Olżycki
Język olżycki (ea rece olgittic /jaˌʀeʃ olʒiˈsːik/, prościej: e'olgittine /jolʒiˈsːiɲ/) - fikcyjny język zachodniosłowiański używany w alternatywnej historii w północnej Lotaryngii (Lorunea), Nadrenii (Renanea, Olgiteu Staru) i Hesji (Olgiteu Novu). Nazwa pochodzi od kontaminacji Alzacji z Łużycami.
Fonologia i zapis
Spółgłoski
wargowe | dziąsłowe | zadziąsłowe | podniebienne | tylnojęzykowe | |
---|---|---|---|---|---|
zwarte | b p | d~ɾ t | ɟ c g c ** |
g k g c | |
zw.-szcz. | dz ts d t * |
||||
szczel. | v f | z s | ʒ ʃ g c * |
||
nosowe | m | n | ɲ n * |
||
płynne | l | j l * |
ʀ r |
- *) przed e i
- **) przed u
Samogłoski
Zapis
Spółgłoski
- m [m]
- b [b]
- p [p]
- bh v [v]
- ph f [f]
- n [n]
- d [d] [dz]¹
- t [t] [ts]¹, na końcu wyrazu [ɾ] (jeśli następny zaczyna się samogłoską) lub nieme
- dh [d]¹
- th [t]¹
- z [z]
- s [s], na końcu wyrazu [z] (jeśli następny zaczyna się samogłoską) lub nieme
- l [l] [j]¹
- g [g] [ʒ]¹
- c [k] [ʃ]¹
- gu [gʲ]¹
- k cu qu [kʲ]¹
- r [ʁ]
¹) przed literami "e", "i"
Dwuznaki
- dt tt [tt] [ss]¹
- zt st [st] [ss]¹
- ds ts [ss]
- gt ct [tt] [ss]¹
- zc sc [sk] [ʃʃ]¹
- gs cs x [ss]
¹) przed literami "e", "i"
Samogłoski
- a [a]
- an [ã]
- e [ʲe] [j]²
- ee [ʲe]
- eu [ʲu]
- i [i]
- o [o]
- ou [u]
- u [y]
²) "e" jest wymawiane jako:
- [j] między samogłoskami, na początku wyrazu przed samogłoską, po samogłosce
- [e] między spółgłoskami, na początku wyrazu przed spółgłoską
- nieme po spółgłosce, zmienia wymowę niektórych spółgłosek
Morfologia
Rodzajniki
W języku olżyckim występuje rodzajnik określony w dwóch rodzajach: męskim i żeńskim, w liczbie pojedynczej i mnogiej:
- Liczba pojedyncza: eu (rodzaj męski), ea (rodzaj żeński)
- Liczba mnoga: ee (brak rozróżnienia na rodzaje)
Rodzajnik określony jest często skracany do e' przed samogłoską, np. e'olgittine zamiast ea olgittine.
Czasowniki
Czasowniki określają wykonywaną czynność lub stan, w jakim znajduje się podmiot. Czasowniki charakteryzują cechy wyróżniające: tryb, czas (w tym aspekt), koniugacja. Dzielą się na trzy grupy:
- koniugacja -a-, czyli czasowniki kończące się w bezokoliczniku regularnie na -ate, mające wstawkę w temacie czasu teraźniejszego
- koniugacja -e-, czyli czasowniki kończące się w bezokoliczniku regularnie na -ete i -ite
- czasowniki nieregularne, mające różne wzorce odmiany, np. bute, edte, eante
Eu present
Czas teraźniejszy będący czasem podstawowym.
Odmiana czasowników regularnych:
inf | citate /ʃitats/ | pite /pits/ | videte /vidzets/ | recte /ʁeʃː/ |
---|---|---|---|---|
1sg | citaean /ʃitajã/ | piean /pijã/ | videan /vidzã/ | recan /ʁekã/ |
2sg | citaese /ʃitajz/ | piese /pijz/ | vidise /vidziz/ | recese /ʁeʃez/ |
3sg | citaee /ʃitaje/ | piee /pije/ | vidi /vidzi/ | recee /ʁeʃe/ |
Eu perfect
E'imperfect
Eu plusperfect
Eu futur
Eu futur perfect
Eu futur proce
Czas przyszły bliski, wyrażający czynności mające miejsce w najbliższej przyszłości, co do których jesteśmy pewni, że się wydarzą.
Konstrukcja: podmiot + vedte (present) + bezokolicznik bez -e
inf | vedte |
---|---|
1sg | vedan |
2sg | vedese |
3sg | vedee |
1pl | vedeme |
2pl | vedete |
3pl | vedant |
Przykładowe zdanie:
- Eo vedan edt. /jo vedã etː/ - Będę jeść.