Wersja z 18:53, 22 wrz 2015

Przypisy

↑ ^1,0 ^1,1 Rozbicie fonemu /æ/ na /ɛə/ przed spółgłoskami nosowymi oraz [ɡ] i /a/ w każdej innej pozycji (Nowofundlandzki angielski). Wzniesienie samogłoski następuje również w Kanadzie i USA, patrz æ-tensing
↑ trap-bath split Rozbicie fonemu /æ/ na /æ/ i /ɑː/ w brytyjskim angielskim.
↑ ^3,0 ^3,1 cot-caught merger w tradycyjnym dialekcie centralnym. Występuje również we wszystkich dialektach Kanady i wśród ~39-50% Amerykanów. Gdy zachodzi to zjawisko, brytyjskim /ɒ/, /ɑː/ i /ɔː/ odpowiada jeden dźwięk.
↑ lot-cloth split w amerykańskim angielskim /ɒ/ > /ɒː/, a potem /ɒː/, /ɔː/ > /ɔ/.
↑ Przejście /ɒɡ/ i /ɒŋ/ w /ɔːɡ/ i /ɔːŋ/ w nowofundlandzkim angielskim.
↑ Wymowa rozpowszechniona wśród młodzieży klasy średniej oraz w środowiskach hip-hopowych oraz wśród ludzi migrujących z obszarów dialektu wschodniego.
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 ^7,4 ^7,5 Canadian raising - wznoszenie /aɪ/, /aʊ/ lub obu przed bezdźwięczną spółgłoską. Dotyczy Kanady (oba dyftongi), dialektów północnoamerykańskich (/aɪ/) oraz gwary południowej i częściowo gwary tomaszowskiej dialektu zachodniego (oba dyftongi) w Nowej Fundlandii.
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 Przesunięcie dyftongu /aʊ/ do przodu przed spółgłoską nosową w dialekcie centralnym i amerykańskim angielskim.
↑ ^9,00 ^9,01 ^9,02 ^9,03 ^9,04 ^9,05 ^9,06 ^9,07 ^9,08 ^9,09 ^9,10 Obecne tylko wśród najstarszego pokolenia (60+) niezależnie od klasy, choć ludzie wykształceni przejmują często inne warianty wymowy.
↑ ^10,0 ^10,1 ^10,2 Najpowszechniejszy wariant wśród mieszkańców małych miejscowości.
↑ ^11,00 ^11,01 ^11,02 ^11,03 ^11,04 ^11,05 ^11,06 ^11,07 ^11,08 ^11,09 ^11,10 Między samogłoskami.

