Malinowski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Conlanger
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
(Jedna chujowa Dyskietka by Je kurwa podpierdolić, mieć, scalić; Jedna chujowa Dyskietka by Nią kurwa wszystko w chuja rozpierdolić)
Linia 1: Linia 1:
{{język|nazwa=język malinowski|nazwa własna= xáikuata Málinuaska|conlanger3=uwp.mal.mil|twórca=[[user:Milya0|Miły]]|rok=2010|cel=nieświadoma inspiracja językiem abchaskim}}
+
WYPIERDALAJ W CZELUŚCIE PRĄDORUINY
[[Plik:Malinuan.png|thumb|right|200px|Zaznaczono tereny używania języka malinowskiego. Zaciemniono teren [[Malinowa|Malinowy]].]]
 
'''Język malinowski''' (''xáikuata Málinuaska'' {{IPA|'ʒɜɪkʷɔtɐ 'maʎɪnʷɔskɐ}}) - język słowiański ze świata [[Jawia|Jawii]]. Występują w nim dwa fonemy samogłoskowe, które w zależności od pozycji i akcentu mogą mieć po 8 alofonów. Zapisywany cyrylicą i alfabetem łacińskim (w [[1990]] powstała oficjalna transkrypcja), posiada także własny alfabet.
 
 
 
[[24 lutego]] (''24 Mwáxany'') to dzień języka malinowskiego (''dxínu waxáikuatcai Málinuaskyai''). Nauka o języku malinowskim to malinwistyka (''Málinuawikuata'').
 
 
 
==Przybliżone przemiany fonetyczne==
 
* palatalizacja malinowska (''č´, c´, dž´, dz´, š´'' > ''ć, dź, ś ''>'' ky, gy, hy'')
 
** możliwe, że zaszła jeszcze na etapie prajęzyka, zastępując palatalizacje prasłowiańskie, wówczas: ''k, g, x'' > ''ky, gy, hy'' / przed ''i, ě, e, ę, ь, j''
 
* metateza ''or-'', ''ol-'', ''er-'', ''el-'' do ''ra'', ''la'', ''rě > r´a'', ''lě > l´a'' na początku wyrazu, ''ara'', ''ala'', ''ěra > ´ara'', ''ěla > ´ala'' w środku
 
* zanik nosowości (''ą, ę'' > ''a, ě'')
 
* zmiękczenie spółgłosek przed samogłoskami przednimi (''i, ь, e, ě, ju'')
 
* zaokrąglenie spółgłosek przed samogłoskami tylnymi (''u, o'', czasem ''ъ'')
 
* wzmocnienie miękkości (''t´, d´, s´, z´, r´'' > ''tc, dx, c, x'')
 
* zanik jerów słabych i przemiana mocnych w "i"
 
* uproszczenie systemu samogłosek (''i, y, u, ju > i''; ''ě, a, o > a''; ''e > ai'', czasem ''ě, o > ai'')
 
 
 
==Fonologia==
 
===Spółgłoski===
 
Szeregi spółgłosek (jasne, zaokrąglone, miękkie) odzwierciedlają relacje morfologiczne.
 
 
 
{| class="wikitable"
 
!wargowe
 
!colspan="2"|zwarte
 
!colspan="2"|szczel.
 
!nosowe
 
|-
 
!jasne
 
|{{IPA|b}}
 
|{{IPA|p}}
 
|colspan="2"|{{IPA|v}}
 
|{{IPA|m}}
 
|-
 
!zaokrąglone
 
|{{IPA|bʷ}}<br /><tt>bu</tt>
 
|{{IPA|pʷ}}<br /><tt>pu</tt>
 
|colspan="2"|{{IPA|βʷ}}<br /><tt>vv</tt>
 
|{{IPA|mʷ}}<br /><tt>mu</tt>
 
|-
 
!miękkie
 
|{{IPA|bʲ}}<br /><tt>by</tt>
 
|{{IPA|pʲ}}<br /><tt>py</tt>
 
|colspan="2"|{{IPA|vʲ}}<br /><tt>vy</tt>
 
|{{IPA|mɲ͡}}<br /><tt>my</tt>
 
|}
 
 
 
{| class="wikitable"
 
!dziąsłowe
 
!colspan="2"|zwarte
 
!colspan="2"|szczel.
 
