Konŭorld Zapadki

Konŭorld Zapadki - konŭorld, w którém to używany jest język zapadni, dziérzynski, a drugie.

Języki Eŭropy

Języki Słowianskie

7. Języki słowianskie

• wzchodniosłowianskie
  • ruskie
    • północne
      • wielkoruski
      • zaczudzki
      • dźwiński
    • południowe
      • małoruski
      • średnioruski
  • nadczarnomorskie
    • duźlebski
• południowosłowianskie
  • padonskie
    • padonski
  • zachodnie
    • serbskochorwacki
    • słowenski
    • błatonski
  • wzchodnie
    • bułgarski (macedonski)
    • sołunski
    • SCS (†*); różne wydania cerkiewnosłowianskiego:
      • szkoła ruska
      • szkoła zapadnia
      • szkoła czeska
      • szkoła polska
• zachodniosłowianskie
  • czesko-słowackie:
    • czeski
    • morawski
    • słowacki
  • lechickie:
    • wzchodnie
      • polski
        • djalekt mazowiecki
      • śląski
    • zachodnie
      • pomorski
      • ranski
      • wielecki
      • wagrzyński
  • zapadnie
    • zapadni
  • łużyckie
    • dolnołuzycki
    • górnołuzycki
    • wzchodniołużycki
  • dziérzynskie
    • dziérzynski
  • wenlandzkie
    • wenlandzki

Języki Wzchodniosłowianskie

Język Dźwiński

Historia języka dźwińskiego zaczyna się na przełomie X i XI wieku wraz z rozwojem handlu rzecznego. Początkowo powstawały ruskie osady handlowe wzdłuż rzeki, i tu datowane są pierwsze najstarsze zapożyczenia. Dopiero po uzależnienie Łatgalów i Zelów od Rusi w początku XII wieku i założeniu pierwszych klasztorów prawosławnych przyszła pierwsza fala imigracji ruskiej, w większej części zdominowana przez Nowogrodzian. Wraz z rozwojem piśmiennictwa i misji prawosławnej doszło dochodziło do jednoczesnego budowania warowni wzdłuż rzeki. Po załamaniu się państwowości Ruskiej w XIII wieku w wyniku Podboju Mongolskiego doszło do uniezależnienia się plemion bałtyckich od Rusi. Doszło wtedy do drugiej fali imigracji ludności ruskiej, tym razem jednak średnioruskiej. Ten okres trwał do początku XV wieku, kiedy to wyzwolone ziemi Rusi zaczęły być powoli jednoczone przez Nowogród. Pod koniec XV wieku wzdłuż Dźwiny znajdowało się około 20 skupisk ludności ruskojęzycznej, głównie żyjącej w miastach i zajmujących się handlem. Dźwiński język ruski był wtedy traktowany jako język handlu wzdłuż rzeki, a także w akwenie Zatoki Ryskiej. Umocnienie pozycji dźwińszczyzny nastąpiło wraz z przyłączeniem Terenów na północ od Dźwiny w początku XVIII wieku do Rosji. Od tego okresu język dźwiński był traktowany jako pomocniczy na omawianym terenie, i dopiero nowa fala emigracji w XX wieku zachwiała pozycję języka dźwińskiego poprzez osadnictwo ruskie i powoli język zastąpiany jest przez literacki ruski.

Język miał duży wpływ na kształtowanie się piśmienności i języków literackich języków bałtyjskich.

Charakterystyka Fonetyczna

Język charakteryzuje się zmieszaniem prasłowiańskiego *ĕ i *i w jeden dźwięk, dźwięk *e w większości pozycji nie palatalizuje, choć, ze względu na liczne zapożyczenia średnioruskie i istnieje duża grupa słów, gdzie ten dźwięk zmiękcza poprzedzającą samogłoskę. Dźwięki *ь *ъ dały w mocnych pozycjach kolejno miękkie *e i twarde *o. Dodatkowo, język dźwiński, choć ma pochodzenie nowogrodzkie, posiada dużą ilość przykładów rozróżnienia *č i *c pod wpływem gwar średnioruskich. Dźwięki *tl i *dl w większości przypadków zmieniły się w *kl i *gl, jednak w wyniku wpływów średnioruskich dochodzi do zlewania się ich w *l. Ważną cechą jest obecność dyftongów pochodzenia bałtyckiego: ai, ei, ie (je), uo, iu, au, eu. Dominują asymilacje regresywne. Palatalizacja jest cechą alofoniczną przed i, oraz j,

Język posiada następujące spółgłoski:

• nosowe: m n ( м н )
• zwarte: p b t d c ɟ k ɡ ( п б т д к г к г )
• szczelinowe: (f) v s z ʃ ʒ x ɣ ( ф в с з ш ж х х )
• zwarto-szczelinowe: ts dz tʃ dʒ ( ц дз ч дж )
• płynne: l r ( л р )

Każda spółgłoska z wyjątkiem k, g, w może występować w formie palatalizowanej.