Fonem(y)	General NFE		Dialekt zachodni			Dialekt centralny		Dialekt wschodni			General Canadian	General American		Received Pronunciation
Fonem(y)	East & West	Central	Southern	Thomasow (central)	Krikow (northern)	Trad.	New	Trad. Non-rhotic	Trad. Rhotic	New	General Canadian	With cot- -caught merger	Without cot- -caught merger	Received Pronunciation
ban, damn ^[1]	ɛˑ ~ ɛə̯	eə̯	ɛə̯	ɛˑ ~ ɛə̯	ɛˑ	eə̯		a	æ̝ˑ ~ ɛə̯ ~ eə̯			æ ~ a
tag, bag, rang ^[1]	ɛˑ		ɛˑ		ɛˑ	eˑ			æ ~ æ̝ˑ ~ ɛə̯ ~ eə̯
lad, bad, cat	a	æ	a			æ			æ
pass, path ^[2]	a	æ	ɑː
father	ɒˑ ~ ɑˑ	ɑ̈ˑ	ɑː	ɑˑ			ɑ̈ˑ ^[3]	ɑ̈ˑ	ɒˑ			ɒ ~ ɑ ^[3]		ɑ ~ ä
not, bother, cot			ɒ ~ ɔ											ɑ ~ ä
off, loss, cloth ^[4], want				ɔ ~ ɒ
long, dog ^[5]	ɔˑ ~ ɔ̝ˑ	ɔˑ			ɔ̝ˑ	ɔ̝ˑ
law, caught, all	ɔˑ ~ ɔ̝ˑ	ɔˑ	oː		ɔ̝ˑ
about	ə̞ ~ ɐ̝ ~ ɜ	ə̞ ~ ɐ̝	ə̞ ~ ɐ̝			ə̞ ~ ɐ̝		ə̞ ~ ɜ			ə			ə
comma, soda	ɐ ~ ʌ̠ ~ ɜ	ə̞ ~ ɐ̝	ɐ	ɐ	ɜ		ɜ ~ ɐ ~ ʌ̠	ɐ			ɐ?
run, won, flood	ɐ ~ ʌ̠ ~ ɜ	ʌ̠	ɯ̽ ^[6] ~ ɐ	ɐ	ʌ̠		ɜ ~ ɐ ~ ʌ̠	ɯ̽		ʌ	ʌ̈ ~ ɐ̝		ə ~ ʌ ~ ɑ
put, hood, would	ʊ ~ u		u	ʊ ~ u	ʊ	ə̞ ~ ɐ̝	ʊ		u			ʊ			ʊ ~ ɵ̠
through, you	uˑ ~ u̞u̯ ~ ʉu̯		u̟u̯ ~ ʉu̯	uˑ ~ u̟u̯	uˑ	ʉu̯		ɪu̯		u̟u̯ ~ ʉu̯	u̟			ɵu̯
cute, ewe	juˑ ~ ju̟u̯ ~ jʉu̯		ju̟u̯ ~ jʉu̯	juˑ ~ ju̟u̯	juˑ	jʉu̯		jɪu̯		ju̟u̯ ~ jʉu̯	ju̟			ju̟ː ~ jʉː
spotted	ɪ̈	ɪ̈	ɪ̈			ɪ̈		ɪ̈	ɪ̈			ɪ
sit, fix	ɪ̈	ɪ	ɪ		ɪ			ɪ̈				ɪ
city, happy	i	ɪ	i			eˑ	i	i ~ ɪ			ɪj
date, day, pain	ɛ̝i̯ ~ eˑ		ɛ̝i̯			eˑ	eˑ		eˑ	eɪ̯ ~ e			ɛɪ̯
nail	ɛ̝jəl ~ ɛ̝jl̩ ~ eˑl ~ eə̯ɫ		ɛ̝jəl ~ ɛ̝jl̩			eə̯ɫ		eˑl			e(ɪ̯)ə̯ɫ			ɛɪ̯ə̯ɫ ?
see, meat	iˑ		iˑ			iˑ		iˑ			i			ɪj
bet, bread	ɛ	ɛ̝	ɛ			ɛ̝		ɛ			ɛ			e̞ ~ ɛ
Fonem(y)	General NFE		Dialekt zachodni			Dialekt centralny		Dialekt wschodni			General Canadian	General American		Received Pronunciation
Fonem(y)	East & West	Central	Southern	Thomasow (central)	Krikow (northern)	Trad.	New	Trad. Non-rhotic	Trad. Rhotic	New	General Canadian	With cot- -caught merger	Without cot- -caught merger	Received Pronunciation
my, wise, high	ai̯ ~ ɐi̯ ^[7]	ɑ̈i̯	ai̯ ~ ɐi̯ ^[7]		ɐi̯	ɑ̈i̯	ɑ̈i̯	ɜi̯		ai̯	aɪ̯ ~ ʌi̯ ^[7]			ɑɪ̯
boy, hoist	ɔi̯ ~ oi̯		ɔi̯			ɑ̈i̯	oi̯	oi̯			ɔɪ̯	ɔɪ̯ ~ oɪ̯		oɪ̯
no, soap, folk	ɔu̯	ʌ̠u̯	ɔu̯			ʌ̠ʉ̯ ~ əʉ̯	ʌ̠u̯	o̝ˑ			oʊ̯ ~ o			əʊ̯
