Polski Conlang Relay/Burgundzki
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Wersja do druku nie jest już wspierana i może powodować błędy w wyświetlaniu. Zaktualizuj swoje zakładki i zamiast funkcji strony do druku użyj domyślnej funkcji drukowania w swojej przeglądarce.
- Atechnu – seru nahanoknahakontes bremovos – em am gormi rosti tokurt.
- Vladet kochsoim, feri tri rosti stevulo nomso.
- Eferu es om vayt.
- Seimfru em am chroitoit.
Zarys gramatyki
§1. Podstawy fleksji werbalnej
- 1.1. Czasowniki posiadają czterdzieści dwie formy odmiany i są pogrupowane w dwie koniugacje.
- 1.2. Koniugacja A charakteryzuje się następującymi końcówkami:
- 1.2.1. W czasie teraźniejszym: -o, -is, -i, -om, -i, -om.
- 1.2.2. W czasie przeszłym niedokonanym:: -eni, -eis, -ei, -emes, -eweis, -etes.
- 1.2.3. W czasie przeszłym dokonanym:: -to, -tis, -(e)t, -tom, -ti, -tom.
- (...)
- 1.2.7. W bezokoliczniku: -e lub -i.
- 1.3. Koniugacja B charakteryzuje się następującymi końcówkami:
- 1.3.1. W czasie teraźniejszym: -o, -es, -e, -am, -a, -am.
- 1.3.2. W czasie przeszłym niedokonanym:: -oini, -ois, -o, -oimes, -oiweis, -otes.
- 1.3.3. W czasie przeszłym dokonanym:: -oito, -oitis, -oit, -oitom, -oiti, -oitom.
- (...)
- 1.3.7. W bezokoliczniku: -o.
- 1.4. Temat czasownika powstaje po oddzieleniu końcówki od bezokolicznika.
- 1.5. Czasu dokonanego i niedokonanego stosuje się w myśl logiki. Jeśli czynność została zakończona lub nie może zostać zakończona przez podmiot z różnych, pozajęzykowych względów, stosuje się aspekt dokonany.
§2. Podstawy fleksji nominalnej
- 2.1. Rzeczowniki, zaimki i przymiotniki odmieniają się przez liczby i przypadki: mianownik, dopełniacz, celownik, biernik, miejscownik i wołacz.
- 2.2. Przysłówek jest traktowany jako forma fleksyjna przymiotnika, chociaż jego znaczenie może być luźno związane z bazową formą.
- 2.3. Rzeczowniki pogrupowane są w osiem deklinacji.
- 2.3.1. Końcówki charakterystyczne dla deklinacji I (kolejność przypadków jak w 2.1)
- 2.3.1.1. W liczbie pojedynczej: -os/-on, -i, -u, -on, -i, -e/on
- 2.3.1.2. W liczbie mnogiej: -u/-o, -on, -ovos, -ous/-o, -ous, -u/-o
- 2.3.2. Końcówki charakterystyczne dla deklinacji II (kolejność przypadków jak w 2.1)
- 2.3.2.1. W liczbie pojedynczej: -o/-ois, -ois, -oi, -oim, -i, -o/-oi
- 2.3.2.2. W liczbie mnogiej: -ois, -on, -oivos, -ois, -oivos, -ois
- (...)
- 2.4. Przymiotniki przybierają końcówki deklinacji rzeczownikowych według ich końcówki: -os/-on - deklinacja I, -o deklinacja II, -is - deklinacja III.
- 2.5. Przysłówek tworzy się poprzez dodanie końcówki -u do tematu rzeczownika.
- (...)
- 2.9. Zaimki osobowe przybierają następujące formy (kolejność przypadków jak w 2.1)
- (...)
- 2.9.3. W 3. osobie:
- 2.9.3.1. W liczbie pojedynczej:
- 2.9.3.1.1. W rodzaju męskim: em, yon, i, om, yoi, o om.
- 2.9.3.1.2. W rodzaju żeńskim: es, yon, i, am, ye, o am.
- 2.9.3.1.3. W rodzaju nijakim: ed, yon, i, ed, yoi, o ed.
- 2.9.3.2. W liczbie mnogiej: yu, youron, isi, yu, isi, o yu.
§3. Uwagi o składni
- 3.1. Bazowy szyk zdania to SVO w zdaniu nadrzędnym i SOV w zdaniu podrzędnym.
- 3.2. Przysłówki czasowe, jeśli stoją na pierwszym miejscu w zdaniu, wymuszają szyk zdania podrzędnego.
- 3.3. Dopełnienie bliższe wyrażane jest zwykle za pomocą biernika.
- 3.4. Dopełnienie dalsze wyrażane jest zwykle za pomocą celownika.
- 3.5. Podmiot wyrażony za pomocą rzeczownika określonego liczebnikiem głównym ma formę celownika, chyba że liczebnikiem głównym jest 1.
§4. Przyimek a przypadek
- 4.1. Jeśli przyimkowi towarzyszy rzeczownik w celowniku, syntagma oznacza kierunek.
- 4.2. Jeśli przyimkowi towarzyszy rzeczownik w bierniku, syntagma oznacza pozycję.
- 4.3. Jeśli przyimkowi towarzyszy rzeczownik w dopełniaczu, syntagma oznacza ruch wewnątrz określonego obszaru.
§5. Przykładowa leksyka
- atechnos - poprzedni, wcześniejszy
- bremos - jesień
- chroito - kochać
- eferos - następny, dalszy
- feri - bo, ponieważ
- gormos - mroczny
- kochso - noga
- nahan - dziewięć
- nahakontes - dziewiećdziesiąt
- nomso - mieć zwyczaj
- ok - ponad
- rostos - las
- seimfros - trwały, ciągły
- seru - temu
- stevulo - chodzić
- tri - przez, wokół
- tokure - spotkać
- vaye - (za)bić
- vlade - łamać