!nosowe
 
!półotw.
 
!boczne
 
|-
 
!jasne
 
|{{IPA|d}}
 
|{{IPA|t}}
 
|{{IPA|z}}
 
|{{IPA|s}}
 
|{{IPA|n}}
 
|{{IPA|ɹ}}<br /><tt>r</tt>
 
|{{IPA|l}}
 
|-
 
!zaokrąglone
 
|{{IPA|dʷ}}<br /><tt>du</tt>
 
|{{IPA|tʷ}}<br /><tt>tu</tt>
 
|{{IPA|zʷ}}<br /><tt>zu</tt>
 
|{{IPA|sʷ}}<br /><tt>su</tt>
 
|{{IPA|nʷ}}<br /><tt>nu</tt>
 
|{{IPA|w}}
 
|{{IPA|ɫ}}<br /><tt>ll</tt>
 
|-
 
!miękkie
 
|{{IPA|d͜ʒ}}<br /><tt>dx</tt>
 
|{{IPA|t͜ʃ}}<br /><tt>tc</tt>
 
|{{IPA|ʒ}}<br /><tt>x</tt>
 
|{{IPA|ʃ}}<br /><tt>c</tt>
 
|{{IPA|nɲ͡}}<br /><tt>ny</tt>
 
|{{IPA|ʒ}}<br /><tt>x</tt>
 
|{{IPA|ʎ}}<br /><tt>ly</tt>
 
|}
 
 
 
{| class="wikitable"
 
!tylnojęzykowe
 
!colspan="2"|zwarte
 
!colspan="2"|szczel.
 
! colspan="2"|półotw.
 
|-
 
!jasne
 
|{{IPA|g}}
 
|{{IPA|k}}
 
|colspan="2"|{{IPA|x}}<br /><tt>h</tt>
 
| colspan="1" rowspan="3"|{{IPA|j}}
 
| colspan="1" rowspan="2"|{{IPA|w}}
 
|-
 
!zaokrąglone
 
|{{IPA|gʷ}}<br /><tt>gu</tt>
 
|{{IPA|kʷ}}<br /><tt>ku</tt>
 
|colspan="2"|{{IPA|ʍ}}<br /><tt>f</tt>
 
|-
 
!miękkie
 
|{{IPA|ɟ}}<br /><tt>gy</tt>
 
|{{IPA|c}}<br /><tt>ky</tt>
 
|colspan="2"|{{IPA|ç}}<br /><tt>hy</tt>
 
|{{IPA|j}}
 
|}
 
 
 
* C - spółgłoska jasna
 
* L - spółgłoska zaokrąglona
 
* P - spółgłoska miękka
 
 
 
===Samogłoski===
 
Alofony trzech fonemów samogłoskowych.
 
 
 
{| class="wikitable"
 
!po spółgłoskach
 
!a!!á!!ai!!ái!!i!!í
 
|-
 
!jasnych
 
|{{IPA|ɐ}}
 
|{{IPA|'a}}
 
|{{IPA|ɜ}}
 
|{{IPA|'ɜɪ}}
 
|{{IPA|ə}}
 
|{{IPA|'ɨ}}
 
|-
 
!zaokrąglonych
 
|{{IPA|ɔ}}
 
|{{IPA|'ɒ}}
 
|{{IPA|o}}
 
|{{IPA|'ɔu}}
 
|{{IPA|ʊ}}
 
|{{IPA|'u}}
 
|-
 
!miękkich
 
|{{IPA|ɛ}}
 
|{{IPA|'æ}}
 
|{{IPA|e}}
 
|{{IPA|'ɛi}}
 
|{{IPA|ɪ}}
 
|{{IPA|'i}}
 
|}
 
 
 
==Alfabet==
 
{| class="wikitable"
 