Oraz samogłoski:

• i y u ( і ы ꙋ )
• e o ( є о )
• æ a ( ѧ а )
• ai ei ( аi єі )
• ie uo ( іѥ оꙋ )
• au eu ( аꙋ єꙋ )

Charakterystyka gramatyczna

Rzeczownik charakteryzuje się dużymi wpływami bałtyckimi. Rzeczowniki męskie mogą posiadać końcówkę mianownika -s (zapożyczenia oraz wyrazy utworzone z pomocą bałtyckich sufiksów) bądź -is. Zanikła liczba podwójna, chodź część jej końcówek przeszła do liczby mnogiej. Dodatkowo Doszło do zlania się rodzaju męskiego i nijakiego (gdzie część nijakich przyjęło końcówkę -es).

Rodzaj	Męski						Żeński
Deklinacja	o	jo	i	en	ent	es	a	ja	i
N. sg.	-є, -с	-ʲє, -ʲіс	-ʲ	-ʲѧ	-ʲѧ	-єс	-а	-ʲа	-ʲ, -ʲіс
G. sg.	-а	-ʲа	-ʲѧ	-єнʲѧ	-єтʲѧ	-єсʲѧ	-ы	-ʲѧ	-ʲі
D. sg.	-ꙋ, -ові	-ʲꙋ, -ʲєві	-ʲꙋ, -ʲєві	-єнʲі	-єтʲі	-єсʲі	-ʲі	-ʲі	-ʲі
Acc. sg.	-а	-ʲа	-ʲѧ	-ʲѧ	-ʲѧ	-∅	-ꙋ	-ʲꙋ	-ʲ, -ʲіс
Ins. sg.	-єм	-ʲєм	-ʲєм	-єнєм	-єтєм	-єсєм	-ꙋ	-ʲꙋ	-ʲꙋ
Loc. sg.	-ʲі, -ꙋ	-ʲі	-ʲі	-єнʲі	-єтʲі	-єсʲі	-ʲі	-ʲі	-ʲі
Voc. sg.	-∅	-ʲ	-ʲ	-ʲѧ	-ʲѧ	-∅	-о	-ʲє	-ʲ, -ʲіс
N. Voc. pl.	-ʲі, -а, -ы, -овє,	-ʲі, -ʲєвє	-ʲі, -ʲєвє	-єнʲі	-єтʲі	-єсʲі	-ы	-ʲѧ	-ʲі
G. pl.	-ꙋ	-ʲꙋ	-ʲꙋ	-єнʲі	-єтʲі	-єсʲі	-∅	-ʲ	-ʲ
D. pl.	-єм	-ʲєм	-ʲєм	-єнєм	-єтєм	-єсєм	-ам	-ʲам	-ʲам
Acc. pl.	-ы	-ʲѧ	-ʲі	-єнʲі	-єтʲі	-єсʲі	-ы	-ʲѧ	-ʲі
Ins. pl.	-ы , -ома	-ʲєма	-ʲєма	-єнʲєма	-єтʲєма	-єсʲєма	-амʲі	-ʲамʲі	-ʲамʲі
Loc. pl.	-ʲіх	-ʲіх	-ʲіх	-єнʲіх	-єтʲіх	-єсʲіх	-ах	-ʲах	-ʲах

Wpływy bałtyckie nie ominęły także fleksji czasownika. W czasie teraźniejszym zlały się formy trzeciej osoby wszystkich liczb w jedną oraz wypadła końcówka z fleksji w trzeciej osobie czasowników na -e-.

