qa
/'qa/ |
kha, khado
/'χɐ/, /'χɐdo/ |
kka
/kːa/ |
chå
/ˈxɔ̞/ |
qua /kʷa/ "oni", "one" |
ka ka/ "oni, one" |
||||||||
dhiqa
/'ðiqa/ |
– | – | dechå
/teˈxɔ̞/ |
– | - |
Liczebniki
Protogamajski | Zongepajcki | Prachamski | Onski | Baukut | Prakszapszański | Protohawwajski | Pranaumowski | Czyrejski | język 9 | Naski | język 11 | język 12 | język 13 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
hazru /'hazru/ |
haszsolu /'hɐzsolu/ |
arru /ˈarːʊ/ |
ğour /ˈɣowɾ/ |
hae /hae/ |
hazrë /hazrə/ |
hårro /hɔ̞ˈrːo/ |
asl /asl/ |
qaž /ʔaʒ/ "jeden" |
|||||
pharu /'θaru/ |
zaslu /'t͡sɐslu/ |
łaru /ˈɬʰarʊ/ |
þor /'θɔɾ/ |
tha /θa/ |
farë /ɸarə/ |
tåro /tʰɔ̞ˈro/ |
psol /psɔl/ |
sad /sad/ "dwa" |
|||||
dhinnu /'ðin:u/ |
džidu /'d͡ʒidu/ |
cīnu /ˈɬiːnʊ/ |
ðęn /ˈðew̃n/ |
dhi /ðɨ/ |
vinnë /βinːə/ |
denno /teˈno/ |
vzinz /vʒɪ̃ʒ/ |
zin /zin/ "trzy" |
|||||
aasau /'a:saw/ |
ězo /'ɛt͡so/ |
oso /ˈɔzʱɔ/ |
azau /'azau/ |
ose /ˈose/ |
oso /oso/ |
asau /æˈsæʉ̯/ |
osô /ɔ'sɔ/ |
jaš /jaʃ/ "cztery" |
|||||
kargha /kar'ɣa/ |
chasloga /'xɐsloɣɐ/ |
kalqa /kʰalˈɣa/ |
krhai /krʔaj/ |
kigu /ˈkɨɣʉ/ |
karhë /karɣə/ |
kårnnå /kɔ̞rˈnːɔ̞/ |
garga /garga/ |
kam /kam/ "pięć" |
|||||
niirra /ni:'r:a/ |
naira /'naɪ̯ɾɐ/ |
nēyra /neːɪˈra/ |
nrhai /'nrʔaj/ |
ne /ne/ |
nerrë /nerːə/ |
nirrå /niˈrːɔ̞/ |
nir /nir/ |
near /nɛar/ "sześć" |
|||||
saugh /'sawɣ/ |
zog /'t͡soɣ/ |
soq /sʰɔk̚/ |
sauh /'sawʔ/ |
sao /sao/ |
soch /sox/ |
sauŋ /ˈsæʉ̯ŋ/ |
zo /zɔ/ |
šom /sɔm/ "siedem" |
|||||
wayr /'wajr/ |
weslo /'weslo/ |
wer /ˈwɛl/ |
wair /'wajɾ/ |
wae /wae/ |
wer /wer/ |
vair /ˈʋæi̯r/ |
vel /vɛl/ |
ved /ʋɛd/ "osiem" |
|||||
baalla /'ba:l:a/ |
pěla /'pɛlɐ/ |
bōla /ˈpɔːla/ |
ball /'baʎ/ |
ƀer /bʰeɾ/ |
vollë /βolːə/ |
ballå /pæˈlːɔ̞/ |
bol /bɔl/ |
bal /bal/ "dziewięć" |
|||||
abaagh /'aba:ɣ/ |
apěg /'ɐpɛɣ/ |
aboq /ˈabɔk̚/ |
avah /'avaʔ/ |
aƀe /ˈabʰe/ |
avoch /aβox/ |
åbaŋ /ɔ̞ˈpæŋ/ |
abo /abɔ/ |
am /am/ "dziesięć" |
|||||
pharwi /'θarwi/ |
zaslowi /'t͡sɐslowi/ |
łarwi /ˈɬʰarwɪ/ |
tagu /ˈθaɣʉ/ |
tårve /tɔ̞rˈʋe/ |
psar /psar/ |
sav /saʋ/ "dwadzieścia" |
|||||||
karghawwa
/kar.ɣa'w:a/ |
chaslogawawa /'xɐsloɣɐwɐwɐ/ |
kalqwa /kʰalˈɣwa/ |
kigao /ˈkɨɣao/ |
kårnnåwå
/kʰɔ̞rˈnːɔ̞ɣʷɔ̞/ |
gargo
/'gargɔ/ |
kav /kaʋ/ "pięćdziesiąt" |
|||||||
saughiw
/'sawɣiw/ "siedemdziesiąt" |
zosziw /'t͡soziw/ |
soqiw /ˈsʰɔɣɪʊ̯/ |
saogu /ˈsaoɣʉ/ |
saukŋev
/sæʉ̯ˈk͡ŋeʋ/ "siedemdziesiąt" |
zogiv
/zɔgiv/ "siedemdziesiąt" |
sov /sɔʋ/ "siedemdziesiąt" |
|||||||
phaafyar /'θa:fjar/ |
zěpfjaslo /'t͡sɛp͡fjɐslo/ |
łovyar /ˈɬʰɔvjal/ |
fef /fef/ |
tafjår /tʰæfˈjɔ̞r/ |
psofel /'psɔfəl/ |
saž /saʒ/ "sto" |
|||||||
ħahtaphaafyar
/ħahta'θa:fjar/ "tysiąc"[7] |
– | atovyar /ˈadʱɔvjal/ |
hahfef /ˈhahfef/ |
ʀåhcåtafjår /ʀɔ̞ht͡sʰɔ̞tʰæfˈjɔ̞r/ |
adapsofel /ada'psɔfəl/ |
masaž /masaʒ/ "tysiąc" |
Przypisy
- ↑ dosłownie wielki ojciec
- ↑ dosłownie wielka matka
- ↑ okrutnik
- ↑ w zaimku tym dochodzi do nieregularności, ponieważ nie doszło do zmiany *p > f. Możliwe również, że był regionalizm bay, który dał obecną formę
- ↑ w zaimku tym występuje nieregularny brak przydechu, por. zongepajckie pe
- ↑ nieregularne skrócenie
- ↑ dosłownie wielkie sto