!Cyrylica
 
!Łacinka
 
!Alfabet<br />malinowski
 
!Transkrybcja<br />fonemiczna
 
!Uwagi
 
|-
 
|А́ а́
 
|Á á
 
 
|/'a/
 
|akcentowane /a/
 
|-
 
|А а
 
|A a
 
|O
 
|/a/
 
|nieakcentowane /a/
 
|-
 
|Б б
 
|B b
 
 
|/b/
 
|
 
|-
 
|Бъ бъ
 
|Bu bu
 
|ЬV
 
|/bʷ/
 
|
 
|-
 
|Бь бь
 
|By by
 
|Ь'
 
|/bʲ/
 
|
 
|-
 
|В в
 
|Vv vv
 
|BV
 
|/β/
 
|
 
|-
 
|Вь вь
 
|Vy vy
 
|B'
 
|/vʲ/
 
|
 
|-
 
|Ѵ ѵ
 
|V v
 
|B
 
|/v/
 
|w 1954 przeniesiona z końca alfabetu
 
|-
 
|Г г
 
|G g
 
|C
 
|/g/
 
|
 
|-
 
|Гъ гъ
 
|Gu gu
 
|CV
 
|/gʷ/
 
|
 
|-
 
|Д д
 
|D d
 
 
|/d/
 
|
 
|-
 
|Дъ дъ
 
|Du du
 
|ΔV
 
|/dʷ/
 
|
 
|-
 
|Ѓ ѓ
 
|Gy gy
 
|C'
 
|/ɟ/
 
|
 
|-
 
|Ж ж
 
|X x
 
|Z'
 
|/ʒ/
 
|
 
|-
 
|З з
 
|Z z
 
|Z
 
|/z/
 
|
 
|-
 
|Зъ зъ
 
|Zu zu
 
|ZV
 
|/zʷ/
 
|
 
|-
 
|І́ і́
 
|Í í
 
 
|/'i/
 
|akcentowane /i/
 
|-
 
|І і
 
|I i
 
|I
 
|/i/
 
|nieakcentowane /i/
 
|-
 
| style="background-color: Beige;"|И́ и́
 
!
 
| style="background-color: Beige;"|'Í
 
!
 
| style="background-color: Beige;"|akcentowane, zamiast ьі́
 
|-
 
| style="background-color: Beige;"|И и
 
!
 
| style="background-color: Beige;"|'I
 
!
 
| style="background-color: Beige;"|nieakcentowane, zamiast ьі
 
|-
 
|Ј ј
 
|J j
 
|"
 
|/j/
 
|
 
|-
 
|К к
 
|K k
 
|K
 
|/k/
 
|
 
|-
 
|Къ къ
 
|Ku ku
 
|KV
 
|/kʷ/
 
|
 
|-
 
|Л л
 
|L l
 
 
|/l/
 
|
 
|-
 
|Лъ лъ
 
|Ll ll
 
|ΛV
 
|/ɫ/
 
|
 
|-
 
|Љ љ
 
|Ly ly
 
|Λ'
 
|/ʎ/
 
|
 
|-
 
|М м
 
|M m
 
|M
 
|/m/
 
|
 
|-
 
|Мъ мъ
 
|Mu mu
 
|MV
 
|/mʷ/
 
|
 
|-
 
|Мь мь
 
|My my
 
|M'
 
|/mɲ/
 
|
 
|-
 
|Н н
 
|N n
 
|N
 
|/n/
 
|
 
|-
 
|Нъ нъ
 
|Nu nu
 
|NV
 
|/nʷ/
 
|
 
|-
 
|Њ њ
 
|Ny ny
 
|N'
 
|/ɲ/
 
|
 
|-
 
| style="background-color: Beige;"|О́ о́
 
!
 
| style="background-color: Beige;"|VÓ
 
!
 
| style="background-color: Beige;"|akcentowane, zamiast ъа́
 
|-
 
| style="background-color: Beige;"|О о
 
!
 
| style="background-color: Beige;"|VO
 
!
 