Czas teraźniejszy
Typ	I -o-||-e-			II -no-||-ne-	III -jo-||-je-		IV -i-	V
1.sg.	нєсу	іду	могу	двігну	знаю	пію	ношу	дамє	вімє	імє	ѥсмє
2.sg.	нєсш	ідш	могш	двігнєш	знаш	піш	носіш	дас	віс	іс	ѥс
3.sg.	нєст	ізт	могт	двігнє	зна	пі	носі	да(ст)	ві(ст)	і(ст)	ѥ(ст)
1.pl.	нєсмы	ідмы	могмы	двігнємы	знамы	пімы	носімы	дамы	вімы	імы	ѥсмы
2.pl.	нєстє	ідтє	могтє	двігнєтє	знатє	пітє	носітє	датє	вітє	ітє	ѥтє
3.pl.	нєст	ізт	могт	двігнє	зна	пі	носі	да(ст)	ві(ст)	і(ст)	ѥ(ст)/су
Aoryst
Typ	I -o-||-e-			II -no-||-ne-	III -jo-||-je-		IV -i-	V
1.sg.	нєс	нєс	мог	двіг	знаx	піx	ноcіx	дах	віх	іх	бых
2.sg.	нєсє	ідє	могє	двігє	знаѥ	піѥ	носіѥ	даѥ	віѥ	іѥ	бы
3.sg.	нєсє	ідє	могє	двігє	знаѥ	піѥ	носіѥ	даѥ	віѥ	іѥ	бы
1.pl.	нєсомы	ідомы	могомы	двігомы	знахомы	піхомы	носіхомы	дахомы	віхомы	іхомы	быхомы
2.pl.	нєсотє	ідотє	моготє	двіготє	знахотє	піхотє	носіхотє	дахотє	віхотє	іхотє	быстє
3.pl.	нєсє	ідє	могє	двігє	знаѥ	піѥ	носіѥ	даѥ	віѥ	іѥ	бы

Języki Bałtyckie

• Języki bałtyckie
  • zachodnie
    • pruski
    • kuroński
    • jaćwiński
  • wzchodnie
    • łatgalski
    • litewski
      • wysokolitewski
    • żemgalski
  • golędzkie
    • golędzki

Języki Jermanskie

• jermanskie
  • wzchodnie
    • (krymski) gocki
  • północne
    • wzchodnioskandynawskie
      • dunski
      • normanski
      • szwedzki
      • gotlandzki
      • ozelski
    • zachodnioskandynawskie
      • farerski
      • islandzki
      • nornijski
      • norweski
      • ostmanski
  • zachodnie
    • ingwaeonskie
      • anglo-fryzyjskie
        • angielski
        • fryzyjski
      • saskie
        • saski
        • dolnosaski
    • istwaeonskie
      • niderlandzki
    • irminonskie
      • niemiecki
      • bawarski
      • longobardzki

Języki Romanskie

• języki romanskie
  • języki wschodnioromanskie
    • arumunski
    • istrorumunski
    • meglenorumunski
    • rumunski
  • języki italsko-zachodnioromanskie
    • języki italsko-dalmatynskie
      • istriocki
      • włoski
      • neapolitanski
      • sycylijski
      • dalmatynski
    • języki zachodnioromanskie
      • języki galloromanskie
        • języki gallo-italskie
          • liguryjski
          • lombardzki
        • języki gallo-retyckie
          • języki bretanskie
            • bretanski
          • języki mozelijskie
            • mozelijski
          • langues d'oïl
            • francuski
            • burgundzki
            • pikardyjski
            • poitevin-saintongeais
            • walonski
          • franko-prowansalskie
            • franko-prowansalski
          • oksytanski (prowansalski)
            • gaskonski
            • aranes
            • béarnais
            • aupenc
            • gavot
            • langwedocki
            • limuzynski
            • owerniacki
            • nicejski
          • języki retoromanskie
            • ladynski
      • języki iberoromanskie
        • katalonski
        • hiszpanski (liczne i zróżnicowane dialekty)
        • aragonski
        • asturyjski
        • galicyjski
        • portugalski
    • języki południoworomanskie
      • korsykanski
      • sardynski
      • afrykanski

Języki Południoworomanskie

Język

2. Języki indoiranskie (w tém konŭorldzie nie będzie zbytnio o nich mowa)

3. Jezyki hellenskie:

• język anatolski (język grecki używany w Anatolji, lub szerzéj: w Azji)
• język peloponezki (poddany silném wpływom słowianskiém)

4. Języki celtyckie:

• kontynentalne:
  • język alzacki
• wyspowe
  • język irski
  • język szkocki
  • język manx
  • język walijski
  • język kornwalijski

Istorja

Starożytność.

