Język szangryjski
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Šaŋri [ʃaʁ̃r̝ɪ]
- Transytywno-aktywny;
- Alternacyjno-fleksyjno-inkorporujący
- Brak stałej pozycji nukleusu;
- Dwa przypadki:
- Transytyw;
- Intransytyw;
Przednie | Centralne | Tylne | |||
Przymknięte | |||||
Prawie przymknięte | |||||
Półprzymknięte | |||||
Średnie | |||||
Półotwarte | |||||
Prawie otwarte | |||||
Otwarte |
Przednie | Centralne | Tylne | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
Krótkie | Długie | Krótkie | Długie | Krótkie | Długie | |
Przymknięte | [ɪ] i [i͂] ĩ | [iː] ī | [ʊ] u | |||
Półprzymknięte | [ɘ̟ː] ē | [ə͂] ə̃, [ə] ə | [ɵː] ō | [o͂] ũ | [ʊ̞ː] ū | |
Półotwarte | [ɛ] e | [ɐ̞ː] ā | [ɔ̟] o | |||
Otwarte | [æ] ä | [a] a | [ɑ͂] ã |
Wargowe | Koronalne | Dorsalne | Krtaniowe | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Zębowe | Dziąsłowe | Zadziąsłowe | ||||||
Drżące | [r̝] r | [ŋ~ʁ̃] ŋ | ||||||
Nosowe | [m] m, [m̩] ḿ | [n] n, [n̩] ń | [ŋ̩] ŋ́ | |||||
Zwarte | Bezdźwięczne | [p] p | [t] t | [k] k | [ʔ] ˀ | |||
Dźwięczne | [b~ɓ] b | [d] d | ||||||
Szczelinowe | Bezdźwięczne | [f] f | [θ] θ | [s] s₁, [s̤] s₂, [s̃] s₃, [ɬ] ś | [ʃ] š | [χ] x | [h] h | |
Dźwięczne | [ð] ð | [z] z, [ɮ] ź | [ʒ] j | [ɦ] ʱ | ||||
Aproksymanty | [w] w | [l~ɑ̯] l | [j] y [ɰᶨ] c |
Weźmy na przykład słowo "S₁ŋ́kar" 'Ręka', utworzone od rdzenia "S₁-K" 'Łapać'
- S₁ŋ́kar - Ręka
- S₁ŋ́kar-rə̃ - RękaOkr. (warto zwrócić uwagę na fakt, iż końcówka "rə̃", badając ją jako osobny morfem, ma tak naprawdę formę "nə̃", ale zachodzi tutaj asymilacja do poprzedzającej samogłoski ze względu na miejsce realizacji)
- S₁ŋ́kar-rń-a - RękaOkr. Gen. (tutaj natomiast nosowa szwa zamieniła się w nosowy sonant pod wpływem następującej po niej samogłoski, jako iż szangryjski nie pozwala na jakiekolwiek zbitki samogłoskowe. W tej chwili morfem "rń" możnaby zapisać nawet jako zwykłe "ń" ze względu na to, iż po podstawowym "n" z bazowego morfemu "nə̃" nie ostało się już nic, ale zapisuję to, by nie zaciemniać sobie obrazu morfologii)
Istnieją trzy schematy oznakowywania rzeczowników stanem określonym, które są nierozłączalnie przypisane danym rdzeniom spółgłoskowym (dlatego przy każdym rdzeniu dopisana jest cyfra).