Język jomlandzki
| jomlandzki jomlenska [ˈjɔmlɛnˀsgə] | |
|---|---|
| Utworzenie: | Widsið w 2013 |
| Najnowsza wersja: | 1 |
| Sposoby zapisu: | alfabet łaciński |
| Typologia: | a posteriori SVO analityczno-fleksyjny |
| Klasyfikacja: | języki germańskie północnogermańskie południowe jomlandzki |
| Kody | |
| Conlanger–3 | nat.jol.wid |
| Lista conlangów | |
Język jomlandzki (jomlenska [ˈjɔmlɛnˀsgə], jomlensk spräg [ˈjɔmlɛnˀskʰˈsbʀæːj]) to naturalistyczny język a posteriori autorstwa Widsiða, prace nad którym rozpoczęły się w roku 2013. Pierwotnie służący jako pomoc do nauki języka staronordyjskiego, jomlandzki (pod nazwą ry(gij)ski) stał się polem doświadczalnym, którego rozwój planowano kolejno, etapowo, od "staroryskiego" do współczesnego jomlandzkiego. Genetycznie łączy cechy wschodnio- i zachodnionordyckie, dlatego arbitralnie został uznany za język południowonordycki, pośredni. Część procesów fonetycznych, a także pojawienie się stødu, łączą go z językiem duńskim. Stosunkowo konserwatywna, jak na kontynentalny język skandynawski, fleksja zbliża go do zachodnich dialektów norweskich i farerskiego. Ortografia natomiast najbliższa jest szwedzkiej. Nazwa języka wywodzi się od stosowanej przez wikingów nazwy miasta Wolin, Jomsborgr (jom. Jomsborg [ˈjɔmspɔˀw] i hipotetycznie otaczającej go krainy Jomsland (jom. [ˈjɔmslanˀt]).
Jomlandzki posiada dobrze opracowaną gramatykę i historię, ale niewiele słownictwa. Projekt nie jest rozbudowywany intensywnie. Słownik jomlandzki zawiera 130 słów.
Związki z innymi językami
Języki skandynawskie
Chociaż wymowa jomlandzka sugeruje bliskie pokrewieństwo z językiem duńskim, a słownictwo generalnie trzyma się kontynentalnonordyckiego korpusu, założenia gramatyczne tego języka uniemożliwiają użytkownikom współczesnych języków skandynawskich jego zrozumienie, przynajmniej ze słuchu. Innowacje fonetyczne nałożone na swego rodzaju konserwatyzm gramatyczny i ortograficzny niejako zbliżają jomlandzki do farerskiego. Założenia, na których oparty jest jomlandzki, zakładają istnienie dodatkowej, trzeciej grupy dialektalnej w obrębie wspólnoty nordyckiej, dlatego współistnieją w nim zarówno elementy wschodnie (np. niekonsekwentny a-przegłos), jak i zachodnie (zachowanie dyftongów).
Stød (jom. stöyt [ˈsdœytʰ]), podobnie jak w języku duńskim, pojawia się głównie w słowach jednosylabowych, które etymologicznie składają się z sylaby ciężkiej, jednak odmienne procesy analogizujące sprawiły, że cecha ta nie zawsze pojawia się w faktycznych kognatach. Przykładem może być para duń. græs — jom. gras, w której duńskie słowo ma stød, a jomlandzkie nie. Generalnie jednak można przyjąć, że jomlandzki stød w przybliżeniu odpowiada duńskiemu, a także tonowi 1 w języku norweskim i szwedzkim. Wyspiarskie języki nordyckie nie posiadają analogicznej cechy wymowy.
Inne języki germańskie
Wpływ niemiecki, szczególnie dolnoniemiecki, jest widoczny przede wszystkim w słownictwie dotyczącym handlu i żeglugi. Nowsze zapożyczenia niemieckie to głównie kalki z niemieckiego języka specjalistycznego. Wpływ niderlandzki jest relatywnie mniejszy, niż w innych kontynentalnych językach skandynawskich. Nowsze zapożyczenia germańskie to przede wszystkim anglicyzmy.