| style="background-color: Beige;"|nieakcentowane, zamiast ъа
 
|-
 
|Пп
 
|P p
 
 
|/p/
 
|
 
|-
 
|Пъпъ
 
|Pu pu
 
|ПV
 
|/pʷ/
 
|
 
|-
 
|Пьпь
 
|Py py
 
|П'
 
|/pʲ/
 
|
 
|-
 
|Рр
 
|R r
 
|P
 
|/ɹ/
 
|
 
|-
 
|Сс
 
|S s
 
|S
 
|/s/
 
|
 
|-
 
|Ҫҫ
 
|Su su
 
|SV
 
|/sʷ/
 
|
 
|-
 
|Т т
 
|T t
 
|T
 
|/t/
 
|
 
|-
 
|Тъ тъ
 
|Tu tu
 
|TV
 
|/tʷ/
 
|
 
|-
 
|Ќ ќ
 
|Ky ky
 
|K'
 
|/c/
 
|
 
|-
 
|У у
 
|W w
 
|VV
 
|/w/
 
|
 
|-
 
|Ф ф
 
|F f
 
|XV
 
|/ʍ/
 
|
 
|-
 
|Х х
 
|H h
 
|X
 
|/x/
 
|
 
|-
 
|Хь хь
 
|Hy hy
 
|X'
 
|/ç/
 
|
 
|-
 
|Ч ч
 
|Tc tc
 
|T'
 
|/t͜ʃ/
 
|
 
|-
 
|Џ џ
 
|Dx dx
 
|Δ'
 
|/d͜ʒ/
 
|
 
|-
 
|Ш ш
 
|C c
 
|S'
 
|/ʃ/
 
|
 
|-
 
| style="background-color: Beige;"|Ы́ ы́
 
!
 
| style="background-color: Beige;"|VÍ
 
!
 
| style="background-color: Beige;"|akcentowane, zamiast ъі́
 
|-
 
| style="background-color: Beige;"|Ы ы
 
!
 
| style="background-color: Beige;"|VI
 
!
 
| style="background-color: Beige;"|nieakcentowane, zamiast ъі
 
|-
 
| style="background-color: Beige;"|Я́ я́
 
!
 
| style="background-color: Beige;"|'Ó
 
!
 
| style="background-color: Beige;"|akcentowane, zamiast ьа́
 
|-
 
| style="background-color: Beige;"|Я я
 
!
 
| style="background-color: Beige;"|'O
 
!
 
| style="background-color: Beige;"|akcentowane, zamiast ьа
 
|}
 
 
 
==Zaimki==
 
===Końcówki osobowe===
 
{| class="wikitable"
 
!os.
 
!l.poj.
 
!l.mn.
 
|-
 
!1.
 
| -(a)my
 
| -(a)n
 
|-
 
!2.
 
| -(a)tc
 
| -(a)v
 
|-
 
!3.
 
|colspan=2| -(a)ny
 
|-
 
!zwr.
 
|colspan=2| -c(a)
 
|}
 
 
 
Końcówki osobowe pełnią szereg funkcji:
 
* służą do oznaczania konstrukcji posiadacza
 
* są używane w koniugacji przedmiotowej
 
* występują w odmianie zaimków.
 
 
 
Końcówki osobowe mogą być doklejone bezpośrednio do przedimków - w ten sposób zaimki odmieniają się lokatywnie.
 
 
 
{| class=wikitable
 
|-
 
! *
 
| v(in)-
 
| z(in)-
 
| na-
 
| pxi(j)-
 
| nad(i)-
 
| puad(i)-
 
|-
 
! 1 sg
 
| vi'''my''' <br/> ''we '''mnie'''''
 
| zi'''my''' <br/> '''''mną'''''
 
| na'''my''' <br/> ''o '''mnie'''''
 
| pxi'''my''' <br/> ''przy '''mnie'''''
 
| nadi'''my''' <br/> ''na '''mnie'''/nade '''mną'''''
 
| puadi'''my''' <br/> ''pode '''mną'''''
 
|}
 
 
 
==Deklinacja==
 
W malinowskiej deklinacji wyróżnia się pięć przypadków: mianownik, biernik, celownik, miejscownik, ablatyw.
 