Starożytność przebiegała bardzo podobnie do naszéj. Różnicą jest jednak wolniéjszy rozwój chrześcijanstwa, oraz większy opór Galów przeciwko Rzymowi. Ich język nigdy nie uległ całkowitemu wyparciu z Galji, aż do drugiéj połowy XII wieku był używany na terenie całéj północnéj Galji. Plemię Helwetów nie ruszyło w głąb Galji, przetrwało aż do okresu Wędrówki Ludów.

Rozwój Rzymu był podobny do naszego, jedną z różnic jest dalsze zapuszczanie się w Azję. Cesarz Hadrjan nie wycofał swojech wojsk z Armenji i Mezopotamji, wręcz przeciwnie - legjony Hadrjania osiągnęły na północy Kaukaz, na wschodzie często zapuszczały się w głąb Państwa Partów, co doprowadziło do dezintegracji Państwa Partów, które zakończyło się dopiéro z koncém wieku III, gdy po upadku wpływów Rzymu w tém regjonie, Orodes V opanował obszar od Mezopotamji na zachodzie po Indus na i Kaszmir na wschodzie. Rzym także uzależnił od siebie resztę Wysp Brytyjskiech, gdzie ustanowił w początku II wieku celtyckie państwa zależne, budowane na wzór rzymski, silnie uzależnione od władzy rzymskiéj. Następnie panowali: cesarz Antoninus Pjus (138-161), którego okres władania jest uznawany za najświetniéjszy w dziejach Cesarstwa; Marek Aureljusz (161-180) - okres jego władzy zwiazany jest z licznymi wojnami z Germanami; Kommodus (180-192) - doszło do rozluźnienia aparatu panstwowego, rozkwitu korupcji oraz nepotyzmu.

Po jego śmierci doszło do długiego okresu wojny domowéj. Po wojnie domowéj i ustanowieniu dynastji Sewerów (193) doszło do okresu względnego spokoju wewnętrzenego oraz walk z Barbarzyncami wzdłuż całego limesu. Okres ten zakończył się w roku 235, gdy doszło do morderstwa ostatniego z Cesarzy z rodu Sewerów, oraz wojny domowéj trwającéj do roku 284, w którém stabilizację przyniósł Cesarz Djoklecjan. Objął włądzę nad krajém zrujnowaném, Galja była w części zasiedlona przez plemiona germanskie, Partowie odnowili swoje panstwo na wschodzie, niektóre miasta uzyskały niezależność, a panstwa sprzymierzone w Brytanji uniezależniły się, od téj pory stale walcząc z Rzymianami.

Doszło do podziału Rzymu na Cesarstwo Wschodnie i Zachodnie, dalsza część III oraz cały IV wiek przebiegały podobnie. Państwa Germanskie wtargnęły do Cesarstwa Zachodniorzymskiego, ustanowiły swoje nowe panstwa. Następnie doszło do walk z Hunami, które zakonczyły się odparciém ich wojsk przez Aecjusza, oraz ustanowieniém jego władzy w Cesarstwie Zachodniorzymskiém. Za panowania następnech Cesarzy główném celém polityki militarnéj było odbicie Afryki, które jednak nie doszło do skutków, mimo pewnech sukcesów (odbicie Sardynji i Sycylji).

W roku 476 doszło do całkowitego upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego, jego ziemie zostały podzielone pomiędzy nowopowstałe panstwa:

• Panstwo Frankijskie: północna Francja, Belgja, Bretonja, Nadrenja,
• Anglosasi: Wschodnia Anglja,
• Panstwa Celtyckie: reszta Brytanji,
• Ostrogoci: Węgry, Bośnia i Hercegowina z Chorwacją,
• Swebowie: północno-wschodnia Hiszpanja z północna Portugalją,
• Wizygoci: reszta Hiszpanji i Portugalji oraz południowo-zachodnia Francja,
• Wandalowie: Tunezja wraz z wybrzeżém Algierji, Korsyka, Sardynja i Sycylja,
• Burgundowie: południowo-wschodnia Francja a także skrawki Włoch.

Na wschodzie Cesarstwo Wschodniorzymskie było w dużo lepszém stanie. W roku 476 wraz z odesłaniém insygnji cesarskiech ogłosiło się «Drugiém Rzymém». Kontrolowało ono obszar Azji Mniejszéj, Egiptu, Grecji, Syrji, Palestyny, większéj części Bałkanów. Okres ten to czas walk z Panstwém Partów, a także rozwkit Chrześcijanstwa na ziemiach Bizancjum.

