Mitologia ajdyniriańska

Mitologia ajdyniriańska

Główne religie: Ajniadyzm · Ajdyzm · Kejanizm · Dżaryzm · Talawizm Filozofie i kulty: Eltarowie · Waryszwaici · Patrejczycy Zakony i organizacje: Rhānıās Vwarẓıadāz · Rhānıās Taḥarāz · Zastęp Vakshara · Samnezje Wierzenia i praktyki: Wielka Muzyka · xxx · Wojna Bogów · Druga Wojna Bogów · Ład i Chaos · Hwennār · Święta Racja Stanu · Oświecenie · Wieczny Ogień Ważniejsi bogowie: Érush · Djawdayā · Zōrıan · xxx · Starzy Bogowie · Radhevar · Ishār · Ghrezdan · Arysz · Hanar̄as · Keyan · Far · Quanna · Trybunał Wydarzenia i legendy: Era Chwały · Wyprawa Dziesięciu Tysięcy Okrętów · Bitwa nad Krwawą Wodą · xxx · Wielka Tułaczka Miejsca: Ajnadestra · Pierwsze Królestwo · Imperium Świtu · Góra Férhan · Morze Płomieni · Vwijhayan Herosi: xxx Mityczne dynastie: xxx Stworzenia mityczne: Vwarźada · Ŝar̄akh Główne święta: Djyaonwayr · Vezdaqueni · Dashanar · Cir̄as Ťaomāz Święte teksty: Hwadāmi · xxx · xxx · xxx

Posąg vwarźady z czasów Starego Państwa. Podobne posągi od stuleci stanowią charakterystyczny element ajdyniriańskiej architektury. Popularne są również w czasach współczesnych.

Mitologia ajdyniriańska to ogół tradycji, legend, opowieści, wierzeń i praktyk religijnych charakterystycznych dla Ajdyniriańczyków i wywodzących się z kręgu ajdyniriańskiej kultury. Stanowi ona podstawię i fundament ajdyniriańskich religii. Mity te opowiadają o ludziach, wielkich bohaterach, bogach i innych nadnaturalnych istotach. Zawierają także podania o dawnych wojnach, konfliktach oraz na wpół legendarnych postaciach i wydarzeniach. Większość ajdyniriańskiej mitologii wywodzi się z mitów i wierzeń starożytnych Ajniadów (tak zwanego ajniadyzmu) oraz z ich zmitologizowanej historii. Z tego powodu większość mitów dzieje się w Ajnadestrze, opiewanej pieśniami krainie Ajnadów, a więc praojczyźnie Ajdyniriańczyków. Za jej lokalizację przyjmuje się współczesne stepy kauradzkie oraz dorzecze rzeki Yitrazhi. Pozostała część ajdyniriańskiej mitologii jest znacznie późniejsza i wywodzi się w większości ze zmitologizowanej historii przodków Ajdyniriańczyków z okresu Wielkiej Tułaczki oraz ich osiedlenia się nad Jeziorem Szmaragdowym.

Mity pełnią kluczową rolę w świadomości oraz historii Ajdyniriańczyków. Ich kultura wykazuje natomiast silne skłonności do mitologizowania wydarzeń historycznych. Sprzyja to zachowywaniu pamięci historycznej i przekazywania z pokolenia na pokolenie wiedzy o przeszłych wydarzeniach, zwłaszcza w społecznościach niepiśmiennych. Cecha ta pomogła Ajdyniriańczykom utrzymać, a być może nawet wzmocnić, własną tożsamość w czasie Wielkiej Tułaczki. Doprowadziło to do sytuacji, w której ajdyniriańska tożsamość i jej ajniadzkie korzenie zostały zmitologizowane, stanowiąc często same w sobie obiekt kultu. Jednocześnie jednak tendencja taka powoduje dużą różnorodność, a tym samym nie konsekwentność. Równocześnie istnieją obok siebie różne wersje tych samych opowieści. Próby unifikacji ajdyniriańskiej mitologii, spisania jej i zawarcia w wewnętrznie spójną całość, przeprowadzane w czasach Starego Państwa, doprowadziły do powstania literatury ajdyniriańskich tekstów religijnych. Jej naczelny przykład stanowi Hwadāmi. Mimo to, wśród tekstów pisanych można natrafić na znaczne różnice, co często prowadziło do sporów doktrynalnych. Bywały one niekiedy modyfikowane przez różne szkoły filozoficzne i religijne, prowadząc do wytworzenia się alternatywnych tradycji narracyjnych oraz szerokiego zakresu interpretacji.

Mitologia ajdyniriańska jest również wciąż żywa w formie ustnej. Istnieją zauważalne różnice między wersjami tych samych legend i mitów opowiadanych w różnych regionach Ajdyniru, występują też różnice w imionach bogów czy bohaterów. Nośnikiem ajdyniriańskiej mitologii, często w jej ustnej, ludowej wersji, są bardowie - tak zwani spahwanear.

Mity pochodzenia ajdyniriańskiego mieszają się niekiedy z podaniami innych ludów. Jest to szczególnie widoczne pośród niższych i średnich warstw społecznych zamieszkujących ogromne i wielokulturowe ośrodki miejskie Imperium. Razem z legendami pochodzącymi z kręgu kultury tahareńskiej, waraskiej czy kejreńskiej tworzą one pewnego rodzaju wspólny folklor Ajdyniriany.

Kosmogonia

Dualizm

Główny artykuł: Ajdyniriański dualizm