 
 
Rzeczowniki mogą mieć jeden z dwóch rodzajów. Przymiotniki zgadzają się z rzeczownikami pod względem rodzaju, przypadka i liczby. Deklinacje są rozróżniane według końcówki słowa, a nie rodzaju.
 
 
 
===Grupy deklinacyjne===
 
{| class=wikitable
 
|
 
! I -C
 
! II -L
 
! III -a
 
! IV -P
 
|-
 
! N sg
 
| lyat
 
| sinu
 
| duihya
 
| matcaix
 
|-
 
! Ac sg
 
| lyat'''a'''
 
| sinu'''i'''
 
| duihy'''ai'''
 
| matcaix'''ai'''
 
|-
 
! D sg
 
| lya''tu'''''i'''
 
| sinu'''avyi'''
 
| duihy'''i'''
 
| matcaix'''i'''
 
|-
 
! L sg
 
| lya''tc'''''ai'''
 
| sinu'''i'''
 
| duihy'''i'''
 
| matcaix'''ai'''
 
|-
 
! Ab sg
 
| lya''tu'''''am'''
 
| sinu'''im'''
 
| duihy'''aim'''
 
| matcaix'''im'''
 
|}
 
 
 
W rozwoju języka malinowskiego doszło do zaniku prasłowiańskiej grupy V i wyrównania tematów (np. kry > kwi'''vy''', imę > my'''ainy''', mati > matc'''aix''', telę > tcaily'''atc''', slovo > sllavy'''aic'''). Tak, jak w przypadkach zależnych, temat jest zakończony spółgłoską palatalizowaną i zaliczany do czwartej grupy.
 
 
 
===Odmiana lokatywna===
 
Do rzeczownika w bierniku jest przyłączany przyimek, np.
 
* matcaix (matka) - '''wa'''matcaixai (matki)
 
* duihya (duch) - '''vin'''duihyai (w duchu)
 
* sinu (syn) - '''zin'''sinui (synem)
 
* lyat (rok) - '''na'''lyatcai (o roku)
 
 
 
==Koniugacja==
 
Odmiana czasowników wykazuje cechy fleksyjne i aglutynacyjne.
 
 
 
Ponadto nie ma osobnego czasownika "mieć" i zamiast niego używa się konstrukcji posesywnych i "być" (np. ''Mam książkę.'' = ''Jest moja książka.'')
 
 
 
===Koniugacja podmiotowa===
 
 
 
{| class="wikitable"
 