cold, sold	ɔˑld	ʌ̠u̯ɫd	ɔˑld			ʌ̠u̯ɫd		oˑl			oʊ̯ ~ o ~ oə̯			əʊ̯ ~ ɒʊ̯ ~ ɔʊ̯
now, trout	au̯ ~ ɐu̯ ^[7]	æʊ̯ ~ eə̯ʊ̯ ^[8]	au̯ ~ ɐu̯ ^[7]		ɐu̯	æʊ̯ ~ eə̯ʊ̯ ^[8]		ɜu̯		au̯	äʊ̯ ~ ʌu̯ ^[7]	äʊ̯ ~ æʊ̯ ^[8]		au̯
burn, work, world	ɚ	ɚ	ɚ	ɵˑ ~ ɚ + V	ɚ	ɝ ~ ɚ ~ ɹ̩	əː(ɹ) ~ ɜː(ɹ)
herd, earth, herb
bird, girl
winner, favo(u)r				ɜ ~ ɚ + V		ɚ ~ ɹ̩			(ɐ?) ~ ə(ɹ)
arm, car	ɑɹ ~ ɑ̈ɹ ~ aɹ		ɑɹ			ɑ̈ɹ		aˑ ~ aɹV	aɹ		ɑɹ			ɑː(ɹ)
deer, here	i(ə̯)ɹ		i(ə̯)ɹ			i(ə̯)ɹ		iɜ̯ ~ i(ə̯)ɹV	i(ə̯)ɹ		ɪɹ	i(ə̯)ɹ		ɪə̯(ɹ) ~ ɪː(ɹ)
mare, there, bear	ɛɹ	ɛ̝ɹ	ɛɹ			ɛ̝ɹ		ɛˑ ~ ɛɹV	ɛɹ		ɛɹ	ɛ(ə̯)ɹ ~ eɹ		ɛə̯(ɹ) ~ ɛː(ɹ)
sort, warm, boar	ɔɹ ~ oɹ		ɔɹ			oɹ		oˑ ~ oɹV	oɹ		ɔɹ	ɔɹ ~ oɹ		oː(ɹ)
tour, moor	u(ə̯)ɹ	ʊ(ə̯)ɹ	u(ə̯)ɹ			ʊ(ə̯)ɹ		uɜ̯ ~ u(ə̯)ɹV	u(ə̯)ɹ		ʊɹ	ʊɹ ~ ɔɹ ~ oɹ		ɵː(ɹ) ~ oː(ɹ)
Europe, pure	ju(ə̯)ɹ	jʊ(ə̯)ɹ	ju(ə̯)ɹ			jʊ(ə̯)ɹ		juɜ̯ ~ ju(ə̯)ɹV	ju(ə̯)ɹ		jʊɹ ~ jɝ ~ jɚ			jɵː(ɹ) ~ joː(ɹ)
Fonem(y)	General NFE		Dialekt zachodni			Dialekt centralny		Dialekt wschodni			General Canadian	General American		Received Pronunciation
Fonem(y)	East & West	Central	Southern	Thomasow (central)	Krikow (northern)	Trad.	New	Trad. Non-rhotic	Trad. Rhotic	New	General Canadian	With cot- -caught merger	Without cot- -caught merger	Received Pronunciation
singer, sing ͜ it!	ŋɡ		ŋɡ			ŋɡ		ŋɡ			ŋ			ŋ
sing, ring, thing	ŋ		ŋ			ŋ		ŋ						ŋ
doing, anything	ɪ̈ŋ	ɪŋ	ɪ̈ŋ ~ ɪ̈n	ɪ̈ŋ	ɪ̈ŋ ~ ɪ̈n	ɪŋ ~ ɪn		n̩ ~ ən		ɪ̈ŋ ~ ɪ̈n	ɪŋ			ɪŋ
better, party	ɾ	ɾ	ɾ	tˢ ^[9] ~ ʔ ^[10] ~ ɾ		ɾ	ɾ	t
ladder	ɾ	ɾ	ɾ	dᶻ ^[9] ~ ʔ ^[10] ~ ɾ		ɾ	ɾ	d
think, athletic	θ		θ			θ ~ t̪ ^[9]	θ	θ ~ t̪ ^[9]		θ	θ			θ
they, other	ð		ð			ð ~ d̪ ^[9]	ð	ð ~ d̪ ^[9]		ð	ð			ð
to, return	t̪ ~ tˢ		t̪	t̪ ~ tˢ ^[9]	t̪	tˢ			tʰ			tʰ
sting, restart	t̪		t̪	t̪		t̪			t			t
bet, pet, start	t̪ ~ t̚ ~ ɾ ^[11]		t̪ ~ t̚ ~ ɾ ^[11]			t̪ ~ t̚ ~ ɾ ^[11]		t̚ ~ ʔ ^[10] ~ ɾ ^[11]			t ~ t̚ ~ ʔ ~ ɾ ^[11]
do, undo	d̪ ~ dᶻ		d̪			d̪ ~ dᶻ ^[9]	d̪	dᶻ			d			d
did, made	d̪ ~ dᶻ ~ ɾ ^[11]		d̪ ~ ɾ ^[11]			d̪~dᶻ^[9]~ɾ^[11]	d̪~ɾ^[11]	dᶻ ~ ɾ ^[11]			d ~ ɾ ^[11]			d
tune	t̪ ~ tˢ		t̪			t̪ ~ t͡ɕ ^[9]	t̪	t͡ɕ			t			tj ~ t͡ʃ
duke	d̪ ~ dᶻ		d̪			d̪ ~ d͡ʑ ^[9]	d̪	d͡ʑ			d			dj ~ d͡ʒ
look, like	l̪	l̪	l̪	l̪		l̪	l ~ ɫ			l		t
all, people	l̪	ɫ	l̪	ɫ		l̪	ɫ			ɫ