Wczesne średniowieczé

Początek średniowiecza był związany z rozwojém chrześcijanstwa na terenie państ germanskich, Wędrówką Ludów, oraz próbą odbudowy Imperjum Rzymskiego przez Konstantynopol.

Bałkany oraz Bizancjum

Bizancjum było jedném z silniejszech panstw początków średniowiecza. Za panowania Justynjana Wielkiego doszło do odbudowy Panstwa Rzymskiego (Bizancjum objęło swojém teryrorjém Italję, Zachodnią Afrykę, wyspy zachodniego Morza Śródziemnego, południową Iberję), jednak nietrwałego. Od strony Dunaj rósł napór Słowian oraz Bułgarów. Plemiona wołoskie zostały zepchnięte na zachód, w obszar naszego Siedmiogrodu oraz historycznego Hospodarstwa Wołoskiego. Część Wołochów zamieszkującech Mołdawję uległa slawizacji. Szybko po śmierci Justynjana doszło do utraty zdobyczy terytorjalnech (Italja na rzecz Longobardów, Iberja - Wizygotów, w Afryce powstało odnowione panstwo Wandalów).

Pierwsza połowa VII wieku minęła Drugiemu Rzymowi na walce z Arabami, którzy zaczęli opanowywać Bliski Wschód oraz Egipt (634–641). Arabowie napotkawszy opór Panstwa Wandalów oraz sprzymierzonech z nimi Longobardów (Arabowie zaczęli zagrażać longobardzkiéj dominacji na morzu) zawrócili swoje wojska (wcześniéj jednak ustanawiając swoją władzę w Egipcie) oraz ruszyli na podbój Anatolji. Nad Dunajém utwardzała się władza Bułgarów i plemion słowianskiech (a w przypadku tech drugiech także za Dunajém). Na początku VIII wieku sprzymierzone wojska Bułgarów, Słowian (od kontynentu) oraz Arabów od strony Azji Mniejszéj i morza zaczęły blokadę i oblężenié Konstantynopola.

Leon III Izauryjczyk w roku 719 ułożył się ze Słowianami oraz Bułgarami, zezwalając im na zasiedlenie europejskiéj części Bizancjum, wzamian za uznanie zwierzchności (Słowianie w tém czasie zamieszkiwali już większość wymienionego obszaru) oraz pomoc w walce z Arabami. W połowie VIII wieku dosżło do ukształtowania się podziału Bałkanów: Tracja oraz obszar na północ od ujścia Dunaju, Północna Macedonja stały się obszarém zajętém przez Bułgarów, reszta Bałkanów - przez Słowian. Podobny los spotkał Madziarów, którzy ulegli romanizacji (do dziś istnieją enklawy, w którech jest jeszce używany język madziarski, nie uległy romanizacji, liczbę użytkowników okresla się na około 30 tys.). Do Już od początków panstwowości bułgarskiéj dochodziło do jéj slawizacji. Wraz z misjami Cyryla i Metodego w IX wieku, doszło do rozpowszechnienia chrześcijanstwa wśród Słowian całech Bałkanów, a także Wołochów. Wśród Słowian na Bałkanach rodzą się pierwsze panstwa, są to panstwa Serbów, Chorwatów, czy Sołunów (obejmujące obszar Grecji, południowéj Macedonji).

Iberja

Po śmierciu Justynjana Królestwo Wizygotów wyparło wojska Bizancjum z Iberji. W wiekach VI - VIII Królestwo Wizygotów skupiało się głównie na obronie ziem w Akwitanji przed Frankami, walce ze Swebami, oraz obronie wschodniech wybrzeży przed Wandalami. Wraz ze wzrostém potęgi Wandalów oraz doszło pod koniec IX wieku do powolonego wypierania Wizygotów z Iberji i zamknięcia ich za Pirenejami.

