Polski Conlang Relay/Burgundzki

Z Conlanger
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Wersja do druku nie jest już wspierana i może powodować błędy w wyświetlaniu. Zaktualizuj swoje zakładki i zamiast funkcji strony do druku użyj domyślnej funkcji drukowania w swojej przeglądarce.
Atechnu – seru nahanoknahakontes bremovos – em am gormi rosti tokurt.
Vladet kochsoim, feri tri rosti stevulo nomso.
Eferu es om vayt.
Seimfru em am chroitoit.

Zarys gramatyki

§1. Podstawy fleksji werbalnej

1.1. Czasowniki posiadają czterdzieści dwie formy odmiany i są pogrupowane w dwie koniugacje.
1.2. Koniugacja A charakteryzuje się następującymi końcówkami:
1.2.1. W czasie teraźniejszym: -o, -is, -i, -om, -i, -om.
1.2.2. W czasie przeszłym niedokonanym:: -eni, -eis, -ei, -emes, -eweis, -etes.
1.2.3. W czasie przeszłym dokonanym:: -to, -tis, -(e)t, -tom, -ti, -tom.
(...)
1.2.7. W bezokoliczniku: -e lub -i.
1.3. Koniugacja B charakteryzuje się następującymi końcówkami:
1.3.1. W czasie teraźniejszym: -o, -es, -e, -am, -a, -am.
1.3.2. W czasie przeszłym niedokonanym:: -oini, -ois, -o, -oimes, -oiweis, -otes.
1.3.3. W czasie przeszłym dokonanym:: -oito, -oitis, -oit, -oitom, -oiti, -oitom.
(...)
1.3.7. W bezokoliczniku: -o.
1.4. Temat czasownika powstaje po oddzieleniu końcówki od bezokolicznika.
1.5. Czasu dokonanego i niedokonanego stosuje się w myśl logiki. Jeśli czynność została zakończona lub nie może zostać zakończona przez podmiot z różnych, pozajęzykowych względów, stosuje się aspekt dokonany.

§2. Podstawy fleksji nominalnej

2.1. Rzeczowniki, zaimki i przymiotniki odmieniają się przez liczby i przypadki: mianownik, dopełniacz, celownik, biernik, miejscownik i wołacz.
2.2. Przysłówek jest traktowany jako forma fleksyjna przymiotnika, chociaż jego znaczenie może być luźno związane z bazową formą.
2.3. Rzeczowniki pogrupowane są w osiem deklinacji.
2.3.1. Końcówki charakterystyczne dla deklinacji I (kolejność przypadków jak w 2.1)
2.3.1.1. W liczbie pojedynczej: -os/-on, -i, -u, -on, -i, -e/on
2.3.1.2. W liczbie mnogiej: -u/-o, -on, -ovos, -ous/-o, -ous, -u/-o
2.3.2. Końcówki charakterystyczne dla deklinacji II (kolejność przypadków jak w 2.1)
2.3.2.1. W liczbie pojedynczej: -o/-ois, -ois, -oi, -oim, -i, -o/-oi
2.3.2.2. W liczbie mnogiej: -ois, -on, -oivos, -ois, -oivos, -ois
(...)
2.4. Przymiotniki przybierają końcówki deklinacji rzeczownikowych według ich końcówki: -os/-on - deklinacja I, -o deklinacja II, -is - deklinacja III.
2.5. Przysłówek tworzy się poprzez dodanie końcówki -u do tematu rzeczownika.
(...)
2.9. Zaimki osobowe przybierają następujące formy (kolejność przypadków jak w 2.1)
(...)
2.9.3. W 3. osobie:
2.9.3.1. W liczbie pojedynczej:
2.9.3.1.1. W rodzaju męskim: em, yon, i, om, yoi, o om.
2.9.3.1.2. W rodzaju żeńskim: es, yon, i, am, ye, o am.
2.9.3.1.3. W rodzaju nijakim: ed, yon, i, ed, yoi, o ed.
2.9.3.2. W liczbie mnogiej: yu, youron, isi, yu, isi, o yu.

§3. Uwagi o składni

3.1. Bazowy szyk zdania to SVO w zdaniu nadrzędnym i SOV w zdaniu podrzędnym.
3.2. Przysłówki czasowe, jeśli stoją na pierwszym miejscu w zdaniu, wymuszają szyk zdania podrzędnego.
3.3. Dopełnienie bliższe wyrażane jest zwykle za pomocą biernika.
3.4. Dopełnienie dalsze wyrażane jest zwykle za pomocą celownika.
3.5. Podmiot wyrażony za pomocą rzeczownika określonego liczebnikiem głównym ma formę celownika, chyba że liczebnikiem głównym jest 1.

§4. Przyimek a przypadek

4.1. Jeśli przyimkowi towarzyszy rzeczownik w celowniku, syntagma oznacza kierunek.
4.2. Jeśli przyimkowi towarzyszy rzeczownik w bierniku, syntagma oznacza pozycję.
4.3. Jeśli przyimkowi towarzyszy rzeczownik w dopełniaczu, syntagma oznacza ruch wewnątrz określonego obszaru.

§5. Przykładowa leksyka

atechnos - poprzedni, wcześniejszy
bremos - jesień
chroito - kochać
eferos - następny, dalszy
feri - bo, ponieważ
gormos - mroczny
kochso - noga
nahan - dziewięć
nahakontes - dziewiećdziesiąt
nomso - mieć zwyczaj
ok - ponad
rostos - las
seimfros - trwały, ciągły
seru - temu
stevulo - chodzić
tri - przez, wokół
tokure - spotkać
vaye - (za)bić
vlade - łamać