[p1-1] 1,0 ^1,1 Rozbicie fonemu /æ/ na /ɛə/ przed spółgłoskami nosowymi oraz [ɡ] i /a/ w każdej innej pozycji (Nowofundlandzki angielski). Wzniesienie samogłoski następuje również w Kanadzie i USA, patrz æ-tensing

[p2-2] trap-bath split Rozbicie fonemu /æ/ na /æ/ i /ɑː/ w brytyjskim angielskim.

[p3-3] 3,0 ^3,1 cot-caught merger w tradycyjnym dialekcie centralnym. Występuje również we wszystkich dialektach Kanady i wśród ~39-50% Amerykanów. Gdy zachodzi to zjawisko, brytyjskim /ɒ/, /ɑː/ i /ɔː/ odpowiada jeden dźwięk.

[p4-4] t-cloth split w amerykańskim angielskim /ɒ/ > /ɒː/, a potem /ɒː/, /ɔː/ > /ɔ/.

[p5-5] Przejście /ɒɡ/ i /ɒŋ/ w /ɔːɡ/ i /ɔːŋ/ w nowofundlandzkim angielskim.

[p6-6] Wymowa rozpowszechniona wśród młodzieży klasy średniej oraz w środowiskach hip-hopowych oraz wśród ludzi migrujących z obszarów dialektu wschodniego.

[p7-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 ^7,4 ^7,5 Canadian raising - wznoszenie /aɪ/, /aʊ/ lub obu przed bezdźwięczną spółgłoską. Dotyczy Kanady (oba dyftongi), dialektów północnoamerykańskich (/aɪ/) oraz gwary południowej i częściowo gwary tomaszowskiej dialektu zachodniego (oba dyftongi) w Nowej Fundlandii.

[p8-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 Przesunięcie dyftongu /aʊ/ do przodu przed spółgłoską nosową w dialekcie centralnym i amerykańskim angielskim.

[p9-9] 9,00 ^9,01 ^9,02 ^9,03 ^9,04 ^9,05 ^9,06 ^9,07 ^9,08 ^9,09 ^9,10 Obecne tylko wśród najstarszego pokolenia (60+) niezależnie od klasy, choć ludzie wykształceni przejmują często inne warianty wymowy.

[p10-10] 10,0 ^10,1 ^10,2 Najpowszechniejszy wariant wśród mieszkańców małych miejscowości.

[p11-11] 11,00 ^11,01 ^11,02 ^11,03 ^11,04 ^11,05 ^11,06 ^11,07 ^11,08 ^11,09 ^11,10 Między samogłoskami.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

@@ Linia 85: / Linia 85: @@
 |-
 | '''a'''bout
-| ə̞ ~ ɐ̝
+| ə̞ ~ ɐ̝ ~ ɜ
 | rowspan=2 | ə̞ ~ ɐ̝
 | colspan=3 | ə̞ ~ ɐ̝
@@ Linia 94: / Linia 94: @@
 |-
 | comm'''a''', sod'''a'''
-| rowspan=2 | ɐ
+| rowspan=2 | ɐ ~ ʌ̠ ~ ɜ
 | ɐ
 | colspan=2; rowspan=2 | ɐ

Nowofundlandzki angielski: Różnice pomiędzy wersjami

Wersja z 18:53, 22 wrz 2015

Przypisy

Menu nawigacyjne

Szukaj