Galja i Germanja

Na początku VI wieku na północy Galji swoją władzę utrwalało Plemię Franków. Nie mogąc pokonać Wizygotów, Frankowie zwrócili swój kierunek expansji na wschód. Od roku 536 sukcesywnie zostały podbite wszystkie plemiona germanskie żyjące wzdłuż Renu. Proces ten zakończył się na początku VIII wieku, gdy granica Franków na wschodzie osiągnęła Łabę, na zachodzie Bretonję, na południu Alpy. Pod koniec VIII wieku Frankowie ruszyli na południe, opanowali najpierw Wenecję, a potém całą Dolinę Padu, a na wschodzie - walczyli z Awarami wraz ze sprzymierzonymi plemionami słowianskimi. Przez okres pokolenia doszło do stagnacji rozwojowéj Panstwa Franków, Słowianie żyjący za Łabą zbuntowali się, zakładając własne królestwa. Nasiliły się także napady Normanów, co zakończyło się utworzeniém ich panstwa na terenie Normandji. Doszło także do buntu plemion nadrenskiech, i utworzenia w regjonie Renu niezależnech księstw.

X wiek był dla Królestwa Franków okresém wojen domowech, oraz wojen z Normanami. Plemiona Germanskie Nadrenji skupiały się w tém czasie na walkach ze Słowianami, którzy parli wciąż na zachód, podbijając część germanskiech księstw.

Italja

Od upadku Państwa Odoakra Italja była obszarém walk pomiędzy germanskimi panstwami, a Drugiém Rzymém. Początkowo król Ostrogotów Teodoryk Wielki pełnił funkcję zwierzchnikla bizantyjskiego w Italji, ale z czasém uniezależnił się od Bizancjum, i stał się władcą silnego panstwa. Panstwo Ostrogotów zostało rozbite w roku 553, co zapoczątkowało krótki okres panowania Bizantyjskiego na tech ziemiach, zakonczony już w roku 568, gdy do Italji wtargnęli Longobardowie, powoli opanowując obszar całéj Italji za wyjątkiém południowech skrawków. Ustanowili za swoją stolicę Medjolan. Ich władza nad Italją trwała nieprzerwanie do IX wieku, gdy doszło do destabilizacji panstwa, wojny domowéj, oraz przejęcia władzy nad doliną Padu przez Franków, a w reszcie kraju - ustanowienie księstw wyrosłech z aparatu urzędniczego Panstwa Longobardów.

Długa obecność Longobardów wpłynęła na używany w tém rejonie język longobardzki, nie będący wbréw nazwie kontynuacją języka Longobardów, oraz język włoski, w którém do dziś duża część słownictwa ma pochodzenie germanskie. Język Longobardów uległ romanizacji już na wiek VII, a język longobardzki jest zgermanizowaném językiem mieszczan północnéj Italji, co nie przeszkadza germanskojęzycznéj częsci mieszkańców Italji nazywać się Longobardami.

W tém czasie doszło także do wykorzystywania Papiestwa jako narzędzia politycznego między księstwami germanskimi, a Bizancjum.

Brytanja

W początkach Wieków Średniech na terenie Brytanji trwała rywalizacja panstw celtyckiech oraz anglosaskiech. Panstwa celtyckie, które przez długi czas miały kontakt z Rzymém, były lepiéj zorganizowane, dzieki czemu nigdy nie doszło do ich upadku. Szybko wydzieliły się pod wpływém naporu Anglosasów na trzy rejony: Walję, Kornwalję, oraz Szkocję. W tém czasie Irlandja była krajém dobrze rozwiniętém, jedném z pierwszech panstw chrzescijanskiech wśród krajów barbarzynskiech. Anglosasi nigdy jednak nie opanowali większech obszarów Brytanji. Brytanja przeżyła wielki kryzys w czasie najazdów normanskiech. w tém czasie duże połaci wysp zostały uzależnione od normanskiech centr władzy. Do ostatecznego wygnania Normanów doszło na początku XI wieku.

Europa Środkowa

Historja Europy Środkowéj wiąże się z expansją Słowian. W VII wieku dotarli za Łabę, za którą żyły osłabione przez walki z Frankami plemiona germanskie. Pod wpływém misjonarzy bizantynskiech - Cyryla i Metodego, zaczęło się szérzyć chrześcijanstwo obrządku słowianskiego. Na Słowianszczyźnie zachodniéj zaczęły się wykształcać powoli różne panstwa, skupione głównie wokół walki z Awarami. Wraz z upadkiém Awarów na przełomie wieków VII oraz IX doszło do rozwoju panstw slowianskich: dawni posłowie awarscy, wojskowi, elita rządząca, wszyscy oni przeszli do poszczególnech władców słowianskiech, dając impuls rozwojowi ich panstw.