!colspan=4|bezokolicznik
 
|-
 
!*
 
| bítci
 
| C -atci
 
| P -itci
 
|-
 
!colspan=4|czas teraźniejszy
 
|-
 
!1. sg
 
| áim
 
| C -a
 
| P -a
 
|-
 
!2. sg
 
| áic
 
| P -aic
 
| P -ic
 
|-
 
!3. sg
 
| áist
 
| P -ai
 
| P -i
 
|-
 
!1. pl
 
| áim
 
| P -aim
 
| P -im
 
|-
 
!2. pl
 
| áitca
 
| P -aitca
 
| P -itca
 
|-
 
!3. pl
 
| sát
 
| C -at
 
| P -at
 
|-
 
!colspan=4|czas przeszły
 
|-
 
!1. sg
 
| byáh
 
| C -aha
 
| P -aha
 
|-
 
!2. sg
 
| byáhyai
 
| C -ahyai
 
| P -ahyai
 
|-
 
!3. sg
 
| byáhyai
 
| C -ahyai
 
| P -ahyai
 
|-
 
!1. pl
 
| byáfaim
 
| C -afaim
 
| P -afaim
 
|-
 
!2. pl
 
| byáhyaitca
 
| C -ahyaitca
 
| P -ahyaitca
 
|-
 
!3. pl
 
| byáhat
 
| C -ahat
 
| P -ahat
 
|-
 
!colspan=4|czas przyszły
 
|-
 
!1. sg
 
| báda
 
| C -aksa
 
| P -iksa
 
|-
 
!2. sg
 
| bádxaic
 
| C -aksaic
 
| P -iksaic
 
|-
 
!3. sg
 
| bádxai
 
| C -aksai
 
| P -iksai
 
|-
 
!1. pl
 
| bádxaim
 
| C -aksaim
 
| P -iksaim
 
|-
 
!2. pl
 
| bádxaitca
 
| C -aksaitca
 
| P -iksaitca
 
|-
 
!3. pl
 
| bádat
 
| C -aksat
 
| P -iksat
 
|-
 
!colspan=4|tryb rozkazujący
 
|-
 
!2. sg
 
| bádx
 
| P -i
 
| P -
 
|-
 
!1. pl
 
| bádxam
 
| P -am
 
| P -am
 
|-
 
!2. pl
 
| bádxatca
 
| P -atca
 
| P -atca
 
|}
 
 
 
===Koniugacja przedmiotowa===
 
{| class="wikitable"
 
!os.
 
!l.poj.
 
!l.mn.
 
|-
 
!1.
 
| -(a)my
 
| -(a)n
 
|-
 
!2.
 
| -(a)tc
 
| -(a)v
 
|-
 
!3.
 
|colspan=2| -(a)ny
 
|-
 
!zwr.
 
|colspan=2| -c(a)
 
|}
 
 
 
Czasowniki przechodnie mogą odmieniać się przez osoby dopełnienia, doklejając końcówki osobowe.
 
 
 
{| class=wikitable
 
! *
 
| vyidxa <br/> ''widzę''
 
| vyidxic <br/> ''widzisz''
 
|-
 
! 1. sg
 
| -
 
| vyídxic'''amy''' <br/> ''widzisz '''mnie'''''
 
|-
 
! 2. sg
 
| vyídxa'''tc''' <br/> ''widzę '''cię'''''
 
| -
 
|-
 
! 3.
 
| vyídxa'''ny''' <br/> ''widzę '''jego/ją'''''
 
| vyídxic'''any''' <br/> ''widzisz '''jego/ją'''''
 
|-
 
! 1. pl
 
| vyídxa'''n''' <br/> ''widzę '''nas'''''
 
| vyídxic'''an''' <br/> ''widzisz '''nas'''''
 
|-
 
! 2. pl
 
| vyídxa'''v''' <br/> ''widzę '''was'''''
 
| vyídxic'''av''' <br/> ''widzisz '''was'''''
 
|-
 
! refl.
 
| vyídxa'''s''' <br/> ''widzę '''się'''''
 
| vyídxic'''sa''' <br/> ''widzisz '''się'''''
 
|}
 
 
 
==Liczebniki==
 
:1. jánu
 
:2. dvá
 
:3. txá
 
:4. kyatirá
 
:5. pyátc
 
:6. hyástc
 
:7. cámy
 
:8. wásmy
 
:9. dxávyatc
 
:10. dxácatc
 
 
 
:11. jánadxac
 
:12. dvánadxac
 
:13. txánadxac
 
:14. kyatiránadxac
 
:15. pyánadxac
 
:16. hyásnadxac
 
:17. cánadxac
 
:18. wásnadxac
 
:19. dxávyanadxac
 
 
 
:20. dvadxácatci
 
:30. txaidxácatci
 
:40. kyatirdxácatci
 
:50. pyadxácatci
 
:60. hyasdxácatci
 
:70. camydxácatci
 
:80. wasmydxácatci
 
:90. dxavyadxácatci
 
 
 
:100. stuá
 
:200. dvyásta
 
:300. txásta
 
:400. kyatirásta
 
:500. pyátcistu
 
:600. hyástcistu
 
:700. cámyistu
 
:800. wásmyistu
 
:900. dxávyatcistu
 
:1000. tícatc
 
 
 
==Zobacz też==
 
*[[Malinowa|Malinua]]
 
[[Kategoria:Słowiańskie języki Jaruzji|Malinowski]]
 
[[Kategoria:Języki Miłego]]
 

Wersja z 18:25, 31 sty 2011

WYPIERDALAJ W CZELUŚCIE PRĄDORUINY